روحانی در گفت‌و‌گو با ایلنا؛
مردم نباید به‌خاطر رای دادن به یک شخص خاص تنبیه شوند
اساس سیاست خارجی باید بر مبنای تأمین منافع و امنیت ملی باشد/ اگر امروز آقای هاشمی رئیس‌جمهور باشد قطعاً تفکراتش نسبت به گذشته متفاوت خواهد بود/ مزد سیاسی همه در انتخابات باید یکسان باشد و هرکس به هرکسی که رأی داده باید مزد مساوی بگیرد و دیگر تنبیه نشود.
رئیس کمیسیون سیاسی - اجتماعی مجلس خبرگان گفت: سیاست خارجی دولت فعلی را نمی‌پسندم و شیوه‌های آن را قبول ندارم، البته شرایط امروز ما هم با دولت‌های گذشته متفاوت است.
حجت‌الاسلام حسن روحانی در گفت‌و‌گوی تفصیلی با خبرنگار ایلنا گفت: اینکه به من عنوان دیپلمات یا سیاستمدار یا عنوان مشابه دیگری لقب می‌دهند، شاید به این دلیل است که من هشت سال در مجلس رئیس کمیسیون سیاست خارجی و شانزده سال دبیر شورای عالی امنیت ملی بودم و در این مدت ملاقات‌های خارجی فراوان و گاهی سفرهای خارجی داشتم و به مدت ٢٢ ماه مسئول پرونده هسته‌ای بودم شاید همه این‌ها زمینه شد تا به من عنوان دیپلمات داده شود.
وی در ادامه با بیان اینکه بخشی از تحصیلات وی حوزوی و بخشی دانشگاهی است، افزود: سیاست خارجی دولت فعلی را نمی‌پسندم و شیوه‌های آن را قبول ندارم، البته شرایط امروز ما هم با دولت‌های گذشته متفاوت است.
روحانی اظهار داشت: دولت اصلاحات در مقطعی آغاز شد که کشور ثبات و آرامش داشت و تا حد زیادی بازسازی شده بود و دولت سازندگی در زمانی شروع شد که جنگ تحمیلی هشت ساله پایان یافته بود و همه آماده بودند که کشور را در مسیر توسعه و بازسازی قرار دهند. شرایط فعلی با شرایط گذشته کاملاً متفاوت است؛ سیاست خارجی امروز را باید با شرایط جدید منطقه و جهان و مبتنی بر واقعیات مدنظر قرار دهیم.
این کاندیدای احتمالی ریاست جمهوری بیان داشت: اساس سیاست خارجی باید بر مبنای تأمین منافع ملی و امنیت ملی ما باشد و اگر سیاست خارجی توانست تأمین منافع ملی را تضمین و کشور را در مسیر توسعه قرار دهد و به بیان ساده‌تر هزینه‌ها را کم و فایده‌ها را زیاد کند، این سیاست خارجی مطلوب خواهد بود. بنابراین برمبنای واقعیت‌های دنیای امروز و شرایطی که ما امروز ما داریم، باید هزینه‌ها را کاهش و فایده‌ها را افزایش دهیم. سیاست خارجی در چارچوب منافع و امنیت ملی باید تدوین و تعریف شود.
روحانی بیان کرد: در سیاست خارجی باید از تجربیات خوب دولت‌های گذشته و حتی دولت نهم و دهم که من منتقد این دولت بوده و هستم باید استفاده کرد. منتقد بودن به معنای این نیست که در این دولت کار خوبی صورت نگرفته است.
وی در ادامه بیان کرد: با توجه به اینکه در هشت سال دولت سازندگی و هشت سال دولت اصلاحات به عنوان دبیر شورای عالی امنیت ملی حضور داشتم با سیاست‌های اجرایی آن شانزده سال آشنا‌تر هستم و برای من آن سیاست‌ها ملموس‌تر است و در تدوین سیاست‌های آن زمان، تصمیم‌سازی و تصمیم‌گیری داشته‌ام، لذا بسیاری از آن سیاست‌ها را قبول دارم. اما این را نباید از نظر دور دانست که شرایط کنونی تغییر کرده است. اگر امروز آقای هاشمی رئیس‌جمهور باشد قطعاً تفکراتش نسبت به گذشته متفاوت خواهد بود و با دید جدید به مسائل خواهد نگریست.
