مدیرکل درمان اعتیاد سازمان بهزیستی در گفت‌وگو با ایلنا:
«یارانه درمان معتادان» سال‌ها در جای دیگری هزینه می‌شد!/ وزارت بهداشت تاکنون تعهداتش درباره معتادان متجاهر را عملی نکرده است
مدیرکل دفتر پیشگیری و درمان اعتیاد سازمان بهزیستی کشور با گلایه از درمان معتادان متجاهر منع پذیرش توسط وزارت بهداشت گفت: باید برای این معتادان که براساس آمار نیروی انتظامی در تهران هزار و ۵۰۰ نفر هستند، فکر اساسی شود.
«فرید براتی سده» مدیرکل دفتر پیشگیری و درمان اعتیاد سازمان بهزیستی کشور در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا درباره تعیین‌تکلیف معتادان متجاهر منع پذیرش گفت: پذیرش معتادان متجاهر منع پذیرش در آیین‌نامه‌ها با سازمان بهزیستی نیست، البته ما این معتادان را نیز پذیرش می‌کنیم، اما براساس آیین‌نامه معتادان منع پذیرش یعنی معتادانی که دارای زخم باز، کبر سن یا صغر سن هستند به دلیل وضعیتی که دارند، باید در مراکز وزارت بهداشت تحت درمان قرار گرفته و پس از درمان به بهزیستی تحویل داده شوند.
وی درباره درمان معتادان مسن نیز ادامه داد: معتادان مسن باید در مراکز درمانی مورد درمان قرار گیرند، چراکه آنها را به دلیل شرایط جسمی‌شان نمی‌توانیم به راحتی وارد پروسه ترک کنیم و مواد را از آنها بگیریم و باید تحت نظارت درمانی باشند، چراکه برای آنها مشکل جانی ممکن است ایجاد شود. این معتادان نیز بعد از درمان به مراکز نگهداری بهزیستی تحویل داده شوند.
درخواست وزارت بهداشت مبنی بر استقرار پلیس در مراکز درمانی معتادان
مدیرکل دفتر پیشگیری و درمان اعتیاد سازمان بهزیستی کشور با بیان اینکه قرار بود، وزارت بهداشت در این زمینه چند مرکز درمانی معرفی کند، تصریح کرد: همچنین قرار بود، نیروی انتظامی معتادان را به این مراکز درمانی وزارت بهداشت تحویل دهند، اما مسئولان وزارت بهداشت می‌گویند، باید یک نفر از ماموران نیروی انتظامی برای نگهداری این افراد در این مراکز درمانی بماند و این یک مشکل جدی برای ما است، چراکه نیروی انتظامی چنین نیرویی ندارد و نمی‌تواند ماموری برای نگهداری از معتادان متجاهر در مراکز درمانی قرار دهد.
وی تصریح کرد: نکته دیگر هم که اخیرا درباره آن بحث‌هایی شده است، این است که اگر قرار باشد معتادان متجاهر در مراکز مختلف درمان شوند، ممکن است مسائلی را ایجاد کند، از همین‌رو باید مراکز مشخصی برای این افراد در نظر گرفته شود و مراحل درمان این افراد در یک مراکز مشخصی انجام شود.
براتی‌سده خاطرنشان کرد: مشکل اصلی در خصوص این معتادان به وزارت بهداشت برمی‌گردد، البته این وزارتخانه به هرحال متعهد است که به آنها خدمت ارائه کند و نمی‌تواند تعهدش را نادیده بگیرد، اما این تعهد تاکنون انجام نشده است و در اختیار ما نیست و به وزارت بهداشت مربوط می‌شود و باید در این زمینه چاره‌اندیشی شود.
هزار و ۵۰۰ معتاد متجاهر منع پذیرش داریم
وی با بیان اینکه نزدیک به ۶۲ هزار معتاد متجاهر در سراسر کشور در مراکز بهزیستی جایابی شده و خدمات دریافت می‌کنند، گفت: این افراد در ۲۰ مرکز ماده ۱۶ که در سراسر کشور نیز وجود دارد و همچنین در ۴۸۰ مرکز اقامتی و کمپ‌هایی که از بهزیستی مجوز گرفته و در این زمینه خدمات ارائه می‌کنند، نگهداری می‌شوند. بنابراین ما به حجم وسیعی از معتادان متجاهر خدمات ارائه می‌کنیم، اما باید برای معتادان متجاهر منع پذیرش که براساس آمار نیروی انتظامی در تهران هزار و ۵۰۰ نفر هستند، فکر اساسی شود.
