تنوع فرهنگی ایران از کل اروپا بیشتر است

به گزارش ایلنا، سید محمد بهشتی این مطلب را در همایش "تهران ،آیینه ایران " بیان و تصریح کرد عنوان این همایش بازگو کننده این مطلب است که تهران را در آیینه ایران و ایران را هم در آیینه تهران باید ببینیم ، درواقع نسبت تهران و ایران آیینه های روبرو است .

وی افزود:حضور اقوام مختلف با تنوع فرهنگی بسیار در تهران که با مزیت هایشان به تهران آمده اند باعث شده که زیر پوست شهر ، تهران توسط مزیت های تنوع فرهنگی کل ایران در این ایران کوچک اداره شود و این عنوان به حق شایسته تهران است .

این را در مورد تمامی شهرهای ایران، آثار ملموس و نا ملموس می توانیم بگوییم زیرا که همگی مانند آیینه های روبرو هستند که برخی آیینه های فراختر و برخی کوچکترند.

به گفته وی ، از جمله آیینه های فراخی که می توان با نظر کردن در آن ایران را دید تهران است .

بهشتی خاطر نشان کرد :ایران سرزمینی برخوردار از تنوع فرهنگی فوق العاده زیاد است و من باور دارم تنوع فرهنگی که ما در ایران داریم از کل اروپا بیشتر است .

در خیلی از موارد دیگر مانند تنوع فرهنگی هم وضعیت به همین شکل است به طوری که در اطلس های طبیعی جهان وقتی به ایران می رسیم خیلی ریز نقش می شود درصورتیکه پهنه های دیگر جهان خیلی گل درشت است .

بهشتی با اشاره به اینکه در ایران به فاصله چند کیلومتر می توانید به یک اقلیم دیگر برسید تصریح کرد که این یکی از عواملی است که باعث شده ایران از یک تنوع فرهنگی بسیار فراوانی برخوردار شود.

او دلیل وجود تنوع فرهنگی بسیار در ایران را دراین دانست که فرهنگ حاصل تعامل تاریخی انسان با محیط است و تجربه تاریخی که انسان کسب می کند طی تعامل با محیط فرهنگ می شود و چون محیط ها با هم فرق می کنند به طبع فرهنگ ها با هم متفاوت می شوند ، از آن جهت که در ایران محیط های متنوعی داریم قاعدتا فرهنگ های متفاوتی هم پیدا می کنیم .

رییس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری با اشاره به اینکه به عقیده زبانشناسان در ایران بین 20تا60زبان وبیش 70هزار گویش وجود دارد گفت:گویش یکی از شاهد های تفاوت های فرهنگی است که اگر این 70هزار تا را در نظر بگیریم به آن معنی است که 70هزار کیفیت فرهنگی داریم که ممکن است تفاوت های کوچکی با هم داشته باشند .

همواره یک تلقی عامیانه در مورد این کیفیت های فرهنگی وجود دارد و آن تفاوت لهجه و لباسهای اینها است در حالی که این ظواهر امر است و حقیقتا اینها کیفیتشان با هم متفاوت است و بنا به تفاوت های کیفی شان در کل سرزمین ایران (با تاریخ بسیار طولانی زیست )هر کدام نقشی را به عهده گرفته اند .

یعنی به واقع ما شاهد یک نمایشنامه بزرگی هستیم به نام ایران که این تفاوت های فرهنگی در مقیاس زیستگاه خودشان و مقیاس ملی هر کدام نقشی را به عهده گرفته اند و اجرا می کنند.

به گفته بهشتی ،در واقع تنوع فرهنگی در ایران اندام واره است و انگار یک موجود واحد است که هر کدام از کیفیت های فرهنگی نقش یک عضو (چشم ، گوش، دست و...) را آن بازی می کنند وهمه یک موجود هستند که در بزنگاه های مختلف فرهنگی یکی از کیفیت های فرهنگی شروع به ایفای نقش می کنند .

بهشتی در ادامه با اشاره به نقش هریک از اقوام ایرانی در مقابله با رویدادهای طبیعی و غیر طبیعی گفت :هر یک از اقوام ایرانی به طبع تنوع فرهنگی نقشی را به عهده دارند و در بزنگاه های مختلف تاریخی به میدان آمده و نقش خود را ایفا می کنند.