روحانی تصریح کرد: برای سیاست هسته‌ای چهار دوره پیش رو داشتیم و در دوره یازدهم پنجمین دوره را شروع خواهیم کرد. در سال ۸۱ پرونده ایران در سازمان انرژی هسته‌ای متمرکز بود و وزارت خارجه هم کمک می‌کرد. از مهر ماه ۸۲ تا مرداد ۸۴ پرونده هسته‌ای ایران در اختیار شورای عالی امنیت ملی بود و مسئولیت پرونده در اختیار من بود و در دوره سوم لاریجانی مسئول پرونده و دوره چهارم مسئول رسیدگی به پرونده آقای جلیلی است که در این چهار دوره این افراد مسئولیت پرونده هسته‌ای را برعهده داشتند و تلاش شد تا بهترین روش را در رسیدگی به کار ببرند و چیزی را کم نگذاشتند، اما هر زمان که اجماع ملی پشت سیاست هسته‌ای بوده و هر سه قوا از تیم مذاکره کننده حمایت کرده‌اند کار بهتر پیش رفته و هر زمان این پشتوانه وجود نداشته، مشکلات زیاد بوده و به خوبی پیش نرفته است.
وی افزود: در پرونده هسته‌ای من به دنبال اجماع ملی خواهم بود و دولت با تمام قدرت از تیم مذاکره‌کننده حمایت و اجماع ملی را به دست خواهد آورد چراکه مسئله بسیار حساسی است و مسئله منافع ملی است و تلاش ما بر این است که فناوری هسته‌ای را حفظ و تکمیل کنیم.
روحانی بیان کرد: باید تلاش بر این باشد تا ضمن حفظ فناوری هسته‌ای، در سیاست خارجی هزینه‌ها را پایین آوریم و بتوانیم مشکلاتی که دشمنان به بهانه هسته‌ای به وجود آورده‌اند عبور کنیم.
این کاندیدای ریاست‌جمهوری گفت: همیشه در کشور ما تفکری وجود داشته به معنای تئوری توطئه خارجی و یا داخلی و بسیاری از مدیران بیان می‌کردند که ما کار خود را انجام می‌دهیم اما توطئه‌های خارجی و یا داخلی اجازه کار به ما نمی‌دهند اما برخی نیز خیلی اعتقادی به این تئوری توطئه ندارند و می‌گویند اگر توطئه‌ای هست با در نظر گرفتن همه آن‌ها باید کشور را مدیریت کنیم و کار را پیش بریم و من دولت خاتمی را با دولت فعلی قابل مقایسه نمی‌دانم و اگر در دولت خاتمی مشکلاتی وجود داشته با مشکلات این دولت متفاوت است و نظر شخصی من این است که دولت فعلی بیشترین مشکل را از درون خود دارد و دولت اگر در انجام وظایف و کار‌ها از متخصص و از مشورت کار‌شناسان استفاده می‌کرد و به آزادی نقد در جامعه باور داشت، این مشکلات نبود. مشکل بیشتر از درون دولت نسبت به بیرون است.
وی تصریح کرد: همیشه ممکن است به دلیل برخی ناهماهنگی‌های دولت مشکلاتی همانند دخالت‌های غیرقانونی برخی‌ها را داشته باشد که از درون خود دولت نباشد و از بیرون بر او تحمیل شود و اگر دولت می‌گوید که می‌خواهم توطئه را افشا کنم بهتر است که برای مردم بیان کند. یعنی اگر کسی چوب لای چرخ توسعه کشور گذاشته و اجازه فعالیت را از دولت گرفته، چرا اعلام نمی‌شود.
