عاملی در جلسه شورای اسلامی شدن دانشگاه‌ها:
بومی‌گزینی، چرخش استعدادها را دچار مشکل کرده است
جلسه ۳۴۴ شورای اسلامی شدن دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی به ریاست منصور غلامی وزیر علوم، تحقیقات و فناوری در محل دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی برگزار شد.
به گزارش ایلنا، دستور این جلسه به بررسی موضوع سهمیه بومی‌گزینی کنکور سراسری اختصاص داشت.سعیدرضا عاملی دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی در این جلسه اظهار داشت: تصمیم‌گیری در مورد سهمیه‌های کنکور توسط شورای عالی انقلاب فرهنگی تأثیر ملی دارد چرا که در حال حاضر ذهنیت داوطلبین مخدوش شده و احساس تبعیض دارند.
وی افزود: در گذشته تصمیمات مرتبط به کنکور به صورت یکپارچه اتخاذ نشده و مرحله به مرحله و با توجه به شرایط و در مقطع‌های مختلف اتخاذ شده است که بعضی از این تصمیمات برای دوره خاص بوده و قرار بوده بعداً مورد بررسی مجدد قرار گیرد که این اتفاق نیافتاده است.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان اینکه بومی‌گزینی همبستگی ملی را تحت تاثیر قرار داده، گفت: اهداف مورد نظر یعنی تناسب دانش با ظرفیت‌های محل، زندگی در جمع خانواده، حل مشکل خوابگاه به دلیل جابجائی داخل استان تأمین نشده است لذا پیشنهاد حذف سهمیه بومی‌گزینی پیشنهاد خوبی است.
وی تأکید کرد: البته ضرورت دارد برای پذیرش بانوان در محل زندگی خود تبصره‌ای در نظر گرفته شود که امکان جابجائی را فراهم کند.
عاملی افزود: واقعیت این است که سهمیه بومی‌گزینی چرخش استعدادها را هم دچار مشکل کرده است چرا که در بعضی از استان‌ها، ۹۴ درصد دانشجویان دانشگاه‌های استان از جمعت خود استان جذب شده‌اند.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی پیشنهاد داد: کمیته ۳ نفره متشکل از نمایندگان وزارت بهداشت، سازمان سنجش و دبیرخانه شورا لایحه پیشنهادی توزیع عادلانه فرصت‌ها و امکانات تحصیلی در آموزش عالی با اولویت آن بخشی که مربوط به مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی است، بررسی و جمع‌بندی نهایی را به شورا ارائه دهند و همچنین تجربه کشورهای جهان نیز در مورد اعمال سهمیه‌ها بررسی شود.
وی تصریح کرد: این گزارش در شورای اسلامی شدن دانشگاه‌ها ارائه و تصمیم‌گیری شود و بعد از جمع‌بندی کلی در صحن شورای عالی انقلاب فرهنگی مطرح شود.
پیشنهاد سازمان سنجش برای حذف سهمیه بومی‌گزینی
در ادامه جلسه احسان جمالی معاون فنی و آماری سازمان سنجش به ارائه گزارش بررسی سهمیه‌های موجود آزمون سراسری پرداخت و گفت: مصوبه سهمیه بومی‌گزینی در سال ۱۳۶۹ به منظور کاهش مشکلات احتمالی نظیر کمبود خوابگاه و امکانات رفاهی، کاستن از مهاجرتهای درون کشوری و... در شورای عالی انقلاب فرهنگی به تصویب رسیده است.
وی درمورد دسته‌بندی رشته‌های تحصیلی در گزینش بومی خاطرنشان کرد: رشته‌های مختلف تحصیلی در تمامی گروه‌های آزمایشی با توجه به ماهیت و میزان ارائه آنها در کل کشور به چهار دسته رشته‌های استانی، ناحیه‌ای، قطبی و کشوری تقسیم‌بندی می‌شوند.
