عدم تبلیغ مدلهای دوستدار حیوانات در جامعه/ افزایش مشکلات روانی، حیوان آزاری را زیاد میکند
این روزها شبکههای اجتماعی فضای مجازی همانند آیینهای در حال نشان دادن واقعیتها و اتفاقات اجتماعی به شهروندان هستند، یکی از این واقعیات فیلمها و عکسهایی است که از صحنههای دلخراش حیوان آزاری حکایت دارد. رئیس انجمن روانشناسى اجتماعى کشور معتقد است؛ این مساله مىتواند؛ ناشى از مسائلى همچون افزایش مشکلات روانى در جامعه باشد.
مجید صفارینیا در گفتوگو با خبرنگار ایلنا با اشاره به اینکه تحلیلهای متفاوتی میتوان از موارد مشاهده شده از حیوان آزاری در کشور ارائه داد، گفت: در ابتدا باید به این مساله توجه کنیم که در جامعهای زندگی میکنیم که مدلهای دوستدار حیوانات در آن تشریح و تبلیغ نمیشود و حتی جامعه در برخی موارد به افرادی که از حیوانات نگهداری می کنند، نگاه خوبی ندارد؛ در حالی که کسانی که ارتباط خوبی با حیوانات دارند؛ معمولا افرادی هستند که احساسات نوعدوستانه در آنها بیش از دیگران است.
وی ادامه داد: از طرف دیگر در برابر چنین افرادی با کسانی روبرو هستیم که حیوانات را آزار می دهند، این افراد بدون شک در کودکی خود مورد آزار و اذیت، تنبیه و توهین دیگران بودهاند و احتمالا تحت آزار جسمی یا جنسی قرار داشته اند.
این روانشناس اجتماعی با بیان اینکه معمولا آزار دهندگان حیوانات از نظر روانی در شرایط مطلوبی قرار ندارند، ادامه داد: از آنجا که متاسفانه در جامعه تعداد افرادی که از مشکلات روانی رنج میبرند؛ در حال زیاد شدن است، بنابراین احتمال برخورد با موارد حیوانآزاری نیز بیشتر میشود.
صفارینیا در مورد دیگر تحلیلهای مربوط به این ناهنجاری توضیح داد: بحث دیگر مساله رواج «شخصیت جامعهپسند» است، کسانی که چنین شخصیتی دارند؛ معمولا مسئولیتپذیری اجتماعی یا نوعدوستی زیادی دارند، به جهان عادل اعتقاد دارند، خودشیفتگی آنها پایین است و در صدد آزار یا تخریب محیط پیرامون خود برنمیآیند؛ ما امروز در موارد تربیتی کمتر به سمت ترویج شخصیتهای جامعهپسند حرکت میکنیم و شاهدیم که کودکان در مدارس و خانوادهها کمتر با این شخصیت تربیت میشوند و به نظر میآید؛ بیشتر به سمت فردگرایی، منفعتگرایی و خودشیفتگی هدایت میشوند.
رییس انجمن روانشناسی اجتماعی ایران اظهار کرد: ما در مراحل رشد و تکامل انسان مرحلهای به نام حیواندوستی یا حیوان گرایی در سنین 4 الی 5 سالگی داریم، به همین علت هم شاهدیم که در کارتونها یا قصههای کودکان از شخصیتهایی در قالب حیوانات استفاده میکنند و کودکان نیز از آنها استقبال میکنند، توصیه میکنم که در این سن شرایط ارتباط برقرار کردن کودکان با حیوانات فراهم شود، برای نمونه والدین کودکان خود را در این سنین به باغ وحش یا باغ پرندگان ببرند و یا اینکه در صورت امکان شرایط نگهداری حیوانی خانگی مانند جوجه را فراهم کنند یا یک آکواریوم تهیه کنند؛ این مسئله میتواند؛ حیواندوستی و مسئولیتپذیری را به کودکان آموزش دهد.
وی ادامه داد: این در حالی است که به نظر میرسد؛ در کشور ما در سنینی که کودکان به حیوانات گرایش دارند یعنی از 5 – 4 سالگی تا 9 – 8 سالگی امکان نگهداری از یک حیوان خانگی یا برقراری ارتباط بین حیوان و کودک و آموزش مسئولیتپذیری از این طریق به کودکان کمتر وجود دارد، اما اگر در این مرحله ارتباط حیوان با کودک را به خوبی برقرار کنیم؛ در آینده شهروندان حیواندوستی خواهیم داشت.
این استاد دانشگاه با اشاره به اهمیت آموزش و آگاهی دادن به مردم در زمینه برخورد با حیوانات و محیط زیست، گفت: حتی در مدرسهها نیز میتوان حیواناتی را نگه داشت که دانشآموزان بتوانند با آنها ارتباط برقرار کنند. همچنین سیستم آموزش و پرورش ما باید کاری کند که حمایت، نگهداری و کمک به حیوانات و محیط زیست به عنوان نشانهای از عزت نفس در کودکان شناخته شود.
صابرینیا با بیان اینکه رویکردهای متفاوتی در آیینها و مکاتب اخلاقی در خصوص محیط زیست و حیوانات وجود دارد، اظهار کرد: در برخی از آیینها حیوانات و محیط زیست فراتر از انسان شمرده میشوند، گروه دیگری نیز محیط زیست و حیوانات را برابر انسان تلقی میکنند و برخی آیینها نیز انسان را بر دیگر موجودات برتر میدانند.
وی افزود: در برخی کشورها مانند هند و ژاپن شاهدیم که حیواناتی مانند میمون یا طاووس در چند متری انسانها حضور دارند و کسی به دنبال شکار، آزار یا گرفتن آنها نیست. در واقع همزیستی مسالمتآمیزی بین حیوانات و انسانها وجود دارد، اما در ایران شاهدیم که حتی اگر یک پرنده مانند فنچ در خیابان پرواز کند؛ ممکن است؛ 10 نفر برای گرفتن آن به دنبالش باشند.