ایلنا گزارش میدهد؛
"ویلاهای شناور" بلای جانِ تالابهای گیلان
در حالی که مدیر کل محیطزیست استان گیلان طرح توسعه گردشگری در تالاب استیل را ساماندهی وضعیت نابسامانی میداند که در طول چندین دهه در سطح تالابها اتفاق افتاده، معاون امور تالابها در دفتر زیستگاههای سازمان حفاظت محیط زیست ایجاد بنا روی تالابها را کاملا خلاف میداند و در عین حال معتقد است؛ این اقدام کارکردهای تالابها را از بین میبرد.
به گزارش خبرنگار ایلنا، طرح کلبههای شناور، در حالی با مجوز مدیر کل محیطزیست استان گیلان، تالابهای این استان را هدف قرار داده که مسئولان محیطزیست کشور در جریان چگونگی این طرح نبوده و از سوی دیگر براساس نص صریح قانون هرگونه فعالیت گردشگری در این مناطق ممنوع است.این طرح که در تالاب استیل در حال اجرایی شدن است نه تنها باعث مخالفت فعالان محیطزیست شده است، بلکه باعث نگرانی پرندهشناسان کشور از جمله رییس کمیته ثبت پرندگان ایران نیز شده است.
مهدی نصرتی (فعال محیط زیست) در گفتوگو با خبرنگار ایلنا با بیان اینکه در حال از دست دادن تالابها در سراسر کشور به دلیل تغییرات اقلیمی هستیم، گفت: تالاب آق نیز در سالهای گذشته از بین رفته است. از بین تالابهای بزرگ آستارا تنها تالاب استیل مانده است این تالاب به دلیل اینکه در مسیر مهاجرتی پرندگانی است و در فصلهای بهار و زمستان پرندگان از این منطقه عبور میکنند از همینرو زیستگاه بسیار ارزشمندی محسوب میشود.
اجرای سازههای شناور انقراض گونههای در معرض تهدید را تسریع میکند
این فعال محیطزیست ادامه داد: در این تالاب پرندگانی چون پلیکان خاکستری، عقاب دریایی دم سفید، اردکهای غواص که در فهرست سرخ اتحادیه جهانی حفاظت از طبیعت قرار دارند، حضور دارند و از آنجا که این تالاب جزئی از زنجیره مهاجرتی این پرندگان است احتمال دارد روند انقراض و نابودی این گونههای نادر تسریع شود.
به گفته وی حریم تالاب در این منطقه رعایت نمیشود و ساخت و سازهای گستردهای در اطراف تالاب صورت گرفته و شهرداری این شهر از سال گذشته به بهانه بهسازی تالاب در حاشیه حریم تالاب اقدام به جادهکشی کرده و مسافران با خودروهای خود تا نزدیکی تالاب میآیند و باعث فرار پرندگان میشوند.
وی با بیان اینکه داخل تالاب خط قرمز فعالان محیطزیست آستاراست، گفت: متاسفانه در ماههای اخیر یک ویلای شناور را در داخل تالاب افتتاح کردند. وجود این کلبه شناور در تالاب باعث حضور گردشگر و قایقهای موتوری میشود.
نصرتی به درختان شناور داخل تالاب اشاره کرد و گفت: تالاب استیل بزرگترین مرکز جوجهآوری پرنده باکلان بزرگ در ایران است تالاب استیل زنجیرهای از حیات برای موجودات زنده است که در هر لحظه صدها پرنده از سمت سرزمینهای شمالی وارد این تالاب میشوند و اگر این زیستگاه از بین برود به جمعیت این پرندگان ضربه خواهد خورد.
این فعال محیطزیست با بیان اینکه کوچکترین مطالعهای در این طرح انجام نشده، گفت: چندین بار از آنها خواستیم تا طرح را به ما ارائه دهند یا بگویند مشاور زیستمحیطی طرح کیست اما هیچ پاسخی نشنیدیم این طرح باعث ایجاد آلودگی صوتی، بصری، زباله و ... شده است.
نصرتی با اشاره به تشکیل زنجیره انسانی در اطراف تالاب خاطرنشان کرد: پس از اعتراضات ما این کلبه شناور که در قسمت درختان شناور بود با قایق موتوری به نزدیکی ساحل کشیده شد متاسفانه هیچ نظارتی بر این منطقه وجود ندارد. این تالاب منطقه شکار ممنوع است، اما در زمستان که به این منطقه میآیید شاهد حضور بیشمار شکارچیان کوچک و بزرگ هستید که برای تفریح به پرندگان شلیک میکنند.
در روزهای اول صحبت از ۴۰ کلبه شناور بود، اما بعد از اعتراضات گسترده اعلام کردند که ۵ الی ۶ کلبه شناور ساخته خواهد شد. نکته مهم این است که تالاب استیل شروع این طرح است و طرح کلبههای شناور قرار است در تمام تالابهای گیلان اجرایی شود.
وی با بیان اینکه اگر مسئولان شهرستان به این تالاب اهمیت میدهند، تلاش کنند تا رتبه تالاب بالاتر برود و به کنوانسیون رامسر ملحق شود، تصریح کرد: همزمان با افتتاح این کلبههای شناور، دستور ساخت سایت پاراگلایدر را نیز صادر شده بود. متاسفانه در روز افتتاح نیز یک پاراگلایدر بر فراز لانههای پرندگان روی درختان در فصل جوجهآوری آنها پرواز میکرد.
