راه حفاظت از طبیعت و محیط زیست مشارکت جوامع محلی و بومی است

به گزارش ایلنا، سعید نمکی مشاور عالی رئیس سازمان حفاظت محیط زیست در این نشست ضمن یادآوری چالش بزرگ کشور در بحث اشتغال و توسعه، تصریح کرد: محیط زیست نمی خواهد و نباید مانع توسعه باشد اما این به معنای موافقت با هر نوع پروژه توسعه ای حتی به قیمت تخریب محیط زیست نیست.

سعید نمکی ضمن اشاره به کاستی ها و چالش های کنونی محیط زیست طبیعی از جمله عدم برخورداری از نیرو و امکانات و تجهیزات کافی، عدم ارتقاء و روزآمدی شیوه های سرشماری حیات وحش و حفاظت از مناطق تحت مدیریت، گفت: کمبود نیرو یا امکانات نباید به عدم ایفای درست مسئولیت ها، تکالیف و وظایف سازمان حفاظت محیط زیست منجر شود.

نمکی با یادآوری این موضوع که یگان حفاظت محیط زیست مجموعه ای نظامی است، خاطرنشان کرد: شیوه رفتار و پوشش نیروهای این یگان باید منطبق با شاخص های مجموعه های نظامی باشد و باید از هر گونه بی انظباطی در این حوزه پرهیز شود.

مشاور عالی رئیس سازمان حفاظت محیط زیست بر ضرورت بهره گیری از مشارکت بخش خصوصی و جوامع بومی و محلی در حفاظت از مناطق تحت مدیریت محیط زیست تاکید کرد و افزود: موضوع قرق های اختصاصی از جمله مباحثی است که در همین راستا باید مورد توجه و اولویت قرار گیرد.

رویکردهای کنونی در بخش شکار نیازمند بازبینی است

وی ادامه داد: باید از ظرفیت بخش خصوصی و نهادهای مختلف برای پاکسازی چهره طبیعت از زباله در مناطق حفاظت شده کمک گرفت.

این مقام مسئول اظهار کرد: بهره مندی خردمندانه از مناطق حفاظت شده، شیوه و رویکرد نوین جهانی در مدیریت این مناطق با استفاده از ظرفیت و مشارکت بخش خصوصی و مردم است و ایران نیز از این قاعده مستثنا نیست و بنابراین باید با لحاظ تمامی شاخص ها و استانداردهای روز جهانی برای حرکت در این مسیر گام برداریم.

نمکی با بیان اینکه رویکردهای کنونی در بخش شکار نیازمند بازبینی است، گفت: این موضوع نیازمند پایش دقیق و گردآوری اطلاعات آماری درست از وضعیت حیات وحش در کشور و مناطق تحت مدیریت سازمان حفاظت محیط زیست است.

مشاور عالی رئیس سازمان حفاظت محیط زیست اشاره ای هم به گستره فعالیت خیرین در کشور داشت و خاطرنشان کرد: بدون شک بخشی از این سرمایه عظیم اجتماعی و مالی می تواند در حوزه محیط زیست مورد استفاده قرار گیرد و البته این موضوع نیازمند تعامل، تلاش و برنامه ریزی هدفمند در استان ها و ستاد است.

وی ضمن یادآوری چالش بزرگ کشور در بحث اشتغال و توسعه، گفت: محیط زیست نمی خواهد و نباید مانع توسعه باشد اما این به معنای موافقت با هر نوع پروژه توسعه ای حتی به قیمت تخریب محیط زیست نیست.

افزایش مناطق حفاظت شده بدون رفع چالش های کنونی مناطق نادرست است

فرهاد دبیری معاون سابق محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی و مشاور کنونی رئیس سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به برخی چالش ها و مشکلات این معاونت، گفت: در دوران دو ساله تصدی این مسئولیت تلاش کردم تا این چالش ها مرتفع شود اما بنا به دلایل متعدد نتوانستم تمامی برنامه های خود در این حوزه را اجرایی کنم.

وی افزود: تغییر در ساختار ادارات کل استان ها، تغییر در شیوه مدیریت و حفاظت از مناطق و استفاده از رویکردهای نوین در این زمینه از جمله برنامه هایی بود که دنبال شد اما متاسفانه با موانع متعدد رو به رو شدیم که البته مهم ترین مانع، مباحث قواعد و ضوابط حقوقی بود.

دبیری ضمن یادآوری این موضوع که اراضی تحت مدیریت سازمان حفاظت محیط زیست قابل واگذاری یا انتقال مالکیت نیست، خاطرنشان کرد: باید به دنبال راه حل هایی بود که بدون انتقال مالکیت یا واگذاری اراضی بتوان تعارضات موجود در مناطق از جمله تعارض و تداخل مناطق با مستثنیات را برطرف کرد.

