سیزدهمین جشن کانون ملی منتقدان تئاتر ایران برگزار شد؛
"خشکسالی و دروغ" نمایش برگزیده سال ۹۱
فرزان سجودی عضو کانون منتقدان: نقد یک نهاد مدنی و مدرن است. نمیشود از نقد حرف زد در صورتی که همسو با نهاد نقد، جامعه مدنی به کفایت رشد پیدا نکرده باشد.
ایلنا: سیزدهمین جشن سالانه کانون ملی منتقدان تئاتر ایران شب گذشته شنبه (دوم شهریورماه) با معرفی برگزیدگان خود در تالار قشقایی تئاترشهر برگزار شد.
به گزارش ایلنا، در ابتدای این جشن مهدی نصیری رئیس هیات مدیره کانون منتقدان اظهار داشت: در حال حاضر ۴۳ کشور عضو کانون بینالمللی منتقدان تئاتر هستند که ایران یکی از اعضای فعال این کانون است. این جشن برای اولین بار در سال ۷۷ برگزار و آخرین دورهاش در سال ۸۸ برپا شده بود. بعد از سه سال وقفه باردیگر توانستیم با مساعدت قادر آشنا مدیر کل مرکز هنرهای نمایشی و ابراهیم گلهدارزاده مسئول انجمن نمایش این جشن را برگزار کنیم.
در ادامه این جشن میرجلال الدین کزازی عضو افتخاری کانون ملی منتقدان درباره نقد عنوان کرد: من سر آن ندارم که به فراخی سخن بگویم چون جشن جای سخن گفتن نیست. ما در کانون ملی نقد هستیم. پرسمان نقد در کشور ما پرسمانی است که داستانی دراز و دردآلود دارد. پرسمانی که هنوز چارهای برای آن نیافتهایم و همچون گرهای کور است که گشوده نشده است.
وی افزود: به گستردگی میتوان از آسیبها و ناهنجاریهای نقد سخن گفت اما من امروز میخواهم به یکی از پرسمانهای اساسی نقد اشاره کنم. معتقدم کسی میتواند آفریده هنری را به درستی دریابد و نقد کند که افزون بر آن، آگاهی و دانش داشته باشد و با دبستانهای هنری آشنا باشد. بهترین واژهای که میتوانم برای کلمه بیگانه مدرسه و اسکول بیابم همان دبستان است. کسی که نقد میکند اگر با نقصهای آفریده هنری آشنا نباشد نمیداند آن پدیده چطور شکل گرفته پس به بیراهه میرود و نمیتواند آن نمایش را به درستی ارزیابد. کسی درباره یکی از کتابهای من که درباره حافظ بود نقدی نوشته بود اما به جای اینکه کتاب را نقد کند شیوه گفتار من را که پارسی گرایی است، نقد کرده بود. نقد هنری افزون بر دانش و آزمودگی به بایسته دیگری هم نیاز دارد و آن هنر نقد کردن است چون نقد کاری است آفرینش گرانه.
وی در پایان صحبتهایش متذکر شد: ما نمونههایی از نقد را در جهان میشناسیم که دبستانی نو را آزمودهاند پس نقد کردن کار هر کسی نیست و بدون دانش و آگاهی نمیتوان نقد کرد. از همین روست که پرسمان نقد در جامعه ایرانی به سامان و سرانجام نرسیده است البته این گونه کانونها ما را اندک اندک به سوی نقد به آیین و سازنده ره مینماید.
بعد از سخنان جلال الدین میر کزازی مراسم اهدای کارت افتخاری کانون ملی منتقدان به میرجلال الدین کزازی و فرزان سجودی با حضور مهدی نصیری و صمد چینیفروشان قدیمیترین عضو کانون ملی منتقدان برگزار شد و و این دو پژوهشگر و منتقد ادبیات و تئاتر به عنوان اعضا جدید کانون ملی منتقدان تئاتر ایران معرفی شدند. فرزان سجودی در سخنانی کوتاه با اشاره به حضور مفید نهادهایی چون کانون ملی منتقدان و نشریات تخصصی در زمینه نقد گفت: نقد یک نهاد مدنی و مدرن است. نمیشود از نقد حرف زد در صورتی که همسو با نهاد نقد، جامعه مدنی به کفایت رشد پیدا نکرده باشد. منتقد اگر احساس آزادی نکند و نتواند با جسارت و بیپروایی به نقد آثار بپردازد درگیر چرخه تعارفات میشود. پس کانون ملی منتقدان نشاندهنده یک جامعه مدنی در زمینه نقد است.
