معاون فرهنگی و دانشجویی وزارت بهداشت:
با ابزار جدید پایش‌سلامت‌روان در مسیر علمی قرار می‌‌گیریم
معاون فرهنگی و دانشجویی وزارت بهداشت در مراسم رونمایی از «طرح جدید پایش سلامت‌روان دانشجویان علوم پزشکی کشور»، این روز را یک روز تاریخی و مهم نامید و گفت: «ابزار و دستورالعمل جدید سنجش و غربالگری سلامت‌روان» دانشجویان علوم پزشکی کشور، «بررسی سطح بهداشت‌روان دانشجویان» را در مسیر علمی و دقیق‌تری قرار می‌دهد؛ البته لازم است در ادامه مسیر «پروتکل‌های درمانی» مربوط به اختلالات شایع تدوین شود.
وی با اشاره به علاقه شخصی وزیر بهداشت برای حضور در این مراسم، بیان کرد: دکتر سعیدنمکی؛ وزیر محترم بهداشت تمایل داشتند که در این مراسم حاضر باشند اما از آنجایی که فرصت حضور در این جلسه را پیدا نکردند، دستور دادند که گزارشی از این ابزار پایش سلامت روان تهیه شود تا به رئیس جمهور ارایه کنند.
معاون وزیر بهداشت ریشه اکثر مسائل و مشکلات دانشجویان در دانشگاه را برآمده از موضوعات روانشناختی دانست و بیان کرد: اساساً اداره مشاوره و سلامت‌روان دارای اهمیت بالایی است و تأمین و ارتقای سلامت و بهداشت‌روان دانشجویان از جمله رسالت‌های اصلی ما است چراکه دانشجویان علوم پزشکی در آینده متولیان حوزه سلامت کشور که با جان و سلامت مردم در ارتباط است،خواهند شد.
لاری ریشه همه ناهنجاری‌های درون دانشگاه را به اوضاع و احوال روانی افراد مرتبط دانست و تصریح کرد: به اعتقاد من بنیاد تمام مسائل و ناهنجاری‌ها به شرایط روحی و روانی افراد برمی‌گردد. هرچه اداره مشاوره و سلامت‌روان در دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور قوی‌تر شود، مشکلات ما در سطح دانشگاه‌ها و در بین دانشجویان کمتر خواهد شد. پوشش ناهنجار و اخلاق حرفه‌ای اگر چه در ظاهر با بهداشت‌روان بی‌ارتباط است، اما اگر درست و عمیق بررسی شود، ریشه آنها را باید در مسایل روانی افراد جست.
معاون فرهنگی و دانشجویی وزارت بهداشت با ذکر این نکته که بسیاری از کسانی که در سطح دانشگاه‌ها پوشش و یا رفتارهای ناهنجار دارند، در خانواده و جامعه دچار آسیب‌هایی شده‌اند، اظهار داشت: حتی اگر پرونده‌های اخیر کمیته‌های انظباطی در زمینه ضرب و شتم را بررسی کنیم، متوجه می‌شویم که برخی از افراد در زمینه ارتباط بین‌فردی و کنترل خشم مهارت‌های لازم را کسب نکرده‌اند؛ بنابراین با توجه به اثربخشی این حوزه، هر چقدر در حوزه سلامت‌روان و مشاوره سرمایه‌گذاری کنیم بازهم کم است.
معاون وزیر بهداشت "رونمایی از طرح جدید پایش سلامت‌روان دانشجویان" را موضوعی مهم عنوان کرد و گفت: امروز یک روز تاریخی است، چرا که رونمایی از «ابزار و دستورالعمل جدید سنجش و غربالگری سلامت‌روان دانشجویان علوم پزشکی کشور»، بررسی سطح بهداشت‌روان دانشجویان را در مسیر علمی‌تر و دقیق‌تری قرار می‌دهد.
وی درباره مشکلات ابزارهای قبلی پایش سلامت‌روان دانشجویان علوم پزشکی کشور، گفت: در تست‌ها و پرسشنامه‌های قبلی سؤالات زیادی مطرح می‌شد که به تفسیرهای متفاوتی می‌انجامید و پروتکل درمانی خوبی ارائه نمی‌داد. به همین دلیل ضرورت استفاده از یک تست استاندارد خوب در این حوزه احساس می‌شد. با بررسی‌های بیشتر و استفاده از تجارب بین‌المللی در این حوزه به نتایج خوبی دست یافتیم.