روحانی گفت: اگر دولت من با مشکل مواجه شود قطعاً بیان خواهم کرد و در این امر کوتاهی نخواهم کرد. من معتقدم که بهترین حامی دولت، ملت است. همین ملتی که دولت را انتخاب کرده باید از مشکلات دولت خود آگاه باشد و رئیس دولت باید به صورت نوبه‌ای با مردم حرف بزند مثلاً می‌تواند هفته‌ای حداقل ۱۰ دقیقه از طریق صدا و سیما با مردم حرف‌های خود را بیان کند تا ملت نیز از اقدامات و کار‌ها و مشکلات آن آگاه باشند.
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام گفت: شفاف‌سازی دولت و پاسخگو بودن و مسئول بودن دولت در برابر مردم، مجلس و رهبری یک اصل است.
روحانی بیان کرد: راجع به هدفمندی یارانهها مجلس قانون خوبی را تصویب کرد اما دولت این قانون را به‌خوبی اجرا نکرد و از نظر منابع پرداخت یارانهها تخلف کرد چراکه یارانهها باید از همان منبعی که قانون در نظر گرفته پرداخت شود، اما دولت از منابع دیگر برداشت کرده است و این تخلفات از سوی دیوان محاسبات نیز گزارش شده است.
این کاندیدای ریاست جمهوری اظهار داشت: دولت باید قانون هدفمندی یارانهها را به‌خوبی و تمام و کمال اجرا کند و در قدم اول نحوه اجرا را اصلاح کند و تا زمانی که نحوه اجرای مرحله اول اصلاح نشده نباید مرحله دوم اجرایی شود.
رئیس کمیسیون سیاسی -امنیتی مجلس خبرگان رهبری گفت: نمی‌شود قانون هدفمندی یارانهها را در وسط راه رها کرد و از اجرای آن صرف نظر کرد، لذا باید این قانون را قدم به قدم پیش برد و به اتمام رساند اصل موضوع هدفمندی یارانه از این دولت نیست بلکه از برنامه دوم، این هدف پیش‌بینی شده است اما شرایط اجرا فراهم نشد و در دولت جدید اجرایی شد.
روحانی خاطرنشان کرد: تا زمانی که فاز اول را درست نکرده‌ایم نباید فاز دوم را اجرایی کنیم و اجرای قانون هدفمندی یارانهها لوازمی دارد که باید به همه لوازم آن توجه کنیم تا این قانون خوب در کشور عملیاتی شود. در هدفمندی یارانهها نمی‌شود یارانه را هدفمند کرد ولی دیگر ملزومات را فراموش کرد مثل اینکه به فکر کنترل قیمت ارز نباشید چرا که در هدفمندی قیمت حامل‌های انرژی همچون بنزین و گازوئیل به قیمت فوب خلیج‌فارس باید برسد و فوب خلیج‌فارس به قیمت ارز محاسبه می‌شود نه با ریال، لذا اگر فوب خلیج‌فارس مثلاً ۸۳ سنت و یا یک دلار باشد باید با قیمت دلار محاسبه شود. اگردلار ۱۰۰۰ تومان باشد بنزین ۱۰۰۰ تومان می‌شود و اگردلار سه هزار تومان باشد بنزین می‌شود ۳۰۰۰ تومان.
این کاندیدای ریاست جمهوری با بیان این مطلب که هدفمندی یارانهها باید به عدالت اجتماعی و دادن علامت درست به تولید منجر شود گفت: هدفمندی یارانهها برای این است که به تولید علامت درست بدهیم که به کدام جهت حرکت و سرمایه‌گذاری کند و عدالت اجتماعی در کشور ایجاد کنیم و اگر از سمتی یارانه نقدی به مردم پرداخت کنیم و از جهتی قیمت کالا‌ها بالا رود، اثر پرداخت یارانهها را خنثی می‌کند.
روحانی اظهار داشت: اگر بخواهیم در راستای اجرای قانون هدفمندی یارانهها به مردم ۱۵۰ هزار تومان یارانه پرداخت کنیم، اما از سوی دیگر از آن‌ها با افزایش قیمت‌ها ۳۰۰ هزار تومان بگیریم، به معنی این است که به این خانواده یارانه نداده‌ایم، بلکه از این خانواده چیزی هم گرفته‌ایم و ما در قانون هدفمندی یارانه باید به مردم بدهیم نه بگیریم.
