می توانستیم از خرد جمعی بیشتر بهره بگیریم

ایلنا، نشست بررسی سی و یكمین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر با رویكردی به برگزاری سی و دومین دوره صبح امروز (8 اسفند) با حضور مدیركل مركزهنرهای نمایشی، دبیر دوره آینده و نمایندگان رسانه‌های گروهی در سالن‌ نشست‌های تئاترشهر تهران برگزار شد.

به گزارش خبرنگار ایلنا، قادر آشنا در ابتدای این جلسه ضمن بیان اینكه در بخش نخست صحبت‌های خود به نقاط ضعف برگزاری جشنواره سی و یكم خواهد پرداخت در پاسخ به این سوال كه چه تضمینی برای عملیاتی شدن و ثبات حضور اسماعیل عالی‌زاد به عنوان دبیر دوره سی و دوم وجود دارد، گفت: درست است که هیچ تضمینی برای حضور ما در آینده وجود ندارد اما مدیر هستیم و وظیفه داریم به تعهد خود در قبال مسائل حوزه مدیریتی خود تا لحظه پایان عمل کنیم.
وی ادامه داد: ما باید به گونه‌ای رفتار کنیم که گویی سال‌های سال به عنوان مدیر حضور خواهیم داشت و با این رویكرد برای مردم و کشور خود کار کنیم. حضور ما در این جلسه برای این است که سوال‌ها و نقطه نظرات کارشناسان را الان بشنویم و ترتیب اثر دهیم، نه بهمن‌ماه سال آینده هنگام برگزاری جشنواره.
آشنا در بررسی خود نسبت به نقاط ضعف جشنواره سی و یکم با اشاره به اینکه بررسی این نقاط ضعف به برگزاری بهتر جشنواره دوره بعد کمک خواهد کرد، اظهار کرد: تاخیر در کار هنری موجب آسیب دیدن بدنه می‌شود، با تمام وجود که سعی کردیم در این دوره از جشنواره مانند دورهای قبل تاخیری در خصوص صدور فراخوان نداشته باشیم اما به نظر من می‌شد خیلی زودتر این فراخوان را منتشر کنیم تا آثار آماده‌تر به جشنواره برسند.
وی ادامه داد: ما در دبیرخانه از ابتدا بنا داشتیم فراخوان را زمانی منتشر کنیم که گروه‌ها برای آماده شدن آثار خود حداقل دو ماه فرصت در اختیار داشته باشند.
این مدیر در مورد تعداد بالای آثار حاضر در رویداد سی و یکم تئاتر فجر، بیان کرد: کثرت آثار یکی دیگر از اشکال‌های برگزاری این دوره از جشنواره‌ است، نکته دیگر تعدد حضور بازیگران در آثار بود. گاهی شاهد بودیم که یک بازیگر در سه یا چهار نمایش همزمان ایفای نقش می‌کند، این نوع برخورد حتی ستاد اجرایی را با دردسر ایجاد می‌کرد و حتی در مواردی داوری آثار نیز با تاخیر مواجه می‌شد.

از ظرفیت‌های مركز به خوبی بهره نگرفتیم
وی با اشاره به اینکه ما از کانون‌های تخصصی خود در مرکز هنرهای نمایشی به خوبی بهره نگرفتیم، تصریح کرد: کانون‌های گوناگونی زیرنظر مرکز هنرهای نمایشی فعالیت می‌کنند که استفاده از ظرفیت‌های آن‌ها فرصت خوبی در اختیار تئاتر کشور می‌گذاشت اما متاسفانه از این پتانسیل استفاده نشد و یا کم به آنها توجه کردیم.
وی همچنین با اشاره به ضعف بخش ویژه جشنواره، ادامه داد: متاسفانه یکی دیگر از مشکلات در بخش ویژه جشنواره بود که انتخاب آثار حاضر در این بخش و همچنین استفاده دبیر از رای خود درخصوص حضور برخی آثار موجب شد شفافیت مناسبی در مورد نحوه انتخاب آثار حاضر در این بخش وجود نداشته باشد و بخشی از تعاریف آسیب ببیند.
