چند جای كار ما می‌لنگد؛
واعظی‌آشتیانی: ایران توان میزبانی جام ملت‌های آسیا را ندارد
وقتی تمامیت توان مدیریتی فدراسیون فوتبال نمی‌تواند یك مراسم كوچك را در فینال جام حذفی یا برای قهرمانی لیگ برتر مدیریت كند آیا به صلاح است، چنین ریسكی كرد.
قائم مقام سابق سازمان تربیت بدنی تاكید دارد که ایران از هیچ حیث حائز شرایط میزبانی جام ملت‌های آسیا نیست.
به گزارش ایلنا، این‌روزها شاید موضوع رای اعتماد به كابینه حسن روحانی داغ‌ترین بحث روز جامعه باشد و جریان اجرایی كشور هم برای آغاز فصلی نو چشم به ساختمان مثلثی خیابان بهارستان دوخته باشد، اما ورزش به روال گذشته مسیر خود را خوب یا بد در پیش گرفته و ادامه می‌دهد.در جریان همین مسیر پر تلاطم فدراسیون فوتبال اخیرا تلاشی را آغاز كرده و می‌خواهد میزبان جام ملت‌های آسیای سال 2019 شود. اتفاقی كه اگر بیفتد برای اولین بار در تاریخ انقلاب خواهد بود. دیروز فدراسیون فوتبال به نقل از هادی آیت‌اللهی، نایب رئیس كفاشیان اعلام كرد كه دولت تمام تعهدات این میزبانی را امضا کرده، اما بحثی كه این روزها بین جامعه فوتبال شكل گرفته این است كه آیا واقعا كشور ما توان و زیرساخت‌های لازم و مناسب برای این كار را دارد یا خیر. امیررضا واعظی‌آشتیانی مدیرعامل سابق باشگاه استقلال و قائم مقام اسبق سازمان تربیت بدنی در همین خصوص معتقد است كه فدراسیون فوتبال در تاریكی تیری رها كرده و بدون در نظر گرفتن شرایط چنین درخواستی را به AFC اعلام كرده. او نه به لحاظ زیرساختی، نه به لحاظ مدیریتی و نه به لحاظ فرهنگی ایران را حائز شرایط میزبانی نمی‌داند و تاكید می‌كند كه ای كاش به جای اینكار ابتدا نیروی كارآمد را برای چنین كار بزرگی تربیت می‌كردیم. امیررضا واعظی‌آشتیانی در گفت‌وگویی با روزنامه قانون موضوع میزبانی ایران در جام ملت‌های سال 2019 آسیا را بررسی می‌كند.
بدون مقدمه، آیا ایران جمیع شرایط برای میزبانی جام ملت‌های آسیا را دارد؟
به نظرم خود متولیان فوتبال و ورزش كشور می‌توانند به خوبی بررسی كنند كه آیا این توانمندی در كشور ما وجود دارد یا خیر. میزبانی جام ملت‌ها كار كوچكی نیست. خیلی عوامل باید در كنار هم یك میزبانی ایده‌آل را رقم بزنند. ما باید ببینیم آیا تاكنون توانایی مدیریتی‌مان را در چنین سطحی به بوته آزمایش گذاشته‌ایم یا خیر؟ وقتی تمامیت توان مدیریتی فدراسیون فوتبال نمی‌تواند یك مراسم كوچك را در فینال جام حذفی یا برای قهرمانی لیگ برتر مدیریت كند آیا به صلاح است، چنین ریسكی كرد.
با این وجود كه شاید هیچ‌وقت نباید كاندیدای میزبانی چنین رویدادی بشویم؟
موضوع مدیریت بسیار مهم‌تر از زیرساخت‌هاست. ببینید، وقتی فدراسیون فوتبال ما هنوز برای برنامه‌ریزی در لیگ برتر با هزار مشكل مواجه است و وقتی ما هنوز تجربه میزبانی تورنومنت‌های بین‌المللی بسیار محدود‌تر از این را نداریم چرا باید پا در چنین مسیری بگذاریم. اتفاقا ای كاش ما قبل از قرار گرفتن در چنین مسیری ابتدا نیروی توانمند و مدیر كارآمد را برای میزبانی این‌چنین رویدادی تربیت می‌كردیم.
