نوع دیگری از گوردخمه‌ها در دره شمی نمایان شد
کاوش در کل چندار دره شمی به پدیدار شدن نوع تازه‌ای از گور دخمه‌ها منجر شد که با داشتن درهای هویدا کار خاکسپاری‌های بعدی را برای مردم آسان‌تر می‌کرده است.
به گزارش ایلنا، جعفر مهر کیان سرپرست کاوش در دره شمی ایذه تصریح کرد: به منظور دست یافتن به اطلاعات بیشتر باستان‌شناختی ازکرانه خشک رود شمالی و بررسی پلکان ورودی به تختگاه شمالی که سکوهای سه گانه در آن کشف شد کار کاوش در کل چندار ادامه یافت.
او افزود: در ادامه کاوش در این کاوشگاه باستانی سازه‌هایی پدیدار شد که بر خلاف دیگر سازه‌های آرامگاهی زیر زمینی در فضای باز ساخته شده بودند.
به گفته مهر کیان، این گور دخمه‌ها بر خلاف دیگر گور دخمه‌های یافته شده که به شیوه بوم کند با دیواره چینی و پوشش پلکانی در دل زمین جای گرفته‌اند، با درهای سنگی آشکاری به فضای باز راه داشته‌اند.
وی تصریح کرد: این نوع گوردخمه‌ها به سبب وجود در، برای خاکسپاری‌های دیگر به راحتی مورد استفاده قرار می‌گرفتند.
مهر کیان با اشاره به گور شماره ۲۸ که با برداشت انبوه سنگهای انباشته درون و روی آن در کاوشگاه شماره ۱۸ کشف شد افزود: حین کاوش در این منطقه درگاهی نمایان شد که گروه باستان‌شناس گمان می‌کردند که پلکان غیر مستقیم این آرامگاه به سمت پلکان ورودی تختگاه است.
او اظ‌ها رداشت: در فرصت باقی مانده و با کاوش در این محوطه دریافتیم که این محوطه آرامگاهی رو به شمال پشت به پلکان یاد شده با زاویه ۹۰درجه است که پهلو به پهلو آرامگاه شماره ۲۶ قرار گرفته که شوربختانه توسط سودگران به غارت رفته است.
مهر کیان افزود: در پی سه فصل کاوش هیأت باستان‌شناسی ایران و ایتالیا به هیچ آرامگاه دست نخورده‌ای بر نخورده است و این نشان می‌دهد که در هشتاد سال گذشته بار‌ها آکروپل و نیایشگاه آیینی شمی مورد دستبرد متجاوزان میراث فرهنگی قرار گرفته و دارایی‌های آن به یغما رفته است.
این باستان‌شناس گفت: ده‌ها تخته سنگ زوجی به هم پیوسته که پوشش خرپشته این آرامگاه‌ها را تشکیل داده است توسط سوداگران شکسته و داخل آرامگاه‌ها با انباشت سنگ پر شده است.
وی با بیان اینکه قاچاقچیان دارایی‌های آرامگاه‌ها را غارت کردند، گفت: این سوداگران سکوهای آجری منحصر به فرد پیرامون محوطه را زیر و رو کردند به نحوی که هم اکنون صاحبان زمین‌ها در منطقه به زراعت بر روی این مناطق مشغول هستند.
او با اشاره به کشف ورق‌های بسیار کوچک ناب زرین در لابه لای سنگ‌ها از روکش‌هایی که می‌توانست به اشیای نفیسی مربوط باشد در این آرامگاه، اهمیت آن را داشتن دری سنگی و پابرجا دانست که با دو در سنگی به دست آمده در آرامگاه شماره ۱۳و۲۶کاملا متفاوت است.
مهر کیان افزود: کاوش‌های فصل سوم دره شمی که تا کنون ادامه داشته دستاوردهای ارزنده‌ای از معماری پس از هخامنشیان که آثار دوره سلوکی و الیمایی را در بر می‌گیرد آگاهی‌های ما را از دوره پارتی بسیار افزایش داده است.
او در پایان گفت: کاوش در دره شمی که با مجوز ریاست پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری آغاز شده بود به پایان رسید و هم اکنون تمهیدات حفاظتی در محوطه در نظر گرفته شده است.
وی اظهار امیدواری کرد که در آینده با پیدایش نوی کند یا سنگ نوشته‌هایی آگاهی‌های بیشتری از تاریخ و گذشته این سرزمین به دست آید.