سیدمحمد بهشتی در گفتگو با ایلنا مطرح کرد:
خانهسینما بهانه است، مشکل درگیری دولت و اصل سینماست
دولت تلاش دارد که با تاسیس یک خانه سینما جعلی که غیرمستقل و کاملا دولتی است؛ آن را جانشین خانه سینمای اصلی کند و سینما را دولتی کند و سینماگر دولتی را حمایت کند.
ایلنا: سیدمحمد بهشتی(مدیرعامل سابق بنیاد سینمایی فارابی)؛ اتفاقاتی که این روزها برای خانه سینما افتاده را فراتر از خانه سینما میداند و معتقد است: آنچه که امروز اتفاق میافتد تفاوت رفتار سینماگران مستقل در مقابل دولت و سینماگران دولتی است. خانه سینما در طول سالها با عنوان یک نماد در کشور این توفیق را پیدا کرده است که در یک رشته هنری و شاخه هنری صنوف مختلف را دور هم جمع کند و آنها را متشکل کند.
سیدمحمد بهشتی در گفتگو با ایلنا گفت: اتفاقاتی که این روزها درباره خانه سینما رخ میدهد فقط به خانه سینما مربوط نمیشود بلکه یک گذشتهای دارد و گذشته آن به رابطه دولت فعلی با سینما ارتباط دارد و این دولت از ابتدا از وجود چنین سینمایی و موجودیت چنین سینمایی ناراحت بود.
وی ادامه داد: آنچه که این روزها اتفاق میافتد درگیری دولت و اصل سینما است دولت برای اقتدار خودش احساس ناراحتی میکند و فکر میکند وجود تشکل صنفی از اقتدار وی جلوگیری میکند به همین دلیل میگوید که سینماگران و اصل سینما نباید تشکل صنفی خودش را داشته باشد و همین امر باعث شده که از آغاز با خانه سینما در یک کشاکش باشند.
بهشتی افزود: دولت تلاش دارد که با تاسیس یک خانه سینما جعلی که غیرمستقل و کاملا دولتی است آن را جانشین خانه سینمای اصلی کند و سینما را دولتی کند و سینماگر دولتی را حمایت کند.
وی ادامه داد: در این میان حتی کسانی که ظاهرا اهل سینما هستند اما سمت دولتی ندارند را در ویترین خود قرار میدهد تا بگوید برای خودش سینماگر دارد و سینماگر دولتی وجود دارد سینماگر دولتی کسی است که تبدیل به یک جیره و مواجببگیر دولتی شده است و منویات دولتی را دارد.
بهشتی در پاسخ به این سوال که سینما در ایران هرگز کاملا خصوصی نبوده و بیشتر فیلمها با بودجه دولتی ساخته میشود پس به این دلیل بیشتر سینماگران دولتی هستند یا خیر؛ گفت: سینماگر دولتی کسی است که به کارمند دولت تبدیل شده است و با گرفتن یک پول مشخص تبدیل به فردی دولتی شده است سینماگر دولتی یعنی کسی و سینماگری که در خدمت دولت باشد و مستقل نباشد.
وی ادامه داد: اینکه دولت شرایطی را فراهم کند تا سینماگران از تسهیلات دولتی استفاده کنند همانگونه که در سالهای پیش از این بوده دلیل دولتی شدن سینماگران نیست بلکه سینماگر دولتی کسی است که به صورت مستمر از دولت بودجههای مختلف میگیرد و تبدیل به کارمند مزدبگیر دولت شده است حال میخواهد این بودجهها و پولها تحت عناوین مختلفی همچون فیلم فاخر و یا آثار دیگر باشد.
بهشتی افزود: دولت با اهرمها و منابع مختلفی که دارد سعی میکند گروهی از سینماگران را اغوا کند تا آنها را در خدمت خود داشته باشد در این میان به آنها لقبهایی همچون سینماگران ارزشی میدهد تا بتواند از آنها دفاع کند این کار دولت یعنی اینکه سایر سینماگران ارزشی نیستند اما مگر میشود سینماگری مانند مجید مجیدی یا ابراهیم حاتمی کیا ارزشی نباشد.