این فعال محیطزیست در بخش دیگری از صحبتهایش با بیان اینکه تالاب استیل آب کشاورزی صدها هکتار از اراضی روستای عباسآباد را تامین میکند، گفت: سطح آب تالاب استیل از سالهای گذشته پایینتر آمده و برای اولین بار آب یک رودخانه را پمپاژ میکنند تا بتوانند سطح آن را بالا بیاورند و در بخش کشاورزی مورد استفاده قرار گیرد.
نصرتی با بیان اینکه از این وضعیت کشاورزان بسیار عصبانی هستند، گفت: بسیاری از آنها به چاههای عمیق روی آوردهاند و تا به وسیله پمپاژ بتوانند شالیزارهای خود را آبیاری کنند چراکه تالاب استیل امسال نمیتواند پاسخگوی کشاورزان باشد. حال با این شرایط موجود اگر بخواهند کلبه را به صورت شناور روی دریاچه نگاه دارند باید آب را روی کشاورزان ببندند یا سهمیه کشاورزان را کاهش دهند. طرح کلبه شناور و کم شدن آب کشاورزان ممکن است این تنش اجتماعی را بیشتر کند.
ایجاد بناهای شناور روی تالاب کاملا خلاف است
مسعود باقرزاده کریمی (معاون امور تالابها در دفتر زیستگاههای سازمان حفاظت محیط زیست) در گفتوگو با خبرنگار ایلنا درباره اجرای طرح کلبههای شناور در تالاب استیل گفت: آنچه که از تالاب استیل آستارا باقیمانده یک هفتم تالاب اصلی است که قبل از توسعه شهری و کشاورزی در این منطقه وجود داشته و متاسفانه توسعه شهری و روستایی شش هفتم تالاب را از بین برده است.
وی با بیان اینکه در حریم ۱۵۰ متری تالاب تراکم انواع کاربریها استفاده شده است، خاطرنشان کرد: متاسفانه در حال حاضر به دلیل فشردگی کاربریها نمیتوانیم حریم ۱۵۰ متری تالاب را نیز رعایت کنیم. بنابراین ایجاد بناهای شناور روی این تالاب کاملا خلاف است و به لحاظ فنی کارکردهای تالاب را از بین میبرد.
معاون امور تالابها در دفتر زیستگاههای سازمان حفاظت محیط زیست به مکاتبههای انجام شده برای توقف این طرح اشاره کرد و گفت: انواع پرندگان مهاجر مانند باکلان، حواصیل شب و حواصیل گاوچرانک در توسکاهای این تالاب لانه داشتند و این سازهها باعث میشود که این منطقه از پناهگاه حیات وحش خارج میشود و برای حیات وحش ناامن میشود از همینرو ما صددرصد با اجرای این طرح مخالف هستیم و همان یک کلبه شناور نیز باید برچیده شود.
باقرزاده با اشاره به اجرای طرح بومگردی در این منطقه تصریح کرد: پیشنهاد دادیم در حاشیه تالاب کاربری بومگردی به منظور اینکه مردم از تالاب لذت ببرند ایجاد شود و حتی الامکان تریل برای پرندهنگری روی این تالاب احداث کنیم. ما میخواهیم مردم از جاذبههای طبیعی تالاب لذت ببرند نه اینکه آنجا را به یک دریاچه مصنوعی تبدیل کنیم.
وی با بیان اینکه باید در حریم تالاب فعالیتهای بومگردی را تعریف کنیم، تاکید کرد: ما نمیتوانیم هر منطقه حفاظت شده را با یک ایده فیالمجلس خراب کنیم و در خصوص این انفال نیز نباید اجازه دهیم که این اتفاق بیفتد. در آییننامه جدیدی که در قانون تالابها در حال وضع است، ایجاد بنا در داخل تالابها را ممنوع کردیم.
معاون امور تالابها در دفتر زیستگاههای سازمان حفاظت محیط زیست درخصوص عبور ریل راهآهن از محدوده این تالاب گفت: برای عبور این راهآهن یا باید تالاب خشک میشد یا کوه را میبریدند و یا تونل میزدند اما ما نپذیرفتیم و با حضور مسئولان در منطقه آنها را قانع کردیم که با احداث یک پل خط راهآهن را ادامه دهند این اتفاق هم آثار تخریبی کمتری دارد و هم آلودگی آن به حداقل میرسد.
در حالی که معاون امور تالابها در دفتر زیستگاههای سازمان حفاظت محیط زیست تاکید میکند؛ مدیر کل استان در ارائه مجوز به این طرح احتمالا دخالتی نداشته، اما محمدپور (مدیر کل حفاظت محیط زیست استان گیلان) در گفتوگویی درباره ملاحظات زیست محیطی این طرح گفته، شخص استاندار و دستگاه های اجرایی استان در این زمینه با محیط زیست کاملا هماهنگی و همراهی لازم را دارند تا انشالله بتوانیم با تعاملی که ایجاد خواهیم کرد وضعیت نابسامانی که در طول چندین دهه در سطح تالابها اتفاق افتاده را ساماندهی کنیم.