این کاندیدای ریاست جمهوری بیان کرد: اگر به دنبال این هستیم که وضع کارگر بهبود یابد باید تولید در کشور رونق پیدا کند و امروز بزرگ‌ترین خطری که کارگران کشور را تهدید می‌کند، تعطیلی بنگاه‌ها و کارگاه‌های تولیدی است و کار کردن بیست درصدی صنایع در کشور به معنای فاجعه است.
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام بیان داشت: ما برای بهبود وضعیت کارگران در مرحله اول باید در پی رونق کسب و کار و تولید باشیم و در مرحله دوم می‌بایستبه دستمزد کارگران توجه ویژه داشته باشیم. یک دستمزد شایسته‌ای برای کارگران باشد، چرا که کارگر قشر شریف و زحمتکش جامعه است و بخشی از تولید کشور بر دوش کارگر و نقش آن‌ها در توسعه کشور بسیار مهم است.
این کاندیدای ریاست‌جمهوری با بیان این مطلب که هر شهروند ایرانی باید زندگی شرافتمندانه داشته باشد اظهار داشت: وظیفه دولت این است که زندگی شرافتمندانه‌ای را برای مردم در کشور مهیا کند و در قانون نیز به این مطلب تصریح شده است که دولت باید دستمزد کارگران را متناسب با تورم افزایش دهد، در حالی که شاهد هستیم تورم در کشور ۵/۳۱ درصد است اما حقوق کارگران ۲۵ درصد افزایش یافته است و این فاصله ۵/۶ درصد باعث خواهد شد تا کارگر برای تأمین مایحتاج خود با مشکلاتی مواجه شود.
عضو مجلس خبرگان رهبری اظهار داشت: من در دولت تدبیر و امید به دنبال این هستم تا فشار را از روی کارگران با رونق تولید، بردارم.
رئیس کمیسیون سیاسی - اجتماعی مجلس خبرگان در ادامه با بیان اینکه همه مدیران لایق، سرمایه‌های بزرگ کشور هستند بیان کرد: اگر بنا است از شایسته‌ها استفاده کنیم، برای من مهم نیست طرف قبلاً کجا بوده است بلکه مهم این است که فرد تا چه میزان توانمند، پاکدست و قابل اطمینان است و من در کابینه خود از این افراد و مدیران لایق استفاده خواهم کرد.
وی افزود: اصل سفر استانی کار خوبی است اینکه هیأت دولت به استان‌ها بروند و از نزدیک مشکلات استان را بررسی و مشاهده کنند، منتهی هر اتفاقی که می‌خواهد در استان رخ دهد باید معطل کنیم تا در سفر استانی اتفاق بیفتد، ناصحیح است و من این اقدامات را نمی‌پسندم.
روحانی بیان کرد: سفر استانی نباید منجر به این شود که اختیارات استانی کاسته شود بلکه باید منجر به این شود که از تمرکزگرایی جلوگیری و قدرت اجرایی استانی تقویت شود تا استان‌ها بتوانند روی پای خود بایستند.
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام اذعان داشت: آنچه در استان‌ها تصویب می‌کنیم باید در چارچوب بودجه کشور باشد نه اینکه خلاف قانون بودجه چیز دیگری را به تصویب برسانیم.
وی گفت: سفر استانی برای این است که دقیق‌تر، صحیح‌تر و سریع‌تر پروژه‌های استانی اجرا شود. اگر سفر استانی برای به هم ریختن سازوکار برنامه و بودجه کشور باشد به نظر من شایسته نیست. دولت آینده باید این سفر‌ها را در سازوکار جدید ادامه دهد.
