پیگیر وضعیت ناشران تعلیقی هستیم

ایلنا: اصلاح آئین‌نامه‌ی معافیت مالیاتی، وضعیت ناشران تعلیقی، کاربری فرهنگی، تعرفه‌های ترجیحی آب و برق، حضور نماینده‌ی اتحادیه در هیئت خرید کتاب، تشکیل هیئت بدوی تخلفات ناشران استان تهران، گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، وضعیت نشر چشمه و... آخرین موضوعاتی بودند که پیرامونشان با «محمود آموزگار»(دبیر و عضو هیات مدیره‌ی اتحادیه‌ی ناشران و کتاب‌فروشان تهران) به گفتگو نشستیم.

مشروح این گفتگو را در زیر می‌خوانید:

* اصلاح آئین‌نامه‌ی معافیت مالیاتی قرار است چه تغییری در روند امور مالیاتی ناشران و کتاب‌فروشان به وجود آورد و مادام که قانون به صورت موقت قابل اجرا باشد، آیا می‌توان امیدی به رفع مشکل مالیاتی ناشران و کتاب‌فروشان داشت؟

__ اجرای آیین‌نامه‌ی تبصره‌ی ۳ بند «ل» ماده‌ی ۱۳۹ که به آیین‌نامه‌ی معافیت مالیاتی معروف شده، با تفسیری که از آن می‌شد، عملآ معافیت مالیاتی را منتفی می‌کرد. ماده‌ی ۱۵ آیین‌نامه مقرر می‌کرد که مشمولین معافیت باید کلیه‌ی تکالیف قانونی خود را از قبیل تسلیم اظهارنامه، ترازنامه، حساب سود و زیان و کسر و پرداخت مالیات اشخاص ثالث، که در عرف به مالیات تکلیفی معروف است را انجام دهند. مفاد این ماده و اجرای آن فی النفسه اشکالی نداشت. اشکال زمانی پیش می‌آمد که ماده‌ی ۱۶ آیین‌نامه مقرر می‌کرد چنانچه مشمولین معافیت تکالیفشان را که در ماده ۱۵ آمده انجام ندهند، از معافیت محروم خواهند شد. خود قانون (بند ل ماده ۱۳۹) تنها شرط برخورداری از معافیت را اخذ مجوز از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی اعلام کرده بود. مشخصآ آیین‌نامه خلاف قانون تنظیم شده بود و محکوم به پذیرفته نشدن، بود. به این ترتیب حوزه‌های مالیاتی با مشاهده‌ی کوچک‌ترین نقصی در مدارک و اسناد، ماده‌ی ۱۶ را به اجرا در می‌آوردند و با وضع مالیات عملآ موجب بی‌توجهی به تصمیم قانون‌گذار برای حمایت از برخی فعالیت‌ها می‌شدند. مثلآ با توجه به اینکه از ابتدای سال ۱۳۸۸ ناشران را از مشاغل گروه بند «ج» ماده‌ی ۹۵ به گروه بند «ب‌«‌ همان ماده منتقل کرده بودند، از ناشران دفا‌تر درآمد و هزینه مطالبه می‌کردند و آن‌ها را چون بر خلاف ماده ۱۵ آیین نامه، مالیات تکلیفی اشخاص ثالث را کسر و پرداخت نکرده بودند، از معافیت محروم می‌کردند. درحالی‌که طبق ماده‌ی ۱۰۴ قانون مالیات‌های مستقیم، اشخاص مشمول بند «ب» ماده‌ی ۹۵ تکلیفی به کسر و پرداخت مالیات اشخاص ثالث نداشتند. البته کسر مالیات کارکنان و پرداخت آن استثناست. از طرف دیگر ماده‌ی ۱۲ آیین‌نامه هم تعیین مصادیق فعالیت‌های انتشاراتی و مطبوعاتی، فرهنگی و هنری را به سازمان امور مالیاتی محول کرده بود. صرف نظر از بند ۲۲ ماده ۲ قانون، اهداف و وظایف وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی که این وزارتخانه را به عنوان مرجع صالح در این مورد تعیین کرده، از نظر عقلی هم قبیح است که مجوز این قبیل فعالیت‌ها از سوی ارشاد صادر شود، ولی تعیین مصادیق آن به عهده‌ی سازمان امور مالیاتی باشد. بنابراین مشخص است که آیین‌نامه حداقل در ارتباط با مواد ۱۲ و ۱۶ به دلیل مخالفت با قوانین نیازمند تجدید نظر و اصلاح است و در صورت اصلاح، حمایت قانون‌گذار از فعالیت‌های فوق با تحقق معافیت جامه عمل خواهد پوشید.