ولی دیروز یكی از نواب رئیس كفاشیان گفته كه دولت همه ضمانت‌نامه‌های مورد نیاز را امضا كرده. یعنی دولت هم بدون بررسی شرایط اقدام به صدور ضمانت‌نامه‌ها كرده است؟
اتفاقا من عقیده دارم كه مسئولان ارشد ورزش و مسئولان دولت هم قبل از این باید بحث توان مدیریت برگزاری چنین مسابقاتی را بررسی می‌كردند. آنها باید زمانی این ضمانت‌نامه‌ها را امضا می‌كردند كه توان مدیریتی فدراسیون را سنجیده باشند. وقتی ما هنوز نمی‌توانیم به درستی یك اتوبوس را برای تیم‌هایمان هماهنگ كنیم چطور می‌خواهیم میزبان كشورهایی نظیر چین، كره، ژاپن و استرالیا باشیم؟ متاسفانه من فكر می‌كنم ما همه چیز را دنبال می‌كنیم غیر از مدیریت و اینكه چگونه قرار است این مسابقات را میزبانی كنیم.
اما در خیلی از كشورها پیمان كاران بخش خصوصی در قبال قراردادهایی حاضرند چنین كارهایی را مدیریت كنند. به نظرتان ما هم نمی‌توانیم چنین كاری بكنیم؟
این هم مشكل دیگری است. متاسفانه اصلا بخش خصوصی در فوتبال ما معنایی ندارد. این بخش در فوتبال ایران همین‌هایی هستند كه هر روز آنها را می‌بینیم. قطعا كسانی كه بتوانند چنین پروژه‌های عظیمی را در كشور برگزار كنند، نداریم. ما مشكل توانمندی مدیریتی داریم و به هر نحوی باید این را بپذیریم. یقین بدانید ما حتی اگر به جام جهانی هم رفتیم به خاطر برنامه‌ریزی و مدیریت خوب مدیران ما نبوده. شاید دعای خیر، عنایت خدا، توانایی‌های فردی یا شانس و اقبال در آن موثر بوده باشد. ما زمانی می‌توانیم بگوییم برنامه‌ریزان خوبی هستیم كه صعود به جام جهانی دغدغه اولمان نباشد و برنامه‌ریزی‌مان برای صعود از گروه‌مان در جام جهانی باشد یا برنامه‌ریزی كنیم دیگر زنگ تفریح تیم‌های بزرگ نباشیم.
با بحث شما كاملا موافقم اما ادعای مدیران ما در مورد توان مدیریت‌شان كجای این قضیه قرار می‌گیرد؟
یك جمله می‌گویم جوابتان را بگیرید. شما به مدیران عامل باشگاه‌های لیگ برتری به لحاظ عملكرد، ادبیات، مدیریت و... نگاه كنید. آیا آنها توان چنین كاری را دارند؟
پس تلاش فدراسیون فوتبال برای اخذ این میزبانی كاملا یك شو به حساب می‌آید؟
من فكر می‌كنم این بیشتر یك تیری است كه در تاریكی رها شده. پیش از چنین درخواستی ای كاش ما ابتدا مدیران‌مان را تربیت كرده بودیم تا در آینده مجریان خوبی باشند. آیه یاس نمی‌خوانم ولی وقتی می‌بینیم ما هنوز برای فوتبال‌مان سنتی برنامه‌ریزی می‌كنیم و كی‌روش آن را در نشست‌های خبری‌اش به سخره می‌گیرد طبیعی است كه حس خوبی به این میزبانی نداشته باشیم. چه تضمینی وجود دارد فردا در حین مسابقات برق قطع نشود یا عوامل سدكننده، مشكلاتی را در مسیر مسابقات ایجاد نكنند. من همچنان تاكید دارم كه آقایان قبل از ورود به بحث میزبانی جام ملت‌ها ابتدا باید توانایی خودشان را به لحاظ مدیریتی می‌سنجیدند.
نكته مبهم قضیه این است كه مشخص نیست دولت گذشته ضمانت‌نامه‌ها را برای این میزبانی امضا كرده یا دولت جدید. اگر این كار توسط دولت گذشته صورت گرفته شده باشد بعید نیست فدراسیون فوتبال با مشكلاتی مواجه شود.
به هر حال این هم مسئله‌ای است. اما دولت قبلی در پایان عمرش كارهای عجیب كم نكرد. مثلا در بحث پاداش به ملی‌پوشان فوتبال چون بودجه‌ای نداشت و در عین حال نمی‌خواست كه پاداشی به آنها ندهد به طور غیر رسمی با دادن امتیاز واردات خودروهای لوكس از آنها تقدیر كرد. در واقع احمدی‌نژاد از نظر خودش بهترین تصمیم را گرفت اما این تعهد ایجاد كرد برای دولت حسن روحانی.
