شكرخدا گودرزی در گفتگو با ایلنا:
نمایشنامهنویس همواره انكار میشود
گودرزی: ما باید ببینیم آیا اساسا توانایی به روز كردن متون كلاسیك خود را داریم؟، آیا درباره مسائل روز خود به قدری تفكر كردهایم كه بتوانیم یكی از داستانهای كلاسیك خود را با توجه به این مسائل به روز كنیم؟
ایلنا: شكرخدا گودرزی كه این روزها نمایش «روز سیاوش» را برای حضور در سیویكمین جشنواره بینالمللی تئاتر فجر آماده میكند؛ معتقد است برای امروزی كردن ادبیات كهن ایرانی با سه اِنكار تاریخی مواجه هستیم.
به گزارش خبرنگار ایلنا، گودرزی ضمن اعلام این خبر درباره اینكه چه مدت صرف نوشتن نمایشنامه اثر شده است، گفت: نوشتن این نمایشنامه مدت دوسال است جریان دارد، اما به دلیل اینكه در طول زمان همواره درحال بازخوانی اثر هستم مدام تغییراتی بر كار اعمال شده است.
وی ادامه داد: هنگامی كه نگاهی مجدد به داستان سیاوش كتاب شاهنامه انداختم این قصه مجدد من را جذب كرد و موجب شد دوباره به آن فكر كنم و داستان را مورد تحلیل قرار بدهم، پس از همین دوبارهخوانی فكر كردم چه خوب است ماجرا از زوایهای كه توسط فرودسی تعریف نشده و از بخش پنهان ذهن شخصیتهای نمایش تعریف شود.
این هنرمند با تاكید بر اینكه بخشهای روایت نشده توسط فردوسی نظر او را بسیار جلب كرده است، اظهار كرد: بنابراین به این بخشها بیشتر پرداخته شده، روند خطی داستان را هم سعی كردم با تعریف بخشهای پنهان و روایت نشده حفظ كنم اما كلیت داستان سیاوش حفظ شده است.
گودرزی با بیان اینكه گروه درخصوص محل تمرین با مشكلات مواجه بوده است، گفت: حدود سه هفته است تمرینات شروع شده اما متاسفانه طی این مدت موفق نشدیم تمرینات منظمی داشته باشیم. با كمك سید صادق موسوی و آقای كرمی مدتی در تئاترشهر و تالار هنر تمرین كردیم، درحال حاضرهم طی مذاكراتی كه با اتابك نادری مدیر تالار سنگلج داشتهایم قرار شد از این به بعد تمرینات خود را به صورت مستمر در این محل ادامه دهیم كه تا زمان جشنواره ادامه پیدا میكند.
وی همچنین در پاسخ به این سوال كه آیا نگرانی از بابت دریافت نوبت اجرای عمومی پس از جشنواره ندارد، اظهار كرد: در این ارتباط مذاكرات ابتدایی شده و قرار است فروردین و اردیبهشت ماه نمایش را در تالار سنگلج اجرا شود.
این هنرمند درباره اینكه آیا نسبت به دریافت حمایت از سوی شورای حمایت امید دارد یا خیر، بیان كرد: امیدوار هستم با توجه به روالی كه مسئولان از كارهای من سراغ دارند و همچنین با توجه به اینكه متن نوشته شده بر پایه ادبیات كهن ایرانی استوار شده است اثر مورد حمایت قرار بگیرد.
وی ادامه داد: ما گروهی كاملا حرفهای تئاتری ماند حبیب دهقاننسب، محمد فعلی، فریدون محرابی، رویا بختیاری لیلا بلوكات و... را به عنوان بازیگر و هنرمندی مانند سیامك احصایی را به عنوان طراح صحنه كار در گروه داریم كه امیدوار هستم با توجه به صحبتهای رسمی و غیررسمی مسئولان مركز و آنچه در بخشنامهها و آئیننامهها آمده؛ فضا برای تولید به نحو احسن این نمایش مهیا شود.
