ضرورت افزایش سواد سلامت مردم/حدود ۴۰ درصد پزشکان متخصص در تهران متمرکز هستند/ لزوم افزایش سطح آموزش مهارتهای زندگی به کودکان، پدران و مادران

به گزارش ایلنا، ایرج حریرچی در نشست خبری سخنگوی وزارت بهداشت، با تاکید بر اهمیت ارتقای سواد سلامت مردم، گفت: در نظام‌های نوین بهداشتی و درمانی با توجه به پیشرفت‌های بزرگی که در حوزه پزشکی به وجود آمده است، سواد سلامت مردم هم افزایش پیدا می‌کند.

سخنگوی وزارت بهداشت گفت: افرادی که سواد پایین تری دارند، درواقع موضوع پیشگیری را جدی نمی‌گیرند و همین نکته باعث می‌شود، دستورات دارویی را به طور کامل رعایت نکنند یا اینکه مدت زمان بستریشان در بیمارستان طولانی شود.

وی خاطرنشان کرد: سواد سلامت فقط توانایی خواندن و نوشتن نیست، بلکه توانایی افراد برای استفاده از بهداشت است تا سلامت خود و دیگران را ارتقا ببخشند.

وی افزود: افراد بیکار و بالای ۵۰ سال به مراتب سواد سلامت کمتری داشته و مردان نیز نسبت به زنان سواد سلامت کمتری دارند که همین موضوع سبب بروز مشکلاتی در ارائه خدمات بهداشتی و درمانی می‌شود.

حریرچی گفت: مردم ۴۲درصد از اطلاعات خود را در خصوص موضوعات بهداشتی از رادیو و تلویزیون، ۴۰. ۶ درصد از پزشک و ۳۲ درصد از اینترنت و ۱۶ درصد از دوستان و ۹ درصد از مجلات و نشریات کسب می‌کنند.

سخنگوی وزارت بهداشت خاطرنشان کرد: سطح سواد مردم ایران در استان‌های مختلف متفاوت است و تا ۳۶ درصد تفاوت اختلاف سطح سواد سلامت بین استان‌های مختلف وجود دارد.

سخنگوی وزارت بهداشت گفت: پایین بودن سطح سواد سلامت مردم یکی از مشکلات اساسی حوزه سلامت است، بسیاری از مردم هنوز توان و مهارت نه گفتن و حل مسائل زندگی را ندارند و به همین علت سطح سواد سلامت مردم هنوز کافی نیست.

وی تصریح کرد: وزارت بهداشت برنامه آموزش خودمراقبتی را از چهار مسیر فردی، سازمانی، اجتماعی و گروه‌‌های خودیار در دستور کار قرار داد و از این طریق برای ۱۵درصد خانواده‌ها، ‌۱۲. ۸درصد دانش آموزان، ۱۸ درصد سازمان‌ها و ۲۱درصد مدارس، آموزش‌های خودمراقبتی ارائه شده است و در سطح خودمراقبتی اجتماعی نیز پوشش محلات شهر‌ها و روستا‌ها به ۲۷درصد رسید.

 حریرچی گفت: در حال حاضر دو میلیون و ۷۳۰ هزار سفیر سلامت خانوار، یک میلیون و ۲۷۰ هزار سفیر سلامت دانش آموزی و ۲۵۰ هزار نفر سفیر سلامت دانشجویی فعال در کشور وجود دارد که آموزش‌های لازم در زمینه شکوفایی خودمراقبتی و نیز پیشگیری از بیماری‌های غیرواگیر را دریافت کرده ‌اند.

وی افزود: همزمان ۵۱۰هزار معلم آموزش ضمن خدمت درباره اصول خودمراقبتی دریافت کرده‌‌اند و فیلم‌ها و سریال‌‌های متعددی مانند سریال پریا، روبان قرمز و برنامه دیرین دیرین برای بالابردن سطح سواد سلامت مردم تولید شده است.

حریرچی گفت: بر اساس فرمول‌‌های معادل سازی شده میزان درآمد سرانه حوزه بهداشت و سلامت کشور تعیین می‌شود و با توجه به اینکه ایران ۷ درصد منابع کل دنیا را در اختیار دارد، مساله مهم در حوزه سلامت و نظام بهداشت و درمان، عمر با کیفیت مردم است و هر چقدر این سهم در زندگی‌‌های روزمره بهتر باشد ما می‌‌توانیم هزینه‌‌های درمان را در حوزه سلامت کاهش دهیم.

سخنگوی وزارت بهداشت تصریح کرد: در دنیا برای به دست آوردن میزان هزینه یک سال عمر با کیفیت از روش‌های مختلفی استفاده می‌‌شود، هر چقدر سرانه سلامت کشور بیشتر باشد، سرمایه ‌گذاری در این حوزه بیشتر صورت می‌گیرد.

وی گفت: برای درمان بیماری‌‌های مختلف باید طول عمر با کیفیت مردم را مد نظر قرار دهیم و از دارو‌هایی استفاده کنیم که کم هزینه بوده و کیفیت زندگی و همچنین طول عمر را ارتقا می‌‌بخشد.