عضو مجلس خبرگان رهبری در رابطه با اینکه برخی از افراد شما را هاشمی دیگر می‌شناسند خاطرنشان کرد: هیچ فردی مشابه فرد دیگر نیست. چراکه هر فرد شخصیت و نظرات مستقل به خود را دارد، اما من با آقای هاشمی مدت‌ها کار کرده‌ام. آقای هاشمی فرمانده جنگ بود و من معاون وی بودم. ایشان جانشین فرمانده کل قوا شد و من معاون وی بودم و همواره بعد از انقلاب با ایشان کار کرده‌ام و به هاشمی به‌عنوان یک فرد توانمند و یک متفکر در مسائل دینی و سیاسی اعتقاد دارم. با آقای خاتمی هم ۸ سال کار کرده‌ام. در دولت آیندۀ خود، از نظرات آقایان هاشمی و خاتمی و دیگر نخبگان هم استفاده خواهم کرد.
وی بیان کرد: من از سال ۱۳۴۷ تاکنون به رهبری نزدیک هستم و در خدمت مقام معظم رهبری جزو اولین افرادی بودیم که به ساماندهی ارتش در اوایل انقلاب پرداختیم و زمانی که مقام معظم رهبری رئیس عالی شورای دفاع بودند من نیز عضو این شورا بودم و زمانی که ایشان رئیس شورای عالی پشتیبانی جنگ بودند و من نیز عضو این شورا بودم و از زمانی که ایشان به عنوان رهبر انقلاب انتخاب شدند من نیز به عنوان نماینده ایشان در شورای عالی امنیت ملی بوده‌ام و همواره منصوب ایشان در مجمع تشخیص مصلحت نظام نیز بوده‌ام و همواره در کنار ایشان بوده‌ام و تعبیرات به کار برده شده در رسانه‌ها خیلی دقیق نیست، ولی آقای هاشمی را از ارکان انقلاب می‌دانم و از تجربیات ایشان استفاده خواهم کرد.
رئیس کمیسیون سیاسی-امنیتی - دفاعی مجمع تشخیص در ادامه یادآور شد: در مراکز تحقیقات برنامه‌های پنج‌ساله مورد بررسی قرار گرفته، به‌ویژه برنامه چهارم را به‌طور مفصل بررسی و نقاط ضعف و قوت آن را مورد ارزیابی قرار داده‌ایم. در خصوص برنامه پنجم توسعه اقداماتی را شروع کرده‌ایم اما هنوز ناقص است و چون برنامه ادامه دارد.
رئیس مرکزتحقیقات استرات‍ژیک با بیان این مطلب که رشد اقتصادی کشور در دوسال گذشته خیلی پایین و سال گذشته منفی بوده است، گفت: اگر این روند بخواهد ادامه پیدا کند، قطعاً برنامه پنجم در بخش اقتصادی عملیاتی نخواهد شد.
عضو مجلس خبرگان رهبری گفت: باید برنامه ششم توسعه با در نظر گرفتن نقاط قوت همه برنامه‌های گذشته نوشته شود، چراکه برنامه‌های ما نقاط ضعف و قوتی را داشته و گاهی برنامه در عمل با واقعیت منطبق نبوده و از اول شرایط ویژه کشور مدنظر گرفته نشد و برنامه پنجم با در نظر گرفتن شرایط عادی نوشته شد.
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام در رابطه با سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی بیان کرد: سازمان مدیریت، سازمانی بود که وجود آن ضرورت داشت ولی مشکلاتی هم داشته است. ضمناًً برای وزرا هم این سازمان خوشایند نبود، چون می‌بایست برنامه‌ها از کانال این سازمان عبور می‌کرد.
روحانی گفت: دولت اگر مشکلی در این سازمان می‌دید باید مشکل را برطرف می‌کرد نه اینکه این سازمان را به کل منحل کند و این به معنای این است که رئیس دولت به جای حل مشکل مسئله رابه کل پاک کرد.
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام اظهار داشت: سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی سازمانی است که برای کشور بسیار مهم است، ولی باید اشکالات گذشتۀ آن رفع و با ساز وکار جدید این سازمان احیا شود.
