ثبت تاریخی یزد به معنای پایانِ مشکلات نیست/برای پاسارگاد طرح جامع داریم

 به گزارش خبرنگار ایلنا، نشست خبری روند ثبت تاریخی شهر یزد با حضور محمدحسن طالبیان (معاون سازمان میراث فرهنگی کشور) صبح امروز، یکشنبه ۲۵ تیر ماه، در سازمان میراث فرهنگی و گردشگری برگزار شد.

محمدحسن طالبیان با اشاره به روند ثبت تاریخی شهر یزد در یونسکو گفت: پرونده ثبت تاریخی شهر یزد از سه سال پیش شروع شده بود و از آنجایی که هر شهری که برای ثبت در میراث جهانی یونسکو نامزد می‌شود باید از برنامه حفاظتی و حمایت حقوقی مناسب برخوردار باشد؛ ما از سال‌های گذشته روند بهسازی شهر یزد را آغاز کردیم.

وی ادامه داد: بسیاری از کوچه‌ها، معابر و قنات‌های یزد ساماندهی شده‌اند. مثلا از قناتی مانند زارچ بیش از ۳۰۰ کامیون زباله خارج شد تا این قنات لایروبی و مرمت شود. همچنین ۱۷ چاه فاضلاب نیز بسته شد. امروز بهسازی در یزد به گونه‌ای صورت گرفته که حتی زیر شهر را نیز می‌توان دید.

وی ادامه داد: حدود ۳۸ پرونده در ردیف منظر فرهنگی امسال از طرف کشورهای مختلف به یونسکو معرفی شد که ۲۱ اثر در آخرین اجلاس ثبت شد. در آخرین اجلاس که در شهر کراکف لهستان برگزار شد؛ علاوه بر ثبت شهر یزد دو قطعنامه نیز علیه رژیم صهیونیستی صادر شد و این مساله نشان می‌دهد که یونسکو نهاد مستقلی است.

وی ادامه داد: در اجلاس اخیر رژیم صهیونیستی به دلیل حفاری در کنار دیوار کرانه باختری محکوم شد و همچنین اقداماتی که رژیم صهیونیستی در حرم ابراهیمی انجام داده؛ با انتقاد شدید همراه شد و دومین قطعنامه علیه رژیم صهیونیستی صادر شد.

طالبیان ادامه داد: محکومیت رژیم صهیونیستی به حدی بود که نماینده این رژیم با نماینده کشور اسرائیل درگیر شد و به تمام اعضا بی‌ادبی کرد به شکلی که همه اعضا وی را هو کردند.

معاون فرهنگ میراث فرهنگی با اشاره به اینکه یکی از دلایل ثبت شهر یزد همزیستی مسالمت‌آمیز ادیان در کنار یکدیگر است، گفت: تلاش بسیاری شد با همکاری نهاد‌ها و سازمان‌ها، شهر یزد که یک شهر تاریخی، زنده، مسکونی با عرصه‌ای گسترده و ویژگی‌های پیچیده است و دارای معماری خشتی است، حفظ شود و در کمیته میراث جهانی یونسکو با معیارهای شماره ۳ و ۵ به عنوان ارزش‌های برجسته جهانی ثبت شود.

وی ادامه داد: بر این اساس یزد به عنوان نمونه و گواه منحصر به فرد از یک سنت فرهنگی زنده و نمونه بارز از سنت سکونت بشر که نماینده تعامل انسان با محیط و همچنین تعامل و همزیستی مسالمت‌آمیز ادیان است، به عنوان میراث جهانی شناخته می‌شود.

وی با اشاره به اینکه ایکوموس در این اجلاس حمایت خوبی از ثبت یزد کرد، افزود: کشورهای آذربایجان، کویت، قزاقستان و ترکیه از ما در اجلاس دفاع کردند اما کشور لبنان به ایکوموس اعتراض کرد.

وی با اشاره به اینکه یونسکو و کمیته میراث جهانی به همه شهرهای جهان که دارای بافت تاریخی هستند با دقت نگاه می‌کند، گفت: به طور مثال در اروپا مرکز فرهنگی وین یک اثر تاریخی است اما به دلیل ساخت یک برج بلندمرتبه در نزدیکی آن، از نظر یونسکو در معرض خطر شناسایی شده است.