اگر از بحث مدیریتی گذر كنیم موضوع مهم، بحث زیرساخت‌های مناسب برای میزبانی جام ملت‌هاست. از منظر شما فوتبال این زیرساخت‌ها را در اختیار دارد؟
ببینید، بحث زیرساخت‌ها بر می‌گردد به كارهای عمرانی كه ما از گذشته انجام داده‌ایم. در همین زمینه زیرساخت‌های نرم افزاری شاید چندان به چشم نیایند اما از زیرساخت‌های سخت‌افزاری برای یك میزبانی خوب مهم‌تر است. برای مثال آیا «شهر الكترونیك» در كشور ما وجود دارد؟ آیا در این شهر الكترونیكی بانك‌های ما باجه‌هایی دارند كه پول همه كشورهای مهم را تبدیل كند؟ فكر می‌كنید می‌شود اگر توریستی به پول كشور دیگری نیاز داشت می‌شود به او گفت برو و در خیابان فردوسی پولت را چنج كن؟ یا نمی‌شود پول خرد دست خارجی‌ها داد تا كرایه اتوبوسشان را حساب كنند. همه چیز باید حل شده و تدارك دیده شود. یادم هست در سال 2006 دو سال قبل از آغاز المپیك پكن سفری به كشور چین داشتم. خیلی جالب بود برخی از فروشندگان این شهر به من می‌گفتند دولت مكلف‌شان كرده تا قبل از بازی‌های المپیك زبان انگلیسی را در حد اینكه بتوانند با توریست‌ها صحبت كنند فرا بگیرند وگرنه دولت مجوز كار به آنها نخواهد داد. خب، شما ببینید آنها با چنین تفكری به دنبال گرفتن میزبانی بزرگ‌ترین رویدادهای ورزش جهان هستند.
در بحث استادیوم‌ها چه وضعی داریم؟
مطمئنا وقتی كنفدراسیون فوتبال آسیا بحث زیرساخت‌ها را مطرح می‌كند منظورش تنها استادیوم‌ها نیست، همان طور كه منظورش از طرح موضوع استادیوم‌ها هم تنها كیفیت چمن ورزشگاه‌ها نیست. بحث هتل‌ها، جاده‌ها، ترابری و خیلی چیزهای دیگر مد نظر آنهاست. در بحث استادیوم‌ها هم كه هنوز تماشاگران فوتبال ما باید از تانكرهای آب استفاده كنند و وضعیت سرویس‌های بهداشتی و خدمات دهی آنها هم كه جای گفتن ندارد.
اصلا فرهنگ برگزاری چنین مسابقاتی در كشور ما وجود دارد؟
سوال بسیار خوبی است. آقایان باید پاسخ دهند چقدر برای این مسابقات مردم را به لحاظ فرهنگی آماده كرده‌اند تا بتوانند یك برخورد مناسب با توریست‌ها داشته باشند؟ متاسفانه مسئولان با خود فكر می‌كنند یك مسابقاتی است كه برگزار می‌شود و خلاص. ما هنوز به ورزش یك نگاه سنتی و تفریحی داریم و اصلا نمی‌خواهیم بپذیریم مقوله ورزش در دنیا امروز به یك صنعت بزرگ بدل شده. ورزش امروز در كشورهای مطرح بهانه ای شده برای رسیدن به اهداف اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و.... همان طور كه گفتم از هر منظری به این قضیه نگاه می‌كنیم چند جای كار می‌لنگد.
فكر می‌كنید كنفدراسیون فوتبال آسیا میلی به میزبانی ایران دارد؟
به طور كلی بعید می‌دانم چنین اتفاقی بیفتد. ما تنها امتیازمان تعدد تماشاگران است كه آن هم تنها برای مسابقات ایران است. بی‌تردید همین تماشاگران برای بازی چین و كره كمتر از 4 هزار نفر خواهند بود. تحلیل AFC هم در این زمینه اشتباه است. شاید عربستان به عنوان رقیب ما تماشاگران زیادی نداشته باشد اما قطعا امكانات و زیرساخت‌های بسیار بهتری نسبت به ایران دارد.
و موضوع آخر برمی‌گردد به ورود بانوان به استادیوم‌ها. با توجه به فرهنگ و سیستمی كه بر كشور ما حاكم است فكر می‌كنید AFC حاضر می‌شود به خاطر ما بیخیال ورود خانم‌ها به استادیوم‌ها شود؟
این هم مشكل دیگری است. به هر حال ما باید رجوع كنیم به فرهنگ‌مان. در این زمینه نه فدراسیون فوتبال می‌تواند برای ما تصمیم بگیرد نه كنفدراسیون فوتبال آسیا. این بزرگان نظام هستند كه تصمیم‌گیرنده این بحث هستند.
