انتقاد فرهنگیان به ابهامات مالی در صندوق ذخیره فرهنگیان
سال‌هاست که سوالات و ابهامات فرهنگیان نسبت به عملکرد صندوق ذخیره فرهنگیان باعث شده، مجلس هر از چند گاهی صحبت از «تحقیق و تفحص» از این صندوق را به میان آورد و در پی آن مدیر عامل و برخی از اعضا برای ارائه توضیحات و شفاف‌سازی مالی به مجلس فراخوانده می‌شوند، اما تاکنون اقدام جدی در این رابطه صورت نگرفته است و شاید این روزها این سوال که «آیا سرانجام تحقیق و تفحص از صندوق ذخیره فرهنگیان کلید می‌خورد؟» بیش از گذشته از ذهن خیل عظیمی از فرهنگیان عبور کند.
به گزارش خبرنگار ایلنا، تازه‌ترین خبر درباره رسیدگی به وضعیت صندوق ذخیره فرهنگیان مربوط به رئیس کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی است که با اشاره به وضعیت نامناسب معیشتی بازنشستگان و فرهنگیان، پیگیری جدی این کمیسیون را برای تحقیق و تفحص از این صندوق اعلام کرده است.
حکایت تحقیق و تفحص از صندوق ذخیره فرهنگیان همچنان ادامه دارد
چند روز گذشته محمدمهدی زاهدی در نشست اعضاء کانون مرکزی بازنشستگان و مجمع نمایندگان استان کرمان اظهار داشت: یکی از صندوق‌های مهمی که رسیدگی به عملکرد آن خواست مهم کارکنان، به ویژه فرهنگیان شاغل و بازنشسته صندوق ذخیره فرهنگیان است که طرح تحقیق و تفحص از آن در دستور کار بوده و به جد پیگیر آن هستیم.
پیش از این هم در ادوار گذشته نسبت به عملکرد این صندوق انتقاداتی از سوی فرهنگیان و نمایندگان مجلس مطرح شده بود که این پیگیری‌ها بنا به گفته نمایندگان مجلس دهم در این دوره نیز ادامه دارد؛ از جمله انتقادات مطرح شده فرهنگیان می‌توان به ضعف مدیریتی، سود کم، عدم ارائه گزارش سالانه به اعضا، انباشت سرمایه قابل توجهی از فرهنگیان و عدم توانایی اقناع آن‌ها در مقابل سرمایه گذاری انجام شده اشاره کرد. برخی اعضای صندوق معتقدند، چرا با حجم سرمایه‌گذاری‌های بالایی که توسط صندوق انجام شده، وضعیت معیشتی و سطح رفاه آن‌ها تغییر نکرده، در حالی که باید شاهد بهتر شدن وضعیت معیشتی بودیم؟
ادعای حقوق‌های نجومی مدیران در صندوق ذخیره فرهنگیان
این روزها با بالا گرفتن تب حقوق‌های نجومی برخی مدیران در بعضی نهاد‌ها، امروز نماینده مردم نوشهر و چالوس در مجلس شورای اسلامی ادعا کرده است که مدیران صندوق ذخیره فرهنگیان حقوق‌های نجومی دریافت می‌کنند. ادعایی که فعلا نه می‌توان رد کرد و نه تایید و مستلزم این است با توجه به شفاف‌سازی نهاد‌ها و سازمان‌ها و حتی اعلام حقوق برخی وزرا این صندوق هم نسبت به شفافیت در پرداخت و دریافت حقوق بپردازد.
این عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی این را هم گفته است که باید با این افراد که تخلف می‌کنند، برخورد جدی شده و با توجه به فرمایش مقام معظم رهبری افراد متخلف از کار برکنار شده و حقوق اضافه آن‌ها برگردانده شود.
یک کار‌شناس آموزشی: انتصابات در صندوق بواسطه ارتباطات است
شهرام جمالی؛ کار‌شناس آموزشی و آموزگار به خبرنگار ایلنا، می‌گوید: یکی از ایرادهایی که به این صندوق وجود دارد، نحوه تشکیل و ترکیب هیئت مدیره صندوق است که البته تا حد زیادی به اساسنامه صندوق مربوط است و متاسفانه اساسنامه به گونه‌ای طراحی شده که نه تنها هیچ حقی برای معلمان که سهامداران اصلی صندوق محسوب می‌شوند؛ در نظر نگرفته، بلکه به شکلی راه برای برخورداری از هر گونه رانت در انتخاب اعضای هیئت امنا، هیئت مدیره، مدیر عامل و.... را نیز هموار کرده است.
