مخازن آثار به زیرزمین انتقال داده می‌شوند

ایلنا: نشست خبری موسسه‌ کتابخانه و موزه ملی ملک(موقوفه آستان قدس رضوی) صبح امروز با حضور سید مجتبی حسینی؛ مدیر عامل این موسسه و تنی چند از مدیران مختلف آن برگزار شد.

به گزارش خبرنگار ایلنا؛ حسینی در این نشست با اشاره به اقدامات صورت گرفته طی 4-5 سال گذشته در این موسسه اظهار داشت: برنامه های این موسسه در 3 بخش ادامه داشته. در بخش نخست، جذب موقوفات واقفینی غیر از مرحوم حسین ملک یکی از فعالیت‌های ما بوده که در سال گذشته، مجموعه‌ها و کتابخانه‌های اشخاصی چون ایران دستغیب‌بهشتی، علی حجت‌زاد، نسرین دستغیب‌بهشتی، عزت ملک(دختر مرحوم ملک)، کتابخانه پرویز اتابکی، مرحوم حسینی زاهد و... از جمله اهدایی‌های اخیر به موزه و کتابخانه ملک بوده.

وی ضمن بیان این مطلب که 17 جلد کتاب خطی، بیش از 5 هزار کتاب چاپی از جمله کتاب‌های اهدایی اخیر بوده، گفت: مرحوم ملک در زمان حیات، 7 وقف‌نامه تنظیم کرده و در آن به ترقی معارف(بخش موزه و کتابخانه) و حفظ الصحه(بیمارستان چناران) اشاره داشته است. بنابراین موقوفات و عایدات آن‌ها می‌بایست طبق وقف‌نامه بین این دو حوزه تقسیم شود.

مدیرعامل موسسه ملک افزود: ما در تخصیص منابع گشاده دست نیستیم زیرا ترتیب هزینه‌ها در وقف‌نامه‌ها مشخص شده؛ آنچنانکه 5 درصد از درآمد مزارع دام‌پروری و دامداری، باغداری و سایر بخش‌های تولیدی می‌بایست در موسسه ما هزینه شود. بنابراین هرگاه تولید در کشور موقعیت خوبی داشته باشد، وضعیت موسسه بهتر خواهد بود و بالعکس.

حسینی دررابطه با سایر موقوفات خارج از موسسه مرحوم ملک توضیح داد: باغ وکیل‌آباد مشهد که در اختیار شهرداری این شهر است، باغی در شاه‌عبدالعظیم(ع) که در اختیار آموزش و پرورش قرار دارد، زمین‌هایی در حاشیه‌ی بلوار وکیل‌آباد که بیش از 2 میلیون متر مربع وسعت دارد و برای احداث خانه برای معلمان، کارکنان بهداری و شرکت پست تخصیص پیدا کرده، زمین‌های خیابان ملک(شریعتی تهران) که به اساتید، هنرمندان و فرهیختگان داده شده و....

وی در بخش دیگری از سخنانش به تدوین اساسنامه موسسه در سال 87 اشاره کرد و گفت: اگرچه 76 سال از عمر موزه و کتابخانه می‌گذرد اما تازه در سال 87 اساسنامه موسسه به عنوان یک موسسه فرهنگی تدوین شد و مطابق با این اساسنامه، برنامه‌های مختلف نظیر اصلاحات در بخش معماری، به روزرسانی خدمات، ایجاد کتابخانه دیجیتال، حفاظت و مرمت آثار، جلب مخاطب و... از برنامه‌های ما بوده و هست.

مدیرعامل این موسسه با اشاره به اقدامات تغییر فضای مخازن اظهار داشت: همانطور که میدانید پیش از این مخازن موزه در طبقات چهارم، پنجم و ششم این ساختمان بود اما مطابق با استانداردهای جهانی، مخاطب موزه‌ها باید در طبقات همکف یا نزدیک به همکف بنا شوند. بر این اساس بعد از مطالعات 7-8 ماهه اقدامات انتقال مخازن آغاز شد و مخازن به نیمی از فضای زیرزمین با لحاظ کردن اقدامات معماری انتقال پیدا کرد.

وی ضمن بیان این مطلب که کار انتقال 8 مخزن آثار مطبوعاتی، نسخ خطی، نسخ چاپی فارسی، نسخ چاپی غیرفارسی، آثار خوشنویسی، نگارگری، فرش‌، آثار چوبی و لاکی، 4 مخزن آماده شده و کار انتقال آثار به اتمام رسیده است، افزود: از 15-20 سال قبل به علت کثرت مجموعه‌های سکه و تمبر، بخش قابل توجهی از مجموعه‌ها در این بخش، توسط خزانه‌داری آستانه در کمد‌هایی مهر و موم شده بود. اما با توجه به آماده سازی فضاهای نمایشگاهی چند روزی‌ست که این سکه‌ها و تمبرها به مجموعه‌ی نمایشی ما در حال اضافه شدن است.

وی اضافه کرد: در حال حاضر موزه و کتابخانه ملکه دارای 19 هزار عنوان نسخه خطی، 90 هزار کتاب چاپی، 3500 قطعه سکه (که با افزودن مجموعه‌های پلمپ شده به دو برابر خواهد رسید)، بیش از 10 هزار تمبر(این رقم نیز احتمالا دوبرابر می‌شود)، 948 اثر خوشنویسی، 479 قطعه مینیاتور و میناگری، 18 اثر از استاد کمال‌الملک، 48 تخته فرش و 48 محصول منسوجاتی دیگر می‌باشد.

حسینی همچنین درمورد برنامه‌های دهه‌ی کرامت در موسسه نیز توضیح داد: نمایشگاه 30 نسخه از قانون بوعلی سینا، معریفی طب سنتی و گیاهی، از جمله برنامه‌های داخل موسسه هستند اما در خارج از موسسه نیز برگزاری نمایشگاهی از عکس‌های آستان قدس در دوره‌ی قاجار در نگارخانه خورشید سمنان، نمایش آثاری از کمال‌الملک در مقبره شیخ صفی‌الدین، نمایشگاه نسخ خطی قرآنی در زنجان، نمایشگاهی از آثار هنری اسلامی در اصفهان و... برنامه‌های دیگر ما خواهند بود.

مدیرعامل کتابخانه و موزه ملک، در بخش دیگری از این نشست درمورد سیاست‌های کلان موزه و کتابخانه گفت: ما هر مجموعه‌ای را برای موزه خریداری نمی‌کنیم و مطابق با وقف‌نامه پیش می رویم. مثلا ما جنگ‌افزارهای قدیمی (مثل شمشیر و سپر و...) نمی‌خریم. همچنین سفالینه‌های پیش از اسلام را نیز به موزه اضافه نخواهیم کرد زیرا اولویت ما هنر اسلامی است.

سپس دبیری‌نژاد، رییس موزه ملک درمورد امکان تبادل آثار با موزه‌های داخلی و خارجی گفت: مطابق با قوانین وقف، انتقال و به اشتراک گذاشتن آثار موزه و کتابخانه در خارج از فضای وقفی مقدور نیست. اما مدل‌سازی و کپی برداری از آثار برای معرفی مجموعه از اقدامات جاری ماست. خصوصا ایجاد فعالیت‌های مجازی، تور و نمایشگاه‌های مجازی از آثاری که امکان به نمایش گذاشتن‌شان به دلیل محدودیت فضا وجود ندارد، از دیگر اقدامات موزه به شمار می‌اید، لذا عکس‌برداری و مدل‌سازی از آثار، برای ما از اهمیت به‌سزایی برخوردار است.