احیای تالاب هامون با اعتبار ۱۰ میلیون یورویی/ پیش بینی بیش از ۲۰۰۰ شغل پایدار برای مردم محلی

"احمد  رضا لاهیجان زاده" معاون محیط زیست دریایی سازمان حفاظت محیط زیست در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا، با اشاره به رفتارهای اکوسیستمی متفاوت تالاب هامون در فصل‌های مختلف سال بیان کرد: تالاب هامون و تالاب‌هایی نظیر هورالعظیم، شادگان و اکثر تالاب‌های کشور ایران در مواقعی از سال که معمولاً از آبان و آذر آغاز می‌شود، شروع به آبگیری می‌کنند و یا با سیلاب پر آب می‌شوند، اما از اردیبهشت تا آبان هر سال که بارندگی به حداقل و شرایط تبخیر به حداکثر می‌رسد در آن صورت مساحتی از تالاب به واسطه تبخیر و نبود بارندگی از دست می‌رود، این حالت رفت و برگشتی در اکثر تالاب‌های دنیا به جز تالاب‌هایی که در مناطق نیمه استوایی وجود دارد معمولا حاکم است.

وی با اشاره به وسعت 570 هزار هکتار تالاب هامون در شرایط حداکثری  که بین ایران و افغانستان پهنه دارد، ادامه داد: میزان تبخیر در این منطقه به بیش از 4700 میلیمتر می‌رسد و تقریبا بالاترین میزان تبخیر کشور به آن منطقه تعلق دارد، این هم به دلیل دمای هوا و وجود بادهای بسیار زیاد و از جمله  بادهای موسوم به ۱۲۰ روزه است که باعث شدت تبخیر می‌شود و اینها جزو طبیعت منطقه محسوب می‌ گردد.

لاهیجان زاده بیان کرد: زمانی که در هامون سیلاب اتفاق می‌افتد بخشی از هامون ظرفیت ماهیگیری دارد و بخش دیگر تالاب به واسطه اینکه در مقطعی از سال آب می‌گیرد و بعد آب خود را از دست می‌دهد تبدیل به مرتع و در نتیجه علوفه خوب برای دامداران منطقه می‌شود، یعنی بخشی از خدمات تالاب همین موضوع دامداری آن است.

وی در مورد وضعیت هامون ادامه داد: اگر خط کش مقایسه‌ی ما در رابطه با هامون شرایط دهه ۵۰ شمسی باشد که یک عرصه‌ی چند صد هزار هکتاری  که آب و رطوبت داشته قطعاً با حالا قابل مقایسه نخواهد بود، اما در دو سال گذشته به دلیل سیلاب‌هایی که از طریق رودخانه هیرمند وارد تالاب شد چیزی حدود ۵ میلیارد متر مکعب آب وارد شده و شرایط بسیار خوبی در مقایسه با سال‌های قبل که خشکسالی مستمر داشتیم را مهیا کرد، در حال حاضر شرایط به نسبت خوبی دارد که در بخشی از آن صیادی رواج دارد و در بخش دیگر دامداری صورت گرفته است و امیدواریم بارندگی ها در منطقه استمرار داشته باشد.

لاهیجان زاده در مورد پروژه احیای هامون گفت: به پیشنهاد دولت جمهوری اسلامی پروژه‌ای به تصویب رسید که جزو پروژه‌های بین المللی است که با کمک اتحادیه اروپا انجام می‌شود و مبلغی حدود ۱۰ میلیون یورو میزان اعتباری است که برای انجام پروژه در نظر گرفته شده است. 

وی ادامه داد: این پروژه حدود سه ماهی است که شروع به فعالیت کرده اما حدود پنچ سال مدت پروژه طول خواهد کشید و بنابراین هنوز در ابتدای راه قرار دارد، این پروژه در اهداف خود حفظ تنوع زیستی تالاب، دستیابی به شرایط مطلوب آب و خاک، کنترل طوفان‌های شن، افزایش مشارکت‌های عمومی و مراجع بین المللی حفاظت و احیای تالاب را دارد، اساس پروژه این است که معیشت جایگزین را برای اهالی دنبال کند، این پروژه تحولی را در اقتصاد مردم بومی و محلی حاشیه تالاب به وجود می‌آورد و وابستگی آنها را به تالاب کمتر کند، یعنی زمانی که شرایط تالاب مناسب است مردم حداکثر بهره مندی از تالاب را داشته باشند و زمانی که مهیا نبود، مردم جایگزینی برای معیشت خود داشته باشند.

لاهیجان زاده با اشاره به وضعیت هامون در پایان این پروژه گفت: ما برای ۵ سال آینده تامین حق آبه‌ی تالاب را در اولویت کار قرار دادیم تا هم از کشور افغانستان و هم وزارت نیرو این حق آبه تامین شود، همچنین بخشی از پروژه‌های تثبیت خاک را اجرایی ‌می‌کنیم.

وی افزود: این پروژه به تفکیک تعداد اشتغال‌ها را پیش بینی کرده است مثلاً بیش از ۲۰۰۰ شغل پایدار برای مردم محلی پیش بینی کرده است، این پروژه خیلی می‌تواند موثر باشد و امید داریم کار ماندگاری در آن منطقه صورت گیرد، این پروژه یک فرصت بین‌المللی برای تالاب هامون به وجود آورده و انتظار داریم تمام دستگاه‌های متولی و تاثیرگذار در استان سیستان و بلوچستان تمام قد در پشت این پروژه قرار بگیرند.