هدفگذاری ۲۰ درصدی کاهش تعداد وقوع آتش‌سوزی در جنگل‌ها
مدیرکل دفتر حفاظت و مدیریت شکار و صید سازمان حفاظت محیط زیست گفت: هدفگذاری سال جاری کاهش ۲۰ درصدی تعداد وقوع و مساحت جنگلی آسیب دیده از آتش سوزی‌ها به رغم پیش بینی تابستان گرم‌تر و افزایش دما طی ماه‌های پیش رو است.
به گزارش ایلنا، علی تیموری در نشست خبری تشریح اقدامات سازمان متبوع خود برای پیشگیری و مقابله با آتش سوزی جنگل‌ها که صبح امروز در محل سازمان حفاظت محیط زیست برگزار شد، با بیان اینکه هدف گذاری و فرآیند کار، همچنین دستورالعمل‌ها برای مقابله با آتش سوزی عرصه‌های طبیعی و جنگلی کاملا مشخص شده است، گفت: انجام مانورهای آمادگی برای مقابله با آتش سوزی عرصه‌های جنگلی منجر به شناسایی نقاط قوت و ضعف و افزایش اثربخشی اقدامات می‌شود.
وی افزود: هدف گذاری سالجاری کاهش ۲۰ درصدی تعداد وقوع و مساحت جنگلی آسیب دیده از آتش سوزی‌ها به رغم پیش بینی تابستان گرم‌تر و افزایش دما طی ماه‌های پیش رو است.
به گفته وی، واکنش سریع، فرماندهی واحد، تشریک مساعی و هماهنگی‌های بین استانی و درون استانی، افزایش هماهنگی‌های بین بخشی، و تقسیم کار مشخص از ضروریات دستیابی به هدف تعریف شده برای کاهش عرصه متاثر از حریق در سالجاری است.
تیموری با اشاره به بارندگی‌های اخیر و افزایش پوشش گیاهی در مراتع و جنگل‌ها، همچنین پیش بینی‌های موجود مبنی بر افزایش دمای هوای در کشور و آغاز زود‌تر فصل گرما بر اثر تشدید اثرات تغییر اقلیم، گفت: یکی از مهم‌ترین تهدید‌ها برای طبیعت و محیط زیست در این فصل، آتش سوزی جنگل‌ها و عرصه‌های طبیعی کشور است.
مدیرکل حفاظت و مدیریت شکار و صید سازمان حفاظت محیط زیست با ارائه آماری از تعداد و وسعت آتش سوزی‌های رخ داده در مناطق جنگلی تحت حفاظت سازمان حفاظت محیط زیست، گفت: در سال ۹۴ به رغم افزایش تعداد آتش سوزی‌ها نسبت به سال ۹۳، مساحت کمتری بر اثر آتش سوزی‌ها دچار تخریب شد و شاهد کاهش حدود ۵۰ درصدی وسعت جنگلی تحت تاثیر حریق در سال ۹۴ نسبت به سال ۹۳ بودیم.
وی از تشکیل ساختار اجرایی برای اطفای حریق در مناطق ۴ گانه استان‌های کشور خبر داد و افزود: با اقدامات خوب صورت گرفته شامل تشکیل ستاد راهبری اطفای حریق در کشور و ستاد واکنش سریع در استان‌ها، برگزاری مانورهای اطفای حریق در اکثر استان‌هایی که سابقه حریق دارند، تهیه تجهیزات انفرادی اطفای حریق برای محیط بانان و راه‌اندازی ایستگاه‌های سیار و پایش مناطقی که سابقه حریق دارند توانستیم میزان حریق در مناطق تحت حفاظت سازمان حفاظت محیط زیست را از ۶۷۰۰ هکتار در سال ۹۳ با کاهش ۵۰ درصدی به ۳۴۰۰ هکتار در سال ۹۴ برسانیم.
وی با اشاره به اینکه هم‌اکنون ۲۷۸ منطقه شامل پارک ملی، منطقه حفاظت شده، منطقه شکار ممنوع و اثر طبیعی ملی با وسعت 17 و نیم میلیون هکتار که دارای پوشش گیاهی، تنوع زیستی و جانوری مناسبی هستند، تحت حفاظت سازمان حفاظت محیط زیست است گفت: با هماهنگی صورت گرفته هم‌اکنون در ۱۴ استان کشور بالگرد برای اطفای حریق و انتقال نیروهای عملیاتی مستقر شده است که این اقدام موجب کاهش قابل توجه زمان حضور نیروهای عملیاتی برای اطفای حریق شده است. به شکلی که به طور مثال در برخی استان‌ها توانستیم این زمان را به ۱۵ دقیقه برسانیم که این میزان رکوردی برای حضور نیروهای اطفای حریق در مناطق صعب العبور کشور است.
