پیگیری تحقق شفافیت در سازمان املاک و مستغلات

بر اساس این گزارش عدم اتصال سازمان املاک به سامانه‌های مهم ثبت عملکرد مالی و معاملاتی در شهرداری تهران ازجمله دو سامانه قراردادها و سامانه جامع مالی از جدی‌ترین خلاءهای نظارتی موجود در مورد این سازمان بود که در جلسه پیشین کمیته شفافیت با این سازمان در تاریخ ۹۷/۵/۲۷، برنامه زمان‌بندی‌ای جهت برقراری اتصال این سازمان به سامانه‌ قراردادها و سامانه جامع مالی تصویب شد تا بدین‌ترتیب نه‌تنها عملکرد سازمان املاک در درون مجموعه شهرداری قابل رصد و نظارت باشد، و نیز امکان برقراری دسترسی عمومی به اطلاعات قراردادهای ملکی شهرداری تهران نیز از طریق وبسایت شفاف فراهم شود.

در ادامه جلسه و بنابر گزارش نمایندگان سازمان فاوا و تایید سازمان املاک، اعلام شد مطابق با زمان‌بندی مشخص‌شده، سامانه قراردادها جهت ثبت بدون گردش قراردادهای سازمان املاک مناسب‌سازی شده و راه‌اندازی امکان ثبت باگردش قراردادها هم تا پایان بهمن‌ماه محقق خواهد شد. از این رو مقرر شد ثبت اطلاعات تمامی قراردادهای منعقد شده در سازمان املاک در سال ۹۷ اعم ازخرید، فروش، اجاره تهاتر و دیگر انواع معاملات انجام شده در این سازمان، در سامانه قراردادها انجام شود.

همچنین با توجه به اینکه سامانه جامع مالی نیز با رفع برخی مشکلات باقی‌مانده در بعضی از زیرسیستم‌ها می‌تواند به‌طورکامل جایگزین سامانه موازی دیگری شود که تا پیش ‌از این در سازمان املاک مورد استفاده قرار می‌گرفته است مقرر شد ظرف مدت حداکثر پنج هفته اشکالات باقی‌مانده رفع و سامانه جامع مالی به‌عنوان سامانه اصلی در سازمان املاک به‌کارگرفته شود.

موضوع دیگر مورد بحث در این جلسه وضعیت ثبت اطلاعات املاک شهرداری تهران در سامانه جامع املاک بود.

بنابر توضیحات قائم‌مقام سازمان املاک، به دلیل زمان‌بر بودن فرآیند رسمی و محضری انتقال مالکیت املاک، اطلاعات بسیاری از املاکی که در طی سالیان گذشته به تملک شهرداری تهران درآمده‌اند، به صورت سیستماتیک ثبت نشده‌ است. پیامد این وضعیت آن بوده است که پیگیری وضعیت تملک و بهره‌برداری از املاک شهرداری بسیار دشوار شده و ضررهای مالی سنگینی به شهرداری تحمیل شود. برای مثال در مواردی شهرداری ملزم به پرداخت مجدد و چندباره‌ی وجه در قبال ملکی شده است که پیشتر توسط شهرداری خریداری شده و اکنون تبدیل به معبر عمومی یا فضای سبز شده است اما به دلیل عدم ثبت سیستماتیک و سامان‌دهی اطلاعات این املاک در شهرداری و نیز عدم اقدام بهنگام برای ثبت محضری انتقال مالکیت، این نوع ضرر و زیان‌های مالی مکررا به شهرداری تهران وارد شده است.

عدم‌ثبت اطلاعات املاک به دلیل به تعویق افتادن ثبت رسمی و محضری انتقال مالکیت املاک تملک شده، همچنین محمل بروز رانت و فساد در واگذاری و بهره‌برداری از این املاک بوده است و مسائل حقوقی پیچیده‌ای را نیز در تهاترهای انجام شده با این املاک ایجاد کرده است.

باتوجه به بروز تمامی این مشکلات در عدم ثبت سیستماتیک اطلاعات املاک، سازمان املاک فرایند تجمیع و سامان‌دهی اطلاعات املاک شهرداری اعم از املاک عمومی و اختصاصی را از طریق تشکیل کمیته ساماندهی املاک در اولویت کاری خود قرار داده است. در جلسه روز شنبه ۹۷/۱۰/۱۵ نیز مقرر شد ضمن مناسب‌سازی سامانه جامع املاک برای ثبت اطلاعات انواع املاکی که توسط شهرداری تهران تملک شده و در مراحل مختلف انتقال مالکیت قرار دارند، کمیته ساماندهی املاک شهرداری تهران، نسبت به کشف و ثبت اطلاعات تمامی املاکی اقدام نماید که شهرداری تهران برای تملک آن‌ها وجه پرداخت نموده اما به دلیل تاخیر و تعویق در انتقال سند، هنوز مالکیت قانونی شهرداری تهران در مورد آن‌ها قطعی نشده است. همچنین مقرر شد کمیته ساماندهی املاک، ماهانه گزارشی مکتوب از اقدامات خود در این خصوص و نتایج حاصله را به شورای اسلامی شهر تهران ارسال نماید.

درعین‌حال، باتوجه به ضرورت اتصال سه سامانه قراردادها، سامانه جامع مالی و سامانه جامع املاک برای اعتباربخشی به اطلاعات موجود در این سه سامانه و عدم مغایرت میان اطلاعات ثبت شده در آن‌ها در مورد یک ملک واحد، کمیته شفافیت برگزاری جلسه با راهبران این سه سامانه و پیگیری این موضوع را در دستور کار خود قرار داد.