هنوز یکی از مصدومان بدحال حادثه منا در عربستان است

به گزارش خبرنگار ایلنا، سیدعلی مرعشی در نشست خبری امروز خود که در تشریح گزراش عملکرد مرکز پزشکی هلال احمر در حج تمتع و اعزام تیم پزشکی برای ارائه خدمات درمانی در ایام عاشورا و تاسوعای حسینی برگزار شد گفت: متاسفانه حج امسال با دو فاجعه آمیخته بود که فاجعه دوم عمیق‌تر و غم‌بارتر از فاجعه اول بود.

وی با تاکید بر اینکه قبل از اعزام تیم پزشکی به مکه تفاوت‌هایی را نسبت به سال‌های قبل قائل شدیم گفت: شرایط سیاسی منطقه و حضور کشور ما در عرصه بین‌المللی موجب شد که احتمال بدهیم حج امسال تحت تاثیر مسائل سیاسی منطقه قرار بگیرد. همچنین به دلیل اینکه زمان حج امسال نسبت به سال‌های قبل طولانی‌تر بود تیم و کادر پزشکی متفاوت‌تری را در نظر گرفتیم.

وی تاکید کرد: در انتخاب تیم افرادی را انتخاب کردیم که تجربه حضور به عنوان پزشک را در مراسم حج داشته باشند، امکان ماندگاری طولانی مدت آنها فراهم باشد و با داشتن تخصص‌های متفاوت بتوان از آنها در شرایط گوناگون استفاده کرد.

رئیس مرکز پزشکی حج و زیارت هلال احمر افزود: نیروهایی را انتخاب کردیم که توانایی کار بیشتر از 16 ساعت را داشته باشند که برای دو شیفت کار کنند ضمن اینکه در این دوره نیروهایی در تیم حضور داشتند که مسلط به زبان عربی بودند.

وی افزود: پیش از مراسم حج امسال رایزنی‌هایی را با مسئولین بهداشت و روان مکه داشتیم و تعامل خوبی برقرار شده بود. مکه برخی بیمارستان‌های فوق‌تخصصی دارد که بستری شدن بیمار در آن شرایط خاصی دارد و لازم به رایزنی‌های زیاد است. طبق رایزنی‌هایی که انجام دادیم قرار شد بیمارستان ایران در مکه به عنوان یکی از بیمارستان‌های مجوزدار سعودی قبول شود تا بتوان از آن بیمار را به مراکز تخصصی عربستان انتقال داد. همچنین اقداماتی برای درخواست دارو، آمبولانس و انتقال بیمار انجام شده بود.

وی با اشاره به حادثه‌ای که در مسجدالحرام رخ داد گفت: بعد از سقوط جرثقیل اولین تیمی که قبل از سعودی‌ها به محل حادثه رسید نیروهای هلال احمر بودند.

مرعشی گفت: با توجه به تجربه‌ای که از سال قبل داشتیم با اعلام بارندگی و وزش باد شدید نیروهای خود را در حالت آماده‌باش گذاشتیم از این رو هشت دقیقه بعد از بروز حادثه نیروها به مسجدالحرام رسیدند.

رئیس مرکز پزشکی حج و زیارت هلال احمر خاطرنشان کرد: علاوه بر این یک تیم در بیمارستان نزدیک حادثه حضور داشت تا بیماران و مجروحان ایرانی شناسایی و در کمترین زمان به بیمارستان ایران منتقل شوند. در این میان برخی از بیماران که نیازمند انجام عمل تخصصی بودند به بیمارستان‌های تخصصی عربستان منتقل شدند و تحت جراحی قرار گرفتند.

مرعشی با تاکید براینکه حادثه منا از چند جنبه قابل طرح است گفت: اگر برنامه‌ریزی مناسبی در نیروهای انتظامی سعودی وجود داشت شاهد بروز این حادثه نبودیم. ضمن اینکه بعد از حادثه نیز در رسیدگی به مجروحان، حادثه‌دیدگان و جمع‌آوری اجساد شاهد کوتاهی‌های زیادی بودیم.

وی گفت: حادثه منا در ساعت 8:45 صبح اتفاق افتاد و درست در همان زمان چندین نفر از پزشکان ما با روحانی کاروان برای انجام اعمال حج به منا رفته بودند.

وی تاکید کرد: بعد از دریافت اولین خبرها از حادثه منا و بررسی عمق فاجعه هفت تیم شش‌نفره با امکانات اولیه لازم عازم محل حادثه شدند. اما نیروهای سعودی که بی‌تجربه نیز بودند اجازه مداخله تیم درمانی را نمی‌دادند و حتی جلوی ورود آمبولانس را هم گرفته بودند.

وی تاکید کرد: در آن شرایط خیلی از مصدومان به دلیل گرمازدگی و تحلیل رفتن نیروی جسمی و فشار جمعیت فوت کردند.

مرعشی گفت: امکانات بیمارستانی منا نیز جوابگوی حادثه نبود. در مجموع در بیمارستان‌های منا 500 تخت وجود داشت که در همان ساعات ابتدایی حادثه امکانات درمانی‌شان به پایان رسید.

