آسیبهای اجتماعی محصول سوءمدیریت/سن آسیبدیدگان رو به کاهش است
رئیس انجمن آسیب‌شناسی اجتماعی ایران آسیبهای اجتماعی محصول بی‌توجهی، غفلت و سوء مدیریت در جامعه است دانست و نسبت به کاهش سن آسیبدیدگان هشدار داد.
کوروش محمدی در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا درباره وضعیت آسیبهای اجتماعی در کشور با تاکید بر اینکه آسیبهای اجتماعی در جامعه ما ریتمی رو به جلو دارد، گفت: در سال‌های اخیر نیز هیچ اتفاق جدید و بزرگی رخ نداده است که بگوییم؛ آسیب‌ها کاهش یافته است.
وی با اشاره به وجود مسائل اقتصادی و گرفتاری‌هایی که به ویژه در دولت گذشته برای جامعه ایجاد شد، ادامه داد: وضعیت در آن زمان باعث شد؛ فقر و بیکاری را در جامعه مشاهده کنیم و این دو معضل که پارامترهای اصلی در ایجاد آسیبهای اجتماعی هستند؛ تقویت شدند.
محمدی با بیان اینکه در این دوره به دلیل ورود مقام معظم رهبری به مساله آسیبهای اجتماعی اراده‌ای در جهت پذیرش این آسیب‌ها به عنوان حقیقت جامعه و پرهیز از انکار آن ایجاد شده است، گفت: امروز مشکلات مربوط به حوزه زنان به خوبی رصد شده و فعالیت‌ها در این حوزه گسترده شده و آسیبهای زنان مورد توجه قرار گرفته است که این موضوع می‌تواند یک نقطه امید باشد.
رئیس انجمن آسیب‌شناسی اجتماعی ایران با یادآوری اینکه سال‌ها با معضل انکار آسیبهای اجتماعی از طرف مسئولان روبرو بودیم، اما امروز کمتر شاهد این پدیده هستیم؛ اضافه کرد: انکار یک آسیب بزرگ بوده و معضلات را بزرگ‌تر می‌کند.
وی با تاکید بر اینکه مشاهده نمود این فعالیت‌ها و تغییر نگاه در آسیبهای اجتماعی نیازمند سال‌ها صبر است، اظهار کرد: نگاه کنونی به این موضوع باید مستمر بوده و با حساسیت بیشتری توسط جامعه و حاکمیت پیگیری شود تا در آینده شاهد کاهش آسیبهای اجتماعی باشیم.
آسیبهای اجتماعی محصول سوءمدیریت
محمدی خاطرنشان کرد: آسیبهای اجتماعی محصول بی‌توجهی، غفلت و سوء مدیریت در جامعه است و نمی‌توانیم؛ توقع داشته باشیم که یک شبه حل شود، اما اینکه جامعه آسیبهای اجتماعی را به عنوان یک واقعیت پذیرفته، نقطه امید است.
وی با بیان اینکه از گذشته تاکنون رویکرد دولت‌ها بیشتر به سمت مسائل اقتصادی و سیاسی سوق داده شد و در حوزه اجتماعی و فرهنگی شاهد حلقه مفقوده‌ای در برنامه‌ها دولت‌ها بوده‌ایم، عنوان کرد: مصداق این سخنان را می‌توان در برنامه‌های توسعه ششم و قبل از آن مشاهد کرد. این برنامه‌ها بصورت آرمان‌گرایانه‌ای به سمت مسائل اقتصادی سوق داده شده‌اند، اما خوشبختانه امروز حساسیت نسبت به آسیبهای اجتماعی ایجاد شده است.
این آسیب‌شناس اجتماعی با یادآوری اینکه در گذشته با صحبت درباره این آسیب‌ها متهم به سیاه‌نمایی می‌شدیم ، افزود: اما امروزه به لطف الهی و تدبیر مقام معظم رهبری این مشکل حل شده و می‌توانیم با مسئولان درباره این موضوع صحبت کنیم.
وی تصریح کرد: ما نباید خود را گول زده و بگوییم؛ آسیبهای اجتماعی رو به کاهش است، زیرا این رویکرد یک آسیب بزرگ برای جامعه است و می‌تواند؛ زمینه‌ساز غفلت بزرگی در جامعه و در میان متولیان شود.
محمدی با بیان اینکه معتقدم؛ ریتم آسیب‌ها در کشور رو به رشد است، بیان کرد: در حال حاضر نرخ آسیبهای اجتماعی همچون اعتیاد، روسپیگری ، تکدی‌گری و ... افزایش و سن آن در حال کاهش است و حتی شکل آسیبهای اجتماعی نیز در حال تغییر است. چنانچه آسیبهای فضای مجازی را به عنوان آسیبهای نوپدید تعریف می‌کنیم یا با تکدی‌گری مدرن روبه‌رو هستیم که افراد با کت و شلوار اقدام به تکدی‌گری می‌کنند.
آسیبهای اجتماعی ریشه در فقر و بیکاری دارد
رئیس انجمن آسیب‌شناسی اجتماعی ایران با اشاره به اینکه این معضلات ریشه در فقر و بیکاری دارد، تصریح کرد : فقر و بیکاری در جامعه ریشه‌کن نشده است و همچنان شاهد دست و پنجه نرم کردن جامعه با این معضلات هستیم که جوانان را به سمت آسیبهای اجتماعی سوق می‌دهد.