این مدیر همچنین به بخش بین‌الملل جشنواره تئاتر فجر اشاره کرد و گفت: عدم بیان جزئیات در فراخوان گاهی اوقات موجب ضربه خوردن این بخش می‌شود. چه بسا اگر شفافیت بیشتری در مورد جزئیات این بخش منتشر شود گروه‌های بیشتری تمایل به حضور در آن را داشته باشند و یا از طرفی گروه‌هایی با در نظر گرفتن این جزئیات خود به خود برای حضور در این بخش تقاضا نداشته باشند.
آشنا در پاسخ به این سوال که چرا بسیاری از نمایش‌ها در جشنواره سالن‌های متناسب با طراحی صحنه و دکور نداشتند، بیان کرد: این اشکال به جشنواره سی و یکم وارد است، اما نکته مهمی که باید درنظر بگیریم کمبودهای ما در حوزه سالن محل اجرای نمایش است که دست ما را در این بخش بسته بود.
وی همچنین به سوال خبرنگاران درخصوص محتوای آثار که تناسبی با شرایط امروز مخاطب نداشت، اظهار کرد: این ضعف نیز یکی دیگر از مواردی است که به جشنواره وارد می‌شود و ما آن را می‌پذیریم، بنابر همین اصل من تلاش زیادی داشتم تا آثار را شخصا ببینم و حتی کارهای مدیریتی را به ساعت‌های دیرتر موکول می‌کردم که آثار را از این نظر با دقت بیشتری زیر نظر داشته باشم. نكته دیگری كه در مورد محتوای آثار مشاهده می‌شد این بود که نمایش‌هایی که در طول سال اجرا شده بودند هم به لحاظ شکل و هم به لحاظ محتوا از پختگی مناسب برخوردار بودند.
آشنا در ادامه صحبت‌های خود با تاکید براینکه می‌توانستیم از خرد جمعی، حضور هنرمندان و پیشکسوتان بیشتری در این دوره از جشنواره بهره‌مند شویم، گفت: یکی دیگر از ضعف‌ها مربوط به آثار تولیدی برای جشنواره بود، این نمایش‌ها بعضا از نظر کیفیت در سطحی نبودند که امکان حضور در جشنواره را داشته باشند.
وی تصریح کرد: در حوزه محتوای آثار نیز معتقدم عمده کارهای جشنواره معطوف به زندگی و معضلات جامعه شهرنشینی بود و هنرمندان کمتر به خرده فرهنگ‌ها مثل شهرستان‌ها و دیگر مناطق کشور توجه کردند.
پیمان شریعتی دبیر اجرایی جشنواره سی و یکم تئاتر فجر در ادامه و پس از صحبت‌های قادر آشنا ضمن بیان اینکه بهتر بود دبیر جشنواره سی و یکم برای پاسخگویی به بخشی از سوال‌ها در جلسه حضور پیدا می‌کرد، گفت: متاسفانه ایشان به دلیل گرفتاری‌هایی که داشتند امکان حضور در این جلسه را پیدا نکردند اما ای‌کاش ایشان بودند به این خاطر که عملا بخشی از سوال‌ها معطوف به ایشان می‌شود.

شریعتی: فراخوان جشنواره دیر منتشر شد
شریعتی با اشاره به زمان صدور فراخوان جشنواره، بیان کرد: متاسفانه فراخوان تیرماه و دیر منتشر شد و این برای ما که تئاتر کار می‌کنیم یعنی هیچ، چراکه فقط فرایند پیدا کردن و تولید متن حداقل دو ماه وقت گروه‌ها را می‌گیرد.
