گزارش ایلنا به مناسبت آغاز سال تحصیلی؛
دانش‌آموزان مکلف به شرکت در کلاس‌های حضوری هستند/ پاسخ آموزش و پرورش به نگرانی‌های والدین از حضور فرزندانشان در مدارس
به گفته معاون وزیر آموزش و پرورش دانش‌آموزان ملزم به شرکت در فعالیت‌های مدرسه چه به صورت مجازی و چه به صورت حضوری هستند و این تکلیفی است که مدرسه مشخص می‌کند.
به گزارش خبرنگار ایلنا، شاید دانش‌آموزان هرگز تصوری از آغاز سال تحصیلی آن هم در شهریور ماه را نداشتند، در واقع کرونا تمام تصمیمات در حوزه آموزش را با تغییرات زیادی رو به رو کرد، بطوریکه امسال در شرایطی فصل آموزشی آغاز می‌شود که خبری از هیاهوی دانش آموزن در مدارس نیست، کلاس اولی‌هایی که شاید جلسات محدودی در مدرسه باشند و مابقی سال تحصیلی را از قاب‌های تلویزیون و تبلت ببینند، اما در عین حال باید گفت، شیوع کرونا ویروس نشان داد، چه خلاءهای زیادی بوده که تاکنون توجه چندانی به آن نشده است و این ویروس با تمام تهدیدها، جامعه بشری را به سمتی کشاند که مسیرهای ده ساله را شش ماهه طی کنند. به عنوان مثال نهادهای آموزشی در ایران در حالی سال‌هاست، شعار آموزش الکترونیکی و هوشمند را می‌دهند که این وعده را صرفا برای مدارس خاص خود عملی کرده بود، کمااینکه در اوایل شیوع کرونا دیدیم که برخی دانش‌آموزان مناطق کم‌برخوردار کشور حتی نام نرم افزار شاد را هم نشنیده بودند.در حقیقت کرونا تلنگری شد تا آموزش و پرورش بیش از پیش شکاف عظیم عدالت آموزشی را ببیند.
وزارت آموزش و پرورش بارها اعلام کرد که آموزش مجازی، تلویزیونی و بسته‌های آموزشی مکتوب را در دوران شیوع کرونا جهت ادامه آموزش در نظر گرفته که هرکدام از این سه مسیر با ایرادات بدیهی مواجه بوده‌اند. آموزش مجازی در بستر شاد؛ با قطع و وصل شدن‌های مکرر، پاک شدن محتواها، صرف هزینه اینترنت، محدودیت برای تهیه ابزار مناسب همراه بود. تحقیق‌های میدانی درباره آموزش تلویزیونی هم نشان داد که این نوع آموزش به دلیل جلو و عقب بودن محتوای تدریس شده در مدرسه نسبت به آنچه که در تلویزیون نشان داده می‌شود و همچنین نحوه تدریس معلم، چندان مورد توجه دانش‌آموزان نبوده است. بسته‌های آموزشی مکتوب نیز طبیعتا بدون معلم و صرف وقت کارایی نخواهد داشت.
بعد از امتحانات خرداد ۹۹ برخی کاستی‌ها تا حدی برطرف شد، به عنوان مثال دو روز گذشته به طور رسمی اعلام شد که استفاده از اپلیکیشن شاد برای تمام دانش آموزان رایگان است و بنابراظهارات مدیرکل دفتر فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات آموزش و پرورش بسیاری از ایرادات این نرم افزار برطرف شده است. نکته حائز اهمیت ابزارهایی است که باید روی برنامه شاد نصب شود و از طرفی تامین ابزار برای آموزش الکترونیکی دانش‌آموزانی است که به گوشی اندروید، تبلت و لپتاپ دسترسی ندارند، البته وزارت آموزش و پرورش از سایر نهادها و خیرین برای تامین تبلت درخواست کمک کرده است.