معاون سابق محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان با بیان اینکه ماده واحده هایی در قوانین دائمی و یا قوانین برنامه ششم وجود دارد که می تواند بخشی از این چالش را برطرف کند، اظهار کرد: اما این بدان معنا نیست که مشکل به طور کامل برطرف می شود.

مشاور ارشد رئیس سازمان حفاظت محیط زیست با یادآوری این موضوع که در حال حاضر حدود 11 درصد از خاک کشور تحت عنوان مناطق حفاظت شده در مدیریت سازمان قرار دارد، خاطرنشان کرد: به اعتقاد من تا زمانی که چالش های مناطق کنونی رفع نشود نباید منطقه جدیدی تحت مدیریت سازمان قرار گیرد یا حداقل مناطقی به شورای عالی محیط زیست معرفی شوند که هیچ مستثنیاتی نداشته باشند.

وی ادامه داد: یکی از اقدامات مثبت دفتر زیستگاه ها و امور مناطق، تهیه لیستی از مناطق تحت مدیریت کنونی برای بازنگری در برخی عرصه های تحت مدیریت است که البته این اقدام هم تهدید و هم فرصت است.

وی درخصوص موضوع شکار نیز با بیان اینکه دو نگاه در این حوزه مطرح است، گفت: یک نگاه از سوی شکارچیان متعهد مطرح است که معتقد به احترام به طبیعت و قوانین برداشت از گونه ها در شکار هستند اما نگاه دوم که غالبا از سوی سمن ها مطرح است هر نوع شکار را رد می کند و البته این گروه در مقابل ایجاد هر نوع ساز و کاری که می تواند به انتفاع جوامع محلی و رفع تعارض آن ها با محیط زیست نیز منجر شود، مخالف هستند. این مخالفت ها در حالی است که در حال حاضر یک میلیون و 200 هزار قبضه اسلحه مجاز و تعداد بسیار بیشتری اسلحه غیرمجاز در کشور است و حتی در صورت ممنوعیت کامل شکار نیز عده ای با سرپیچی و تخلف به هر نوع اقدامی در این حوزه دست می زنند.

دبیری با تاکید بر این موضوع که محیط زیست طبیعی رکن و ریشه محیط زیست است و در صورت آسیب این بخش تمامی محیط زیست آسیب می بیند، تصریح کرد: این حوزه دارای حساسیت ویژه ای است که مدیریت آن بدون برخورداری از نگاه جامع و کلان را دشوار و حتی ناممکن می کند.

برای مشارکت جوامع بومی و محلی در حفظ محیط زیست گام عملی برنداشتیم

حمید ظهرابی سرپرست معاونت محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست نیز در این نشست با تشریح برنامه های این معاونت در دوره جدید؛ با اشاره به بندهای مرتبط برنامه ششم توسعه، گفت: اگر بخواهیم در حفظ تنوع زیستی موفق باشیم باید مردم را در مدیریت و حفاظت این ذخایر مشارکت دهیم.

ظهرابی افزود: روند رو به نزول جمعیت گونه ها و کیفیت زیستگاه ها در مناطق تحت مدیریت سازمان نشان دهنده روش نادرست حفاظت از این مناطق است.

وی ادامه داد: سالها است در خصوص ضرورت مشارکت جوامع بومی و محلی در حفظ محیط زیست حرف زدیم و شعار دادیم اما به واقع برای این موضوع گامی اساسی و عملی برنداشته ایم.

سرپرست معاونت محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست ضمن تاکید بر ضرورت الگوبرداری از شیوه مدیریت و حفاظت مناطق کشورهای موفق، تصریح کرد: تداخل منافع و خواسته های جوامع بومی و محلی با مناطق حفاظت شده از جمله دلایل افزایش تخریب محیط زیست است.

ظهرابی از معاونان طبیعی ادارات کل حفاظت محیط زیست استان ها خواست تا لیستی از درخواست های خود برای بازنگری و اصلاح در مناطق تحت مدیریت جهت تصمیم گیری در خصوص افزایش یا کاهش مناطق تحت حفاظت ارائه دهند.

در ادامه این نشست، معاونین محیط طبیعی ادارات کل محیط زیست استانها چالش ها، معضلات و نقطه نظرات و دیدگاههای خود را برای بهبود وضعیت محیط طبیعی استانها بیان کردند .

در این مراسم همچنین از زحمات و تلاش های فرهاد دبیری در طی مدت تصدی معاونت محیط زیست ظبیعی و تنوع زیستی تقدیر شد و لوح تقدیر عیسی کلانتری به ایشان تقدیم شد .

گفتنی است، فرهاد دبیری اکنون مشاور ارشد عیسی کلانتری معاون رییس جمهور و رییس سازمان حفاظت محیط زیست و مسئول دبیرخانه شورای عالی محیط زیست است.