او مدعی شد: در حال حاضر تقریباً تمام افراد از هیات امنا و هیات مدیره گرفته تا مدیر عامل و شورای سیاستگذاری و.... یا بواسطه مسئولیت‌های فعلی در آموزش و پرورش و یا بواسطه ارتباطات و پیوندهایی که با وزرای سابق آموزش و پرورش داشته‌اند؛ در صندوق حضور دارند.
وی می‌گوید: یکی دیگر از انتقاداتی که مطرح است، مربوط به حوزه فعالیتهای صندوق می‌شود که صرفاً در حوزه‌های تجاری و اقتصادی غیرمرتبط با آموزش و پرورش ورود پیدا کرده است. انتقاد برخی کار‌شناسان بیشتر ناظر به این مطلب است که در حال حاضر آموزش و پرورش مصرف کننده بسیاری از کالاهایی است که به نظر می‌رسد؛ صندوق ذخیره فرهنگیان، هیچ سهمی در تولید و یا حتی واردات آن‌ها ندارد.
انتقاد به بانک عامل فرهنگیان/تسهیلاتی در اختیار فرهنگیان قرار نمی‌دهد
این آموزگار و کار‌شناس آموزشی با اشاره به اینکه در بخش‌های بانکی و بیمه‌ای هم تقریباً وضعیت مشابهی حکفرماست، اضافه می‌کند: بانک سرمایه علی رغم اینکه بیش از ۶۰ درصد سهامش متعلق به صندوق ذخیره فرهنگیان است، اما نه تنها عملاً تسهیلاتی در اختیار فرهنگیان قرار نمی‌دهد؛ بلکه در مواردی هم بدنبال جذب تسهیلاتی است که دولت بواسطه بانک ملی می‌خواهد در اختیار فرهنگیان قرار دهد. اگر قرار باشد؛ ارائه چنین تسهیلاتی به لحاظ کمّی و کیفی تفاوتی برای فرهنگیان نداشته باشد و صرفاً سودش نصیب بانک عامل شود برای فرهنگیان چه فرقی می‌کند که از کدام بانک تسهیلات دریافت کنند؟
بیمه تکمیلی فرهنگیان بی‌کیفیت‌ترین بیمه در بین کارکنان دولت است
جمالی می‌گوید: در مورد شرکت‌های خدمات بیمه‌ای هم وضع به همین گونه است و مثلاً چند شرکت که از شرکت‌های تابعه صندوق هستند؛ هیچ گونه خدمات متفاوتی نسبت به سایر بیمه‌ها به فرهنگیان ارائه نمی‌دهند؛ بطوریکه شاید بتوان گفت؛ وضعیت بیمه تکمیلی فرهنگیان بی‌کیفیت‌ترین بیمه در بین کارکنان دولت باشد. در بخش گروه ساختمان، املاک و مستغلات نیز دو شرکت تابعه به نام‌های شرکت ساختمانی معلم و شرکت تأمین مسکن فرهنگیان فعالیت دارند که تاکنون یا اقدامی در مورد احداث واحدهای مسکونی و یا حداقل واگذاری زمین به فرهنگیان انجام نداده‌اند و یا اگر هم انجام داده‌اند، تاکنون گزارش مستندی که نشان دهد؛ چه تعداد واحد مسکونی و یا قطعه زمین به فرهنگیان در کدام استان‌ها، با چه سرمایه‌ای و طی چه زمانی واگذار شده، ارائه نشده است.
