آیین نامه مالی و معاملاتی سازمانهای مناطق آزاد تجاری- صنعتی ابلاغ شد
سازمانهای مناطق آزاد تجاری ـ صنعتی موظف هستند به منظور تمرکز درآمدهای خود و واحدهای اجرایی تابعه به تعداد عناوین درآمدها، حسابهای بانکی جداگانه غیر قابل برداشت (بدون دسته چک) در بانکهای مجاز افتتاح کنند. سازمان و واحدهای اجرایی موظفند درآمدهای خود را به تفکیک درآمد به حساب مشخص شده واریز کنند.
با تصویب هیئت وزیران، آیین نامه مالی ومعاملاتی سازمان های مناطق آزاد تجاری- صنعتی برای اجرا ابلاغ شد.
به گزارش ایلنا و به نقل از پایگاه اطلاع رسانی دولت، هیئت وزیران بنا به پیشنهاد وزیران عضو شورای هماهنگی مناطق آزاد تجاری ـ صنعتی و ویژه اقتصادی و به استناد بند (الف) ماده (4) قانون چگونگی اداره مناطق آزاد تجاری ـ صنعتی جمهوری اسلامی ایران ـ مصوب 1372ـ و با رعایت آیین‌نامه مالی و معاملاتی سازمانهای مناطق آزاد تجاری ـ صنعتی را تصویب کرد.
امور مالی
بر این اساس، رویه‌ها و نمونه اسنادی که برای ثبت دریافتها و پرداختها و سایر عملیات مالی مورد استفاده قرار می‌گیرد و مدارک و دفاتر و روش طبقه‌بندی و نگهداری حسابها و تهیه و تنظیم اسناد و دفاتر و صورتها و گزارش‌های مالی سازمان بر اساس قانون تجارت و اصول و موازین پذیرفته شده حسابداری در چارچوب سیستم نقدی ـ تعهدی است که به موجب دستورالعملی توسط دبیرخانه شورای هماهنگی مناطق آزاد تجاری ـ صنعتی و ویژه اقتصادی ابلاغ می‌شود.
سازمانهای مناطق آزاد تجاری ـ صنعتی در حد نیاز تعدادی حساب اصلی پرداخت به منظور استفاده از اعتبارات وجوه مصوب در بودجه سالیانه نزد بانکهای مجاز افتتاح می‌کند و می‌تواند در خصوص افتتاح سایر حسابهای مورد نیاز برای پرداخت و یا ادامه استفاده از حسابهای پرداخت موجود با رعایت مقررات این آیین‌نامه اقدام کند.
بر این اساس، سازمانهای مناطق آزاد تجاری ـ صنعتی موظف هستند به منظور تمرکز درآمدهای خود و واحدهای اجرایی تابعه به تعداد عناوین درآمدها، حسابهای بانکی جداگانه غیر قابل برداشت (بدون دسته چک) در بانکهای مجاز افتتاح کنند. سازمان و واحدهای اجرایی موظفند درآمدهای خود را به تفکیک درآمد به حساب مشخص شده واریز کنند.
همچنین، به منظور ایجاد سهولت در پرداخت هزینه‌ها، وجوه لازم به عنوان تنخواه‌گردان پرداخت به واحدهای تدارکاتی و کارپردازان و یا مأموران خرید واگذار می‌شود. باقیمانده تنخواه‌گردان پرداخت باید حداکثر تا پایان سال مالی تسویه شود. نحوه واگذاری، میزان و موارد استفاده از تنخواه‌گردان پرداخت به موجب دستورالعملی است که توسط دبیرخانه شورای هماهنگی مناطق آزاد تجاری ـ صنعتی و ویژه اقتصادی ابلاغ می‌شود.
بودجه و منابع مالی درآمد
بر اساس این آیین نامه، سازمان مناطق آزاد تجاری ـ صنعتی موظف است برنامه اجرایی سالانه‌ای را در قالب دستورالعمل ابلاغی دبیرخانه شورای هماهنگی مناطق آزاد تجاری ـ صنعتی و ویژه اقتصادی تهیه و در آن برنامه عملیاتی سازمان را برای مدت یک سال در قالب برنامه استراتژیک (راهبردی) (شامل فعالیتهای هزینه‌ای و طرح‌های عمرانی و سرمایه‌گذاری در راستای دستیابی به اهداف تعیین شده) پیش‌بینی و به نحو مناسب در بودجه تفصیلی سازمان مناطق آزاد تجاری ـ صنعتی منعکس کند.
منابع مالی سازمان مناطق آزاد تجاری ـ صنعتی شامل بودجه هزینه‌ای، طرح‌های عمرانی و اعتبارات عمومی دولت و کمک منظور شده در قوانین بودجه سنواتی و یا وجوه درآمدها و دیگر وجوه حاصل از تسویه مطالبات سنواتی، مانده بودجه مصرف نشده سالهای قبل و سایر منابع و هدایا و کمک‌های مردمی و تسهیلات بانکی است.