او ادامه داد: یکی دیگر از موارد اعلام دیرهنگام فراخوان جشنواره این است که اصولا فصل درگیری هنرمندان کشور به خصوص در حوزه سینما و تئاتر شش ماه دوم سال است، همین امر موجب می‌شود که درگیری این افراد در آثار زیاد باشد و شاهد این باشیم که یک هنرمند در چند اثر نمایشی حضور پیدا می‌کند.
مدیر روابط عمومی مرکز هنرهای نمایشی با اشاره به اینکه امید زیادی به برگزاری هر چه بهتر جشنواره سی و دوم تئاتر فجر داریم، تصریح کرد: اگر قرار است محور جشنواره آینده کار تولیدی باشد بهتر است تکلیف آثار تا شهریورماه روشن شده باشد تا بتوانیم کارهایی در شان نام جشنواره تئاتر فجر را به نمایش بگذاریم.
وی در پاسخ به این سوال که با توجه به تحریم‌ها و كمبود منابع اصلا چه لزومی دارد که جشنواره به صورت بین‌المللی برگزار شود، بیان کرد: ما می‌خواهیم که جشنواره فجر بین‌المللی برگزار شود و باید بین‌المللی برگزار شود. به هیچ دلیلی نمی‌توان پس از برگزاری سی و یک دوره این رویداد به صورت بین‌المللی بخش بین‌الملل را از جشنواره حذف کنیم.
او در ادامه با دفاع از آثار راه یافته به بخش بین‌الملل، اظهار داشت: شاید این که برخی در آثار بخش بین‌الملل ضعف مشاهده کردند به این مطلب برگردد که سلیقه‌ ما بالاتر رفته است. به هر حال سلیقه اعضای هیات انتخاب در این مورد را نمی‌توان از نظر دور کرد.
وی افزود: دکتر سرسنگی به عنوان یکی از مشاوران آقای کشن فلاح در بخش انتخاب آثار بخش بین‌الملل بودند که فكر نمی‌كنم کسی در تخصص ایشان شک داشته باشد و اعتقاد دارم بحث سلیقه‌ها می‌تواند از همینجا مطرح می‌شود.
شریعتی در خصوص اعتراض به حضور افراد زیادی با کارت VIP در این دوره از جشنواره، بیان کرد: در این زمینه اعتراضات زیادی به صدور کارت‌های متعدد میهمان وجود داشت که به نظر من واقعا درست و به جا است.
او ادامه داد: ما طی سه روز نخست 60 درصد بلیت‌های جشنواره تئاتر فجر را فروختیم و این نقطه ضعف و کم کاری من بوده که کارت‌های VIP زیادی صادر شد. شاید اگر سال آینده حضور داشته باشیم صدور این کارت‌ها به کل حذف شود، به این دلیل که اصولا توانایی و فضای لازم برای میزبانی برای این افراد را در اختیار نداریم.
بیان نقاط قوت جشنواره در بخش دوم صحبت‌های مدیركل مركزهنرهای نمایشی
پس از صحبت‌های شریعتی، قادر آشنا مدیر کل مرکز هنرهای نمایشی در بخش دوم سخنان خود به نقاط قوت جشنواره سی و یکم اشاره کرد و گفت: بارها در صحبت‌های خود گفته‌ام تا زمانی که نتوانیم نوع نگرش جامعه را به تئاتر را تغییر دهیم در مورد افزایش بودجه و توجه مسئولان به این هنر کم توفیق خواهیم بود.
وی با تاکید برایکه ما باید همه مردم را درگیر تئاتر کنیم، ادامه داد: یکی از تلاش‌های ما در دوران مدیریتی من و به خصوص زمان برگزاری جشنواره تئاتر فجر این بود که تئاتر به مساله ملی تبدیل شود و اکثر مردم جامعه به بهانه برگزاری جشنواره تئاتر فجر درباره آن صحبت کنند.