ماندگاری یا کاهش کرونا در کشور و در جهان روشن نیست، از این رو آموزش و پرورش نیز مانند سایر نهادها و البته با تایید ستاد ملی مقابله با کرونا اقدام به بازگشایی مدارس با اعمال محدودیت کرده است. پیش از اعلام خبر بازگشایی مدارس از سوی وزیر آموزش و پرورش، آموزش حضوری در مدارس در هاله‌ای از ابهام قرار داشت، اما در نهایت با تایید ستاد ملی مقابله با کرونا بنا شد، مدارس در تمام مناطق و در طی سال به صورت گروهی پذیرای دانش‌آموزان باشند. یکی از سوال‌ها و نگرانی‌های والدین درباره نحوه بازگشایی و حضور دانش‌آموزان در مدرسه بوده که در ادامه معاون آموزش ابتدایی آموزش و پرورش و مدیر کل دفتر متوسطه به این سوالات و دغه‌غه‌ها پاسخ داده‌اند.
اعمال پروتکل‌های سختگیرانه برای حضور دانش‌آموزان در مدارس
وزارت آموزش و پرورش با همکاری وزارت بهداشت جزئیات پروتکل‌های سخت گیرانه را تهیه کردند و چون سلامت دانش آموزان مهم است حتما بر اجرای آنها تاکید خواهیم کرد.
"رضوان حکیم زاده" معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا، درباره جزئیات بازگشایی مدارس و برگزاری کلاس‌های حضوری برای دانش آموزان از امروز همزمان با آغاز سال تحصیلی گفت: طبق آخرین جلسه‌ای که با وزیر بهداشت و سایر همکاران در خصوص بازگشایی مدارس داشتیم، وضعیت و شرایط موجود بررسی و مقرر شد، در همه مناطق پروتکل‌های خیلی دقیق و سختگیرانه‌ای برای حفظ سلامت دانش آموزان اجرا شود.
وی ادامه داد: همچنین با توجه به اهمیت سلامت روحی و روانی کودکان که مدت طولانی دور ماندن از مدرسه به روحیه آنها لطمه می‌زند، قرار شد دانش آموزان به صورت ترکیبی و به صورت متناوب با رعایت پروتکل‌های بهداشتی قسمتی از فعالیت‌هایشان را در مدرسه و قسمتی را در بستر فضای مجازی و از طریق تلویزیون پیگیری کنند.
ساعت کلاسها و زنگ تفریح کوتاه می‌شود
مقرر شده است، موضوع ورود و خروج دانش آموزان زمان بندی شود و ساعت‌های کلاس و زنگ‌های تفریح کوتاه‌تر باشد و همچنین یک سری از اقدامات بهداشتی با هماهنگی وزارت بهداشت صورت گیرد.
حکیم زاده درباره تقسیم بندی دانش آموزان در مدارس گفت: با توجه به پروتکل‌هایی که تهیه شده، دانش‌آموزان در مناطق مختلف با توجه به ظرفیت مدرسه تقسیم بندی می‌شوند. حضور دانش‌آموزان باید به گونه‌ای باشد که امکان فاصله گذاری اجتماعی در کلاس وجود داشته باشد. مقرر شده است، موضوع ورود و خروج دانش آموزان زمان بندی شود و ساعت‌های کلاسی و زنگ‌های تفریح کوتاه‌تر باشد و همچنین یک سری از اقدامات بهداشتی با هماهنگی وزارت بهداشت پیگیری صورت گیرد. این اقدامات در راستای آموزش‌هایی است که به دانش‌آموزان و خانواده ها در بدو ورود داده می شود. در حقیقت آغاز بازگشایی مدارس را با پروتکل های سختگیرانه‌ای که با وزارت بهداشت توافق کردیم خواهیم داشت.
با اعمال پروتکل‌های سختگیرانه که مخصوص مناطق دچار مشکل است، مدارس در سراسر کشور باز هستند.
معاون وزیر آموزش و پرورش در پاسخ به این سوال که هنوز تهران در وضعیت قرمز است؛ آیا مدارس در مناطق قرمز هم باز هستند یا خیر؟ گفت: قرار شد در همه مناطق پروتکل سختگیرانه‌ای که مخصوص مناطق دچار مشکل هست را اجرا کنیم.همانطور که گفتم دانش آموزان تقسیم بندی می‌شوند و بر اساس این پروتکل تعدادی از دانش آموزان با رعایت شرایط در مدارس حضور پیدا می‌کنند و این به شکل متناوب خواهد بود تا عده دیگری هم حضور پیدا کنند.
