سازمان بازرسی پیش از دولت یازدهم از بورسیه‌ها باخبر بود/ از رحمانی فضلی درباره بورسیه‌ها بپرسید
سرپرست سابق وزارت علوم گفت: از آقای رحمانی فضلی که آن زمان رییس دیوان محاسبات بودند می‌توانید سوال کنید که زمان وی بورسیه‌ها مورد بررسی قرار گرفته بود.
به گزارش خبرنگار ایلنا، محمدعلی نجفی سرپرست سابق وزارت علوم و مشاور اقتصادی رییس جمهور در نشستی که توسط انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه تهران و علوم پزشکی تهران در دانشکده فنی این دانشگاه برگزار شد، بار دیگر درباره بورسیه‌های غیرقانونی دولت سابق توضیح داد.
سرپرست سابق وزارت علوم با تاکید بر اینکه درباره بورسیه‌ها یک گزارش توصیفی ارائه می‌کنم نه یک گزارش تحلیلی، اظهار داشت: از زمانی که سرپرست وزارت علوم بودم و همچنین در زمان آقای فرجی‌دانا و همین الان که آقای فرهادی وزیر علوم است، تلاش بر این بوده که به مسئله بورسیه‌ها به عنوان موضوعی سیاسی نگاه نشود و آن را منصفانه بررسی کنیم.
نجفی با اشاره به اینکه قبل از آنکه دولت تدبیر و امید به موضوع بورسیه‌ها وارد شود، دیوان محاسبات به آن ورود کرده بود، تصریح کرد: در اواخر دولت دهم ایرادهایی به‌حق به ضوابط انتخاب بورسیه‌ها گرفته شد و چون آن زمان وزارت علوم کاری نکرد، در آذرماه ۹۲ نامه‌ای به صورت محرمانه به وزیر وقت علوم نوشته شد که در آن قید شده بود اگر از این پس پرداختی بابت بورسیه‌ها داشته باشید، باید پاسخگو باشید.
وی افزود: کسانی که دولت تدبیر و امید را به این متهم می‌کردند که با بورسیه‌ها برخورد سیاسی شده، اشتباه می‌کنند؛ از آقای رحمانی فضلی که آن زمان رییس دیوان محاسبات بودند می‌توانید سوال کنید که زمان ایشان بورسیه‌ها مورد بررسی قرار گرفته بود. البته ذکر این نکته هم ضروری است که سازمان بازرسی نیز قبل از روی کار آمدن دولت تدبیر و امید از این موضوع اطلاع داشت اما هیچ وقت از سازمان نامه‌ای دریافت نکردیم.
سرپرست سابق وزارت علوم ادامه داد: زمانی که به وزارت علوم رفتم، پرونده بورسیه‌ها باز بود و تمام تلاش خود را برای جمع‌بندی این پرونده انجام دادم، در نهایت پس از پایان بررسی‌ها، بیانیه‌ای صادر کردیم که بعد از این بیانیه، رییس مجلس در جلسه علنی از وزارت علوم تشکر کرد، چراکه آن بیانیه تصمیمی عقلانی و منطقی بود.
نجفی عنوان کرد: هنوز هم سعی بر این است که حرمت افراد بورسیه شده نگه داشته شود و آبروی کسی خدشه‌دار نشود و اسمی از کسی برده نشود. البته زمانی لیستی در رسانه‌ها منتشر شد که از طرف وزارت علوم نبود و بعضا برخی از اسامی آن اشتباه بود.
وی با بیان اینکه هنوز هم در وزارت علوم تلاش بر این است که از رسانه‌ای شدن مسائل مربوط به این بورسیه‌ها پرهیز شود، گفت: متاسفانه شاهد هستیم در طول این مدت منتقدان وزارت علوم و کسانی که خودشان مسئول بورسیه‌ها بودند، به‌شدت تبلیغات منفی علیه وزارت علوم انجام می‌دهند.
سرپرست سابق وزارت علوم ادامه داد: دو مسئله را باید از هم جدا کرد؛ یکی مقرراتی است که توسط مسولان وقت وزارت علوم وضع شد که هم با قانون و با ضوابط علمی در دانشگاه‌ها مغایر است و کسانی که خلاف قانون عمل کرده‌اند باید حتما پاسخگو باشند.
نجفی اضافه کرد: خوشحالم از اینکه اعلام شده رهبری با ورود قوه قضائیه به بحث بورسیه‌ها موافقت کردند و مسئولان وزارت علوم هم این آمادگی را دارند که پاسخگو باشند و همچنین کسانی که خلاف قانون، قوانین جدید وضع کردند باید پاسخگو باشند.
وی افزود: یکی از اشکال‌های قانونی در بحث بورسیه‌ها این بود که در قانون اعزام دانشجو به خارج از کشور که سال ۶۴ تصویب شده، صراحت دارد که برای اعزام دانشجویان به خارج از کشور باید آزمون علمی از آن‌ها گرفته شودف بنابراین اعزام دانشجو بدون برگزاری این آزمون خلاف قانون بوده است.
سرپرست سابق وزارت علوم با اشاره به اینکه این قانون در سال ۸۵ توسط دکتر زاهدی دستخوش تغییراتی شد و یک بند به دستورالعمل بورسیه‌ها اضافه شد، گفت: با توجه به این بند افرادی که دارای رتبه‌های اول المپیاد‌ها بودند از طریق فراخوان می‌توانستند گزینش شوند. سال ۸۷ نیز یک بند دیگر به آن اضافه شد مبنی بر اینکه افراد با سوابق برجسته علمی و فرهنگی برای اعزام به خارج بورسیه می‌شدند؛ اینجاست که ضوابط علمی مورد تهاجم قرار می‌گیرند.