حریرچی با بیان اینکه هزینه‌های سلامت خانوار با اقلام متفاوتی سنجیده می‌شود، گفت: یکی از ملاک‌ها این است که افراد برای حق بیمه، حق ویزیت و یا فرانشیز چه رقمی را پرداخت می‌کنند.

قائم مقام و معاون کل وزارت بهداشت افزود: مردم تا قبل از اجرای طرح تحول سلامت ۵۰ تا ۵۵ درصد از هزینه‌های درمان را از جیب پرداخت می‌کردند اما در سال ۹۳ میزان پرداختی از جیب مردم در هزینه‌های سلامت به ۳۸. ۳ درصد رسید و پرداخت از جیب مردم حدود ۱۶ درصد کاهش یافت و این یک دستاورد بزرگ است.

سخنگوی وزارت بهداشت افزود: بازار سلامت هر سال رو به گسترش است. حجم بازار سلامت در سال ۹۳ حدود ۷۹ تا ۸۳ هزار میلیارد تومان برآورد شده است که این میزان در سالهای بعد افزایش یافته است.

 حریرچی با اشاره به اینکه سطح سواد سلامت افراد بیکار و خانه دار به نسبت افراد شاغل پایین‌تر است، افزود: سطح سواد سلامت گروه سنی ۲۵ تا ۳۴ و ۳۵ تا ۴۴ سال نسبت به سنین بالای ۵۵ سال و زیر ۲۴ سال بیشتر است.

سخنگوی وزارت بهداشت در ادامه ضمن اشاره به ایجاد پرونده الکترونیک سلامت برای حدود ۶۵ میلیون ایرانی، افزود: همزمان با نسخه جدید برنامه پزشک خانواده با محوریت مراقبان سلامت، طرح ملی پرونده الکترونیک سلامت نیز تا پایان امسال برای همه ایرانیان تکمیل می‌شود اما اجرای کامل برنامه پزشک خانواده در کشور زمان بر است.

دکتر حریرچی با تاکید بر اینکه نسخه ۰۴ پزشک خانواده شامل نظام ارجاع سطح یک در روستا‌ها و شهرهای زیر ۲۰ هزار نفر و نیز نظام ارجاع و پزشک خانواده در شهرهاست، افزود: اقدام مهم دیگری که امسال شروع شده و در دولت دوازدهم کامل می‌شود، نسخه الکترونیک داروهاست که زیرساختهای الکترونیک آن آماده شده است.

دکتر حریرچی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به کمبود حداقل ۱۰۰ هزار پرستار در کشور، گفت: در آگهی‌های استخدام پرستار در شهرهای بزرگ از جمله تهران معمولا ظرفیت استخدام از داوطلبان آزمون استخدامی کمتر است و گاهی معادل نصف ظرفیت استخدام پرستار جویای کار داریم.

سخنگوی وزارت بهداشت با بیان اینکه برای جبران کمبود پرستار، ظرفیت دانشکده‌های پرستاری دو برابر شده است، افزود: با وجود افزایش ظرفیت پذیرش پرستار، هنوز هم کمبود پرستار جدی است به همین علت از ظرفیت آموزشی آکادمیک بیمارستان‌ها نیز برای تربیت پرستار استفاده می‌کنیم، این آموزش‌ها از طریق کنکور و کاملا بر اساس اصول آکادمیک زیر نظر دانشکده‌های پرستاری انجام می‌شود و فقط از فضای کلاسی در بیمارستان‌ها برای آموزش استفاده می‌شود.

قائم مقام وزیر بهداشت ضمن اشاره به کمبود نیروی انسانی در نظام سلامت به ویژه پزشک عمومی و متخصص، گفت: کمبود پزشک متخصص در شهرهایی غیر از تهران مشهود است زیرا حدود ۴۰ درصد پزشکان متخصص در تهران متمرکز هستند.

 حریرچی در ادامه در خصوص مرگ آتنا؛ دختربچه پارس آبادی گفت: آموزش‌هایی که در کشور ما وجود دارد بر مبنای مبانی فرهنگی، اجتماعی و دینی است که برای رده‌های مختلف سنی و گروه‌های مختلف تعریف می‌شود.

وی افزود: متاسفانه آموزش مهارتهای زندگی از جمله مراقبت‌های جنسی و اصول سلامت جنسی و نیز آموزش‌های مهارت‌های اجتماعی مثل مهارت نه گفتن و حل مسئله در جامعه ما بسیار پایین است، این آموزش‌ها باید از دوره ابتدایی و حتی مهد کودک انجام شود تا کودکان کمتر در معرض خطر قرار گیرند.