حکیم زاده در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه سقف حضور دانش آموزان در کلاس درس و کل مدرسه چقدر است و قرار است زنگ تفریح چطور مدیریت شود؟ گفت: معاونت سلامت و تربیت بدنی آموزش و پرورش جزئیات پروتکل بهداشتی را که با همکاران وزارت بهداشت تنظیم کردند، به مدارس اطلاع رسانی خواهند کرد. حفظ سلامت جسمانی و روحی- روانی دانش آموزان برای ما اولویت است.
وی ادامه داد: قطعا ساعات و زمان بندی حضور دانش آموزان در مدارس مختلف، متفاوت است؛ به طور مثال ممکن است در مدرسه‌ای ۴۰۰ دانش آموز و مدرسه دیگر ۵۰ دانش آموز داشته باشد، از همین رو شرایط مدرسه هم در تصمیم گیری تاثیرگذار است. بنابراین شورای مدرسه در این زمینه نقش خواهد داشت، ولی ما حتما آن چارچوب اصلی و نکات دقیقی که باید از جهت سلامت رعایت کنند را در اختیار مدارس می‌گذاریم تا بر اساس آن خانواده‌ها بدون دغدغه فرزندانشان را به مدرسه بیاورند.
افزایش یک درصدی ثبت نام کلاس اولی‌ها
ثبت نام در دوره ابتدایی امسال نسبت به سال گذشته نزدیک به یک درصد افزایش داشت. فکر می‌کنم اکثریت خانواده‌ها ثبت نام کودکانشان را انجام دادند.
معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش در واکنش به نگرانی‌های برخی والدین از کرونا و ممانعت از حضور فرزندانشان در مدرسه و یا عدم اقدام به ثبت نام آنها گفت: ثبت نام در مدرسه حق دانش آموز و کودک است و خانواده‌ها باید این حق را به رسمیت بشناسند و آن را محترم بدانند، بنابراین توصیه اکید ما به ثبت‌نام است. ثبت نام در دوره ابتدایی امسال نسبت به سال گذشته نزدیک به یک درصد افزایش داشته و لذا فکر می‌کنم اکثریت خانواده‌ها ثبت نام کودکانشان را انجام دادند و اگر عده‌ای انجام ندادند، حتما این کار را کنند.
وی تصریح کرد: حضور در فعالیت‌های مدرسه و فعالیت‌های کلاسی مجازی کاملا ضروری است؛ چون همان طور که در شرایط حضوری دانش آموز باید در فعالیت‌های یادگیری شرکت داشته باشد تا بتواند در ارزش‌یابی شرکت کند، پس باید طبیعتا زمانی که بستر دیگری جایگزین کلاس حضوری می‌شود، دانش آموزان در آن شرکت کنند.
دانش‌آموزان ملزم به حضور در مدرسه هستند
خانواده‌ای که می تواند معلم خصوصی برای فرزندش بگیرد، می‌تواند بر اساس سلیقه خود در این زمینه اقدام کند، ولی این کار نمی‌تواند جایگزین فعالیت مدرسه شود و فعالیت‌های مدرسه سر جای خودش باقی است.
حکیم زاده در پاسخ به این سوال که آیا والدین می توانند فرزندان خود را به مدرسه نیاورند و برای آنها معلم خصوصی بگیرند؟ گفت: قطعا دانش آموزان باید در مدرسه ثبت نام شوند و حضور داشته باشند، البته ما در حیطه زندگی خصوصی خانواده‌ها وارد نمی‌شویم و خانواده‌ای که می تواند معلم خصوصی بگیرد می‌تواند بر اساس سلیقه خود اقدام کند، ولی این کار نمی‌تواند جایگزین فعالیت مدرسه شود و فعالیت‌های مدرسه سر جای خودش باقی است. از طرفی دانش آموز هم ملزم به ثبت نام است و هم ملزم به شرکت در فعالیت‌های مدرسه چه به صورت مجازی و چه به صورت حضوری است و این تکلیفی است که مدرسه مشخص می‌کند.
