جلوگیری از ورود بانوان باستان‌شناس به محل کاوش‌های اضطراری

به گزارش ایلنا، علی صدرایی مشاور علمی طرح کاوش های ارگ علیشاه "مسجد علیشاه" با اعلام این خبر افزود:این اقدام در ادامه کارشکنی های دوماهه اخیر برای هیات باستان شناسی که موفق به شناسایی آثار ارزشمندی در این مکان و در مدتی کوتاه شده است، صورت می گیرد.

مدیر گروه اسلامی پژوهشکده باستان شناسی با اشاره به توافق یازدهم بهمن مسوولان مصلای تبریز با ادامه کاوش ها به مدت 90 روز افزود: پیمانکار ساخت پارکینگ روز گذشته همچنین تاکید کرده است که کاوش های باستان شناسی باید 20 اسفند پایان یابد.

او در ادامه با انتقاد از منع ورود بانوان هیات پژوهشی به محل کارشان گفت: این هیات از گروه های مختلفی از جمله گروه باستان سنجی دانشگاه هنر اسلامی تبریز تشکیل شده که ممانعت از ورود این افراد به مجموعه، مشکلات جدی در روند کار به وجود می آورد.

او در ادامه با اشاره به تخریب جبهه شرقی مجموعه منحصر به فرد ارگ علیشاه و ساخت مصلای تبریز در حدود 20 سال پیش گفت: در سال جاری این مجموعه بار دیگر به بهانه ساخت پارکینگ مورد تعرض قرار گرفته است.

حیات تاریخی ارگ علیشاه

او تصریح کرد: جبهه شمالی ارگ علیشاه جزء عرصه ارگ و عمارت تاریخی فتح الله اف است و هر دو این آثار تاریخی در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده اند.

صدرایی افزود: شواهد باقیمانده موجود در ارگ علیشاه، از لایه های تاریخی، آثار دوران گذشته ارگ و ادامه تداوم حیات تاریخی این مجموعه حکایت می کند.

او با ابراز تاسف از خاکبرداری در جبهه شمالی ارگ علیشاه تا عمق 2 تا 3 متر اظهار داشت: در لابه لای خاک و دیواره های باقیمانده، وجود لایه های تاریخی، داده های سفالی، آثار معماری و حتی تن پوشه و سایر شواهد تاریخی قابل مشاهده است.

این باستان شناس از این که به رغم نامه نگاری های متعدد اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آذربایجان، سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری و پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، همچنان اقدامات غیرقانونی و تخریب در عرصه ارگ علیشاه ادامه دارد، ابراز تاسف کرد.

صدرایی گفت: متاسفانه پیمانکار مورد اشاره با کارشکنی های متعدد و به شکل های مختلف مانع از انجام فعالیت های پژوهشی در این مجموعه می شود.

مشاور علمی هیات کاوش ارگ علیشاه با تاکید بر این که عرصه ارگ علیشاه مشخص است و با عرصه خانه فتح الله اف همپوشانی دارد گفت: براساس قوانین کشور عرصه متعلق به میراث فرهنگی است و هرگونه دخل و تصرف در آن جرم محسوب می شود.

گفتنی است؛ در روزهای نخست کاوش های باستان شناسی در محدوده ارگ علیشاه "مسجد علیشاه "و عمارت فتح الله اف تبریز بخشی از شالوده های برج و باروی قلعه قدیم تبریز که سیاحان و مورخان به آن اشاره کرده اند و قطعاتی از سفالینه های دوران اسلامی و پیش از اسلام کشف شد.

پس از بروز اخلال در ادامه کاوش های باستان شناسی و توقف کار، یازدهم بهمن هیأتی به نمایندگی معاونت میراث فرهنگی سازمان میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری و پژوهشکده باستان شناسی برای حل مشکل به تبریز اعزام شد.

در نشست این هیأت با مسئولان مصلای تبریز توافق شد پژوهش های کاوش عملیات میدانی به مدت 90روز ادامه یابد.

ادامه کاوش های باستان شناسی اضطراری در ارگ علیشاه پس از رفع مزاحمت ها و توافق برای ادامه کار به کشف بقایای کف آجری تخریب شده حیاط اثر ملی عمارت تاریخی فتح الله اف در روزهای پایانی بهمن منجر شد.

بر اساس بند ج ماده 114 قانون برنامه 5ساله چهارم ، تمامی وزارت خانه ها ، سازمان ها و موسسات دولتی موظفند قبل از اجرای پروژه های بزرگ عمرانی و در مرحله امکان سنجی و مکان یابی نسبت به انجام مطالعات فرهنگی تاریخی "میراث فرهنگی "اقدام و در طراحی و مکان یابی پروژه های یاد شده نتایج مطالعات را رعایت کنند.

ارگ علیشاه در دی ماه سال 1310به شماره 170در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید و حریم های قانونی آن در سال 1357تعیین و ابلاغ شده است.

تا سال 1350در این محوطه هیچگونه کاوشی صورت نگرفته بود تا اینکه در این سال علی اکبر سرفراز از مرکز باستان شناسی وقت در این محوطه کاوش انجام داد که نتایج قابل ملاحظه ای را دریافت کرد.

بر اساس نتایج به دست آمده از این کاوش ارگ علیشاه دارای دو دوره معماری بوده است ؛یکی مربوط به دوره قاجاری که طبق آن پادگان عباس میرزا در جنگ های ایران و روس ، کارگاه توپ ریزی و باروت سازی در این مکان قرار داشته است .

دوره دوم مربوط به دوره ایلخانی است که نتایج جالب تری داشته و طبق آن ، آنچه که امروز به عنوان ارگ علیشاه می شناسیم ، شبستان اصلی مسجد علیشاه نبوده بلکه شبستان در جبهه شرقی بنای کنونی قرار داشته است.