جمالی در مورد رشته‌های استانی گفت: رشته‌های استانی به رشته‌هایی گفته می‌شود که از لحاظ بازار کار به متخصصان بومی این رشته نیاز است.
وی افزود: رشته‌های ناحیه‌ای نیز جزء رشته‌هایی هستند که در برخی از استان‌ها ارائه نمی‌شوند اما در استان‌های مجاور به عنوان ناحیه بومی ارائه می‌شود، که به همین منظور ناحیه‌بندی به صورت ۹ناحیه انجام شده است.
معاون فنی و آماری سازمان سنجش تصریح کرد: همچنین رشته‌های قطبی به رشته‌هایی اطلاق می‌شود که در بیشتر نواحی وجود ندارند اما در چند ناحیه بومی مجاور که به عنوان قطب بومی محسوب می‌شوند، دایر می‌باشند، که ۵ قطب شمال، جنوب، شرق، غرب و مرکز به این منظور در نظر گرفته شده است.
جمالی درمورد رشته‌های کشوری گفت: رشته‌هایی که در اکثر قطب‌ها وجود نداشته و تنها در معدودی از دانشگاه‌های کشور ارائه می‌شوند به عنوان رشته‌های کشوری مطرح هستند و گزینش آنها به صورت کشوری انجام می‌شود.
وی به نقاط ضعف مصوبه بومی گزینی اشاره کرد و گفت: کاهش مشکلات خوابگاه و امکانات رفاهی به عنوان یکی از اهداف مصوبه بومی گزینی به صورت صددرصد مشکل را رفع نکرده است چراکه در قبولی رشته‌های استانی ـ ناحیه‌ای دانشجو نیاز به خوابگاه دارد.
معاون فنی و آماری سازمان سنجش عدم تلفیق فرهنگ‌ها در استان‌های مختلف را نیز به عنوان یکی دیگر از نقاط ضعف سهمیه بومی‌گزینی عنوان کرد و افزود: این موضوع باعث افزایش قوم‌گرایی شده است و افراد با عقاید یکسان در یکجا جمع می‌شوند.
جمالی با بیان اینکه پذیرش در دانشگاه‌های برتر کشور نباید به صورت بومی‌گزینی اجرا شود و ضرورت دارد این ظرفیت برای کل کشور فراهم باشد، تصریح کرد: حذف مصوبه بومی‌گزینی باعث می‌شود که داوطلب غیر بومی با نمره علمی بالاتر پذیرفته شود.
معاون فنی و آماری سازمان سنجش گفت: پیشنهاد ما این است که سهمیه بومی‌گزینی به طور کامل حذف شود و به جای آن سهمیه‌بندی مناطق یک، دو و سه در راستای دسترسی بیشتر مناطق کم‌برخوردار به ظرفیت‌های آموزشی و اجرا شدن عدالت آموزشی در نظر گرفته شود.
ابراهیم سوزنچی معاون خطی مشی‌گذاری ستاد علم و فناوری دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: در راستای کار کارشناسی انجام شده در مورد حذف و اصلاح سهمیه بومی‌گزینی، به مشروح صورت‌جلسه شورای عالی انقلاب فرهنگی در سال ۱۳۶۹ به منظور بررسی اهداف و فلسفه مصوبه بومی‌گزینی رجوع شده است.
در ادامه جلسه اعضا به ارائه نظرات مخالف و موافق خود پیرامون حذف سهمیه بومی‌گزینی پرداختند.
محمدمهدی طهرانچی رئیس دانشگاه آزاد اسلامی به راهبرد ۱۵ سند اسلامی شدن دانشگاه‌ها اشاره کرد و گفت: این راهبرد به اولویت دادن به پذیرش بومی دانشجویان و تقویت ارتباط دانشگاه با خانواده تأکید دارد و نکته ارتباط دانشگاه با خانواده مهم است.
سلیمی: ساکن شدن فرهنگ‌های مختلف در کنار هم تلفیق فرهنگ‌ها شکل نمی‌گیرد
همچنین حسین سلیمی رئیس دانشگاه علامه طباطبایی گفت: یکی از اهداف بومی‌گزینی طراحی رشته‌های متناسب با اقلیم آن استان بوده است.