معاون وزیر آموزش و پرورش در پاسخ به این سوال که والدین شاغل معمولا تا ساعت‌های پنج و شش عصر سرکار هستند و درخواستی که دارند این است که آموزش‌های مجازی بعد از ساعات کاری باشد تا آنها بتوانند در کنار فرزندانشان باشند. آیا امکان ارائه دروس پس از ساعات کاری در بستر شاد وجود دارد؟ گفت: بله، ما در زمان بندی که در وزارت خانه انجام دادیم، برنامه دانش آموزان ابتدایی را در شاد در بعدازظهر تعیین کردیم.
معاون آموزش ابتدایی ادامه داد: علت آن هم دقیقا به دلیل همین دغدغه مادران است، دانش آموزان دوره اول ابتدایی در ساعت‌های دیرتر یعنی در بعدازظهر آموزش مجازی خواهند داشت، از این جهت با توجه به شرایطی که خانواده‌ها دارند، مشکل نخواهد بود. دانش آموزان دبیرستانی هم که مشمول نمی‌شوند، برنامه‌هایشان در صبح ارائه می‌شود. فعالیت در بستر شاد برای همه روزهاست؛ همان طور که مدرسه تلویزیونی ما روزهای جمعه هم کار می‌کند و همه اینها برای این است که بتوانیم بسترهای متنوعی برای یادگیری فراهم سازیم.
نقد به آموزش‌های دست و پا شکسته تلویزیونی
سال گذشته آموزش‌های تلویزیونی انسجام قابل توجهی نداشت، بعضا از دانش‌آموزان می‌شنیدیم که آموزش‌های تلویزیون از دروسی که معلم به آنها آموزش داده جلوتر و یا حتی عقب‌تر است. از طرف دیگر شیوه تدریس هر معلم با دیگر معلمان متفاوت است، تصور کنید یک دانش آموز پایه اول با یک شیوه آموزش دیده و از اسفند ماه باید با شیوه جدید آن هم در تلویزیونی که امکان پرسش و پاسخ ندارد، ادامه درس‌هایش را دنبال کند.
یکی از پیشنهاد‌هایی که می‌تواند آموزش تلویزیونی را موثرتر کند این است که دانش آموزان سوالات خود را به برنامه ارسال کنند و در آخر برنامه به صورت رندوم، معلم در برنامه سوالات پرتکرار دانش آموزان را دوباره آموزش دهد.
"عباس سلطانیان" مدیرکل دفتر آموزش متوسطه نظری وزارت آموزش و پرورش در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا درباره آغاز سال تحصیلی ۹۹-۱۴۰۰ گفت: ما بخش نامه بازگشایی مدارس را تنظیم و به همه مدارس کشور ابلاغ کردیم، در این بخش نامه یک اصل خیلی مهم وجود دارد که به آن پایبند هستیم و آن بند این است که تعیین شرایط مدارس به نسبت وضعیت قرمز، زرد و سفید با ستاد ملی مقابله با کرونا است یعنی آموزش و پرورش مانند همه ارگان و سازمان‌های دیگر تابع تصمیماتی است که ستاد می‌گیرد و ابلاغ می‌کند.
وی ادامه داد: طبیعتا در هر لحظه مناطق آموزش و پرورش در کشور ما می‌توانند در یکی از این وضعیت‌ها باشند و وضعیت قبلی دیگر وجود نداشته باشد. اگر وضعیت سفید باشد دانش آموزان مانند سنوات قبل به مدرسه می‌روند. اگر وضعیت زرد باشد یعنی منعی برای حضور دانش آموزان وجود ندارد، اما باید تعداد دانش آموزان را کاهش بدهیم و فاصله گذاری فیزیکی را لحاظ کرده و دانش آموزان را در گروه‌های زوج و فرد تقسیم بندی کنیم.
پخش روزانه ۲۰ برنامه زنده در شاخه نظری
در بخش شاخه نظری هر روز ۲۰ برنامه روی آنتن می‌رود و به صورت زنده تدریس می‌شود.
