30 درصد پزشکان عمومی در حوزه عمومی خدمت نمی‌کنند
معاون نظارت و برنامه‌ریزی سازمان نظام پزشکی گفت: 70 هزار پزشک عمومی وجود دارند که تنها 30 هزار نفر از آنها در حوزه پزشکی عمومی خدمت می‌کنند و 50 درصد در این حوزه خدمت نمی‌کنند. در واقع مشکلی در کمبود پزشک عمومی نیست بلکه مشکل در حوزه ساماندهی و ایجاد انگیزه پزشکان است.
محمد جهانگیری در گفت‌وگو با خبرنگار سلامت ایلنا، با اشاره به آمار 40 درصدی حضور پزشکان در تهران گفت: در رشته‌های مختلف این تناسب متفاوت است. در حوزه متخصصان داخلی، پزشکان عمومی و اطفال این تناسب 40 درصد نیست و کمتر است و باتوجه به تعداد پزشکان که در رشته‌های تخصصی و فوق تخصصی پزشکی هستند این تناسب متغیر است.
وی با اشاره به علل تمایل حضور پزشکان در تهران اظهار کرد: تهران از چند لحاظ این جاذبه و نیاز را دارد و یکی از این عوامل متمرکز بودن مراکز دانشگاهی برتر در تهران است که البته غالبا در همه مراکز استان‌ها و تهران این انباشت وجود دارد.
جهانگیری ادامه داد: مساله تاثیرگذار دیگر این است که تهران و مراکز استان مراکز ارجاع نهایی هستند و به دلیل اینکه مراکز سطح 3 ارایه خدمت در مراکز استان‌ها و دانشگاه‌های بزرگ قرار گرفته است باید نیروهای تخصصی در آنجا تامین شود و اگر کسری وجود دارد باید مراکز سطح 3 اول پوشش یابد و بعد سراغ مناطق دیگر برویم.
معاون نظارت و برنامه‌ریزی سازمان نظام پزشکی با اشاره به جاذبه‌های زندگی در استان تهران برای تمامی گروه‌ها و مشاغل اظهار کرد: غالب افرادی که در رشته‌های فوق تخصص شرکت می‌کنند در سنین بالا هستند یعنی پزشکان وقتی به فوق تخصص می‌رسند غالبا 35 تا 40 سال به بالا هستند و در این سن طرح‌های خود را در شهرستانها گذرانده و در آنجا زندگی کرده‌اند و در این سنین که فرزندانشان بزرگ شده‌اند نیاز به یک مکانی با امکانات بیشتر دارند و جاذبه‌هایی به این ترتیب برای آنها ایجاد می‌شود.
وی تاکید کرد: دلیل دیگری که پزشکان در مراکز استان‌ها متمرکز شده‌اند این است که هنوز در مراکز استان‌ها نیاز رفع نشده و تا زمانیکه این نیاز وجود دارد نمی‌توان پزشکان را به شهرستانها فرستاد؛ ضمنا اکثر افراد تعهدات خدمتی خود را گذرانده‌اند و براساس قوانین نمی‌شود آنها را اجبار کرد که در منطقه خاصی خدمت کنند.
جهانگیری گفت: اگر بتوانیم در زمینه سرمایه‌گذاری در استان‌ها و شهرستانها موفق باشیم و ایجاد انگیزه بیشتری داشته باشیم پزشکان راغب خواهند بود که در این مناطق نیز خدمت کنند اما به‌طور کلی در هیچ کجای دنیا به این ترتیب نیست که به تمام سطوح درمانی در همه جا در دسترس داشته باشند و معمولا سطح یک خدمات درمانی باید در دسترس عام باشد و سطح دو محدودتر و سطح سه خدمات درمانی به دلیل گران و هزینه‌بر بودن محدودتر می‌شود و اگر بخواهیم همه را تامین کنیم بودجه نظام سلامت پاسخگوی این مساله نیست.
