هادی مرزبان در نشست خبری نمایش «پلكان» مطرح كرد:
در نبود حمایت، با مركز كار نخواهم كرد
مرزبان: من هم ایران تحصیل كردهام هم خارج از كشور. هم اینجا كار میبینم، شاید کم کم به جایی برسیم که باید در کتابها بخوانیم روزگاری نمایشهای دارای دیالوگ روی صحنهها اجرا میشده است.
ایلنا: نشست رسانهای نمایش «پلکان» نوشته اکبر رادی به کارگردانی هادی مرزبان صبح امروز (اول اسفندماه) در محل نشستهای مجموعه تئاتر شهر تهران برگزار شد.
به گزارش خبرنگار ایلنا، مرزبان ابتدا با بیان اینکه نمایشنامه پلکان اولین اثری است که من رابا دنیا رادی آشنا کرد، گفت: سال 62 در یک شب بسیار سرد زمستانی به کمک آقای مجدآبادی زمان ملاقاتی با اکبررادی تعیین شد، تا آن زمان شناخت من از آقای رادی از طریق نمایشنامههای او شكل گرفته بود و راستش میترسیدم به او نزدیک شوم.
او ادامه داد: اما وقتی رادی را از نزدیک دیدم متوجه شدم انسانی با روح بزرگ است وارتباط کاری من با او پس از آن ربع قرن ادامه پیدا کرد و رادی برای تمام عمر معلم من بود.
این کارگردان در پاسخ به این سوال که چه عاملی موجب میشود نمایش برای مخاطب امروزی از تاریخ گذشته نباشد، بیان کرد: این عامل اتفاقا پاسخ خوبی است به افرادی که به من انتقاد میکنند و معتقدند که تاریخ مصرف آثار رادی گذشته است. رادی برای تمام زمانها و مکانها مینویسد و به نظر من دلیل مخالفت این افراد به خاطر آشنا نبودن با روح آثار اکبر رادی است.
وی با تاکید بر اینکه آثار رادی دارای دو وجه ظاهری و باطنی هستند، ادامه داد: به اعتقاد من تنها یک اثر رادی تاریخ مصرف داشته که آن هم با یک بازنویسی ساده قابل اجرا خواد بود.
كارگردان نمایش «شب روی سنگفرش خیس» با بیان اینكه رمز و راز رادی در این است که ذره بین او خیلی خوب در جامعه کار میکند، تصریح كرد: او در نمایشنامههای خود به افرادی اشاره میکند که به راحتی حق مردم را میخورند و با آسودگی هم زندگی میکنند، از این بلبلها در جامعه امروز ما بسیار وجود دارد.
مرزبان در پاسخ به این سوال که برخی معتقدند حضور شما موجب شده دیگر کارگردانان نتوانند نمایشنامههای رادی را روی صحنه بیاورند، گفت: رادی همیشه میگفت تو در کارگردانی شیطنتهایی داری که من به آنها علاقه دارم. این طور نبوده که من تنها کارگردانی باشم که آثار رادی رابه صحنه میآورم، به خاطر دارم نمایش «خانمچه و مهتاب» را من و دکتر دلخواه همزمان روی صحنه داشتیم.
وی ادامه داد: ارتباط من و رادی به جای رسیده بود که اگر کارگردانی از شهرستان قصد اجرای متنی از او را داشت رادی شخص را برای پیش من میفرستاد.
این هنرمند با بیان اینكه تاکید دارم کار تکراری از رادی روی صحنه نخواهم برد، گفت: نمایش نامه پلکان آخرین اثر تکراری است که از این نویسنده اجرا میکنم.
مرزبان با بیان اینکه رادی به گفته خود نمایشنامه «شب روی سنگ فرش خیس» را از روی زندگی من نوشته است درارتباط با زمان بالای نمایش، اظهار كرد: من بعداز 28 سال به خوبی ریتم و زبان رادی را متوجه میشوم، کار ما در جشنواره حدود 3 ساعت بود اما زمان اصلی مورد نظر دو ساعت و 45دقیقه است. البته بازخوردها را دنبال کردم و متوجه شدم مخاطب با اثر ارتباط برقرار کرده البته بعضی هم راضی نبودند.