وی افزود: علاوه بر اینکه باید مجروحین را شناسایی و به بیمارستان ایران منتقل می‌کردیم اقداماتی را نیز خارج از وظایف برای شناسایی اجساد انجام دادیم. 

وی گفت: در زمان حادثه برای اینکه کار شناسایی افراد راحت‌تر صورت بگیرد عکاسان هلال احمر از آنها عکس می‌گرفتند که بازداشت شدند اما ما تمام تلاش خود را کردیم که اقدامات مناسبی انجام دهیم.

مرعشی گفت: حجم فاجعه به حدی بود که اجساد روی هم ریخته شده بود اما تخلیه اجساد به کندی صورت می‌گرفت. هوا بسیار گرم بود و رفته‌رفته کار شناسایی اجساد را مشکل می‌کرد.

رئیس مرکز پزشکی حج و زیارت هلال احمر با اشاره به اینکه 53 کاروان ایرانی در این حادثه آسیب دیدند گفت: بعد از حادثه شاهد بروز شوک‌های عصبی و روانی در بین سایر زائران بودیم و لزوم حمایت روانی از زائران وجود داشت. از این رو 2 نفر از همکاران روانپزشک ما و یک نفر از زائرین که وی هم روانپزشک بود در چند جلسه گروهی به مشاوره و درمان‌های لازم زائران اقدام کردند.

مرعشی گفت: بعد از حضور وزیر بهداشت در مکه رسیدگی به وضعیت فوت‌شدگان نیز به هلال احمر واگذار شد شاهد آن بودیم که یک هفته بعد از حادثه منا آقای کولیوند هر روز تا اذان صبح بیدار می‌ماند، چند ساعت استراحت می‌کرد و دوباره به وضعیت مصدومان و جانباختگان رسیدگی می‌کرد.

وی گفت: مراحل زیادی را باید برای انتقال اجساد به کشور طی می‌کردیم که با رایزنی‌ها این مراحل را کاهش دادیم و توانستیم 114 نفر از جانباختگان را در اولین فرصت به کشور منتقل کنیم که خود آقای کولیوند بر تک‌تک این افراد نظارت داشت.

مرعشی گفت: علاوه بر این مسئله برای شناسایی مصدومان حادثه که در بیمارستان‌های دیگر بستری بودند لازم بود که هر روز در چند نوبت به 4 بیمارستان عرفات،12 بیمارستان مکه،13 بیمارستان جده و 5 بیمارستان طائف سرکشی کنیم چرا که به طور مرتب بیماران به بیمارستان‌های مختلف منتقل می‌شدند. پیکرهای مجهول‌الهویه تخت به تخت و اتاق به اتاق مورد بازدید قرار گرفت. حتی بیماران بدحال که زیر دستگاه‌های تنفسی بودند بازدید شدند که عکس از آنها تهیه شد تا شناسایی شوند.

وی افزود: ستاد ارتباط با اعضای کاروان و خانواده جانباختگان را ایجاد کردیم که به صورت 24 ساعته فعالیت می‌کرد و خانواده‌ها با آن تماس می‌گرفتند تا وضعیت عزیزانشان را جویا شوند. همچنین تصاویر فوت‌شدگان به صورت اسلاید شو در مراکز درمانی ایران نمایش داده شد تا بتوان آنها را شناسایی کرد.

وی با اشاره به بازار داغ شایعه در ایران گفت: فاجعه منا بسیار بزرگ بود و نیروهای ما بیش از توان جسمی و روحی خودشان در این حادثه خدمت‌رسانی کردند. اما آنچه نیروی ما را مستهلک می‌کرد بازار داغ شایعات و جابجایی مداوم مجروحین بود.

وی با اشاره به اینکه 500 نفر نیرو در مراسم حج امسال از سوی هلال احمر اعزام شده بود گفت: 280 نفر از نیروهای ما در محیط و همراه کاروان‌ها خدمت‌رسانی می‌کردند و 220 نفر از آنها در بیمارستان‌ها حضور داشتند که شامل امدادگر، کادر پرستاری، کادر پزشکی، بخش‌های اداری و پشتیبانی و پزشکان عرب‌زبان بود.

وی گفت: 300 میلیون تومان تجهیزات از قبیل دستگاه‌های شوک، مانیتورینگ، اکسیژن و... را به همراه تیم کامل پزشکی شامل متخصصین بیهوشی، متخصص قلب و کادر کامل پرستاری در نظر گرفتیم تا بتوانیم هر بیماری که در شرایط نامناسب زیر دستگاه‌های تنفسی بودند به کشور منتقل کنیم.

مرعشی تاکید کرد: شرایطی که در عربستان برای شناسایی اجساد و خدمت رسانی به مجروحین شاهد بودیم موجب شد که تصمیم بگیریم همه ایرانیان متاثر از این حادثه را به کشور منتقل کنیم. تنها یک بیمار که شرایط نامناسب دارد به همراه یک پزشک در بیمارستان ایران مانده تا شرایط وی برای انتقال به کشور فراهم شود.