وی ادامه می‌دهد: البته چندی پیش مدیر عامل صندوق ذخیره فرهنگیان در آخرین نشست خبری خود با مطبوعات از آغاز عملیات ساخت برای احداث واحدهای مسکونی و واگذاری زمین به فرهنگیان در چهار استان البرز، فارس، خراسان رضوی و کرمان خبر داده بود که ظاهراً احداث ۱۰۰ واحد مسکونی در البرز، ۴۰۰ واحد در فارس، واگذاری ۷۰ قطعه زمین مسکونی در کرمان و انجام مطالعات اولیه احداث تعداد نامشخصی واحد مسکونی ویژه فرهنگیان در خراسان رضوی در دست اقدام است. با این حال اگرچه واگذاری این تعداد واحد مسکونی در خوشبینانه‌ترین حالت کمتر از یک دهم درصد از کل فرهنگیان عضو را پوشش می‌دهد، اما شرایط واگذاری همچنان در هاله‌ای از ابهام است و با توجه به عملکرد شرکت‌های خدماتی و رفاهی دیگر نظیر لیزینگ خودرو و بیمه و... نمی‌توان نسبت به واگذاری با شرایط مناسب فرهنگیان چندان امیدوار بود.
چرا بازنشستگان سهمی از سرمایه‌ای که در ایجاد آن نقش داشته‌اند، ندارند؟
این آموزگار و کار‌شناس آموزشی به یکی دیگر از مطالبات فرهنگیان اشاره می‌کند و می‌گوید: یکی از مطالبات جدی اعضای صندوق در طول این چند سال که بار‌ها در رسانه‌ها نیز از زبان کار‌شناسان مطرح شده است؛ تبدیل حق عضویت و سود حاصل از آن به سهام است که در این صورت اعضا علاوه بر سهیم بودن در سود صندوق، در سرمایه آن نیز سهیم خواهند بود. این نکته بیشتر از آن جهت حائز اهمیت است که پس از تسویه حساب یا بازنشستگی اعضا که ارتباط عضو با صندوق قطع می‌شود، وی سهمی از سرمایه‌ای که در ایجاد آن نقش داشته، ندارد و به نظر می‌رسد؛ حل این مساله نیز در گرو تغییر اساسنامه کنونی صندوق است.
آیا تحقیق و تفحص صندوق در مجلس دهم کلید می‌خورد؟
حال با وجود اعتراضات پی در پی فرهنگیان نسبت به عملکرد این صندوق و پیگیری مجدد نمایندگان مجلس دهم پیش بینی می‌شود یا بار دیگر اعضای هیات مدیره و هیات امنای صندوق به مجلس فراخوانده شوند و یا بالاخره تحقیق و تفحض از عملکرد این صندوق در این دوره از مجلس کلید بخورد.
مدیرعامل صندوق ذخیره: عملکرد مالی و سودآوری صندوق شفاف است
غندالی؛ مدیرعامل صندوق ذخیره فرهنگیان، در پاسخ به این سوال و در واکنش به انتقادات مطرح شده که گفته می‌شود، صندوق ذخیره فرهنگیان به حیات خلوت مدیران تبدیل شده و یا عملکرد مالی و سودآوری این صندوق مبهم است؟ به خبرنگار ایلنا می‌گوید: سود توزیعی اعضا (فرهنگیان) مشخص است و آن سود به نسبت سرمایه عضو، تعیین تکلیف می‌شود و در صورت وضعیت عضو ثبت می‌شود. از سوی دیگر نیز هر عضو که در صندوق برود با ثبت کد کد پرسنی، سودسالیانه‌اش مشخض است و از سوی دیگر نیز حسابرسان شرکت‌های ما شفاف سازی‌های لازم را در خصوص سود‌ها انجام می‌دهند.
آیا صندوق به حیات خلوت مدیران تبدیل شده است؟/غندالی: مستند نیست
وی می‌افزاید: اینکه گفته می‌شود، صندوق ذخیره به حیات خلوت مدیران تبدیل شده است، مستند نیست و هر کسی از نگاه خود و تحلیل خود این را می‌گوید. بعضا دوستان در این قضیه نامهربانی می‌کنند و مطالبی را می‌گویند که صحت خارجی ندارد و باید از این دوستان گله کرد. چون هیات امنا و هیات مدیره صندوق مشخص است و صورت‌های مالی موجود است و می‌توانند رصد کنند.
واکنش به تحقیق و تفحص: هر زمان لازم باشد توضیح می‌دهیم/باید شفافیت بیشتری نشان دهیم
مدیرعامل صندوق ذخیره فرهنگیان همچنین در واکنش به پیگیری مجدد برخی از نمایندگان مجلس دهم برای تحقیق و تفحص از صندوق گفت: هیچ مشکلی وجود ندارد و تحقیق و تفحض حق طبیعی مجلس است و برخی موارد ما باید شفافیت بیشتری نشان دهیم.