مدیرکل دفتر پیشگیری و درمان اعتیاد سازمان بهزیستی کشور در بخش دیگری از صحبت‌هایش درباره مراکز الگوی جامع درمان و بازتوانی معتادان نیز گفت: بعد از جلساتی که در خصوص آسیب‌شناسی درمان اعتیاد در کشور پس از حضور آقای قبادی‌دانا در بهزیستی انجام شد به این نتیجه رسیدیم که یکی از اصلی‌ترین مشکل درمان اعتیاد در کشور عدم تداوم درمان اعتیاد است.
بررسی مدل‌های جدید برای ترک اعتیاد
براتی‌سده تصریح کرد: برای مدیریت و رفع این مشکل به دنبال مدل‌های جدید برای ترک اعتیاد بودیم و بررسی‌هایی را در این زمینه انجام دادیم. در الگوی جامع همان خدمات درمانی که پیش از راه‌اندازی این مراکز ارائه می‌شد، در یک مجموعه و بسته به فرد مراجعه کننده ارائه می‌شود و نام آن را الگوی جامع درمان اعتیاد گذاشتیم. در واقع در این مراکز همان خدمات قبلی البته سازمان‌یافته‌تر به معتادان ارائه می‌شود.
وی خاطرنشان کرد: در حال حاضر دو مرکز یکی در استان کرمانشاه و دیگری در استان اصفهان فعال شده‌اند و برنامه‌ریزی کرده‌ایم تا بتوانیم در دیگر استان‌ها نیز این مراکز را راه‌اندازی کنیم و بتوانیم در هر استان یک مرکز جامع داشته باشیم، اگرچه در هر استان یک مرکز کافی است، اما در حال حاضر تلاش می‌کنیم سه مرکز در سه استان دیگر نیز فعال کنیم و بعد در سال ۹۹ نیز به تدریج این الگو را در دیگر استان‌ها پیاده کنیم.
تشریح خدمات ارائه شده در مراکز جامع
مدیرکل دفتر پیشگیری و درمان اعتیاد سازمان بهزیستی کشور درباره خدماتی که در این مراکز جامع ارائه می‌شود، توضیح داد: براساس گزارشی که اعلام شده است، فرد در ابتدای ورود به این مراکز در ابتدا سم‌زدایی می‌شود و بعد از اینکه سم‌زدایی شد به مدت یک هفته تا یک ماه در مرکز اقامت مستقر شده و فرد برای بازتوانی به مدت سه ماه در این مرکز مستقر می‌شود و پس از آن ترخیص می‌شود و به مدت سه ماه فرد به همراه خانواده برای دریافت خدمات مشاوره سه روز در هفته به مرکز مراجعه می‌کنند، از ماه هفتم به بعد دو روز در هفته مراجعه صورت می‌گیرد و از ماه نهم به بعد تا دوازدهم یک روز در هفته برای دریافت خدمات و آموزش به مرکز مراجعه می‌کنند.
براتی‌سده با بیان اینکه این مراکز در هر نوبت ۱۰۰ نفر پذیرش دارند و افرادی که داوطلبانه قصد ترک اعتیاد را داشته باشند، می‌توانند به این مراکز مراجعه کنند، گفت: درمان دارویی در این مراکز به معتاد ارائه نمی‌شود و روش درمانی در این مراکز به صورت پرهیز‌مدار و بدون دارو است. در این مدت نیز خانواده معتاد تحت حمایت قرار می‌گیرند و اگر این فرد شغلی نداشته باشد، آموزش به او داده می‌شود و گواهی فنی‌و حرفه‌ای را می‌گیرد. اگر هم حرفه‌ای بلد باشد به واحد مشاوره مشارکت‌ها و اشتغال سازمان برای دریافت تسهیلات اشتغال و کارآفرینی معرفی می‌شوند و در چرخه بازگشت به جامعه قرار می‌گیرند.