معاون وزیر بهداشت یکی از ویژگی‌های خوب ابزار جدید سنجش سلامت‌روان را تعداد کم پرشسنامه در مقابل شناسایی طیف بیشتری از اختلالات روانی عنوان کرد و افزود: در ابزار جدید سنجش سلامت‌روان ۲۳ سؤال مطرح می‌شود که ۱۳ اختلال شایع را شناسایی می‌کند. در این پرسشنامه سؤالات طوری طراحی شده که اگر اختلالی در فرد شناسایی شد، سؤالات بعدی در جهت شناسایی بیشتر آن اختلال طرح می‌شود تا با دقت بیشتری به آن مشکل پرداخته شود. خوشبختانه «روایی و پایایی» ابزاری که امروز از آن رونمایی می‌شود، سنجیده شده و امیدواریم با استفاده از این ابزار دانشجویان در معرض آسیب شناسایی شده و اختلالات روانی احتمالی دانشجویان عزیز در همان ابتدای ورود به دانشگاه شناسایی و مرتفع شود.
لاری با اشاره به نتایج اولیه "ابزار سنجش نشانه‌های متقاطع سلامت‌روان سطح اول و دوم" اظهار کرد: پیش از این از ابزار سنجش سلامت روان GHQ و CAQ استفاده می‌شد که با مشکلاتی همراه بود. خوشبختانه ابزار جدید به صورت پایلوت در ۳۴ دانشگاه و دانشکده علوم پزشکی با مشارکت ۴۰۷ دانشجوی خانم و ۶۱۰ دانشجوی آقا اجرا شد که دانشجویان شرکت کننده در این طرح به ۱۰۱۷ پرسشنامه‌تهیه شده پاسخ دادند که پس از اجرا و تحلیل نتایج تست‌ها مشاهده شد نتایج حاصله با نتایجی که از طریق مصاحبه حضوری به دست آمد، تا حد زیادی منطبق بود.
معاون فرهنگی و دانشجویی وزارت بهداشت، افزود: اجرا و استفاده از این ابزار جدید مسلماً نیاز به آموزش داشته و هرچه‌قدر با دقت بیشتری انجام شود، در تشخیص اختلالات شایع مهم، مؤثرتر خواهد بود. البته لازم است در ادامه مسیر «پروتکل‌های درمانی» مربوط به اختلالات شایع تدوین شود تا کل مسیر شناسایی و مداخلات روانشناختی بر اساس پروتکل‌های واحدی اجرا شود.
لاری در بخش دیگری از سخنان خود به موضوع کمبود شدید نیروی انسانی متخصص در ادارات مشاوره و سلامت‌روان دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور اشاره کرد و گفت: ادارات مشاوره ما در دانشگاه‌ها از کمبود شدید نیروی متخصص رنج می‌برد، جا دارد به صورت دوره‌ای روانشناسان بالینی در دانشگاه‌ها شناسایی شده و به اداره مشاوره و سلامت‌روان اضافه شود. این حوزه شایستگی و اهمیت بالایی دارد و نیازمند افزایش منابع انسانی متخصص است.
معاون وزیر بهداشت ادامه داد: همه مسؤولان و مدیران نیازمند بهره‌گیری از مشورت مشاوران متخصص و استفاده از علم روانشناسی هستند. البته از آن جا که دانشگاه‌ها درگیر امور مربوط به دانشجویان هستند و مسائل و مشکلات را از نزدیک می‌بینند، درک بهتری از مسائل داشته و طرح‌های خوبی از طرف آنها اجرایی شده است. ما نیز باید در وزارت بهداشت دست دانشگاه‌ها را بگیریم و مشکلات دانشگاه‌های علوم پزشکی را حل کنیم.
معاون فرهنگی و دانشجویی وزارت بهداشت در پایان سخنان خود با تشکر از همه کسانی که در تدوین این «ابزار سنجش سلامت روان»، نقش داشته‌اند، گفت: این طرح از سال‌های پیش و با همت دکتر فراهانی معاون فرهنگی و دانشجویی سابق وزارت بهداشت و دیگر مسؤولان وقت که امروز در کنار ما نیستند، کلید خورد؛ که به رسم ادب از زحمات ایشان و همه عزیزانی که در تدوین این ابزار نقش داشته و همچنین همه کسانی که زحمت اجرای سلانه «طرح پایش سلامت‌روان» بر عهده آنان است، صمیمانه تشکر می‌کنم.
