لزوم بررسی مشکلات روان شناختی در خانوادههایی که عزیزشان را از دست دادهاند
مدیرکل دفتر سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد وزارت بهداشت گفت: بیماران مبتلا به کرونا و خانوادههای آنها در برخی موارد به دلیل عدم آگاهی میان مردم دچار مشکلاتی در بازگشت به شرایط عادی و معمول زندگی شدهاند.
به گزارش ایلنا، احمد حاجبی درباره خدمات روان شناسی که به مبتلایان کرونا و خانوادههای آنها ارائه میشود، افزود: با شروع همه گیری و همزمان با اینکه نیازهای اولیه همچنان وجود دارند، نیازهای روان شناختی جدیدتری ایجاد شده است. به طور مثال با توجه به افزایش تعداد مبتلایان، تعداد خانوادههای درگیر بیشتر شده و هر چه پیش میرویم، تعداد موارد بهبود یافته نیز رو به افزایش میرود، بنابراین با مشکلات جدیدی نظیر تنشهای روان شناختی پیش آمده به دنبال انگ ناشی از بیماری کرونا در مبتلایان و در کسانی که قرنطینه شده بودند، مواجه میشویم.
وی ادامه داد: اصولا مدیریت سلامت روان در شرایط قرنطینه خانگی موضوع گسترده و مهمی است که باید به ابعاد مختلف آن در گذر زمان توجه شود. یکی از این ابعاد، افزایش تنش و احتمالاً ناسازگاری بین اعضای یک خانواده است که امکان دارد سالها به نوع دیگری از تعادل در نظام خانواده خو گرفته باشند و در شرایط فعلی نتوانند به درستی از مهارتهای ارتباطی خود برای مواجهه با شرایط دشوار جدید بهره گیرند.
حاجبی بیان کرد: با توجه به اینکه در شرایط فعلی، امکان برگزاری فرآیندهای طبیعی سوگواری و برگزاری مراسمهایی که میتواند به سازگاری افراد با فقدان کمک کند، وجود ندارند، باید سعی کنیم هر چه سریعتر با مداخلات روان شناختی تخصصی و به موقع برای این افراد، تعداد مواردی که ممکن است در آینده به مشکلات پیچیدهتر روان شناختی مبتلا شوند را کاهش دهیم.
وی درباره چگونگی اجرای مداخلات در افراد سوگوار توضیح داد: برای مداخله در سوگ، نیاز به برنامه ریزی و مطالعه قبلی و رجوع به منابع معتبر بود. خوشبختانه تیمی تخصصی از روان پزشکان و روان شناسان عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران که در حوزه معاونت بهداشت با دفتر سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد روی این موضوع همکاری کرده، در حال حاضر بسته مداخلاتی را متناسب با شرایط خاص فرهنگی کشورمان برای سازگاری مناسبتر با واکنش سوگ در بازماندگان تدوین کرده و به دنبال آن فرآیندهای خدمات و دستورالعمل اجرایی آن تهیه شده است. یک نکته بسیار مهم که در هنگام تدوین ضوابط اجرای هر چه بهتر این بسته مداخلاتی در نظر گرفته شده این است که خدمت توسط کسانی ارائه میشود که دارای تجربه کافی در کار با جمعیت عمومی بوده و حضوری پایدار در طول زمان در نظام سلامت داشتهاند.
حاجبی بیان کرد: خوشبختانه در کشور ما این ظرفیت در نظام مراقبتهای بهداشتی اولیه وجود دارد و کارشناسان سلامت روان شاغل در نظام سلامت از هفته آینده مداخلات را آغاز خواهند کرد. لازم به ذکر است که همکاران ما در اداره مددکاری اجتماعی حوزه معاونت درمان نیز در زمینه ارائه حمایتهای اجتماعی به اعضای خانواده فرد متوفی برحسب نیاز و متناسب با ظرفیتها و توانایی موجود، خدمات تکمیلی را ارائه خواهند کرد.
ارائه خدمات روان شناختی از طریق ۴۰۳۰
مدیرکل دفتر سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد وزارت بهداشت گفت: ضرورت پاسخگویی به نیازهای عموم جامعه در زمینه اطلاع رسانی در حوزههای مختلف بیماری کووید ۱۹ از همان ابتدای بروز نشانههای این همه گیری در کشور مد نظر قرار گرفته است. راه اندازی سامانه تلفنی ۴۰۳۰ به درخواست وزارت بهداشت و با همکاری وزارت ارتباطات و فن آوری اطلاعات و ستاد اجرایی فرمان امام (ره) انجام شده است.
وی ادامه داد: ارتقای کمی و کیفی و پویایی خدمات روان شناختی ارائه شده از طریق این سامانه که به درخواست دفتر سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد در معاونت بهداشت وزارت بهداشت راه اندازی شده، همواره و در طول ارائه خدمات مدنظر بوده است. اکنون با گذشت بیش از ۵۰ روز از آغاز بحران همه گیری ویروس کرونا در کشور میتوانیم به جرات بگوییم که همکاران ما در این حوزه به خوبی توانستهاند ضمن برقراری ارتباط با هموطنان، تجربیات ارزندهای را نیز در زمینه شناسایی نیازهای در حال تغییر آنان در طول این مدت به دست بیاورند که به طور منظم در اختیار تیم تخصصی قرار گرفته، تحلیل میشود و به دنبال آن، تدابیر لازم در سریعترین زمان ممکن اتخاذ میشود.
پاسخ گویی روزانه ۱۰ هزار تماس توسط روان شناسان
مدیرکل دفتر سلامت روانی، اجتماعی و اعتیاد وزارت بهداشت اظهار کرد: در حال حاضر حدود ۶۰۰ نفر روان شناس در سه شیفت (از ۸ صبح تا ۱۲ شب) پاسخگویی به تماسها را به عهده دارند و آمارهای موجود نشان میدهد که روزانه به طور متوسط حدود ۱۰ هزار تماس از طریق کد ۸ سامانه ۴۰۳۰ که مختص همکاران روان شناس است، پاسخدهی میشود.
وی با اشاره به ضرورت توجه به نیازهای در حال تغییر عموم شهروندان، بیان کرد: متناسب با تغییر شرایط مرتبط با وضعیت بیماری، پیامدهای آن و سیاست های اجرا شده در کشور، سیمای مشکلات و به تبع آن نیازهای روان شناختی نیز در حال تغییر است و نظام سلامت توانسته تا حد زیادی این نیازها را شناسایی و به آنها پاسخ دهد. در ابتدا یکی از مداخلات اصلی ما تلاش برای مدیریت واکنشهای حاد استرس میان مردم و به خصوص کمک به گروههای سنی آسیب پذیر از جمله کودکان و نوجوانان برای سازگاری با شرایط جدید بود. این مداخلات شامل اطلاع رسانی پیرامون خودمراقبتی در شرایط همه گیری ویروس و آموزش برخی تکنیکهای آرام سازی به افراد و مداخلات مختصر تلفنی بوده است.