پژوهشگر هندی در سمینار بازار تئاتر کودک و نوجوان مطرح کرد؛
قدیمیترین نمونه تئاتر خیابانی و کودک در هنرهای پارسی پدید آمده است

بیشک قدیمیترین نمونههای نمایش خیابانی و کودک و نوجوانان را باید در کلمههای موزون و آهنگین و بازیهای عامیانه پیگیری کرد که به صورت مظاهری از سرودهها، رقصها، بازیها، مناظرات و نمایشها در ادبیات و هنرهای نمایشی پارسی پدید آمده است.
ایلنا: مقاله «آشیش کومار گاش» با عنوان «استفاده از نمایش در فضاهای نامتعارف برای کودکان و نوجوانان» در دومین سمینار بازار تئاتر کودک و نوجوان با استقبال مخاطبان مواجه شد.
به گزارش ایلنا به نقل از ستادخبری «بازار تئاتر کودک و نوجوان»، دومین سمینار «نگاهی به تئاتر کودک و نوجوان امروز» با ارایه مقاله نیایش پورحسن با عنوان «فرازهایی از تاثیرات مظاهر عامیانه فلکوریک کودک و نوجوان ایرانی در پیدایش ایده و اندیشه خلاق نقاد» آغاز شد.
پورحسن در این مقاله گوشههایی از جنبههای عامیانه و در عین حال تاریخی کودک و نوجوانهای ایرانی را که تاثیر بسزایی در رشد و بهرهمندی سازی ذهن نقاد ایجاد کرده است را مطرح و نقش کودکان در پیدایش و شکلگیری مسایل بزرگی در جامعه به صورت کامل جدی و مهم معرفی کرد.
وی با بیان اینکه زمانی که سخن از نمایشهای خیابانی کودک و نوجوانان ایرانی به میان میآید نباید از تاثیرات مهم بازی، سرودهای عامیانه، تصنیفها و مباحث نمایشهای فولکلور که ریشه در تاریخ، فرهنگ و تمدن کهن ایرانی دارد غفلت ورزید، اظهار داشت: بیشک قدیمیترین نمونههای اولیه نمایشهای خیابانی و کودک و نوجوانان را بایستی در کلمههای موزون و آهنگین و بازیهای عامیانه پی گیری کرد که به صورت مظاهری از سرودهها، رقصها، بازیها، مناظرات و نمایشها در ادبیات و هنرهای نمایشی پارسی پدید آمده است.
پورحسن افزود: مضامین و شکل گیری این آثار که از دورانهای کهن بین النهرین و به بعد در اثر گذاری در افکار نقاد (نویسنده شاعر، کارگردان و مورخ) صورت گرفت و پس به حیطه تاریخ و ادبیات منظوم و منثور ایران راه یافته با تغییراتی به صورت نمایشهای خیابانی مبدل شده که در تمام این مراحل سعی نقاد بر این بوده که به مسایل آموزشی تربیتی و اخلاقی مضامین در ذهن مخاطب بپردازد.
در ادامه دومین سمینار «نگاهی به تئاتر کودک و نوجوان امروز»، حسین فدایی حسین که با مقاله «تئاتر کودک و نوجوان، آموزش و تجربه زیباییشناختی» در سمینار حضور داشت، به نقش آموزشی تئاتر، به ویژه تئاتر کودکان و نوجوانان در قرن اخیر پرداخت و انواع راههایی که ظرفیت آموزشی تئاتر در آنها به کار و نظریهپردازی شده و ادعاهای مبنی بر ارزش آن را بررسی کرد.
وی افزود: اگر نقش آموزش هنر ارایه راه حل نشان دادن راه یا سعی در بهبود رفتار نباشد بلکه بیدار کردن، آشکار کردن نادیدهها و ناشنیدهها و امور غیر منتظره باشد، پس جایگاه هنر، به ویژه درام در آموزش غیر قابل انکار به نظر میآید و مقاومت در برابر آن، و معنا و مفهوم ندارد.
کریم خاوری نیز که با مقاله «فنون و جایگاه ادبیات نمایشی در تئاتر کودک و نوجوان» در سمینار حضور داشت، مشکل متون نمایشی را یکی از عمده مشکلات تئاتر کشور دانست که ادبیات نمایشی در حوزه تئاتر کودک و نوجوان به دلیل حساسیت موضوع، از اهمیت بیشتری برخوردار است.
وی با ارایه این مقاله از موضوع اقتباس در ادبیات نمایشی کودک و نوجوان گفت و سپس مراحل فرایند اقتباس با اتکا به انتخاب و ارزیابی داستان، شخصیتها، گفتگوها، روایت، اندازه و طول متن نمایش را به بحث گذاشت که چگونه به نمایشنامه نویسان کمک میکند یک متن با موضوع مشخص را گسترش داد و یا با انتخاب شخصیتهای مناسب میتوان به خوبی از قصههای مشهور اقتباس کرد.
بهرام جلالیپور نیز در مقاله «تئاتر کوچکسالان، عناصر ساخت، معیارهای ارزیابی (بررسی آسیبشناسانه نمایشنامه نویسی کودکان و نوجوانان در ایران)» از نمایشنامه به عنوان یکی از عناصر اصلی و حتی، بنیانیترین عنصر شکل گیری نمایش یاد کرد و افزود: ناآشنایی نمایشنامه نویسان این حوزه با عناصر سازنده درام و بیتوجهی آنها به مساله «مخاطب» در به کارگیری این عناصر از اصلیترین بحرانها و آسیبهای نمایشنامه نویسی کوچکسالان ایران به شمار میرود.
بخش نخست سمینار با مقاله «استفاده از نمایش در فضاهای نامتعارف برای کودکان و نوجوانان» نوشته «آشیش کومار گاش» از هند پایان یافت. وی در این مقاله به بررسی تاثیرات متقابل نمایشگر و تماشاگر در فضای رسمی و فضای غیر رسمی تئاتر پرداخت که هدف هر دو این نمایشها مخاطبان نوجوان هستند و باید برای مخاطب چالش برانگیز باشد و مفاهیم تشویق و تنبیه را به اشتراک بگذارد.
وی افزود: این نمایشها تلاش میکنند تا با ابداعات و نوآوریهای خود به جاهایی بروند که کودکان در آنجاا یافت میشوند و برای کودکان شرایطی جالب و گیرا را فراهم کنند به نحوی که آنها با آموختن نکتهای جدید، نمایش را به پایان برسانند.
این پژوهشگر تاکید کرد: در کشوری که من در آن زندگی میکنم ساختن فضاهای جدید برای نزدیک کردن جوانان به این حوزه از تئاتر بسیار گران و دور از دسترس است.
آشیش کومار گاش با این توضیح که در مکانهای غیر رسمی ارتباط بین مخاطب و برگزارکننده بیشتر است و تماشاگران به لحاظ ذهنی آماده ترند، تصریح کرد: همیشه در نمایشهای که در خیابان اجرا میشود بچهها در ردیف نخست حضور دارند و علاقه نشان میدهند؛ مشارکت بین تماشاگران و اجراکنندگان و ارتباط بین آنها همیشه برایم مهم است.
بازار تئاتر کودک و نوجوان با شعار «امروز، کودکی را به تئاتر ببریم» تا ۱۲ تیر در مرکز آفرینشهای فرهنگی هنری کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان واقع در خیابان حجاب تهران برپاست.