سلطانیان افزود: از امروز آموزش‌های تلویزیونی با هماهنگی صدا و سیما آغاز می شود و در بخش شاخه نظری هر روز ۲۰ برنامه روی آنتن می‌رود و به صورت زنده تدریس می‌شود و این خدمات به همه دانش آموزان سراسر کشور ارائه خواهد شد. اگر وضعیت قرمز باشد از اپلیکیشن شاد، آموزش‌های تلویزیونی، درسنامه و پیام رسان‌های داخلی استفاده خواهیم کرد، اما محوریت کار با سامانه شاد و اصل بر حضور است.
وی ادامه داد: در همه کشورهای جهان در صورتی که شرایط مهیا باشد اولویت را به کلاس‌های حضوری می‌دهند و اگر این امکان وجود داشته باشد، حضور دانش آموز در کلاس درس پیامدهای مثبتی خواهد داشت، اما رویکرد وزارت آموزش و پرورش با توجه به اینکه در سنوات آینده هم احتمال دارد با موارد مشابه این بیماری روبه رو شویم، این است که خودش را مقاوم کند و برنامه‌هایی داشته باشد که به راحتی بتواند به دانش آموزان ارائه خدمت کند.
مدیرکل دفتر آموزش متوسطه نظری وزارت آموزش و پرورش گفت: دانش‌آموزان دوره دوم متوسطه در سال گذشته از شنبه تا پنجشنبه به مدرسه می‌آمدند و امسال هم مدیران مدارس می‌توانند برنامه هفتگی را در پنج روز تدوین کنند. البته ما در بندی از بخشنامه اجازه دادیم که مدیران از ظرفیت روز پنجشنبه هم استفاده کنند.
سلطانیان توضیح داد: اگر آموزش پنج روز در هفته را در نظر بگیریم و وضعیت زرد باشد، باید دانش‌آموزان کلاس‌های پرجمعیت را به دو گروه تقسیم کنیم تا فاصله گذاری اجتماعی رعایت شود.
گروه‌بندی چرخشی دانش‌آموزان در روزهای زوج و فرد
یک گروه روز شنبه و دوشنبه و گروه دیگر هم در روز یک شنبه و دوشنبه به مدرسه می‌آیند. هفته بعد جای اینها عوض می‌شود، به طور مثال آنهایی که یکشنبه و سه شنبه آمده بودند، هفته بعد روزهای شنبه و دوشنبه می‌آیند.
وی افزود: بعد از برگزاری یک روز آموزش مجازی، چهار روز دیگر باقی می‌ماند، که دانش آموزان به دو گروه روزهای زوج و فرد تقسیم بندی می‌شوند، به این صورت که یک گروه روز شنبه و دوشنبه و یک گروه دیگر هم در روز یک شنبه و دوشنبه به مدرسه می‌آیند. هفته بعد جای این ها عوض می‌شود، مثلا آنهایی که یکشنبه و سه شنبه آمدند، روزهای شنبه و دوشنبه می‌آیند تا بتوانیم همه درس‌ها را پوشش دهیم.
مدیرکل دفتر آموزش متوسطه نظری وزارت آموزش و پرورش گفت: زمانی هم که دانش‌آموزان در خانه هستند باید تکالیفی که معلم برای آنها تعیین کرده را انجام دهند و آموزش‌های شاد و تلویزیون را رعایت کنند. در حال حاضر ۱۸ دبیرخانه کشور، آموزش ۹۵ عنوان درس را فیلمبرداری می‌کنند و ما همه اینها را در شاد بارگذاری می‌کنیم.
وی در پاسخ به این سوال که شرایط آغاز سال تحصیلی در مقاطع متوسطه به چه صورتی است؟ گفت: ما تابع ستاد ملی مقابله با کرونا هستیم، اگر آنها برای حضور دانش‌آموزان در مدرسه ممنوعیت قائل شوند، طبیعتا ما نمی‌توانیم دانش‌آموزان را به مدرسه بیاوریم و نکته اصلی مربوط به پایه‌های ورودی مانند پایه دهم است.
منعی برای حضور دانش آموزان در مدرسه وجود ندارد
امسال بنا دارم که منعی برای ورود دانش‌آموزان به مدارس نداشته باشیم تا بتوانیم با حضور حداقلی دانش‌آموزان کلاسها را دایر کنیم.