قطع یارانه درمان معتادان در سال ۹۸
وی همچنین درباره یارانه درمان معتادان در سال ۹۹ گفت: یارانه درمان در سال‌های قبل در حدود ۷۰ الی ۸۰ میلیون تومان بود که در سال ۹۸ قطع شد و به بیمه سلامت پرداخت نشد. این مبلغ که به بیمه سلامت پرداخت می‌شد، برای یارانه درمان افراد معتاد بود، البته ما یارانه را برای افراد خاصی در نظر می‌گرفتیم، اما این یارانه به افرادی که فقط به مراکز دولتی مراجعه می‌کردند، تعلق می‌گرفت و به افرادی که به مراکز درمانی ما مراجعه می‌کردند و اغلب از قشر مستضعف بودند، تعلق نمی‌گرفت و ظاهرا الان هم قرار نیست، تعلق بگیرد و این یک اجحاف بود که نسبت به مراکز ما صورت می‌گرفت و ما امیدواریم در آن تجدیدنظر شود.
مدیرکل دفتر پیشگیری و درمان اعتیاد سازمان بهزیستی کشور با بیان اینکه در سال آینده یارانه درمان به نوع دیگری برقرار می‌شود، ادامه داد: در اعتبارات بیمه سلامت مبلغ کمتری نسبت به گذشته برای این منظور در بودجه سال ۹۹ در نظر گرفته شده است و قرار است، حدود ۵۰ میلیارد تومان برای یارانه درمان پرداخت شود. این مبلغ برای دو منظور در اختیار بیمه سلامت قرار می‌گیرد. یکی به منظور درمان پایه معتادان و بخش دیگری برای هزینه درمان اعتیاد معتادان این اعتبار در نظر گرفته شده است.
براتی‌سده با اشاره به هزینه‌‌کرد اعتبار درمان اعتیاد معتادان بی‌بضاعت خاطرنشان کرد: اعتباری که برای هزینه درمان اعتیاد است، اگر قرار باشد مانند سال‌های پیش هزینه شود، باید مشخص شود که به چه مراکزی پرداخت می‌شود، اما اگر قرار است از این یارانه درمان محروم‌ترین افراد جامعه که درگیر اعتیاد هستند، برخوردار شوند باید مشخص و مسجل شود که این افراد از اقشار محروم جامعه هستند و نیاز به آزمون وسع است؛ آزمون وسع چیزی نیست که بیمه سلامت بتواند آن را انجام دهد و معتقدم این بخش از اعتبار بیمه درمان که در اختیار بیمه سلامت قرار می‌گیرد باید به بهزیستی داده شود.
یارانه درمان معتادان در جای دیگری هزینه شد
وی ادامه داد: البته اگر قرار است، مانند سال‌های گذشته عمل شود که می‌توانند به بیمه سلامت این مبلغ را بدهند، اما همانطور که در سال‌های پیش هم دیدیم از این مبلغ آبی برای محروم‌ترین معتادان گرم نشد و در جای دیگری هزینه شد، در سال آینده نیز همین‌طور برخورد می‌شود. بنابراین بهترین کار این است که این اعتبار در اختیار بهزیستی قرار بگیرد تا این مبلغ به صورت یارانه برای محروم‌ترین افراد هزینه شود و مجلس نیز در این زمینه درحال بررسی است. البته بخشی که مربوط به درمان پایه است در اختیار بیمه سلامت باشد، اما این ۲۵ میلیارد یعنی نصف این اعتبار که برای هزینه درمان اعتیاد در نظر گرفته می‌شود، باید در اختیار سازمان بهزیستی قرار بگیرد.
مدیرکل دفتر پیشگیری و درمان اعتیاد سازمان بهزیستی کشور در پاسخ به این سوال که آیا این مبلغ برای یارانه درمان کفایت می‌کند، گفت: ما در بهزیستی با همه مشکلاتی که داریم، ارقام کمی برای یارانه در نظر گرفته‌ایم به طور مثال دو میلیارد و سه میلیارد در نظر گرفته‌ایم به نظر می‌رسد این مبلغ اگر خوب هزینه و مدیریت شود، برای بدو کار می‌تواند در این بخش موثر باشد.