معاون نظارت و برنامه‌ریزی سازمان نظام پزشکی اظهار کرد: من این مساله که در پزشک عمومی کمبود است را قبول ندارم و مساله اینجاست که ما نتوانستیم امکانات را فراهم کنیم چراکه در حال حاضر پزشکان عمومی در همه استان‌ها زمان زیادی را در طرح می‌گذرانند و در دسترس هستند و همچنین پزشکان روستا و پزشکان ارجاع در دسترس هستند اما در عین حال چند هزار پزشک در خارج از حوزه پزشک عموی مشغول به کارند.
وی افزود: در حال حاضر تعرفه پزشک عمومی در بخش خصوصی 21 هزار تومان است ولی پزشکان قطعا نمی‌توانند این مبالغ را در شهرستانها دریافت کنند و طبق بررسی‌های انجام شده پزشکان در شهرستانها بیشتر از 15 هزار تومان نمی‌توانند از مردم بگیرند و از سوی دیگر بیمه‌ها نیز نمی‌توانند هزینه‌ها را پوشش کامل دهند بنابراین پزشکان عمومی باید بروند در سطح دولتی فعالیت کنند و پزشک خانواده بشوند درحالیکه خیلی از افراد علاقه ندارند نظامات دولتی را برگزینند.
وی با تاکید بر با اشاره اختلاف درآمدی پزشکان استان تهران با دیگر شهرستانها اظهار کرد: باید این جاذبه درآمدی داشته باشد تا پزشکان در شهرستانها خدمت کنند درحالیکه در برخی حوزه‌ها اختلاف درآمدی زیادی در شهرستانها نسبت به تهران وجود دارد.
جهانگیری گفت: در حال حاضر چند هزار پزشک در خدمات جانبی نظیر مراکز ترک اعتیاد، تجهیزات پزشکی و زیبایی و ... کار می‌کنند به دلیل اینکه نتوانسته‌ایم در حوزه پزشک عمومی امنیت شغلی ایجاد کنیم.
وی افزود: ما 70 هزار پزشک عمومی داریم که تنها 30 هزار نفر از آنها در حوزه پزشکی عمومی خدمت می‌کنند و 50 درصد در این حوزه خدمت نمی‌کنند بنابراین مشکل در کمبود پزشک عمومی نیست بلکه در حوزه ساماندهی و ایجاد انگیزه پزشکان است.
معاون نظارت و برنامه‌ریزی سازمان نظام پزشکی گفت: ما نتوانسته‌ایم فرهنگ ارائه خدمت را در بین مردم باب کنیم و مردم هنوز تمایل دارند به متخصص و فوق تخصص مراجعه کنند درحالیکه اگر در این زمینه تفکیکی ایجاد شود به نتیجه خواهیم رسید.
جهانگیری با بیان اینکه سیستم ارجاع در کشور ناقص است، گفت: وزارت بهداشت باید این سیستم را به‌صورت بهینه ایجاد کند و با افزایش دسترسی و ایجاد زیرساخت‌ها این سیستم را در کشور ایجاد کند و ما نیز در سازمان نظام پزشکی از این موضوع حمایت می‌کنیم.
وی با تاکید بر اینکه سیستم ارجاع در کشور یک تفکر است و یک نظام اجباری نیست، تصریح کرد: باید این فرهنگسازی در کشور ایجاد شود که مردم می‌توانند 85 درصد از خدمات خود را از پزشکان عمومی بگیرند که به‌صورت ارزانتر، بهتر و خدمات خاص و پزشک عمومی می‌تواند بیماری و سلامت فرد را پیگیری کند.
وی در پایان با بیان اینکه در جامعه کمتر از 5 درصد بار مراجعات به فوق تخصص نیاز دارند و اینها را می‌شود با نظام ارجاع و دسترسی‌های دیگر انجام داد، گفت: اجبار نباید از سمت وزات بهداشت باشد و مردم باید خود یک پزشک عمومی را انتخاب کنند که پزشک خانواده باشد و به آنها مشورت بدهد و وزارت بهداشت باید این سیستم بهینه را ایجاد کند و دسترسی را بالا ببرد.