 حریرچی با اشاره به وجود آسیب‌های اجتماعی از جمله تجاوز در کشور، گفت: در اروپا ۲۵درصد دختران در کودکی نوعی از خشونت جنسی را تجربه می‌کنند، در کشور ما نیز این مسئله وجود دارد و نمی‌توانیم آن را کتمان کنیم. حادثه مرگ آتنا زنگ خطری بود که لزوم افزایش سطح آموزش مهارتهای زندگی به کودکان و پدران و مادران را نشان داد به خصوص اینکه می‌دانیم درصد بالایی از تعرض‌های جنسی از سوی نزدیکان و آشنایان افراد صورت می‌گیرد، بنابراین لازم است که این آموزش‌ها از طریق کانال‌های ارتباطی مختلف و رسانه ملی توسعه یابد.

سخنگوی وزارت بهداشت همچنین در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه منظور وزارت بهداشت از داشتن تولیت نظام سلامت دقیقا برخورداری از چه اختیاراتی است، گفت: تولیت نظام سلامت بر اساس قانون برنامه توسعه ششم و سه بند از سیاست‌های کلی نظام سلامت ابلاغی مقام معظم رهبری باید در اختیار وزارت بهداشت باشد اما متاسفانه هنوز این اختیارات به وزارت بهداشت داده نشده است.

وی با بیان اینکه تولیت نظام سلامت دارای سه بعد سیاستگذاری و اجرای سیاست‌ها، رهبری درون بخشی و تبعیت و همکاری بین بخشی و نظارت و ارزشیابی در نظام سلامت است، افزود: بر اساس بند ۷ از سیاست‌های کلی نظام سلامت، تولیت نظام سلامت باید بر عهده وزارت بهداشت باشد و این تولیت شامل برنامه‌ریزی راهبردی، ارزشیابی و نظارت همه اقدامات مرتبط در حوزه سلامت است.

 حریرچی با اشاره به موضوع واگذاری سازمان بیمه سلامت به وزارت بهداشت گفت: این سازمان در کنار سازمان تامین اجتماعی تا سال ۸۳ زیرنظر وزارت بهداشت بودند که متاسفانه در این سال جدا شدند. در تمام این سال‌ها، به خصوص در دولت قبل، بین سازمان‌های بیمه‌گر و وزارت بهداشت اختلاف نظرهای جدی وجود داشت که مانع پیشرفت برنامه‌های نظام سلامت می‌شد.

قائم مقام وزارت بهداشت ادامه داد: مجلس در قانون برنامه ششم، برای جبران این مشکل، با بازگشت سازمان بیمه سلامت به وزارت بهداشت موافقت کرد اما بازگشت همه سازمان‌ها و صندوق‌های بیمه‌ای مرتبط با سلامت به وزارت بهداشت با تفاوت چند رأی تصویب نشد.

سخنگوی وزارت بهداشت با بیان اینکه با بازگشت سازمان بیمه سلامت به وزارت بهداشت به زودی بسته‌های خدمتی متعددی برای بهبود کیفیت و کمیت خدمات بیمه‌ای به مردم تدوین و اجرا می‌شود، گفت: در برنامه ششم توسعه موضوع تولیت وزارت بهداشت باز هم گسترش یافته و مسئولیت تعیین بسته‌های خدمات سازمان‌های بیمه‌گر پایه و تجاری نیز به عهده وزارت بهداشت گذاشته شده، اختیاری که هنوز به وزارت بهداشت داده نشده و هنوز در اختیار شورای عالی بیمه است.

قائم مقام وزیر بهداشت در پاسخ به پرسشی درباره خدمات توانبحشی در کشور گفت: متاسفانه خدمات مربوط به بازتوانی و توانبخشی و نیز خدمات مراقبتی که بیماران و سالمندان برای زیستن تا آخر عمر نیاز دارند در کشور، وضعیت مناسبی ندارد. به علت ضعف خدمات مراقبت‌های دوران بیماری و سالمندی در کشور، بسیاری از مردم انتظار دارند، این دوران را در بیمارستان طی کنند که درست نیست بنابراین امیدوارم با همکاری و تقسیم کار بین وزارت بهداشت و سازمان بهزیستی، این خدمات در کشور ساماندهی شود.

حریرچی با اشاره به اینکه تفاهم نامه‌هایی برای گسترش خدمات توانبخشی و نگهداری دوران بیماری و سالمندی بین وزارت بهداشت و دستگاه‌های دیگر متولی منعقد شده است، افزود: امیدوارم که این تفاهم نامه‌ها در دولت دوازدهم اجرایی شوند و شرایط بهتری را در کشور شاهد باشیم.

وی در پاسخ به سوالی درباره وضعیت کیمیا علیزاده، قهرمان تکواندوی بانوان ایران گفت: وظیفه وزارت بهداشت ایجاد شرایط مناسب درمانی و مراقبت از بیماران است اما مردم انتظار دارند، وضعیت بیماری افراد مشهور مانند هنرمندان، ورزشکاران و افراد سیاسی را بدانند در حالی که بر اساس قانون و اصول اخلاقی اعلام اسرار بیماران و وضعیت آن‌ها فقط در صورتی مجاز است که خود آنان موافق باشند و مصلحت بدانند، در غیر این صورت هیچ ارگان و سازمانی حق این کار را ندارد.