سرپرست سابق وزارت علوم ادامه داد: یک روشی در اعزام دانشجو وجود داشته که اگر دانشجویی آزمون دهد و قبول شود و پذیرش از یکی از دانشگاه مورد تایید وزارت علوم را داشته باشد ولی نتواند به دلایلی به خارج از کشور برود و یا وزارت علوم فکر کند در داخل ظرفیت جدیدی داشته باشد، آن دانشجو بورس خارج به داخل می‌شود. این مورد در واقع یک استثناء بوده اما از سال ۸۷ به بعد این موضوع تبدیل به یک قاعده شد.
وی در ادامه خاطرنشان کرد: متاسفانه بدون اینکه آزمون زبان برگزار شود و از یک دانشگاه خارجی پذیرش گرفته شود، بورس دانشجو تبدیل به داخل می‌شد و به نوعی آزمون ورود به دکترا دور زده می‌شد. در این راستا تقریبا ۶۰ درصد کسانی که به بورس داخل تبدیل شده بودند ودر رشته گروه علوم انسانی هستند در حالی که اعزام به خارج در گروه علوم انسانی معمولا زیر ۵ درصد بوده است.
نجفی اضافه کرد: بعد از سه سال و نیم در سال ۹۰ خود مسوولان وزارت علوم پی می‌برند که روش گزینش برای بورس اشکال قانونی دارد و در دی ماه ۹۰ رییس سازمان دانشجویان، نامه‌ای به وزیر می‌نویسد و در ان تاکید می‌شود که دانشجویان باید با آزمون به خارج بورس شوند و شیوه انتخاب منطبق با قانون نیست و اصلاح بورس خارج به داخل حقیقت ندارد.
سرپرست سابق وزارت علوم عنوان کرد: آن‌ها خودشان فهمیده بودند که کار غیر قابل دفاع انجام شده و باید سفره‌شان برچیده شود. در نهایت پیشنهاد رییس سازمان دانشجویان به وزیر مورد تایید قرار نمی‌گیرد و در سال ۹۱ وزیر پاسخ می‌دهد که این روش عادلانه است و در مورد اعزام به خارج باید اعزام به کشورهای آفریقای جنوبی «ونزوئلا، اکوادور و مکزیک» مدنظر قرار گیرد. کسانی که این ضوابط را تصویب کردند و برای وزارت علوم تعهداتی را ایجاد کردند باید پاسخگو باشند ودستگاه قضایی به کار آن‌ها رسیدگی کنند.
نجفی همچنین درباره شیوه اعمال ضوابط بورسیه‌ها توضیح داد و گفت: در بررسی پرونده‌های بورسیه‌ها متوجه شدیم که افرادی انتخاب شدند که ضوابط مورد نظر هیات حاکم قبلی را هم نداشتند. به طور مثال حتی شرط معدل ۱۴ و ۱۶ ویا ضوابط سنی را دارا نبودند. موردی هم داشتیم که فرد بالای ۵۰ سال سن داشته و بورس شده است. همچنین کسی که از بورس استفاده می‌کنند نباید همزمان در جای دیگر اشتغال داشته باشد و از دولت حقوق بگیرد که از این موارد نیز در پرونده بورسیه‌ها مشاهده شد.
وی با اشاره به اینکه در سالهای ۸۸ تا ۹۲ یعنی در زمان وزارت آقایان زاهدی و دانشجو سه هزار و ۷۷۲ نفر بورسیه شدند گفت: ۱۸۰۰ نفر از این افراد بورس داخل، ۷۲۲ اعزام به خارج و ۱۱۱ نفر مربی دانشگاه بودند که بورس شدند. مشکل مربیان دانشگاه این بود که اگر کسی مربی باشد و ا گر بخواهد به صورت بورس ادامه تحصیل دهد یا باید استخدام رسمی باشد و یا هیات امناءدانشگاه شرایط او را تصویب کند که هیچ کدام از مربیانی که پیمانی بودند هیات امنای دانشگاه تصویب نکرده بود و ما پس از آن تاکید کردیم هیات امنا باید تصویب کند.
وی با اشاره به اینکه نحوه بررسی ما به این صورت بود که یک هیات پنج نفره تعیین کردیم، گفت: قرار شد کسانی که اطلاعات نادرست داده بودند و به آن‌ها بورس تعلق گرفته بود، بورس آن‌ها قطع و اخراج شوند که این افراد ۳۶ نفر بودند و زمانی که این موضوع را اعلام کردیم برخی از رسانه‌ها عنوان کردند همه داستان بورسیه همین ۳۶ نفر بود. باید بگوییم که این ۳۶ نفر کسانی بودند اطلاعات غلط داده بودند و تخلف در بورسیه‌ها پیش از اینهاست.
سرپرست سابق وزارت علوم با اشاره به اینکه وزارت علوم هنوز هم به مساله بورسیه‌ها با ماهیت سیاسی نگاه نمی‌کند گفت: گرچه می‌شود یک تحلیل سیاسی درباره مسوولان وقت و کسانیکه بر خلاف قوانین اقداماتی انجام دادند، کرد.
نجفی بیان کرد: ۷۲۹ نفری که به خارج اعزام شده بودند ملاک و معیار این بود که اگر در این مدت نمرات خوبی را کسب کرده بودند به تحصیلشان ادامه دهندو کماکان پرداخت شهری ادامه داشته باشد البته در یک مورد بورس یکی از آقایان را قطع کردیم علت هم این بود که این آقا اقامت آمریکا گرفته بود و این خلاف ضابطه بورس است. البته بنا نداریم که اسم و نشانی ببریم که این پسر کدام یک از آقایان است.