وی با تاکید بر اینکه نگاه همراه با انکار در گذشته باعث شد؛ اقداماتی برای کاهش و کنترل آسیبهای اجتماعی صورت نگیرد، خاطرنشان کرد: این آسیب‌ها در جامعه ما همچنان روبه رشد هستند و برای آنکه نمود تغییر نگاه امروز را در حوزه کاهش آسیبهای اجتماعی مشاهده کنیم، باید به سال‌های آتی نگاه کنیم.
محمدی با بیان اینکه تمام معضلات مرتبط با آسیبهای اجتماعی مربوط به دولت‌ها نیست و بخشی نیز مربوط به نگاه مردم است، ادامه داد: متاسفانه جامعه ما با برخی واردات در حوزه اجتماعی و فرهنگی بدون ارزیابی ارتباط برقرار می‌کند که به عنوان مثال باید گفت؛ شبکه‌های مجازی در تمام دنیا به عنوان یک فرصت نگاه می‌شوند، اما در جامعه ما در حال تبدیل به یک تهدید هستند.
در حوزه آسیب‌ها ارزیابی درستی نداشته‌ایم
این آسیب‌شناس اجتماعی افزود: ما امروز شاهد تناقضاتی درباره استفاده از ابزارهای تکنولوژیک همچون تلفن همراه هستیم به بیان دیگر دولت در این حوزه با یک پارادوکس رفتار می‌کند که باعث ایجاد تضاد تشخیصی در مردم می‌شود به عنوان مثال از یک طرف آموزش و پرورش استفاده از موبایل را برای دانش‌آموزان ممنوع می‌کند و از طرف دیگر اپراتورهای تلفن همراه به دانش‌آموزان خط تلفن رایگان می‌دهند که این موضوع نشان می‌دهد، ما در حوزه آسیب‌ها ارزیابی درستی نداشته‌ایم و باید هماهنگی مناسبی ایجاد شود.
وی با اشاره به اینکه جامعه بسیاری از ارزش‌های خود را کمرنگ می‌کند و به راحتی با مسائلی همچون طلاق یا بالا رفتن سن ازدواج کنار می‌آید، خاطرنشان کرد: اگر در برنامه‌های فرهنگی و اجتماعی موفق عمل کنیم در رویکرد مردم نیز تاثیرگذار خواهد بود.
رئیس انجمن آسیب‌شناسی ایران همچنین در خصوص طرح‌های جمع‌آوری معتادان، کودکان کار و متکدیان عنوان کرد: این نوع ساماندهی نمی‌تواند؛ موفق باشد و این نوع برنامه‌ها بیشتر سمبلیک هستند. برنامه‌های مقطعی در حل کردن و کنترل معضلات اجتماعی کارساز نیستند.
طرح‌های مقطعی موفق نیستند
وی اضافه کرد: مشکلی که در ارتباط با برنامه‌های جمع‌آوری کودکان کار، متکدیان و ... داریم آن است که هیچ یک آلترناتیوی برای این موارد توصیه نمی‌کنند؛ یعنی صرفا بحث جمع‌آوری مطرح است و مشخص نیست که بعد ازجمع‌آوری چه برنامه‌ای برای ساماندهی این افراد وجود دارد.
محمدی با بیان اینکه این عدم وجود برنامه می‌تواند؛ آسیب قبلی را تبدیل به آسیبی بزرگ‌تر کند، گفت: آیا پس از جمع‌آوری متکدیان برای آنها شغل، زندگی مرفه و تامین اجتماعی در نظر گرفته می‌شود، لذا چنین برنامه‌هایی باید به صورت منسجم و هماهنگ و تحت نظر یک متولی معتبر و با تجربه صورت گیرد. این متولی باید توان ایجاد هماهنگی دستگاه‌ها برای ایجاد برنامه در خصوص آسیبدیدگان اجتماعی پس از جمع‌آوری را داشته باشد.
این آسیب‌شناس با تاکید بر اینکه برخوردهای اینچنینی در مواجهه با آسیبهای اجتماعی قطعا ناموفق است، اظهار کرد: این نوع برخوردها مقطعی بوده و پس از مدتی رها می‌شود و آسیبهای حاشیه‌ای آن گریبانگیر جامعه می‌شود، زیرا وقتی پس از جمع‌آوری کارتن‌خواب‌ها برای آنان برنامه مناسبی نداریم، ممکن است؛ جذب فعالیت دیگری شده یا به سمت آسیبی با درجه شدیدتر بروند.
محمدی افزود: با حجم ورود آسیب‌ها و گسترش آنها در کشور طرح‌های مقطعی را موفق و مناسب نمی‌دانم، چرا که این کار نیاز به هماهنگی میان دستگاهی و اراده ملی دارد.
رئیس انجمن آسیب‌شناسی اجتماعی ایران عنوان کرد: باید برنامه جمع‌آوری آسیب‌ها را از کشور حذف کرده و ارا ده‌ای ملی و مداوم در قالب برنامه‌ای جامع و کامل در این حوزه داشته باشیم.