* با سرآمدن دوره‌ی موقت معافیت مالیاتی در بهمن ماه امسال، چه فضایی برای روند مالیاتی ناشران و کتاب‌فروشان به وجود خواهد آمد؟ آیا در تب و تاب انتخابات ریاست‌جمهوری و انتقال قدرت، سازمان امور مالیاتی به سوابق مورد تاکید خود مراجعه نخواهد کرد؟ آخرین دستور ریاست جمهوری مبنی بر «لغو دریافت مالیات از ناشران و کتاب‌فروشان تا اطلاع ثانوی»، ابلاغ شده و لازم‌الاجرا است؟

__ آیین‌نامه مصوب هیئت وزیران است و شخص رئیس جمهور طبق اصل ۱۳۴ قانون اساسی مرجع صالح رسیدگی به اختلافات وزارتخانه‌هاست. با توجه به دستور رئیس‌جمهور مبنی بر تعلیق اجرای آیین نامه تا زمان اصلاح آن، اجرای ماده‌ی ۱۶ آیین‌نامه از سوی سازمان امور مالیاتی توجیه حقوقی ندارد و دستور رئیس‌جمهور مبنی بر اعمال معافیت بر فعالیت‌های چهارگانه از جمله ناشران و کتاب‌فروشان و تمدید تعلیق اجرای آیین‌نامه تا اصلاح آن لازم‌الاجراست و باید از سوی سازمان امور مالیاتی به حوزه‌های مالیاتی ابلاغ شود.

* تا زمانی که پر کردن اظهارنامه، ترازنامه، حساب سود و زیان و کسر پرداختی مالیات، هزینه‌هایی را به ناشران و کتاب‌فروشان تحمیل می‌کند، محدودیت ناشران و کتاب‌فروشان از پرداخت مالیات چه درصدی از زیان و خسارت وارده به آن‌ها را جبران می‌کند؟

__ از مجموعه قوانینی که در این حوزه به تصویب مجلس شورای اسلامی رسیده‌اند، از جمله تبصره‌ی ۲ ماده‌ی ۱۱۹ قانون برنامه‌ی پنج ساله‌ی پنجم، چنین استنباط می‌شود که شرط معافیت فعالیت‌های چهارگانه‌ی مذکور در بند «ل» ماده‌ی ۱۳۹، داشتن مجوز از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و تسلیم به موقع اظهارنامه‌ی مالیاتی است. البته استحضار دارید که لایحه‌ی اصلاح قانون مالیات‌های مستقیم مصوب ۱۳۶۶ و اصلاحات بعدی آن در مجلس شورای اسلامی مطرح شده و یک فوریت آن نیز به تصویب رسیده است. در این لایحه نیز بر معافیت مالیاتی فعالیت‌های چهار گانه‌ی انتشاراتی، مطبوعاتی، فرهنگی و هنری تاکید شده است. در حال حاضر همکاران برای استفاده از معافیت باید اظهارنامه‌ی مالیاتی خود را به موقع تسلیم حوزه‌ی مربوطه نمایند. مسلمآ اتحادیه مطابق سنوات گذشته، با استفاده از کار‌شناسان مالیاتی مشاوره‌ی لازم را به همکاران صنفی خواهد داد.

