مرکب خوانی ارکستر مردگان؛ بازگشتی سهمگین و زیبا
باید گنجایش شبیه خوانی و تصویر را به محک آزمون نشست و از طریقی دیگر بر آزمون و خطای صورتهای متنوع و متعدد نمایش ایرانی دق الباب کرد.
ایلنا: محمودرضا رحیمی کارگردان نمایش «مرکب خوانی ارکستر مردگان» با اعلام پایان یافتن ساخت دکور نمایش و آماده شدن گروه اجرایی برای حضور قدرتمند در اجراهای این نمایش در بخش بخش بین الملل سی و یکمین جشنواره بین المللی تئاتر فجر در یادداشتی این نمایش را بازگشتی سهمگین و زیبا در روشهای از پیش آزموده نمایشهای قبلی خود دانست.
به گزارش ایلنا، متن یادداشت محمودرضا رحیمی به این شرح است:
«نمایش مرکب خوانی ارکستر مردگان ادامهٔ مسیر ۱۵ سال گذشتهٔ گروه نیوشا با نمایشهایی همچون نمایش نامربوط، تقاطع ۲۰۰۲، چند کاپریس برای ویولون و... تا مقتل است، با اقدامی که سرتا پایش باید جامهای ایرانی بر تن داشته باشد و حتا از آن نیز گذشته و به مفهوم ایرانی دست پیدا کند. آنچه مدام باید در کسوت اجرا خود نمایی کند اتودهایی با گونههای نمایشی ایرانی از آن دست است که در حوصلهٔ تماشاگر نیز جای گیرد. در این راستا با همت گروه، جهد و جد فراوانی صورت میپذیرد.
پس از به کار بستن مونولوگ و تصویر در تقاطع ۲۰۰۲ (۱۳۷۸-۱۳۷۹) و تعدد داستانی در چند کاپریس برای ویولن (۱۳۸۱- ۱۳۸۲) و بدنبال آنکه در نمایش مقتل (۱۳۸۷-۱۳۸۹) گونهٔ تعزیه و نسخه خوانی آزموده شد و چند و چون گنجایش شبیه خوانی و تصویر به محک آزمون نشست، حالا باید از طریقی دیگر بر آزمون و خطای صورتهای متنوع و متعدد نمایش ایرانی دق الباب کرد، شکلی خاص از ایجاد حرکت در فضاهای بینا متنی.
وقتی این نگرهها، درست یا همراه با خطا به نویسندهٔ توانای این اجرا منتقل شد، وی با توجه به تعقیب مجدانهٔ اجراهای پیشین گروه نیوشا دغدغههایی از خود را نیز همراه با خواستهٔ من در خامهٔ متنی که شاید نیت آن از پیش نیز در ایشان بود و فقط طاقتی به قدر تأمل میخواست تا شکل پیدا کند، به کار بست.
حمیدرضا نعیمی من را به بازگشتی سهمگین و البته زیبا در روشهای از پیش آزموده وادار کرد. بازگشتی به اجراهایی آلبومی و متکی بر مونولوگ. نازنین گودرزیان نیز با اتکا به همهٔ آن چیزی که قریب به اتفاق اجراهایم را در این دو دهه به صحنه رسانده تلنگرهایی به جا از تغییر تراژدی به کمدی برایم پدید آورد و در طراحیهای خود نیز گنجانید، چه در گلستان که مجموع طراحیها را یک تنه انجام داد و چه در تهران که لباس را پدید آورد. به هر روی کائنات بر طبایع متضاد آفریده شده و کثرت سلایق. نمایش من هنوز هم بر سادگی متکی است و ارجاعاتش از دل مردم یافت و اعمال شده است. کاری با پنج اپیزود. از ایرج آغاز کردیم تا به حسنک وزیر رسیدیم، وزیر قجر، شاعر معاصر و در نهایت....
پس از چندین سال این اولین تجربهٔ جشنوارهای من است و هرچند که سرنوشت این است که باید نمایش را برای مهمترین اتفاق فرهنگی- هنری کشور آماده کنیم. از آنجا که هنوز نحوهٔ اجرا برایم اهم موضوعات است، اکنون منتظرم تا بازخورد تماشاگرم را ببینم تا همهٔ رویدادها از استان گلستان تا تهران و آن همه تعویض و تغییر و تردید بازیگر برایم شکلهای متعددی از اجرا را به همراه بیاورد که خود نیز باید چون تماشاگر آن را دنبال کنم که البته این نیز سرنوشت تمام کارگردانان تئاتر است.
جای دارد در انتهای این کوتاه سخن امتنان عمیق خود را تقدیم تمام کسانی کنم که بدون دقت و لطفشان این نمایش به اجرا نمیرسید: تمامی عزیزان دبیرخانه تئاتر فجر و اداره برنامههای تئاتر حرفهای و مجموعهٔ فرهنگی هنری تئاتر شهر تهران و دست آخر نیز گروه بسیار خوبم.»
مرکب خوانی ارکستر مردگان نوشتهای از حمیدرضا نعیمی در پنج اپیزود به اسامی: سوگ چامهٔ ایرج (نسخهای برای گوسانی) که روایت فریدون و پسرانش بر اساس شاهنامهٔ فردوسی است به همراه مجلس وزیرکشی (مکاشفه در چگونگی بر دار شدن امیر حسنک وزیر)، تیغ ماهی (روایت یکی از وزرای قجر و پسرش)، آوار پریشانی (روایت شاعری به همراه همسرش در محضر برای طلاق) و اپیزود نزاع (روایت واگویههای انسانها هنگام ماهیگیری) است. که هریک به شیوهای خاص با داستان دیگر ارتباط پیدا میگند.
مجید جعفری، حمیدرضا نعیمی، گیلدا حمیدی، علی لیاقی، مهران گلمحمدی و بهمن عباسپور، پروین حسنخانی، مهرگان زالی، مانی قاجار، رضا شیبانی، محمداحسان کریمی، آرزو صید افکن، سجاد زارع و علی جنابان بازیگران این نمایش هستند.
سایر عواملی که محمود رضا رحیمی را در نمایش مرکب خوانی ارکستر مردگان همراهی میکنند عبارتند از: طراحی آواز: آریا محافظ، آواز: علی لیاقی/ علی جنابان/ گیلدا حمیدی/ مانی قاجار، دستیار کارگردان: بهنام نعیمی، طراح صحنه: سیامک مجیدی، طراح لباس: نازنین گودرزیان/ مریم راسخ، ویدئو تیپ: محمد حسین جعفری، مدیر تولید: امیر مفتخر دریایینژاد، طراح پوستر و بروشور: امیر رجبی، عکس: اسماعیل محمدکریمی، مشاور تبلیغات و اطلاع رسانی: مصطفی محمودی، روابط عمومی و ارتباطات رسانهای: نساء نیکو، ندا طهرانی، لاله محمودی، امور روابط بین الملل و مترجم: حنا شیرازی نیا، منشی صحنه: پریا امیدی، مدیر صحنه: سیاوش دیهیمی، دستیار صحنه: حسین ساعدی، دستیار طراح صحنه: یاسمن بابایی، دستیار ویدئو تیپ: گلنوش حمیدی، تدارکات: بابک جعفریه.