طراحی برنامه جامع اخلاق پزشکی در کشور

به گزارش ایلنا، باقر لاریجانی درباره آینده و چالش‌های پیش‌ روی وزارت بهداشت در حوزه آموزش و اینکه وضعیت کنونی آموزش پزشکی در ایران چگونه است و نقاط ضعف و قدرت سیستم و برنامه درسی آن چیست، گفت: امروز به مدد تلاش هایی که طی دهه های گذشته توسط مسئولین نظام سلامت کشور صورت گرفته، کشور ما در آموزش علوم پزشکی تا حد زیادی خودکفا شده و تمامی رشته ها در تمامی مقاطع در کشور تدریس می شود.

ادغام آموزش علوم پزشکی در ارائه خدمات نقطه قوت نظام سلامت کشور

وی گفت: ادغام آموزش علوم پزشکی در ارائه خدمات یکی از نقاط قوت نظام سلامت کشور ما است چرا که این رویکرد ضمن اینکه باعث می شود آموزش در محیط های بالینی صورت پذیرد، که خود باعث ارتقای سطح مهارت دانش آموختگان حوزه علوم پزشکی کشور می شود، بسترهای لازم برای تربیت نیروی انسانی حوزه را متناسب با نیازها فراهم می کند.

لاریجانی گفت: در برنامه های درسی گروه های مختلف علوم پزشکی نیز آموزش های در عرصه در کنار دروس تئوری گنجانده شده و طی چند سال اخیر توجه به آشنایی بیشتر دانشجویان با بسترهای ارائه خدمات بستری و سرپای، اخلاق حرفه ای و تکنولوژی های روز دنیا در برنامه های آموزشی (کوریکولوم) رشته های مختلف بیش از پیش دیده شده است.

وی در پاسخ به اینکه آیا در آینده آموزش پزشکی در ایران همچنان اولویت با درمان خواهد بود و یا اولویت آموزش پزشکی به پیشگیری و سلامت تبدیل خواهد شد، گفت: اولویت نظام های سلامت همیشه با پیشگیری و سلامت بوده و همانطور که در دهه های گذشته شاهد بودیم بیماری های واگیر که معضل اصلی بسیاری از کشورها از جمله کشور ما بوده ریشه کن شده است.

معاون آموزشی وزارت بهداشت گفت: اما در دهه های اخیر با تغییر سبک زندگی این بیماری های غیرواگیر است که به عنوان چالش اصلی نظام های بهداشت و درمان در کل دنیا تبدیل شده و امروزه می بینیم بیشتر مرگ ها بر اثر این بیماری ها رخ می دهد و هزینه های گزافی نیز به کشورها تحمیل می شود. بر این اساس سازمان بهداشت جهانی باتوجه به این معضل یک سری اهداف برای کنترل و پیشگیری از بیماری های غیرواگیر تعریف کرده و کشورهای عضو نیز ملزم به برنامه ریزی برای دستیابی به این اهداف است.

وی گفت: جمهوری اسلامی ایران یکی از کشورهای پیشرو در برنامه ریزی برای کنترل و پیشگیری از بیماری های غیرواگیر است و اسناد سیاستی بسیاری در این زمینه در کشور طراحی شده است. اقداماتی برای جلب مشارکت های بین بخشی و ایجاد زیرساخت های لازم برای کنترل این گروه از بیماری ها در دست اجرا است و حمایت های سیاسی خوبی هم در کشور از این برنامه ها می شود.

لاریجانی ابراز امیدواری کرد با اجرایی سازی این برنامه ها و کاهش عوامل خطر ابتلا به بیماری ها ضمن کاهش بار بیماری های غیرواگیر و مرگ و میر ناشی از این بیماری ها، بار هزینه هایی که در حال حاضر برای درمان این بیماری ها می شود کاسته شود.

