قیام جنگل برای رفاه حال هموطنان و رهائی از چنگال متعدیان بوده است

ایلنا - رشت: خیزش جنگل، یکی رویدادهای بزرگ سده بیستم میلادی و شاید بزرگ ترین رویداد سیاسی گیلان در درازای تاریخش باشد.

به گزارش ایلنا از گیلان، این خیزش هفت ساله نه تنها بسیاری از کسان از نقاط گوناگون ایران را به گیلان کشاند، چه آن که شماری از دل بستگان به آزادی و ستیزندگان با امپیریالیسم و نوکران آنان و رویارویان با اندیشه های در افتاده با باورهای چیرگی جو بر مردم دردمند جهان را به گیلان کشاند از انگلیسی تا آلمانی تا چک، روس، ترک، کرد، ارمنی،گرجی،ترکمن، قزاق و ازبک.

این خیزش نمایش گر رشد اندیشه ی سیاسی در گیلان

این خیزش نمایش گر رشد اندیشه ی سیاسی در گیلان و توانایی رویارویی مردم گیلان و اندیشه شان با تلاش آنانی بود که به هر گونه در تلاش برای چیرگی بر مردم و داشته ها و خواسته هایشان بودند.

غمگنانه باید گفت که بسیاری کوشیده اند زمان و مکان و بدنه ی خیزش را مرزمند به یک نام نمایند، میرزا کوچک خان،بی آن که به چگونگی پدید آئی آن، چگونگی بسترهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی پدید آورنده ی آن بیندیشند.

از سویی دیگر به چگونگی روند دگرگون گردنده ی آن در آن هفت سال، از آغاز تا پایان و چرایی پیوستن مردم لایه های گوناگون از زمین دار تا کشتکار و تا بازاری و از ژاندارم گریخته از چهار چوبه ی سازمانی تا قزاق بپردازنند و تفکر کنند.

به همین منظور پنج شنبه هفته گذشته  کتابی تحت عنوان «گیلان و خیزش جنگل،در برگرفته از تاریخ گیلان در دوران احمدشاه قاجار در 433 صفحه به قلم توانای دکتر افشین پرتو از پژوهشگران و نویسندگان نام آشنای ایران و گیلان زمین توسط نشر فرهنگ ایلیا رشت و با قیمت 14 هزار تومان روانه بازار کرده است.

این کتاب در برگیرنده هفت فصل از جمله گیلان؛ ازبازگشتن مشروطه تا آغاز جنگ جهانی اول، خیزش جنگل؛ از آغاز تا بر پا شدن تشکیلات کسماء، خیزش جنگل؛ از آغاز تشکیلات کسما تا در بر دار شدن دکتر حشمت و خیزش جنگل؛ برپائی جمهوری شورایی گیلان است.

خیزش جنگل از کودتا تا کودتا، خیزش جنگل،بهار خیزش و خزان مرگ و گیلان؛ از مرگ میرزا کوچک خان تا فرو افتی پادشاهی قاجار به انضمام اسناد جدیدی از قیام جنگل به رهبری سردار دلاور و بزرگ میرزا کوچک خان جنگلی است.

نویسنده کتاب در بخشی از پیش نوشته خود آورده است: «سال ها بود که رویداده های این هفت سال (قیام جنگل) در اندیشه ام پرسه میزدند، به واکاوی شگفتی دست زدم، کتاب ها را یافتم، سندها را جستم و به بسیاری از کانون های نگه داری سند در ایران و برون از ایران سر زدم ».

دکتر افشین پرتو می افزاید: «رنج ها دیدم، انگ ها بر تنم نشست که هنوز زخم آن انگ ها بر تنم هست؛ تهران، مسکو، پترز بورگ، باکو، ایروان، تفلیس و تاشکند، با بسیاری از کسان از هر دینی، قومی و سرزمینی نشستم و سخن گفتم».

وی خاطر نشان کرده است:« چه بسیار شنیدم که دوست داشتم و چه بسیار شنیدم که دوست نداشتم، پاسخ خواسته هایم از سوی کسانی لبخندی بود بر ناتوانی من و از سوی بسیاری کسان نگاهی هوش مندانه بود بر توانایی های من، بیست سال گرد آوردم،دسته بندی کردم و دوسال نشستم و نوشتم...».

یکی از اسناد و اعلان درج شده به خط میرزا کوچک خان جنگلی در شعبان 1338 است که متن کامل آن به شرح ذیل است:

«عموم ایرانیان می دانند که از بدو قیام و تشکیل جمعیت جنگل الی کنون نخستین نظریه که قبل از هر چیز مطمح نظر و با خطی جلی و بر جسته در سرلوحه مرام آنان منقش بوده همانا رفاهیت حال عموم هموطنان تهیه موجبات سعادت و استقلال ایران و بالاخره رهائی یافتن ازچنگال متعدیان به نوع بشریت بوده، چنان چه زحمات و صدماتی را که برای نیل بدین مقصود محتمل گردیده و جان فشانی هائی را که در راه تحصیل این سعادت به معرض ظهور رسانیده اند بر توده اهالی مشهود و ذکرش از جمله توضیح واضیحات خواهد بود.

اینک که در وضعیات جاریه مجددا تغییراتی پیدا شده و محتمل است که در افکار عامه یک سلسله نگرانی ها ایجاد کند لازم دانست خاطر عموم اهالی را متذکر سازد:

که جمعیت جنگل همان طوری که برای رفاهیت و سعادت ایرانیان تشکیل گردیده برای تحصیل و تهیه موجبات همین رفاهیت عمومی خود را وقف نموده است.

اهالی ازجریانات کنونی نباید خائف یا نگران باشند، بل لازم است مطمئن گردند که از هر گونه مساعدت و معاضدتی نسبت بانان ذره فرو گذار نخواهد گشت.سلخ شهر شعبان 1338،کوچک جنگلی».

اینک کتاب «گیلان و خیزش جنگل » که نتیجه ی تلاش بیست ساله نگارنده ی آن است،کوشیده نگاهی متفاوت و مبتنی بر اسناد موثق و نودرباره ی این جنبش آزادی خواهانه داشته باشد و تا حد توان در رفع ضد و نقیض ها و شبه های تاریخی این رویداد بکوشد.