همچنین، تخصیص منابع به واحدهای اجرایی بر اساس سیاست‌گذاری مجمع عمومی سازمان مناطق آزاد تجاری ـ صنعتی و بر مبنای درآمدهای وصولی و تخصیص منابع اعلام شده از محل منابع مندرج در بودجه تفصیلی و در راستای عملیات هزینه‌ای و عمرانی سازمان توسط کار‌گروهی مرکب از مدیرعامل و رئیس هیئت مدیره، معاون توسعه مدیریت، مدیر امور مجامع و حسابرسی داخلی، مدیر امور مالی و مدیر امور بودجه با توجه به عملکرد واحد‌ها تعیین و توسط معاون توسعه مدیریت ابلاغ می‌شود. واحدهای اجرایی موظفند بر اساس برنامه و بودجه تخصیص یافته اقدام کنند و رئیس واحد اجرایی در این مورد در مقابل مدیرعامل و رئیس هیئت مدیره مسئول خواهد بود.
در صورت تغییر در برنامه‌های اجرایی سازمان مناطق آزاد تجاری ـ صنعتی و یا تغییر در منابع پیش‌بینی شده، تهیه و تنظیم اصلاحیه بودجه تفصیلی با در نظر گرفتن ضوابط و مقررات و تصویب مجمع عمومی امکان‌پذیر خواهد بود. در پرداختها اولویت با پرداختهای پرسنلی و مأموریتهای اصلی سازمان مناطق آزاد تجاری ـ صنعتی است.
چنانچه بودجه سازمان مناطق آزاد تجاری ـ صنعتی در شروع سال مالی به تصویب مجمع عمومی نرسیده باشد تا زمان تصویب و ابلاغ بودجه و به منظور جلوگیری از هرگونه وقفه‌ای در انجام امور سازمان مناطق آزاد تجاری ـ صنعتی با هماهنگی دبیرخانه شورای هماهنگی مناطق آزاد تجاری ـ صنعتی و ویژه اقتصادی بر‌مبنای بودجه مصوب سال قبل اقدام خواهد شد.
معاملات
معاملات از نظر نصاب (قیمت معامله) به سه دسته معاملات کوچک: معاملاتی که به قیمت ثابت سال 1391 کمتر از مبلغ یکصد میلیون (100/000/000) ریال؛ معاملات متوسط: معاملاتی که مبلغ مورد معامله بیش از سقف مبلغ معاملات کوچک بوده و از ده برابر سقف یاد شده تجاوزنکند و معاملات عمده: معاملاتی که مبلغ برآورد اولیه آنها بیش از ده برابر سقف ارزش مبلغ معاملات کوچک تقسیم می‌شوند.
همچنین، منابع مالی در مناقصه از طریق انجام معامله به هر طریق مشروط بر آن اساس است که سازمان مناطق آزاد تجاری ـ صنعتی به نحو مقتضی نسبت به پیش‌بینی منابع مالی معامله در مدت قرارداد اطمینان حاصل کرده و مراتب در اسناد مرتبط قید شده باشد؛ موضوع پیش‌بینی مالی و نحوه ضمان تأخیر تعهدات برای انجام معامله باید به صراحت در شرایط و اسناد مناقصه از سوی سازمان قید و تعهد شود تأمین می‌شود.
بر این اساس، در مواردی که با توجه به شرایط، میسر نبودن انجام مناقصه براساس گزارش توجیهی و با ذکر ادله توسط واحد متقاضی گزارش و توسط هیئت ترک تشریفات مناقصه تأیید می‌شود، می‌توان معامله را به طریق دیگری انجام داد. در این صورت، هیئت یاد شده با رعایت صرفه و صلاح سازمان مناطق آزاد تجاری ـ صنعتی ترتیب انجام این‌گونه معاملات را با رعایت سایر مقررات مربوط در هر مورد برای یک نوع کالا، خدمت یا حقوق تعیین و اعلام خواهد کرد. هیئت یادشده بنا به دعوت مدیرعامل تشکیل و تصمیمات آن با رأی اکثریت اعضاء معتبر خواهد بود. نظر هر یک از اعضاء نسبت به گزارش توجیهی ترک مناقصه و ترتیب انجام معامله باید برای مراجعات آینده در سوابق جلسه نگهداری شود.
انعقاد قرارداد و شرایط آن
بر این اساس، معاملات سازمان مناطق آزاد تجاری ـ صنعتی نیازمند عقد قرارداد قبل از پایان مدت اعتبار پیشنهادها است که مطابق ضوابط، مقررات و دستورالعمل‌های مصوب هیئت‌مدیره تنظیم می‌شود.
بر اساس این آیین نامه، تحویل مورد معامله در مورد معاملات کوچک، تحویل مورد معامله با رسید انبار و مسئولیت انباردار یا تحویل گیرنده حسب مورد صورت می‌پذیرد و در مورد معاملات متوسط و عمده، تحویل مورد معامله با گواهی و مسئولیت انباردار و یا نماینده واحد تحویل‌گیرنده کالا، خدمت یا حقوق و رئیس واحد متقاضی و یا نماینده وی است، انجام می شود.