طالبیان در پاسخ به این سوال که آیا با ثبت شهر یزد و مکان‌های دیگر آیا مشکلات این شهر‌ها حل می‌شود، گفت: اینکه اگر جایی ثبت می‌شود به معنای آن باشد که همه چیز در آن مکان خوب است درست نیست بلکه معنایش این است که با ثبت شهر هدف‌گذاری می‌شود تا اشکالات آن برطرف شود و وضعیت بهبود پیدا کند. مثلا اگر شوشتر امروز ثبت نمی‌شد شرایطش بسیار بد‌تر بود.

طالبیان با اشاره به اینکه ثبت شهر یزد به عنوان تعهد همه نظام است، گفت: ‌ این تصور که گروهی فکر می‌کنند یونسکو فقط یک کاتالوگ و بروشور است که هر چه به آ‌ن‌ها بدهیم ثبت می‌کنند درست نیست بلکه آن‌ها قصد دارند با ثبت میراث فرهنگی آن را تبدیل به یک الگو کنند.

وی ادامه داد: امروز تعهداتی که انجام شده فقط تعهد سازمان میراث فرهنگی نیست بلکه تعهد کل نظام جمهوری اسلامی است و نقش میراث فرهنگی فقط یک نقش هماهنگ کننده بین سایر نهاد‌ها و وزارتخانه‌هاست.

طالبیان در پاسخ به این سوال که آیا با ثبت شهر یزد؛ این شهر به یک مرکز گردشگری تبدیل می‌شود، گفت: هر چند همه طرح‌ها پیوست گردشگری دارند اما هدف ما تبدیل شهر یزد به یک شهر گردشگری و توریستی نیست بلکه اولویت ما با سکونت و زندگی مردم در این شهر است. قطعا شهر مناطق گردشگری و توریستی دارد که کاملا مشخص شده مثلا مسجد جامع منطقه فهادان جزو مناطق گردشگری است.

وی در پاسخ به سوالی پیرامون وضعیت پاسارگاد و حریم آن گفت: متاسفانه در دوره‌ای به افرادی مجوز دادند تا در حریم پاسارگاد اقدام به نصب سوله بکنند اما در دولت جدید ما با این مساله به شدت برخورد کردیم و حتی از لحاظ حقوقی نیز پیگیری کردیم مسئول این مساله فقط میراث فرهنگی نیست بلکه قوه قضائیه نیز نقش پررنگی دارد.

وی درباره طرح جامع پاسارگاد گفت: ما برای پاسارگاد طرح جامع از پارسه تا پاسارگاد را طراحی کرده و قصد داریم آن را اجرا کنیم. درست است که موزه پاسارگاد برای ما مهم است اما قطعا موزه خراسان از موزه پاسارگاد مهم‌تر است.

وی ادامه داد: کل بودجه‌ای که در سال برای موزه‌ها در نظر گرفته شده ۱۷ میلیارد تومان است. دولت اعلام کرده باید موزه‌هایی که بیش از ۵۰ درصد پیشروی دارند در اولویت تکمیل قرار بگیرند؛ به همین دلیل ما موزه خراسان را که ۷۰ درصد پیشروی در ساخت را داشته در اولویت قرار داده‌ایم و موزه فرش در تبریز نیز در اولویت دوم است. برای موزه پاسارگاد نیز به دنبال اسپانسر هستیم زیرا این موزه حدود ۴۰۰ میلیون تومان بودجه نیاز دارد.

طالبیان با اشاره به اهمیت حضور پررنگ مردم در حفظ اماکن تاریخی و مبارزه با حفاری‌های غیرمجاز گفت: قطعا یگان حفاظت از اماکن تاریخی نمی‌تواند به تنهایی همه اماکن کل کشور را حفظ کند و ما باید جامعه محلی و مردم را در این امر مشارکت دهیم. به طور مثال ما در چغازنبیل با استفاده از نیروهای مردمی و روستا‌ها توانستیم کارهای خوبی در حفظ این منطقه انجام بدهیم.

طالبیان درباره قراردادهایی که با شرکت‌های مختلف پیرامون پرونده‌های مختلف میراث فرهنگی منعقد می‌شود، گفت: ما با هیچ شرکت خاصی قراردادی منعقد نمی‌کنیم و همه کار‌ها حتی در جریان ثبت شهر یزد توسط سازمان میراث فرهنگی و پرسنل آن انجام می‌شود ا لبته اگر موضوعی خارج از مساله فرهنگی و تاریخی باشد از بیرون سازمان کمک و یاری گرفته می‌شود اما این کمک‌ها نیز بعضا در قالب قرارداد با دانشگاه تهران و یا سایر دانشگاه‌ها است.