مدیرکل دفتر حفاظت و مدیریت شکار و صید سازمان حفاظت محیط زیست با بیان اینکه تا روز گذشته ۶۵ مورد حریق در ۱۳ استان کشور داشتیم افزود: بر این اساس حدود ۲۹۵ هکتار از مناطق تحت حفاظت سازمان محیط زیست طعمه حریق شد که در مقایسه با سال گذشته با کاهش ۴۰ درصدی مواجه بودیم که این امر نشان دهنده اقدامات موثر سازمان در مدیریت حریق مناطق ۴ گانه است.
تیموری چهارمحال و بختیاری با ۱۶ مورد حریق به وسعت ۳۸ هکتار، فارس با ۱۰ مورد حریق در وسعت ۹۴ هکتار، لرستان با ۱۰ مورد حریق در وسعت ۳۷ هکتار و ایلام با ۷ مورد حریق در ۱۳ هکتار را ۴ استان کشور با بالا‌ترین میزان حریق به لحاظ تعداد وقوع اعلام کرد.
وی با بیان اینکه نتایج تحقیقات و آمارهای موجود نشان می‌دهد که حدود ۹۵ درصد آتش سوزی‌های جنگلی در مناطق تحت مدیریت سازمان حفاظت محیط زیست بر اثر عوامل انسانی همچون بی‌احتیاطی طبیعت گردان یا گردشگران و تنها ۵ درصد به دلیل عوامل طبیعی است، اظهار کرد: ارائه آموزش به عموم مردم و آگاه سازی آن‌ها از روش‌های صحیح طبیعت گردی و گردشگری در جنگل می‌تواند تا حد زیادی از تعداد حادثه‌های حریق در جنگل بکاهد.
تیموری، توسعه زمین‌های کشاورزی، تهیه زغال، درگیری‌های قومی و قبیله‌ای را جزو آتش سوزی‌های عمدی دانست و اظهار کرد: در آتش سوزی غیر عمدی تفرج غیر مسئولانه، سرایت آتش سوزی از زمین کشاورزی، بی‌احتیاطی منجر به روشن شدن و شدت گرفتن آتش سوزی در مناطق جنگلی و مراتع می‌شود.
وی حریق‌های طبیعی را عامل دیگر آتش سوزی‌های جنگلی دانست و گفت: ایجاد آتش سوزی در اثر تخمیر و فعل و انفعالات شیمیایی مواد آلی زمین، آذرخش، تابیدن نور خورشید به قطعات ته بطری و شیشه که حرارت خورشید را روی برگ‌ها و گیاهان متمرکز می‌کند از جمله عواملی است که در این دسته قرار می‌گیرد.
این مقام مسئول برگزاری ۱۴ مانور مقابله با آتش سوزی جنگل‌ها در ۱۴ استان کشور، راه اندازی ستاد راهبردی عملیات واکنش سریع و استقرار تیم اطفاء حریق در مناطق مستعد آتش سوزی، پایش مستمر مناطق چهارگانه در فصول محتمل به حریق، و افزایش همکاری و هماهنگی میان دستگاهی را از جمله دلایل کاهش وسعت مناطق تحت تاثیر حریق اعلام کرد و گفت: یکی از مواردی که سال گذشته مورد پیگیری و انجام قرار گرفت، موضوع قرارداد چندجانبه سازمان مدیریت بحران کشور، سازمان هوافضای سپاه، وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح، سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری و سازمان حفاظت محیط زیست برای بهره گیری از امکانات و خدمات پروازی در زمان حریق‌های جنگلی بود.
تیموری اشاره‌ای هم به نشست مشترک ارگان‌های مرتبط با آتش سوزی جنگل‌ها با معاون اول رئیس جمهور داشت و افزود: راه اندازی کمیته اطفاء حریق کشور با محوریت وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح و سازمان مدیریت بحران و همچنین تهیه و تدوین طرح جامع پنج ساله مدیریت، پیشگیری و اطفاء حریق در عرصه‌های طبیعی کشور با همکاری وزارت کشور به محوریت سازمان مدیریت بحران، وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح و سازمان‌های حفاظت محیط زیست و جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری از دستاوردهای این جلسه بود.