* مشخص است که مرکز پژوهش‌های مجلس و مجموعه‌ی ارشاد در دولت، در خوانش و تفسیر قانون مالیاتی دچار ابهاماتی هستند که تصمیمات و دلایل آن‌ها، اداره‌ی مالیاتی را توجیه نکرده که به حکم تبصره‌ها و مواد دیگری، تصمیمات مجموعه‌های اخیر را بسیار آسان کان لم یکن می‌کند. آیا با اعتراض گسترده‌ی این گروه‌ها نمی‌توان به نیت قانون‌گذار در حمایت از مشاغل و معافیت‌های خاص، آسان‌تر جامه‌ی عمل پوشاند؟

__ صرف نظر از گزارش موسوم به «معافیت مالیاتی سینماگران»، مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، گزارشات ارزنده‌ای را در این خصوص منتشر نموده که توجه به آن‌ها راهگشا خواهد بود. همچنین در مجموعه‌ی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز، شخص وزیر و معاونت‌های مختلف اقدامات موثری را در مجموعه‌ی دولت انجام داده‌اند و البته کماکان درخواست ما این است که تا به ثمر رسیدن مساله و گرفتن نتیجه‌ی قطعی، موضوع را از طریق پیگیری دستور رئیس‌جمهور در تفاهم‌نامه‌ای با وزارت اقتصاد و امور دارایی و سازمان امور مالیاتی به پیش ببرند. اتحادیه‌ی ناشران و کتاب‌فروشان نیز آماده‌ی همکاری با هر دو وزارتخانه است تا با تحقق نیت نظام مبنی بر حمایت از فعالیت‌های انتشاراتی، مطبوعاتی، فرهنگی و هنری شاهد رشد و توسعه‌ی این بخش‌ها باشیم.

* سایر موضوعاتی که توسط اتحادیه پیگیری می‌شدند به کجا رسیده‌ است؟ درباره‌ی موضوع کاربری فرهنگی، تعرفه‌های ترجیحی آب و برق، حضور نماینده‌ی اتحادیه در هیئت خرید کتاب، تشکیل هیئت بدوی تخلفات ناشران استان تهران چه خبر تازه‌ای دارید؟

__ کاربری فرهنگی در سال ۱۳۸۸ به تصویب شورای اسلامی شهر تهران رسید و آیین‌نامه‌ی اجرایی آن هم اخیرآ به تصویب رسیده است و منتظریم که شهرداری تهران هر چه زود‌تر مصوبه و آیین‌نامه‌ی اجرایی آن را به مناطق مختلف ابلاغ نماید. این مصوبه در افزایش کتاب‌فروشی‌ها در سطح شهر تهران تاثیر به‌سزایی خواهد داشت و البته همان‌طورکه عنوان آن حاکی است، منحصر به شهر تهران است و برای جلوگیری از افزایش شکاف بین مر کز و پیرامون، شایسته است که لایحه‌ی دولت در این خصوص در اسرع وقت به تصویب مجلس شورای اسلامی برسد. در مورد تعرفه‌ها، مشکلی در مورد تعرفه‌ی آب نداریم. ولی تعرفه‌ی برق به ویژه بعد از اجرایی شدن قانون هدفمندی یارانه‌ها، در مناطق گرمسیری و سردسیری، هزینه‌ی زیادی را بر همکاران کتاب‌فروش ما تحمیل می‌کند. با توجه به اعمال تعرفه‌ی فرهنگی در مورد برخی از مشاغل از سوی وزارت نیرو، وزارت ارشاد درخواست نمود که با توجه به طبیعت فرهنگی فعالیت‌های ناشران و کتاب‌فروشان، تعرفه‌ی فرهنگی برق شامل آن‌ها هم بشود که مورد پذیرش وزارت نیرو قرار نگرفته است. به نظر من با توجه سیاست‌های فرهنگی و اقتصادی نظام برای تحقق منویات قانون‌گذار راجع به حمایت از فعالیت‌هایی از جمله نشر، بهتر است وزارت ارشاد مجموعه‌ی مطالبات را در بسته‌ای تهیه و زمینه‌ی تصویب آن را در مجلس فراهم نماید. در مورد همکاری با وزارت ارشاد، همانطور که در دوره‌ی آقای «دری» در خواست کرده بودیم، در دوره‌ی آقای «اسماعیلی» هم از ایشان خواسته‌ایم که هر جا در مجموعه‌ی وزارت ارشاد تصمیمی در مورد صنف و اعضای آن گرفته می‌شود، از نمایده‌ی اتحادیه هم دعوت به عمل آید. آقای «دری» هم پذیرفته بودند و قرار بود که مثلآ نماینده‌ی ما در هیئت خرید کتاب معرفی شود. همچنین ما از آقای «دری» خواسته بودیم که مطابق آیین‌نامه‌ی رسیدگی به تخلفات ناشران، هیئت بدوی استان تهران را تشکیل دهند و در رابطه با همکارانمان که پرونده‌هایشان مطرح بوده، ازجمله نشر «پیدایش»، نشر «نظر»، نشر «چشمه» و نشر «آگاه» مطابق موازین قانونی و با سعه‌ی صدر برخورد کنند که در این موارد شاهد عکس العمل مناسبی از آقای «دری» نبودیم، ولی آقای «اسماعیلی» برخورد خوبی با صنف و خواسته‌های اتحادیه داشته‌اند. هرچند با توجه به اهمیت استان تهران، کماکان ترجیح می‌دهند که هیئت تجدید نظر به قائم مقامی هیئت بدوی به تخلفات ناشران تهران رسیدگی کنند، با انتخاب «نادر قدیانی» به عنوان یکی از اعضای هیئت تجدید نظرحسن سلوک خود را به صنف و اتحادیه نشان دادند. ما هم از این بابت قدردانی خود را اعلام کرده‌ایم. البته تشکیل هیئت بدوی استان تهران کماکان مورد مطالبه ماست. یکی از سه عضو هیئت بدوی، نماینده‌ی اتحادیه‌ی ناشران آن استان است و ما می‌خواهیم اتحادیه در رسیدگی به تخلفات اعضایش دخالت داشته باشد. فراموش نکنیم که آقای «نادر قدیانی» هم به لحاظ شخصیت حقیقی خود در هیئت تجدید نظر انتخاب شده‌اند و نه به عنوان رییس هیئت مدیره‌ی اتحادیه. از سوی دیگر رسیدگی مجدد هیئت تجدیدنظر به اعتراض به رایی که قبلآ به قائم مقامی هیئت بدوی صادر کرده، قبح عقلی دارد و با اصول حقوقی هم تطابق ندارد. ما امیدواریم در آینده با آقای اسماعیلی در این مورد و در صورت لزوم اصلاح آیین‌نامه به نتایج خوبی دست پیدا کنیم.