وی با بیان اینکه عدم تلفیق فرهنگ‌ها به عنوان یکی از ایرادات بومی‌گزینی مطرح است، تصریح کرد: به عقیده بنده با ساکن شدن فرهنگ‌های مختلف در کنار هم تلفیق فرهنگ‌ها صورت نمی‌گیرد.
رئیس دانشگاه علم و صنعت تأکید کرد: ضرورت اعمال سهمیه بومی‌گزینی در دانشگاه‌های محلی و منطقه‌ای
جبارعلی ذاکری رئیس دانشگاه علم و صنعت به سطح‌بندی دانشگاه‌ها توسط وزارت علوم اشاره کرد و گفت: دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی جامع در سطح بین‌المللی، ملی، منطقه‌ای و محلی سطح‌بندی شدند.
وی تصریح کرد: رسالت یک مرکز آموزش عالی محلی باید ایجاد رشته‌های مورد نیاز منطقه و تقویت نیروی انسانی منطقه باشد.
ذاکری به ضرورت اعمال سهمیه بومی‌گزینی در دانشگاه‌های محلی و منطقه‌ای تأکید کرد و گفت: در راستای عدالت آموزشی سهمیه بومی‌گزینی برای دانشگاه‌های سطح یک نباید اعمال شود.
در ادامه محمدمهدی غفاری معاون فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم به تفاوت شرایط تعداد مراکز آموزشی زمان تصویب مصوبه سهمیه بومی‌گزینی با حال حاضر اشاره کرد و گفت: در زمان تصویب مصوبه سهمیه بومی گزینی در کل کشور ۴۴۵ مؤسسه آموزشی فعال بوده است و در سال ۱۳۹۶ تعداد مؤسسه آموزشی ۲۶۴۵ است.
کی‌نژاد: سهمیه بومی‌گزینی بازنگری و اصلاح شود
همچنین محمدعلی کی‌نژاد عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با تأکید بر اینکه مصوبه بومی‌گزینی برای یک دوره خاص به تصویب رسیده است، گفت: به جای حذف کامل این سهمیه ضرورت دارد بازنگری و اصلاح شود.
وی به لزوم تصمیم‌گیری سریع در مورد سهمیه‌های کنکور سراسری تأکید کرد و افزود: در صورت حذف کامل سهمیه بومی‌گزینی، مشکلاتی نظیر تأمین خوابگاه، بالارفتن سن ازدواج و... به وجود می‌آید.
حقدوست: بررسی سهمیه‌ها باید به صورت یکجا انجام شود
در ادامه جلسه علی اکبر حقدوست معاون آموزشی وزارت بهداشت با بیان اینکه سهمیه‌های کنکور به صورت یک منظومه است، گفت: بررسی سهمیه‌ها باید به صورت یکجا انجام شود نه به صورت تکی و برای حذف سهمیه بومی‌گزینی باید سهمیه‌های دیگر نیز در نظرگرفته شود.
وی به پرهیز از تصمیم عجولانه در مورد حذف سهمیه‌های بومی‌گزینی و دیگر سهمیه‌ها تأکید کرد و پیشنهاد داد: مطالعات دقیق کوتاهی در مورد کل سهمیه‌ها انجام شود و بعد تصمیم‌گیری نهایی شود.
همچنین شاهین آخوندزاده قائم مقام معاونت تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت با بیان اینکه سهمیه بومی‌گزینی مزایا و معایبی دارد، گفت: سهیمه بومی‌گزینی نیاز به اصلاح دارد و نباید به صورت کامل حذف شود.
حسینعلی شهریاری رئیس کمیسیون بهداشت مجلس شورای اسلامی نیز به سهمیه بهیاران اشاره کرد و گفت: بهیاران نمی‌توانند با داوطلبینی که رشته علوم تجربی خواند‌ه‌اند رقابت کنند چرا که بهیاران ۳ سال کتاب‌های مخصوص این رشته را مطالعه می‌کنند و باید از منابع درسی خود آزمون دهند.