سلطانیان گفت: در پایه دهم، دانش‌آموزان باید معلمان جدید خود را بشناسند و سال گذشته چون در انتهای سال بودیم، دانش‌آموزان، معلمان خود را می‌شناختند و بعد به فضای مجازی رفتند ولی امسال بنا داریم که منعی برای ورود دانش‌آموزان به مدارس نداشته باشیم تا بتوانیم با حضور حداقلی دانش‌آموزان کلاسها را دایر کنیم.
وی در پاسخ به این سوال که امکان دارد به خاطر شرایط فعلی برخی از والدین با حضور فرزندانشان در مدرسه مخالفت کنند، نوع مواجه شما با این والدین چگونه است و اعتماد آنها را چگونه جلب خواهید کرد؟ گفت: این سوال شما نشان می‌دهد ما تکالیف سنگینی بر دوشمان است. از این رو همکاران ما باید آموزش‌های لازم را به خانواده‌ها بدهند و با خانواده‌ها گفتگو کنند. دغدغه خانواده‌ها هم سلامت بچه‌ها و هم آموزش آنهاست که فشارهای روحی و روانی برای خانواده‌ها ایجاد می‌کند.
مدیرکل دفتر آموزش متوسطه نظری وزارت آموزش و پرورش خاطرنشان کرد: ما باید تمام تلاشمان را کنیم و به خانواده‌ها این اطمینان را بدهیم که وزارت آموزش و پرورش بر اساس پروتکل‌های بهداشتی یک محیط ایمن و بهداشتی برای دانش‌آموزان ایجاد خواهد کرد. به همین دلیل باید همکاران ما با خانواده‌ها بیشتر گفتگو کنند و به آنها بگویند که دغدغه والدین دغدغه نظام تعلیم وتربیت است.
وی با اشاره به بند ۱۲ آیین نامه دوره متوسطه گفت: در بند ۱۲ آیین نامه دوره متوسطه ذکر شده در زمانی که مدرسه باز است و فعالیت‌های آموزشی به صورت رسمی در مدرسه جریان دارد، دانش‌آموز مکلف است در مدرسه حضور داشته باشد. به همین خاطر برای رفع نگرانی والدین همکاران ما باید به آنها اطمینان خاطر بدهند تا بتوانیم فرآیند تعلیم و تربیت را پیش ببریم.
توجه ویژه به دانش آموزانی که در شرف فارغ التحصیلی هستند
بیشتر نظام‌های آموزشی دنیا یک نگاه ویژه و خاصی به دانش‌آموزانی دارند که در شرف فارغ التحصیلی هستند و از طرفی در ایران این دانش‌آموزان دغدغه امتحانات نهایی و کنکور را دارند از این رو پایه خروجی بسیار اهمیت دارد.
سلطانیان در پاسخ به این سوال که تاکید شما برای حضور کدام پایه در دوره متوسطه بیشتر است؟ گفت: همانقدر که پایه‌های ورودی مانند پایه دهم برای مهم است، قطعا پایه‌های دیگر هم مهم هستند، اما طبق مطالعه‌ای که انجام شد بیشتر نظام‌های آموزشی دنیا یک نگاه ویژه و خاصی به دانش‌آموزانی دارند که در شرف فارغ التحصیلی هستند، زیرا این دانش‌آموزان دغدغه امتحانات نهایی و کنکور را دارند از این رو پایه خروجی بسیار اهمیت دارد.
مدیرکل دفتر آموزش متوسطه نظری وزارت آموزش و پرورش در پایان درباره افت تحصیلی دانش‌آموزان گفت: آن چیزی که من به صورت مستدل و متقن می‌توانم بگویم این است نتایج امتحانات نهایی ما که یک اعداد استاندارد هستند، نشان می‌دهند که ما امسال هم در درصد قبولی و هم در میانگین نمرات دانش‌آموزان در امتحانات نهایی رشد داشته‌ایم. در پایه نهم و دوازدهم امتحانات به صورت حضوری برگزار شد پس ملاک ما پایه دوازهم است که نتایج آن را اداره سنجش آموزش و پرورش بعد از برگزاری و تصحیح نمرات اعلام کرد است که نشان می‌داد ما در این زمینه رشد داشته‌ایم.