گودرزی ضمن تاكید بر اینكه گروه همواره در شرایط سخت كار كرده و او را تنها نگذاشته است، گفت: بسیار خوشحالم با این افراد همكاری میكنم، ما حتی مدتی به ناچار نمایشنامه را در یك كافه دورخوانی میكردیم و در تمام این مدت اعضا عاشقانه با من همكاری كردند. با همچین گروهی كه آقای دهقان نسبی كه نقشهای جاودانی در آثار نمایشی ایفا كرده است ونیروهای جوانی مانند فریدون محرابی كه نقش سیاوش را بازی میكند امیدوارم مسئولان هم به ما توجه كنند.
وی تصریح كرد: امیدوارم با توجه به شرایط سخت تمرین اعضای گروه، این تلاش دسته جمعی نتیجه بخش باشد و اثر كار خوبی از آب در بیاید، سلیقه مخاطبان تئاتر را تامین كند و در راستای نزدیك امروزی شدن ادبیات كهن و به روز كردن مفاخر داستانی ما گام بردارد.
كارگردان نمایش «هفت خاج رستم» در ارتباط با عدم توجه هنرمندان و مسئولان نسبت به امروزی شدن ادبیات كهن ایرانی درقالب نمایشنامه و توجه بیشتر هنرمندان جوان به آثار اروپایی، گفت: من برای ادبیات جهانی كه میراث مشترك همه بشریت است احترام زیادی قائلم، همواره تلاش زیادی صورت میگیرد ما بتوانیم ادبیات ایران را به ادبیات جهانی پیوند بزنیم اما درخصوص توجه به داشتههای داستانی خود همواره با انكار مواجه میشویم.
گودرزی با اشاره به اینكه ما در مورد توجه به ادبیات كهن ایرانی و به روز كردن آنها در قالب نمایشنامه با سه انكار مواجه هستیم، اظهار كرد: نخست اینكه، برخی اعتقاد دارند ما اصلا نمایشنامهنویس نداریم و تنها نمایشنامهنویسان خارجی هستند كه میتوانند اثر خلق كنند. در نتیجه افرادی مانند بیضایی، ساعدی، رادی و خلج نفی میشوند كه متاسفانه یكی از محلهایی كه این نوع نگاه در آن ترویج میشود دانشگاههای هنر كشور است.
وی اضافه كرد: انكار دوم، اصطلاحا شِمای شبه روشنفكری و شبه تجدد است كه نفی فرهنگ خودی در آن نهفته است و طبق آن هرچه از فرهنگ خودی فاصله بگیری به انسانی جهان وطنی كه وارد زندگی در دهكده جهانی شده نزدیك میشوید. نكته سوم، به سیاستهای برخی از مسئولان برمیگردد كه همواره برای نه گفتن به برخی از نویسندگانی كه صاحب پیشینهای بودند و اجرای به قول خود آثار فاخر را موجب شدند؛ حاضرند كه باعث میشود نمایشنامه نویسان همیشه با فشارهای اساسی روبه رو باشند.
كارگردان نمایش روزسیاوش با تاكید بر اینكه این شقوق مختلف اگر به شكل موردی بررسی شود موجب خواهد شد نحوه بازخوانی نویسندگانی مانند برشت، سارتر و ژنه از متون كلاسیكشان و به روز كردن این آثار با مسائل وقت جامعه خودشان را بیاموزیم، تصریح كرد: ما باید ببینیم آیا اساسا توانایی به روز كردن متون كلاسیك خود را داریم؟، آیا درباره مسائل روز خود به قدری تفكر كردهایم كه بتوانیم یكی از داستانهای كلاسیك خود را با توجه به این مسائل به روز كنیم؟.
وی افزود: من در داستان خواجه نظامالملك و بهرام چوبینه سعی كردم همین كار را انجام بدهم و به این نكته توجه كردم كه چه چیز میتواند این جذابیت را برای مخاطب امروز فراهم كند و این دو قصه را به مسائل روز پیوند بزند.
گودرزی با بیان اینكه برای جهان پر آشوب امروز هراس از جنگ و علاقه به صلح مهمترین مسئله است، گفت: به قول احمد شاملو پیامبرانی كه پیامشان محبت است و عشق، من هم سعی میكنم قصه را به این سو هدایت كنم و شخصیت داستان من فردی باشد كه آرمانشهر او محلی باشد عاری از خونریزی كه بشود در آن آرامش داشت. به این صورت در دراماتورژی و خوانش مجدد متن با اثری امروزی مواجه خواهیم شد.