مدیر پایگاه میراث جهانی تخت‌جمشید:
نقشه ژئورفرنس حرائم تخت‌جمشید و نقش رستم تهیه شد
مدیر پایگاه میراث جهانی تخت‌جمشید از تهیه نقشه ژئورفرنس از نشانه‌های حرائم تخت جمشید، نقش رستم و شهر استخر در فرمت گوگل ارت و جی آی اس خبر داد.
به گزارش ایلنا، مسعود رضایی منفرد گفت: با تهیه نقشه ژئورفرنس از نشانه های حرائم تخت جمشید، نقش رستم و شهر استخر، امکان کارشناسی و ردیابی موقعیت این نشانه ها بصورت آفلاین و برای اولین بار در ایران برای کارشناسان میراث فرهنگی فراهم شد.
مدیر پایگاه میراث جهانی تخت جمشید افزود: با اجرای این طرح، بحث تبیین حریم و محدوده های آن تکمیل و علاوه بر کارشناسان، امکان نظارت پیوسته از موقعیت تک تک نشانه ها هم در دفتر کار و هم در محل (فیلد) توسط یگان حفاظت امکان پذیر خواهد بود.
مسعود رضایی منفرد، شاخص گذاری حریم را در ابتدا به شکل نشانه های بتونی و در مرحله بعد در قالب تهیه و تولید نقشه ژئورفرنس، یکی از عوامل مهم حفاظتی محوطه های باستانی بر شمرد و گفت: در عصری که فرایندهای رشد و توسعه در قالب افزایش جمعیت و افزایش ساخت و ساز، افزایش میزان بهره وری از زمین های کشاورزی و آب های زیر زمینی، و ساخت و توسعه مراکز شهری و صنعتی موجب تغییر هرچه سریعتر چهره زمین شده است،تعیین و تثبیت حریم آثار از مباحث مهم در حوزه میراث فرهنگی به شمار می رود.
محوطه میراث جهانی تخت جمشید در 10 کیلومتری شمال شهر مرودشت در استان فارس قرار گرفته است. این محوطه در تاریخ 24 شهریور 1310 با شماره20 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید و در 4 آبان ماه 1358 نیز به دلیل هماهنگی ویژگی های آن با بندهای شماره 1، 3 و 6 کنوانسیون حمایت از میراث فرهنگی و طبیعی جهان به عنوان 114 اثر در فهرست میراث جهانی جای گرفت.
افشین یزدانی ،کارشناس حرائم پارسه – پاسارگاد نیز در این رابطه گفت: بازنگری نقشه حریم محوطه میراث جهانی تخت جمشید، نقش رستم و شهر استخر در سال 1390 تهیه و به تصویب سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری رسید و در تابستان 1392 نیز عملیات نشانه گذاری محدوده حریم درجه یک و دو به عنوان یک اقدام مهم ، برای نخستین بار در کشور، به انجام رسید.
وی ادامه داد: در آن پروژه خطوط حرائم ، بازنگری شد و نشانه های (میله ها)20/1 سانتی متری با وزن تقریبی 400 کیلوگرمی در قسمتهای مختلف از مسیر خطوط حرایم در زمین کار گذاشته شد.
یزدانی ، تهیه و تولید نقشه ژئو رفرنس و یا زمین مرجع را تکمیل پروژه نشانه گذاری حریم عنوان کرد و به این مهم اشاره داشت که نشانه گذاری حرائم آثار دارای ارزش تاریخی و میراث فرهنگی، به صورت بتونی برای اولین بار در ایران، در محدوده تخت جمشید ، نقش رستم و شهر استخر ، انجام شد.
کارشناس حرائم پارسه- پاسارگاد، تهیه نقشه از موقعیت یابی نشانه ها و تثبیت موقعیت جغرافیایی و مکانی آنها را بدلیل کاربردی بودن آن در مباحث حفاظتی، باستان شناسی و پاسخگویی به استعلامات تعیین حریم، حائز اهمیت خواند و گفت: از آنجا که در پروژه های پیشین حریم تخت جمشید ، موقعیت تمام نشانه ها مشخص نشده بود و دارای شماره نبودند، در حال حاضر و در تکمیل پروژه تعیین حریم، موضوع تهیه نقشه از موقعیت نشانه ها (میله ها) و کدگذاری (شماره گذاری نشانه ها) در فرمت نقشه جی آی اس و گوگل ارت طی این طرح پژوهشی- میدانی انجام شد.
به گفته یزدانی، هر یک از میله ها با کدی که برای آن تعریف می شود، جابجایی احتمالی آنها قابل رهگیری است. و نمایش موقعیت هر یک از نشانه های محدوده ثبت شده بر روی تصویر های هوایی روزآمد که در فرآیند زمین مرجع ( ژئو رفرنس) تبدیل به نقشه های هوایی می شود و تغییرات مرزبندی شده ، قابل مشاهده است.
گفتنی است : کدگذاری نشانه های (میله ها) حریم یک تخت جمشید با کد اختصاری 1-1 و کدگذاری نشانه ها ی(میله ها) حریم 2 تخت جمشید با کد اختصاری2- 1 در دستگاه جی پی اس بر اساس مختصات یو تی ام ثبت گردید که عدد سمت راست کد به معنای حریم یک و یا دو تخت جمشید و عدد سمت چپ کد به معنای شماره نشانه ( میله) می باشد. در طی این طرح پژوهشی مختصات 522 عدد از نشانه های حرایم تخت جمشید، نقش رستم و شهر استخر ثبت شد.
با تهیه و تولید نقشه زمین مرجع، جانمایی میله ها و نشانه ها تثبیت و تغییرات جزیی پیش آمده و جابجایی های اندکی که در محدوده حریم، مشاهده شد ، توسط کارشناسان یگان حفاظت تصحیح و به محل اولیه خود برگردانده شدو با همان مختصات مکانی که در نقشه حریم جانمایی شده بود، ثبت شد.