این هنرمند با انتقاد از خالی شدن آثار نمایشی از دیالوگ، بیان كرد: به عقیده من امروز به تئاتر دیالوگ تجاوز میشود. دیالوگ یکی از ارکان مهم تئاتر است و اعتقاد دارم این هنر عصمتی دارد که عدهای در حال تجاوز به آن هستند.
او افزود: زمانی میگفتم وقتی مخاطب برای تمایشای اثر من وارد سالن میشود نمایش من باید بوی نم کاهگل و بوی خاک نجیب ایران را بدهد اما امروز در بعضی از سالنهای تئاتر که میروم واقعا نمیفهم چه میگویند.
وی تصریح كرد: من هم ایران تحصیل كردهام هم خارج از كشور. هم اینجا كار میبینم، هم در دیگر كشورها نمایش تماشا میكنم، شاید کم کم به جایی برسیم که باید در کتاب ها بخوانیم روزگاری نمایشهای دارای دیالوگ روی صحنهها اجرا میشده است.
مرزبان در ادامه به سبك رادی در نگارش متن بازگشت و گفت: رئالیزم رادی، رئالیزیم خودش است و شاید در پارهای از مواقع به ناتورالیزم نزدیک شود، اما در نهایت اعتقاددارم آنچه به تحریر درآمده رئالیزم خاص خودش است.
وی ادامه داد: رادی ایبسن ایران، میلر ایران و چخوف ایران است و البته به اعتقاد من شدیدا تحت تاثیر صادق هدایت. شما مرگ پیشور میلر را با آثار رادی مقایسه کنید و مرگ را در پایان هر دو داستان با یکدیگر مقایسه کنید.
کارگردان نمایش پلکان در خصوص غیبت دانیال حکیمی و شایعات مطرح شده پیرامون این ماجرا، گفت: در مورد غیبت و شایعاتی که شکل گرفت باید بگویم من از ماجرای بیماری ایشان اطلاع داشتم و هر روز با بیمارستان و پزشک ایشان تماس میگرفتم و حتی او را همراهی میکردم، کار آقای حکیمی در مقاطعی به تزریق آمپول کورتون رسید و هنوز نیز قرصهای آنتی بیوتیک خود را مصرف میکند.
او ادامه داد: حتی پزشک معالج ایشان گفت، اگر بازی و تمرینات ایشان ادامه پیدا کند احتمال دارد تا یک ماه صدای خود را از دست بدهد و امکان اجرا در صحنه را نداشته باشد، اما در صورتی که 48 ساعت استراحت در دستور کار قرار دهد امکان حضور در صحنه را خواهد داشت. اگر ماجرا بهانهای برای كار تصویر و جلوی دوربین رفتن باشد که دیگر نمی توان ماجرا را از اذهان عمومی پنهان کرد. پس اینطور نبوده و امیدوارم خداوند همه ما را عاقبت به خیر کند.
این كارگردان همچنین در خصوص قرارداد اجرای نمایش خود اظهار كرد: راستش وقتی متن را برای کار کردن دست گرفتم احساسم این بود که اتفاقهایی در حال رخ دادن است و گروههایی هستند که حمایتهای بیشتری دریافت میکنند. البته به عقیده من تمام هنرمندانی که کار تئاتر میکنند حقشان است که از آنها حمایتهای خوبی صورت بگیرد.
وی با بیان اینكه نمیدانم چرا در مرکز هنرهای نمایشی یک بام و هشت هوا وجود دارد، افزود: من پیش از آغاز تمرین نمایش پیش آقای آشنا رفتم، خودم را به ایشان معرفی کردم و گفتم گروهی از بازیگران با تجربه پشت من هستند که باید از پس آنها بر بیایم، ایشان هم قول همکاری دادند.
این هنرمند در انتها، اظهار داشت: فعلا که بنا براین است به ما کمک کنند و به اندازه میزانی که از دیگر دوستان حمایت شده از ما نیز حمایت شود، اما اگر کار به این صورت نباشد نتیجه این است که سر گور خالی گریه میکنیم و دیگر هیچ وقت با مرکز هنرهای نمایشی کار نخواهم کرد. باید به این نکته اشاره کنم که ما هنوز دستمزد خود از بابت اجرای نمایش قبلی یعنی «شب روی سنگفرش خیس» دریافت نکردیم.