بر اساس این مصوبه، قبل از انجام مزایده، مورد معامله باید توسط کارشناس یا کارشناسان خبره منتخب کمیسیون معاملات ارزیابی شود. مبلغ ارزیابی پس از تأیید کمیسیون معاملات مبنای نصاب در فروش خواهد بود.
در مورد معاملات کوچک، مأمور فروش موظف است به داوطلبان معامله مراجعه و پس از تحقیق کامل از بها، با رعایت صرفه سازمان مناطق آزاد تجاری ـ صنعتی معامله را انجام دهد و سند مربوط را با قید اینکه معامله با بیشترین بهای ممکن انجام شده است، با ذکر نام، نام‌خانوادگی، سمت و تاریخ امضاء کند.
در معاملات متوسط، مورد معامله باید توسط کارشناس منتخب کمیسیون معاملات، ارزیابی قیمت شود و پس از اخذ سه فقره استعلام کتبی، به خریداری که بالاترین بها را پیشنهاد کند، با تشخیص مسئول تدارکات و تأیید معاون توسعه مدیریت واگذار می‌شود و چنانچه داوطلب خرید به حداقل قیمت (قیمت ارزیابی شده) پیدا نشود، موضوع توسط کارشناس کمیسیون معاملات مورد ارزیابی مجدد قرار می‌گیرد.
در معاملات عمده از طریق برگزاری مزایده عمومی از طریق انتشار آگهی و برگزاری مزایده محدود عمل می‌شود.
اموال، ماشین‌آلات و تجهیزات
بر اساس این آیین نامه، سازمان مناطق آزاد تجاری ـ صنعتی مجاز است پس از تصویب هیئت‌مدیره نسبت به فروش یا اجاره اموال منقول و غیرمنقول و لوازم مازاد بر نیاز خود و اثاث فرسوده اختصاصی، به اشخاص حقیقی و حقوقی برابر مقررات مربوط و با رعایت این آیین‌نامه اقدام و یا به مؤسسات دولتی، فرهنگی یا خیریه به نحو مقتضی اهدا و یا تهاتر کند (به استثنای اموالی که جزء نفایس علمی یا آثار و بناهای تاریخی است) و در صورت فساد، معدوم و آثار آن را در حسابها شناسایی کند. وجوه حاصل از فروش یا تهاتر اموال یادشده در حساب مربوط منظور می‌شود و دریافت هرگونه اموال، ماشین‌آلات و تجهیزات (اعم از منقول و غیرمنقول) از سایر مؤسسات و نهادها (دولتی و غیردولتی) و افراد حقیقی یا حقوقی برابر مقررات مربوط بلامانع است و پس از ارزیابی کارشناس منتخب مقام مجاز به حساب دارایی‌ها منظور و ثبت می شود.
همچنین، دارایی‌ها و اموال، ماشین‌آلات و تجهیزات سازمان مناطق آزاد تجاری ـ صنعتی دارای شناسنامه‌ای هستند که نشان دهنده قیمت تمام شده، عمر مفید، نرخ استهلاک، روش محاسبه استهلاک، استهلاک انباشته، ارزش دفتری، ارزش اسقاط، محل استقرار، شماره سند حسابداری خرید، محل تأمین اعتبار، محل خرید و دوره گارانتی (ضمانت) است و ثبت دفاتر رسمی سازمان مناطق آزاد تجاری ـ صنعتی مبنای تکمیل اطلاعات این شناسنامه است.
سایر مقررات
بر اساس این آیین نامه، ارسال مکاتبات و اسناد مرتبط با معاملات در صورتی معتبر است که فرستادن آن جز در موارد تغییر نشانی یا محل، قابل تصدیق باشد، مانند پست سفارشی و نظایر آن.
همچنین، به منظور تسهیل در انجام معاملات و گسترش رقابت و تحصیل صرفه و صلاح سازمان و ایجاد شفافیت در معاملات، سازمان مناطق آزاد تجاری ـ صنعتی موظف است اطلاعات معاملات عمده سازمان مناطق آزاد تجاری ـ صنعتی و شرکت‌های زیرمجموعه را در مراحل مختلف آن، شامل نحوه انجام معامله، چگونگی و نتایج بررسی پیشنهاددهندگان و پیشنهادها، انتخاب طرف معامله و ترتیب انجام معامله را غیر از آن دسته از معاملاتی که به تشخیص شورای هماهنگی مناطق آزاد تجاری ـ صنعتی و ویژه اقتصادیباید مستور بماند، در شبکه اطلاع‌رسانی معاملات مناطق آزادمنتشر کند.
این مصوبه از سوی محمدرضا رحیمی؛ معاون اول رئیس جمهور برای اجرا ابلاغ شده است.