همچنین سجودی در رابطه نقد آکادمیک و نقد ژورنالیستی که این روزها بسیار مطرح میشود، متذکر شد: ما باید بدانیم متناسب با جایی که مینویسیم مطالبمان را تنظیم کنیم و جای نقد آکادمیک و نقد مطبوعاتی را تشخیص دهیم. هر دوی این نقدها به رشد و بالندگی نقد کمک خواهد کرد. نقد مطبوعاتی به بالا بردن ظرفیتهای نقد کمک و برای جامعه و جذب مخاطب و نمایشهای روی صحنه مفید است. اگر نقدی تحلیلی نباشد و اگر تحلیلی انتقادی نباشد نمیتوان به هیچکدام نقد گفت.
در بخش تقدیر ویژه نماهنگی در ارتباط با فعالیتهای نصرالله قادری نویسنده، کارگردان و منتقد شناخته شده تئاتر پخش شد و سپس با حضور قادر آشنا، اکبر زنجانپور و حسین مسافر آستانه تقدیر از این هنرمند و منتقد تئاتر به عمل آمد.
قادر آشنا رئیس مرکز هنرهای نمایشی در ادامه گفت: از زمانی که متوجه شدم این جشن سه سال است که برگزار نشده تلاش کردم به برپایی آن کمک کنم چون کانون مکانی برای تفکر و اندیشه است البته درست است که نقد گزنده است اما ما باید خودمان را با آن وفق دهیم چون نقد مکمل یک اثر نمایشی است و اذهان مردم و اندیشمندان را نسبت به آن موضوع حساس میکند و قطعا به هر شکلی که باشد کمک کننده است.
سپس اسامی برگزیدگان در پایان مراسم برگزیدگان رشتههای مختلف نمایشی در سال ۹۱ معرفی شدند و دیپلم افتخار، تندیس و جایزه نقدی به آنها اهدا شد.
برگزیدگان سیزدهمین جشن سالانه کانون منتقدان عبارتند از:
منتقد برگزیده سال ۹۱: امید بینیاز
عکاس برگزیده تئاتر: اختر تاجیک
چهرهپرداز برگزیده: افسانه قلیزاده برای نمایش «خرس»
آهنگساز برگزیده: سیاوش لطفی برای نمایش «درخشش در ساعت مقرر»
طراح صحنه برگزیده: منوچهر شجاع برای نمایشهای «ترن» و «هملت»
بازیگر زن برگزیده: شیوا مکی نیان برای نمایش «شب روی سنگفرش خیس»
برگزیده بازیگری مرد: دانیال حکیمی برای نمایش «پلکان»
نمایشنامه نویس برگزیده: سید محمد مساوات برای نمایش «بازیخانه قیاس الدین مع الفارغ»
کارگردان برگزیده: حمید رضا نعیمی برای نمایش «درخشش در ساعت مقرر»
نمایش کودک برگزیده: نمایش «قصه تاج عروس، خاله و خروس» به کارگردانی احمد سلیمانی.
نمایش برگزیده سال ۹۱ از نگاه اعضای کانون ملی منتقدان تئاتر به نمایش «خشکسالی و دروغ» به کارگردانی محمد یعقوبی اهدا شد.
حمیدرضا نعیمی بعد از دریافت جایزه و تقدیم آن به گروه تئاتر شایا گفت: همه ما برای یک هدف میجنگیم. امیدوارم تئاتر ما از بحران خارج شود و به چیزی که استحقاقش را دارد برسد. از دولت جدید خواهشمندم به گروههای تئاتری که با هدف، برنامه و پژوهش و بدون هیچ چشم داشتی برای تئاتر تلاش میکنند توجه کند چون حرکتهای پراکنده در تئاتر ما را به بیراهه برده است.
اما در این میان محمود عزیزی در سخنانی کوتاه با اشاره به نشستی که وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی برای هنرمندان برگزار کرده است، گفت: متاسفم برای مشاور وزیر که برای سینما دو نشست گذاشتند اما برای سایر هنرها یک نشست برگزار کردند. اگر بخواهند این دولت به این شکل شروع شود، میشود گفت سالی که نکوست از بهارش پیداست. دلم گرفته است و متاسفم که ما باز داریم همان راه را میرویم. حضور یک نماینده از هر هنر در این مراسم بسیار کم بود چون هنرهای نمایشی، تجسمی و... زیرشاخههای فراوانی دارند. اگر همین طور پیش برویم دکتر باید برای انتخابی که نسبت به وزیرانش داشته تجدید نظر کند.
قادر آشنا مدیر کل مرکز هنرهای نمایشی، اتابک نادری رئیس تئاتر شهر، میر جلال الدین کزازی، رحمت امینی، دانیال حکیمی، محمد حسین ناصربخت، محبوبه بیات، افسانه ماهیان، جواد روشن، محمد یعقوبی، اکبر زنجانپور، بهرام جلالیپور، فرزان سجودی، مهرداد رایانی مخصوص، سعید ذهنی، محمود عزیزی، بهرام شاه محمدلو، حمید رضا نعیمی، نصرالله قادری و... از جمله هنرمندان و مدیرانی بودند که در برنامه شب گذشته حضور داشتند.