کاهش ضریب فزاینده نقدینگی و عبور ۴۰ درصدی رشد پایه پولی در ۸ سال گذشته

در حالی که رشد نقدینگی در طی ۸ سال گذشته، ۸ برابر رشد داشته است، میزان ضریب فزاینده نقدینگی نیز به‌‌ همان میزان کاهش یافته که بیانگر رکود اقتصادی بی‌سابقه در طول برنامه چهارم و به ویژه دو سال گذشته بوده است.
به گزارش خبرنگار ایلنا، حجم نقدینگی در پایان سال ۹۱ و ابتدای سال جاری از ۴۳۰ هزار میلیارد تومان فرا‌تر رفت که از این میزان اقتصاد کشور بیش از ۳۰ درصد با نقدینگی سرگردان مواجه بوده است.
این در حالی است که ضریب فزاینده نقدینگی در سال ۸۵، ۸/۹درصد بوده است. از سال ۸۶ روند کاهشی ضریب فزاینده نقدینگی آغاز شد و به ترتیب از ۶/۴ درصد از سال ۸۵ تا ۸۶ به ۴ درصد در سال ۸۸ و کمتر از ۳ درصد در سال ۸۹ رسید.
این میزان روند کاهشی نیز در سال ۸۹ شدت گرفت به طوری که در انتهای سال ۹۱ با وجود اعلام رشد فزآینده نقدینگی از سوی بانک مرکزی با کاهش بی‌سابقه‌ای بنا به گفته کار‌شناسان اقتصادی رو به رو مواجه شده است.
ضریب فزاینده نقدینگی و پایه پولی از عوامل متغییرهای موثر در نقدینگی آن هم از قسمت عرضه است و هر چه ضریب فزاینده پولی کاهش داشته باشد، پایه پولی با رشد مواجه شده و همین امر باعث رکود در اقتصاد کشور می‌شود.
اگر رشد نقدینگی انتهای سال ۹۲ را بنا بر اعلام اظهارات مسئولان دولتی ۴۳۰ هزار میلیارد در نظر گرفته شود،بیش از ۳۰ درصد آن به صورت نقدینگی سرگردان در چرخه اقتصادی کشور و در بازار کاذب حضور داشته است که این امر نشانگر افزایش پایه پولی بنا بر اظهارات کار‌شناسان ۴۲/۳درصد و کاهش ضریب فزاینده نقدینگی به میزان ۸ درصد است.
به گفته کار‌شناسان اقتصادی، رشد بدهی دولت به بانک مرکزی،بدهی 4 درصدی بانک‌های تجاری به بانک مرکزی، کاهش حجم سهم سپرده‌های دیداری و کوتاه مدت در بانک‌ها و سوق دادن آن به بازار کاذب و اثرگذاری پایه پولی بر رشد نقدینگی و افزایش میزان ارزهای رایج نسبت به پول ملی کشور از عوامل تاثیرگذار در ۸ سال گذشته در رشد نقدینگی کشور و همچنین کاهش ضریب فزاینده آن به ویژه در دو سال گذشته بوده است.
کاهش تولید ناخالص ملی به دلیل اجرای برنامه‌های سیاست‌های انبساطی و نبود بستر لازم برای افزایش مشارکت لازم بانک‌های تجاری در برنامه‌های اولویت دار اقتصادی کشور از دیگر دلایل کاهش ضریب فزاینده نقدینگی در کشور بوده است.
یکی دیگر از عواملی که باعث شده تا ضریب فزاینده نقدینگی با کاهش مواجه و از آن سو نقدینگی سرگردان در بازار کاذب نمایان شود فشار  دولت بر  بانک‌های تجاری برای پرداخت اعتبارات به بخش‌های دولتی بوده است.

علی پیرولی(ایلیا)