سینما باید دلیل مردم باشد نه دلال

ایلنا: رئیس سازمان بسیج هنرمندان و جمعی از هنرمندان بسیجی با حضور در محل بنیاد بین المللی علوم وحیانی اسراء با حضرت آیت الله جوادی آملی دیدار و گفتگو کردند.

 به گزارش ایلنا به نقل از پایگاه  اسرا، در این دیدار آیت الله جوادی آملی در سخنانی با عرض تسلیت به مناسبت ایام فاطمیه و گرامیداشت سالروز شهادت شهید آوینی گفت: در آستانه شهادت صدیقه كبرا(سلام الله علیها) هستیم این سوگ را هم به پیشگاه ولیّ عصر تعزیت عرض می‌كنیم و سالروز شهادت آن سیّد بزرگوار جناب آقای آوینی را هم ارج می‌نهیم و حشر ایشان را با شهدای كربلا و پایان كار شما هنرمندان الهی, اسلامی را هم به سعادت و صلاح و فلاح مسئلت می‌كنیم!

وی با تبیین جایگاه انگیزه و اندیشه در هنر گفت: كاری كه به عهده هنر و هنرمندان است البته محدود است بخشی از انسان با اندیشه اداره می‌شود كه حوزه و دانشگاه متولّیان این بخش‌اند بخشی هم با انگیزه اداره می‌شود كه رهبران هنرمند و هنردوست متولّی این كارند.
جوادی آملی گفت: مسئله انگیزه را با فكر نمی‌شود رهبری كرد, چه اینكه مسئله اندیشه را هم خیلی با هنر نمی‌شود هدایت كرد. حرف اول در عمل را انگیزه می‌زند؛ یعنی بخش اراده, نیّت, اخلاص, تصمیم, قصد. خیلی از موارد است كه انسان به چیزی جزم دارد ولی از جزم كاری ساخته نیست [بلکه] از عزم كار ساخته است.

وی با اشاره به این مطلب که بخش انگیزه, اراده, تصمیم, نیّت و اخلاص را هنر به عهده دارد، گفت: هنر, كار اساسی كه دارد آن كلید اساسی دست هنر است كه این متولّی انگیزه را، یا نگذارد به بند كشیده بشود یا اگر به بند كشیده شده كم كم این بندها را یكی پس از دیگری باز كند، دست و پای دل را باز كند تا او بتواند خوب تصمیم بگیرد. اینكه می‌بینید كسی حالا یا شعر آئینی یا غیر آئینی اشك می‌ریزد اشك برای آن انگیزه است نه برای اندیشه, علم كه آدم را نمی‌گریاند اینكه می‌گریاند این عاطفه است و انگیزه است و عزم است.

جوادی آملی با تقسیم هنر به هنر نازل و متنزل گفت: هنر نازل بیش از محدوده خیال را تعریف نمی‌كند، لذت زودگذری دارد یا تأثیر زودگذری دارد اما هنر متنزّل از جای بلند آمده، دست آدم را می‌گیرد بلند می‌كند و به بالا می‌برد.
وی گفت: فرق هنر نازل و هنر متنزّل همان فرقی است كه برای مثال بین اشعار منوچهری دامغانی و اشعار مرحوم حافظ است. ما یك شعر نازل داریم یعنی از همین‌جا برخاست یك شعر متنزّل داریم كه از جای بلند آمده پایین, این هنر یك معنای عقلی را خوب فهمیده بعد این را پایین آورده در محدوده متخیّله از متخیّله داده به خیال از آ‌نجا داده به حس شده یك غزل چون از بالا آمده این مثل یك طناب آویخته است به انسان می‌گوید این طناب را بگیر و برو بالا این انسان و جامعه را عاقل می‌كند.

وی با توصیه به هنرمندان در تولید هنر متنزل گفت: هنر آن است كه متنزّل باشد از جای دیگر بیاید نه از حس به خیال و از خیال به حس نظیر بعضی از این فیلم ها كه پیامی ندارد این مثل دیوان شعر دامغانی است او خیلی هنرمندانه شعر می‌گوید انسان را متحیّر می‌كند [اما] پایانش می‌بینیم یك خمر است و یك مدح سلطان.

او با بیان این مطلب که رسانه‌های گروهی باید دلیل مردم باشند نه دلاّل گفت: رسانه های گروهی و سینماها باید دلیل مردم باشند نه دلاّل؛ بسیاری از این رسانه‌های گروهی، گاهی دلاّلی می‌كنند یعنی می‌بینند چه كسی پول بیشتری می‌دهد چه كسی خدمات بیشتری ارائه می‌كند, این نمی‌تواند جامعه را زنده نگه بدارد اما اگر جامعه را راهنمایی بكند و دلیل باشد، در این صورت حرف‌های متنزّل را می‌زند.

وی راهکار اسلامی شدن سینماو دیگر هنرها را مورد اشاره قرار داد و گفت: برای اینكه سینماهای ما, هنرهای ما، اسلامی بشود یك سواد درس‌خوانده كامل می‌خواهد یا آدم خودش داشته باشد یا از یك دانشمند یاد بگیرد (یك) بعد از اینكه این را یاد گرفت در عاقله خودش بپروراند (دو) بعد بدهد به متخیّله (سه) بعد خروجی‌اش می‌شود هنر دینی (چهار) می‌شود هنر متنزّل.

الله جوادی آملی با توصیه بر تولید محصولات فاخر جهانی در حوزه هنر بیان كرد: هنرمند، یك وقت هنرمند محلّی است یك وقت هنرمند منطقه‌ای است و یك وقت هنرمند بین‌المللی. ما اگر بخواهیم حرف‌هایمان به خارج برسد و با این ماهواره‌ها، با این اینترنت‌ها، مقابله بكنیم باید هنرمند بین‌المللی باشیم نشد, هنرمند منطقه‌ای وگرنه هنرمند محلّی مشكل را حل نمی‌كند.