بهشتی با اشاره به اینکه سینماگر دولتی نمیتواند در ارتباط با مخاطب موفق باشد؛ افزود: ما افرادی را میشناسیم که به عنوان سینماگر در داخل سینما فعالیت میکنند اما فیلمسازان موفقی نیستند زیرا فقط به حمایتهای دولت متکی هستند و اگر پشتیبانی دولت نباشد نمیتوانند در گیشه موفق باشند و با مخاطب ارتباط برقرار کنند.
وی ادامه داد: خانه سینما در طول سالهای گذشته با گردآوری صنوف مختلف سینمایی در کنار هم افراد مختلف را در کنار هم قرار داده و توانسته از موجودیت سینما دفاع کند و این دفاع در سالهای اخیر بیشتر دیده شده است زیرا در سالهای اخیر گروهی تیشه برداشتهاند تا بر ریشه سینما بزنند اما خانه سینما سالها از این سینما دفاع کرد.
بهشتی با اشاره به رابطه خانه سینما و ارشاد و اینکه امروز ارشاد معتقد است خانه سینما از طریق بودجه دولتی ارائه میشود، گفت: خانه سینما هرگز به صورت مستقل از بودجه دولتی استفاده نکرده است بلکه شکل پرداخت بودجه به وی از کانال دولت بوده است.
وی ادامه داد: پولی که به خانه سینما داده میشد درصدی از فروش فیلمهایی بود که در سینماهای کشور اکران شده بود این درصد فروش محاسبه میشد و بعد رقمی از آن کسر و به خزانه دولت و وزارت ارشاد واریز میشد و وزارت ارشاد آن پول را به خانه سینما میداد و هرگز خانه سینما از فروش نفت درآمدی کسب نکرده است و یا هیچ دولتی از فروش نفت پولی به خانه سینما نداده است بلکه آنچه به خانه سینما داده شده پول خود سینماگران بوده است که در مواردی نیز داده نمیشد در حالی که مستحق این پول بوده است.
بهشتی ادامه داد: خانه سینما در طول سالها به اموری همچون مسائل تامین اجتماعی سینماگران میپرداخت کاری که ارشاد باید انجام میداد زیرا برای آن بودجههای کلانی میگرفت.
بهشتی ادامه داد: دفاع خانه سینما از سینما همیشه با یک رفتار متین و با بلوغ همراه بوده است و از روی احساسات کار نمیکرده و شرایط را به خوبی درک کرده است و توانسته جریان شریف سینما را به خوبی حرکت دهد و دولتها باید از چنین حرکتهایی خوشحال باشند نه اینکه ناراحت باشند.
وی افزود: زمانی که ما یک سینمای بالغ و عاقل داریم یکی از نشانههای آن تشکل صنفی است که به راحتی میتوانند مواضع خود را پیش ببرد و ما باید به عنوان دولت خوشحال باشیم که سینمای ایران در طول سالها به یک چنین حدی از بلوغ رسیده است.
بهشتی افزود: البته ما زمانی میتوانیم خوشحال باشیم و شرط این خوشحالی این است که هر کدام از ما در جایگاه خودمان قرار گرفته باشیم زیرا اگر در جایگاهی قرار گرفته باشیم که بزرگتر از ما باشد و یا ما کوچکتر از آنجایگاه باشیم سعی میکنیم کاری کنیم که دیگران از بین بروند تا کسی دیده نشود و فقط خود ما دیده شویم.
وی ادامه داد: امروز رفتار دولت با خانه سینما با هر عقل سلیمی قابل قیاس نیست و هر فردی که این وضعیت را نگاه میکند اگر نگاه درستی داشته باشد و عقل سلیمی داشته باشد متوجه میشود که این گونه رفتار با خانه سینما برخلاف رفتار عاقلانه است.
بهشتی افزود: در کمترین رفتاری که منطبق با عقل سلیم باشد دولت میتواند از سینماگرانی که خود حامی آنها است و سینماگران دولتی هستند به صورت مستقل حمایت کند و اجازه بدهد سینماگران عضو خانه سینما نیز به کار خود بپردازند.
وی درباره آینده خانه سینما گفت: خانه سینما به فعالیت خود ادامه خواهد داد و همانگونه که در گذشته به فعالیتهای خود ادامه داده در آینده نیز به این فعالیتها ادامه خواهد داد و همه مسائل روشن است و این گونه حرکات ایذایی که در روزهای اخیر شاهد آن هستیم کوتاه مدت است و نمیتواند ادامه پیدا کند.
گفت و گو از علی زادمهر