وی درمورد بومی‌گزینی رشته‌های پزشکی خاطرنشان کرد: با اعمال این سهمیه نیروی پزشکی در مناطق خاص و محروم پذیرفته شده که منجر شده خیلی از این مناطق دارای متخصص باشند در صورتی که در گذشته این چنین نبود.
رئیس کمیسیون بهداشت پیشنهاد داد: نحوه اعمال سهمیه‌ها و انواع سهمیه‌ها در کشورهای جهان نیز ارزیابی و بررسی شود.
امانی تأکید کرد: لزوم شفاف‌سازی آمار پذیرفته‌شدگان با اعمال سهمیه
در ادامه جلسه دکتر محمود امانی طهرانی دبیر کل شورای عالی آموزش و پرورش تأکید کرد: برای بررسی جامع سهمیه‌ها باید جنبه‌هایی که تأثیرگذار است اما به صورت سهمیه نیست مانند تسهیلات جابجایی فرزندان اعضای هیئت علمی نیز در نظر گرفته شود.
وی به تجربه موفق طرح جذب نیرو از بوم برای بوم در دانشگاه فرهنگیان که چند سالی است اعمال می‌شود، اشاره کرد و گفت: درمورد حذف سهمیه بومی گزینی مطالعه و بررسی دقیق انجام شود.
امانی تأکید کرد: ضرورت دارد آمار پذیرفته‌شدگان با اعمال سهمیه شفاف‌سازی شود تا فضای منفی در این زمینه رفع شود.
غلامی: لایحه پیشنهادی توزیع عادلانه فرصت‌ها و امکانات تحصیلی در آموزش عالی در شورای اسلامی شدن دانشگاه‌ها بررسی شود
منصور غلامی وزیر علوم، تحقیقات و فناوری و رئیس شورای اسلامی شدن دانشگاه‌ها در مقام جمع‌بندی نهایی جلسه با اشاره به لایحه پیشنهادی توزیع عادلانه فرصت‌ها و امکانات تحصیلی در آموزش عالی، تأکید کرد: این لایحه به صورت گزارش و با ارائه داده‌ها به صورت خلاصه برای مطالعه و بررسی توسط اعضای شورای اسلامی شدن دانشگاه‌ها در اختیار دبیرخانه این شورا قرار گیرد.
وی تصریح کرد: وزارتین بهداشت، آموزش‌وپرورش و دانشگاه آزاد اسلامی پیشنهادات خود را قبل از برگزاری جلسه آتی به دبیرخانه شورای اسلامی شدن دانشگاه‌ها ارائه دهند تا جمع‌بندی کارشناسی از این پیشنهادات تهیه و در دستور جلسه آینده شورا قرار گیرد.
تأکید کچوئیان بر ضرورت تسریع در اجرایی شدن آمایش آموزش عالی
حسین کچوییان عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی در ابتدا و پیش از دستور جلسه به تسریع در اجرایی شدن آمایش آموزش عالی تأکید کرد و گفت: ضرورت دارد فرآیند جذب اساتید با سرعت بیشتری بر اساس آمایش آموزش عالی انجام شود.
غلامی با بیان اینکه بحث کلان آمایش آموزش عالی، ساماندهی آموزش عالی است، افزود: نظم‌بخشی، هدفمندسازی و کیفی‌سازی آموزش‌ها از اهداف آمایش آموزش عالی است.
وی ادامه داد: متأسفانه از دوره دبیرستان گرایش بیشتر داوطلبین به دلیل بازار کار و اشتغال به رشته‌های علوم تجربی است که این موضوع باعث ایجاد انباشت پشت کنکور شده است.
وزیر علوم به موضوع ساماندهی مراکز آموزش عالی اشاره کرد و تأکید کرد: اجرایی‌سازی این امر نیاز به بسترسازی فرهنگی و مدیریتی دارد.