رئیس مرکز تحقیقات استرات‍ژیک اظهار کرد: اصولاً بخش سلامت یک مشکل قابل تأمل در کشور ما است چرا که در بخش سلامت در بسیاری از کشور‌ها مردم ۲۵ تا ۳۰ درصد هزینه را پرداخت می‌کنند و ۷۰ درصد هزینه‌های درمانی از طریق بیمه پرداخت می‌شود.
رئیس مرکز تحقیقات استرات‍ژیک با تأکید بر اینکه مردم کشور ایران ۷۰ درصد هزینه‌های درمانی را از جیب خود پرداخت می‌کنند، گفت: ما باید با این هدف‌گیری در کشور پیش رویم که در پرداخت هزینه‌های درمانی مردم حدود ۳۰ درصد باشد.
روحانی با بیان این مطلب که در حوزه سلامت باید رابطه بیمار با پزشک را از لحاظ مالی قطع کنیم گفت: به‌جای رابطه بیمار با پزشک در بحث هزینه‌های درمان بیمه‌ها می‌بایست این وظیفه را برعهده گیرند و این در صورتی عملیاتی خواهد شد که بیمه‌های ما به روز شوند و دولت تعهد خود را به بیمه‌ها پرداخت کند.
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام بیان داشت: ما باید همه افراد را تحت پوشش بیمه درآوریم و با تقویت بیمه‌ها بار هزینه درمان را از روی دوش بیماران برداریم.
رئیس مرکز تحقیقات استرات‍ژیک بیان کرد: هنرمندان یک قشر بسیار فرهیخته و تأثیرگذار در جامعه اسلامی ما هستند و برخی فکر می‌کنند کار هنرمندان کار تزیینی است و فرق نمی‌کند که سینما و تتا‌تر تعطیل شود و این مغازه نیست که مردم در تأمین معیشت خود دچار مشکل شوند و حتی این چنین تفکری در کشور وجود دارد که سینما و تئا‌تر از غرب بر ما تحمیل شده است.
وی افزود: نیازمندی‌های یک انسان فقط تأمین غذای روزمره نیست بلکه نیازمندی‌های بسیاری را انسان دارد که غذای روحی موجب نشاط و تعالی جامعه می‌شود. گاهی یک فیلم پیامی را به مردم منتقل می‌کند که هیچ زبانی به خوبی آن نمی‌تواند این پیام را بیان کند.
روحانی تصریح کرد: اگر بخواهیم عشق به وطن در جامعه به اوج برسانیم هیچ زبانی بهتر از فیلم و موسیقی نمی‌تواند این کار را برای ما انجام دهند و اگر ما نیز بخواهیم اخلاق و تعالی فکری در جامعه اتفاق بیفتد بهترین زبان، زبان هنر است.
وی افزود: ما باید دنیای سینما و موسیقی را باز بگذاریم و چتر امنیتی که برروی این فضا گسترده شده است را برداریم. دولت اگر نظر و حرفی دارد با جامعه هنری در میان بگذارد و راه این ارتباط نیز تشکل‌های هنری است. در کل به فکر تعالی فرهنگ جامعه باشد و من شیوه کنونی راکه بر هنرمندان حاکم است را نمی‌پسندم چراکه معتقدم هنرمندان می‌تواند بالا‌ترین کمک را به کشور هم در بخش توسعه اقتصادی و هم در بخش توسعه فرهنگی داشته باشد.
وی بیان کرد: اگر معتقد به مردم‌سالاری هستیم باید کشور با رأی مردم اداره شود اگر می‌خواهیم مردم را به مشارکت تشویق کنیم باید مردم به هر کسی که دوست دارند رأی بدهند و ما چارچوب نگذاریم.
روحانی گفت: انتخابات معنایش این است که مردم آزاد هستند افرد اصلح را برگزینند و به نظر من مزد سیاسی همه در انتخابات باید یکسان باشد. هرکس به هرکسی که رأی داده باید مزد مساوی بگیرد و دیگر تنبیه نشود. فشار به مردم با اصول سیاسی و قواعد بازی سازگار نیست و تأثیر منفی بر مشارکت مردم خواهد گذاشت و من آروزمندم اتفاقاتی که در سال ۸۸ رخ داد دیگر تکرار نشود.