حضور رئیس جمهور در مراسم اختتامیه جشنواره تئاتر برای نخستین‌بار اتفاق افتاد
این مدیر با بیان اینکه جشنواره این دوره گامی فراتر از جشنواره ادوار قبل برداشت، اظهار کرد: نخستین تلاشی که برای برگزاری این دوره داشتیم جلوگیری از همزمانی این جشنواره با دیگر جشنواره‌ها بود.
وی افزود: برای نخستین مرتبه در طول برگزاری جشنواره‌های تئاتر فجر به تمام قوای کشور نامه‌ای فرستادیم و درخواست برگزاری جلسه مشترک مسئولان تئاتر با روسای قوای کشور را به آنها اعلام کردیم. از این میان آقای لاریجانی رئیس محترم مجلس شورای اسلامی از جمله روسایی بودند که به دعوت ما پاسخ گفتند و قراری برای نشست مشترک ما با ایشان مشخص شد که متاسفانه به دلیل بیماری و عمل جراحی دبیر جشنواره این اتفاق نیفتاد.
آشنا در ادامه به حضور محمود احمدی نژاد در مراسم اختتامیه جشنواره تئاتر فجر اشاره کرد و گفت: الان خوشحال هستم که برای نخستین بار دغدغه‌های این هنر توسط یکی از پیشکسوتان عرصه تئاتر مستقیما برای رئیس جمهور مطرح شد و ما با جدیت پی‌گیر قول‌هایی که ایشان در مراسم اختتامیه دادند هستیم.
وی تصریح کرد: برای اولین مرتبه در طول برگزاری این جشنواره‌ها بود که وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی از روز نخست در دبیرخانه حضور پیدا کرد و یک ساعت در مورد برگزاری این رویداد با مسئولان به گفتگو پرداخت. حضور آقای شاه آبادی به عنوان معاون هنری وزیر به عنوان یکی دیگر از ویژگی‌های مثبت این جشنواره بود.
این مدیر تصریح كرد: همین عامل موجب شد تا امروز یكی از دغدغه‌های جدی وزیر ارشاد پی‌گیر ارتقاء بودجه تئاتر كشور باشند و آقای شاه‌آبادی معاون هنری ایشان نیز با جدیت پی‌گیر قضیه هستند.
هیچ تعهد مالی برای دبیر آینده باقی نمانده است
مدیرکل مرکز هنرهای نمایشی ضمن اشاره به یکی دیگر از ویژگی‌های مثبت این دوره، بیان کرد: خوشحال هستم اعلام کنم با توجه به کمبودهای مالی که داشتیم هیچ دین و تعهدی از این دوره برای برگزار کنندگان دوره بعدی جشنواره باقی نمانده و تمام تعهدات مالی به طور کامل تسویه شده است.
دوبرابر سال گذشته اجرای عمومی خواهیم داشت
آشنا در ادامه به اجرای عموم آثار حاضر در جشنواره اشاره کرد و گفت: اعتقاد داریم نباید بگوییم اگر گروهی اثر خود را به جشنواره آورد حتما اجرای عموم می‌گیرد، ما از ابتدا گفتیم اولویت اجرای عموم آثار با کارهایی است که در جشنواره شرکت کرده‌اند و امروز لیست نمایش‌های مورد نظر مدیران کلیه سالن‌های تئاتر کشور آماده شده و شورای هنری در حال بررسی نهایی موارد هستند.
وی در انتها تاکید کرد: با توجه به لیست‌هایی که مدیران در اختیار من گذاشته‌اند می‌توانم بگویم قطعا دو برابر سال گذشته برای اجرای عموم اثر انتخاب شد که تا دو هفته نام کامل آنها اعلام خواهد شد.

در این نشست همچنین ابراهیم گله‌دار زاده، مهدی شفیعی، وحید لك، سیدصادق موسوی مدیر مجموعه تئاتر شهر و مریم معترف مدیر اداره هنرهای نمایشی نیز حضور داشتند.