* وضعیت ناشران تعلیقی به ویژه آن‌ها که نام بردید به کجا رسیده است؟

__ هیئت مدیره‌ی اتحادیه همواره پیگیر مسائل همکاران خود بوده‌اند و در حل مشکلات ایشان از هیچ کوششی فرو گذار نکرده‌اند. برگذاری جلسات متعدد با مسئولین از یک سو و همکاران از سوی دیگر، خوشبختانه به نتایج خوبی رسیده است. نشر «پیدایش» در‌‌ همان دوره‌ی مدیریت آقای «دری» فعالیت خود را از سر گرفت. نشر «نظر» نیز در دوره‌ی آقای «اسماعیلی» رفع تعلیق شد. در مورد نشر «چشمه» و نشر «آگاه» نیز پیگیری‌های ما ادامه یافت. آقایان «کیاییان» و «حسینخانی» کار را به اتحادیه و هیئت مدیره‌ی آن سپردند و اقدامات خود را معطوف به حل و فصل موضوع در درون خانواده‌ی نشر نمودند. در جلسه‌ی اخیری که با آقای «اسماعیلی» داشتیم، کلیه‌ی اعضای هیئت مدیره خواستار حل مشکل همکاران شدند و نامه‌ای که به امضای همه رسیده بود، تقدیم ایشان شد. آقای اسماعیلی در مورد انتشارات «آگاه» اظهار داشتند که مشکل ایشان در شرف حل شدن است و در مورد نشر «چشمه» نیز اظهار داشتند که در پی تجدید نظرخواهی نشر «چشمه» پرونده به هیات تجدید نظر ارجاع شده است. بنابراین در حال حاضر منتظر تشکیل هیئت تجدیدنظر و اتخاذ تصمیم آن هستیم. ما امیدواریم اعضای محترم هیئت با اتخاذ تصمیم شایسته، زمینه‌ی رفع تعلیق نشر «چشمه» را فراهم نمایند. بیست وششمین نمایشگاه بین المللی کتاب پیش روی ماست و برگذاری هر چه بهتر آن وظیفه‌ی تک تک ماست.