وی تاکید کرد: اولویت حوزه آموزش علوم پزشکی کشور پاسخگویی به نیازهای جامعه است. با پیش بینی شرایط آینده نظام سلامت، برنامه تربیت نیروی انسانی نظام سلامت برای ۵ تا ۱۰ سال آینده طراحی شده است.   

معاون وزیر بهداشت درباره میزان تربیت و حفظ نیروی انسانی در حوزه پزشکی عمومی در آینده، گفت: دوره آموزش پزشکی عمومی سنگ بنای آموزش پزشکی است و ارتقای کیفیت آموزش در این دوره می تواند بر کل نظام سلامت کشور اثرگذار باشد.

توسعه همه جانبه آموزش عالی سلامت با رویکرد پاسخگویی به نیازهای کشور

وی افزود: در برنامه تحول و نوآوری در آموزش علوم پزشکی توسعه همه جانبه آموزش عالی سلامت با رویکرد پاسخگویی به نیازهای کشور به نیروی انسانی علوم پزشکی و ارتقای کیفیت آموزش از چشم اندازهای مهمی است که پیگیری می شود. برآورد نیروی انسانی مورد نیاز حوزه سلامت کشور برای ۵ تا ۱۰ سال آینده در تمامی مقاطع از جمله اقداماتی بود که در این راستا صورت گرفته است.

لاریجانی گفت: در این برآورد باتوجه به شرایط کشور در این برهه زمانی تخمین زده شده که چه میزان از نیروهای حوزه سلامت در هر مقطعی از جمله پزشکی عمومی مورد نیاز است. بر اساس این برآوردها که برش منطقه ای آن نیز در دست اقدام است مجوز تربیت نیرو برای هر منطقه آمایشی براساس نیازها اعطا می شود. در واقع این راهکاری است تا نیروها بر اساس نیاز تربیت شوند نه تقاضاهای القایی در جامعه.

وی خاطرنشان کرد: در برنامه تحول و نوآوری در آموزش علوم پزشکی کیفیت آموزش دوره پزشکی عمومی موضوعی است که مورد توجه قرار گرفته و برنامه آموزشی پزشکی عمومی بعد از ۳۰ سال برای اولین بار در کشور بازنگری شد. در این برنامه به مواجهه زودهنگام دانشجویان پزشکی با محیط های ارائه خدمات، توجه به نیازهای جامعه و انعطاف پذیری دروس براساس نیازهای بومی منطقه ای که دانشجو در آن تحصیل می کند توجه ویژه ای شده است.

طراحی برنامه جامع اخلاق پزشکی در کشور

معاون آموزشی وزارت بهداشت درباره نقش اخلاق پزشکی در آینده آموزش پزشکی گفت: اخلاق در تمامی علوم و شئونات زندگی موضوع اصلی است و در حوزه علوم پزشکی از آنجا که با جان انسان ها سر و کار دارد موضوعی حیاتی و مهم است و از آنجا که اخلاق پزشکی جز لاینفک حرف پزشکی محسوب می شود آموزش آن از ضروریات آموزش پزشکی است که لازم است برنامه جامعی در این زمینه در کشور طراحی شود و آموزش اخلاق پزشکی تمامی دانشگاه های علوم پزشکی کشور به صورت هماهنگ و یکپارچه صورت پذیرد.

وی گفت: با بازمهندسی شورای عالی اخلاق پزشکی، اقدامات خوبی در زمینه برنامه ریزی برای ارتقای اخلاق پزشکی در کشور صورت گرفت. همچنین اجرای بسته توسعه اخلاق حرفه ای به عنوان یکی از بسته های زیربنایی در برنامه تحول و نوآوری در آموزش علوم پزشکی توسط کارگروهی در معاونت آموزشی پیگیری می شود.

لاریجانی یادآور شد: از دیگر سو برنامه راهبردی اخلاق پزشکی کشور سال گذشته بازنگری و در شورای عالی اخلاق پزشکی تصویب شد. راهنماها و چارچوب هایی هم در زمینه های مختلف در حوزه اخلاق پزشکی در مراکز ذیربط در کشور در حال تدوین است.