وی تخصیص اعتبار دولتی برای تجهیز دستگاه‌های مرتبط، همچنین تخصیص درون دستگاهی از سوی سازمان حفاظت محیط زیست برای پیشگیری و مقابله با آتش سوزی را از دیگر اقدامات صورت گرفته برشمرد و خاطرنشان کرد: در همین زمینه، ستاد واکنش سریع نیز از سال پیش تشکیل و فعالیت خود را آغاز کرده است.
این مقام مسئول از نصب تابلوهای هشدار دهنده در مناطقی با سابقه آتش سوزی غیرعمدی بر اثر بی‌احتیاطی خبر داد و گفت: در خصوص آتش سوزی‌های عمدی نیز ضمن اعلام عمومی ماده قانونی موجود در این زمینه به منظور پیشگیری از وقوع حادثه، با متخلفان به جد برخورد خواهد شد.
مدیرکل دفتر حفاظت و مدیریت شکار و صید سازمان حفاظت محیط زیست ضمن اشاره به آتش سوزی عمدی در ایلام طی سال گذشته و فارس طی سال جاری، خاطرنشان کرد: بر اساس ماده ۶۷۵ قانون مجازات اسلامی، کسانی که مرتکب آتش سوزی عمدی جنگل‌ها شوند به تحمل ۲ تا ۵ سال حبس محکوم خواهد شد.
تیموری افزود: همچنین کسانی که حین شروع به ارتکاب جرم دستگیری شوند به ۶ ماه تا ۲ سال حبس محکوم خواهند شد.
وی با بیان اینکه ۲۰ تا ۳۰ درصد آتش سوزی‌های جنگلی در ایران عمدی است، گفت: متاسفانه استان‌های زاگرس نشین بیشتر با پدیده آتش سوزی عمدی مواجه هستند و این در حالی است که آتش سوزی در جنگل‌های شمالی بیشتر به عوامل طبیعی، یا انسانی غیرعمد مرتبط است.
این مقام مسئول مهم‌ترین رکن در آتش سوزی جنگل‌ها را، پایش و پیشگیری دانست و اظهار کرد: پایش دقیق می‌تواند به اطفاء حریق در ساعات نخست آتش سوزی و جلوگیری از توسعه آن منجر شود.
تیموری افزود: به همین منظور برای نخستین بار در کشور و طی مانور اطفاء حریقی که در ایلام برگزار شد، سنسورهای هشدار آتش سوزی در جنگل‌های استان نصب و مورد استفاده قرار گرفت و پس از کسب نتیجه مثبت، مقرر شد طی هفته جاری، سنسورهای هشدار آتش سوزی جنگل‌ها در استان‌های گلستان، فارس، لرستان و ایلام نصب شود.
تیموری خاطرنشان کرد: در سال ۱۳۹۴ پس از آتش سوزی که در استان ایلام رخ داد اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس جمهوری، ۸ میلیارد تومان به مدیریت بحران اعتبار داد تا از صنعت هوایی، بالگرد، هواپیما و پهباد در پایش و اطفای حریق به محیط زیست و سازمان جنگل‌ها استفاده کند. این باعث شد سال ۱۳۹۴ در استان فارس و استان گیلان از بالگرد استفاده کنیم و از پهباد هم برای پایش منطقه در چند استان استفاده کردیم.
مدیرکل دفتر حفاظت و مدیریت شکار و صید سازمان حفاظت محیط زیست ادامه داد: امسال همچنین از طریق سازمان مدیریت بحران از منابع غیرسازمانی تجهیزات انفرادی برای محیط‌بانان خریدیم و حتی این تجهیزات بیش از ظرفیت محیط‌بانی تهیه شد تا در موارد لازم جوامع محلی هم بتوانند با استفاده از آن به محیط‌بانان کمک کنند.
وی گفت: سال گذشته استفاده از بالگرد تنها در ۲ تا ۳ استان ممکن بود امسال با هماهنگی سازمان هوافضای سپاه وزارت دفاع و مدیریت بحران در ۱۴ استان بالگرد برای اطفای حریق مستقر است. استان‌هایی که برخی را سازمان جنگل‌ها و برخی را سازمان محیط زیست پیشنهاد کرده است. در سال ۹۴ و ۹۵ برای اولین بار در سطح کشور بوده که از بالگرد به صورت سازمان دهی شده و مشخص و قطعی استفاده کردیم در سال‌های گذشته چنین چیزی نبوده است و اگر در پارک ملی گلستان آتش سوزی می‌شد باید با جمعیت هلال احمر و نهادهای دیگر تماس می‌گرفتیم و اگر بالکرد داشتند دو شبانه‌روز طول می‌کشید تا بفرستند اما الان بالگرد با قید فوریت در استان‌ها برای اطفای حریق وجود دارد.
