«کودکِ کار ایرانی‌» زیادتر شده‌است/ ورود تعداد انبوهِ کودکان خارجی به کشور در سال جاری

حبیب‌الله مسعودی فرید (معاون امور اجتماعی سازمان بهزیستی کشور) در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا در پاسخ به این سوال که چرا آمار دقیقی از کودکان کار وجود ندارد، گفت: در رابطه با آسیب‌های اجتماعی نمی‌توانیم، آمار دقیقی بدست بیاوریم، چرا که پدیده‌‌هایی مخفی است. در تمام آسیب‌های اجتماعی اعم از کودکان کار، شیوع‌شناسی اجتماعی کودکان کار و بسیاری دیگر از آسیب‌های از این دست، آمارهای تخمینی بیان می‌شود.

مسعودی‌فرید بیان کرد: کودکی ممکن است، فقط تابستان‌ها برای کار به خیابان بیاید و یکی هم ممکن است کل سال بیاید. چند سال قبل، تحقیقی در این زمینه انجام دادیم که آماری حدود ۱۴ هزار کودک در تهران و ۷۰ هزار نفر برای کشور به ما اعلام شد. البته این اقدام هم برآورد بود و حتی شیوع‌شناسی‌ هم در آن منظور نشد. بطور مثال آماری که در شیوع‌شناسی اعتیاد وجود دارد، خوداظهاری است. بطور مثال ۲ میلیون و ۸۰۰ هزار نفر آمار مصرف مواد برای یک بار را هم که داشتیم، نتیجه خوداظهاری بود.   

معاون اجتماعی سازمان بهزیستی در پاسخ به این سوال که آیا راهکار ممکنی برای رسیدن به آمار مشخص درباره کودکان کار وجود دارد؟ گفت: باید کودکان را جمع‌آوری و آنها را نشان‌دار کنیم. بعد از یکی دو ماه دوباره تعدادی دیگر از آنها را جمع‌آوری کنیم تا ببینیم از این تعداد جمع‌آوری شده چند نفر جدید هستند.

وی در پاسخ به این سوال که آیا تاکنون این روش آمارگیری درباره کودکان کار و خیابان انجام گرفته است؟ گفت: در رابطه با کودکان خیابانی تا به حال این کار نشده است. تمام آمارهایی که سازمان‌ها یا اشخاص ارائه می‌دهند؛ حدسی است.

مسعودی فرید گفت: شیوع‌شناسی کودکان خیابان در فصل تابستان نسبت به فصل سرد خیلی متفاوت است. اینها ملاحظات پژوهشی است که باید لحاظ کرد و باید ببینیم تا چه حد سازمان‌ها توجه کرده‌اند..

معاون امور اجتماعی سازمان بهزیستی در پاسخ به این سوال که اگر بعد از سالها اجرای طرح ساماندهی کودکان کار، هنوز کودک کار در خیابان وجود دارد و حتی بیشتر هم شده است، آیا به نظر نمی‌رسد طرح کارآمد نبوده و نیاز به پژوهش بیشتری باشد، اظهار کرد: ممکن است، ایراد از طرح نباشد و باید به زیرساخت‌های ضروری برای اجرای طرح اشاره کرد که وجود ندارد. چهره آسیب‌های اجتماعی مدام تغییر می‌کند. سال ۸۴ وقتی طرح‌های مربوط به کودکان کار و خیابان تصویب می‌شدند، هیچ سهمی برای اداره اتباع نبود، در حالی که الان سهم این اداره در طرح‌های کودکان کار خیلی زیاد است. چون کودکان اتباع زیاد شدند و ناچار سازمان اتباع باید ورود کند.

مسعودی فرید ضمن تاکید بر اینکه فقر، جامعه  هدف ما را وسعت می‌بخشد، گفت: وقتی مشکلات اقتصادی و فقر وجود دارد و باعث فربه شدن جمعیت کودکان کار می‌شود، این به اشکالات طرح‌های ما ربطی ندارد. سازمان بهزیستی که نمی‌تواند جلوی ورودی به جامعه هدف را بگیرد. وظیفه سازمان بهزیستی این است که اگر آسیب‌اجتماعی دید، در جهت جذب و رسیدگی به آنها اقدام کند. 

مسعودی فرید در ارتباط با اقدامات سازمان بهزیستی در ارتباط با کودکان کار و خیابان اظهار کرد: طبق بررسی‌ها در سال‌های گذشته ۹۵ درصد کودکان کار و خیابان با خانواده‌هایشان زندگی می‌کنند؛ بنابراین به جای توسعه مراکز شبانه‌روزی حمایت از خانواده‌های کودکان کار را مدنظر قرار دادیم. بنابراین مراکز روزانه و آموزشی کودک و خانواده راه‌اندازی شدند. این طرح در استان‌های تهران، البرز، همدان و ایلام در ابتدا پایلوت اجرا شد و الان در سراسر کشور پیگیری می‌شود.

وی افزود: هم‌اکنون ۶۳ مرکز روزانه کودک و خانواده در کشور داریم. مراکز روزانه سازمان بهزیستی مراکز حمایتی از خانواده‌ها و کودکان محسوب می‌شوند. از این تعداد ۱۸ مرکز در تهران مستقر است و خیلی از مراکز با نام مراکز پرتو تنها توانستند فضای لازم را از شهرداری اخذ کنند. تمام این مراکز طبق دستورالعمل‌های سازمان بهزیستی کار می‌کنند. حتی شهرداری از ما خواسته است، استاندارد‌سازی این مراکز و اعتبارسنجی آنها را طبق استانداردهای سازمان بهزیستی انجام بدهیم.  

مسعودی فرید در ارتباط با آمار پذیرش کودکان کار و خیابان توسط سازمان بهزیستی اظهار کرد: در سال‌های پیش ۵ یا ۶ هزار کودک را می‌توانستیم پذیرش کنیم، اما این آمار امروز به ۱۳ هزار و ۷۰۰ نفر در هر سال رسیده‌ است. افزایش آمار جامعه هدف ما و کودکان کار اظهار درستی است. حتی کودکان کار ایرانی‌ زیادتر شده‌اند و همچنین امسال بچه‌هایی که از خارج کشور آمده‌اند، حجم عظیمی را تشکیل می‌دهند.