وی گفت: در حال حاضر کمیته کشوری اخلاق در آموزش علوم پزشکی با هدف توسعه اخلاق پزشکی در حوزه آموزش علوم پزشکی کشور راه اندازی شده و به موازات آن کمیته های اخلاق در آموزش در سطح دانشگاهی نیز فعالیت می کنند. امیدواریم با تلاش همکاران در دانشگاه های علوم پزشکی شاهد اجرای برنامه های کشوری اخلاق پزشکی و اعتلای بیش از پیش اخلاق در نظام سلامت کشور باشیم.

معاون آموزشی وزارت بهداشت درباره برنامه‌ریزی آموزش رشته‌های جدید پزشکی و گرایش‌های میان‌رشته‌ای برای آینده آموزش پزشکی گفت: از آنجا که وزارت بهداشت با توجه به ادغام آموزش در حیطه خدمات نیروی انسانی خود را تا حد زیادی براساس نیاز تربیت می کند.

وی گفت: ضمن انجام مطالعات گسترده نیاز سنجی نیروی انسانی در همه رشته مقاطع  حوزه آموزش پزشکی با شروع طرح تحول آموزش اولویت خود را در دو قسمت متمرکز کرده است. یکی تمرکز بر نیاز های جدیدی که در حیطه خدمات سلامت ایجاد شده است  مثل پزشکی خانواده و بیماری های غیرواگیر و نوپدید و دوم حرکت در مرزهای دانش و ایجاد رشته های میان رشته ای جدید مثل بیوتکنولوژی و نانوتکنولوژی و سلول های بنیادی.

واگذاری توسعه بین رشته‌ای‌ها به دانشگاه های علوم پزشکی

لاریجانی افزود: مطالعات گسترده ای هم در زمینه رشته های موردنیاز نظام سلامت با رویکرد ویژه به علوم رشته ای صورت گرفته و توسعه این رشته ها بر مبنای توانمندی ها و ظرفیت های موجود به دانشگاه های علوم پزشکی و مناطق آمایشی کشور سپرده شده است. خوشبختانه این اقدام ضمن توسعه ماموریت گرایی در آموزش علوم پزشکی دستاوردهای خوبی هم طی حدود ۳ سالی که از واسپاری این ماموریت ها می گذرد به همراه داشته است.

وی درباره تمهیدات وزارت بهداشت برای مدیریت درخواست روزافزون جوانان به آموزش پزشکی، گفت: با توجه به ادغام آموزش علوم پزشکی با نظام ارائه خدمات و تلاش هایی که برای ارتقای کیفیت آموزش در این حوزه صورت گرفته، کیفیت مناسب آموزش و بازار ارائه خدمات سنجیده شده و مناسب را می توان یکی از علل گرایش به رشته  های علوم پزشکی در کشور ذکر کرد.

معاون وزیر بهداشت افزود: وزارت بهداشت به عنوان متولی اصلی سلامت کشور موظف است برنامه های خود را بر اساس نیازهای واقعی سلامت کشور طراحی کند و در حوزه آموزش نیز همچون سایر حوزه ها نیازهای واقعی مردم به ارائه خدمات مبنای اصلی در برنامه ریزی برای تربیت نیروی انسانی این حوزه است.

وی گفت: با تلاش هایی که در چند سال گذشته صورت گرفته شرایط حوزه سلامت در چند سال آتی تخمین زده شده و به تبع آن نیروی انسانی موردنیاز این حوزه نیز متناسب با نیازها برآورد شده و طی سال های آتی مجوز تربیت نیروی انسانی چه در بخش خصوصی و چه در بخش دولتی براساس این برآوردها صادر خواهد شد. برنامه وزارت بهداشت مدیریت درخواست تحصیل جوانان کشور به حیطه هایی است که نیاز آینده نظام سلامت است.