وی با اشاره به جابجایی پایتخت ایران حداقل در دوران اسلامی خاطر نشان ساخت که تبریز، قزوین ، سلطانیه ، اصفهان ، مشهد ، هرات و ... همه زمانی پایتخت بوده اند و قبل از اینکه تهران پایتخت شود شاهد این هستیم که حتی در یک حکومت(ایلخانی ، تیموری، صفوی و...) چند بار پایتخت ایران جابجا شده است بجز تهران .

بهشتی افزود : البته از دوران کریم خان که تصمیم می گیرد تهران را پایتخت کند و اقدام عملی به جای نمی آورد تا قاجار که این کار را انجام می دهد و در دوران پهلوی و جمهوری اسلامی نیز تهران پایتخت باقی ماند.

علی رغم این جابجایی و تنوع رفتاری با موقعیت پایگاه ، یک فصل مشترک در تمامی این پایتخت ها اتفاق می افتد، آن هم این است که هر جا که پایتخت می شده نخبگان از سراسر کشور به آنجا فراخوانده می شدند بطوریکه وقتی به اصفهان دوره صفویه نگاه می کنیم می بینیم که محله تبریزی ها و ... دارد که همگی از گوشه و کنار این سرزمین به آنجا رفته و این شهر را به یک ایران کوچک تبدیل کرده اند .

وی گفت : در مورد تهران یک اتفاق عجیبی افتاده و آن هم این است که تمامی تنوع فرهنگی ها یک نمایندگی در تهران دارند وخصوصا بعد از سال 42و اصلاحات ارضی شاهد این هستیم که این مهاجرت ها از روستا ها هم به تهران اتفاق می افتد.

البته این مهاجرت ها خیلی مشکلات هم ایجاد کرده ولی از منظر مردم شناختی این اتفاق افتاده که تهران حقیقتا ایران کوچک شده است .

بهشتی خاطرنشان ساخت که این تنوع فرهنگی که به تهران آمده همراه با مزیت هایش به تهران آمده است و اثر آن این شده است که زیر پوست شهر ، تهران توسط مزیت های تنوع فرهنگی کل ایران در این ایران کوچک اداره شود .

بهشتی تصریح کرد :یک نکته ای که باز در تهران انعکاس دارد پویایی فرهنگی است و اگر ما فرهنگ را درست بشناسیم می بینیم هیچ زمانی در گذشته متوقف نمی ماند و حتما باید نوبه نو و تر و تازه شود در عین اینکه اصالت های خودش را حفظ می کند.

به اعتقاد بهشتی ،فرهنگ عین درختی است که هر سال پاییز باید برگ هایش بریزد ،لخت و عریان شود و سرما وسوز به بدنش بخورد و دوباره در بهار سبز شود واین نو به نو شدن کمک می کند تا این درخت تنومند تر و ریشه هایش عمیق تر و خرم تر شود.

به گفته رییس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، یکی از جاهایی که جنبه پویایی فرهنگ را می توان در آن دید تهران است.

او گفت : تمام تغییر و تحولات تاریخ معاصر تهران و اثراتی که بر فرهنگ می گذارد و همچین تلاش و تکاپوی فرهنگ برای حفظ بقا در عصرجدید ، طراوت و نشاط پیدا کردن و به روز شدن و نو به نو شدن را در تهران می توان دید.

به گفته بهشتی تهران به این جنبه از فرهنگ مظهریت دارد که آن را می توان در ،معماری ،سنت و... تهران مشاهده کرد .

او با رد این ادعا که مدرنیسم باعث نابودی جنبه های فرهنگی ایرانی تهران می شود افزود: البته یکی از مشخصات فرهنگی ما رندانه بودن آن است و ما داریم جریان جدید مدرنیسم را که وارد سرزمین ما می شود را رندانه از هاضمه خود عبور می دهیم ومال خود می کنیم و در واقع آن را بازتولید کرده و به مثابه یک تولید ایرانی از آن بهره می بریم .

بهشتی گفت : صحنه وقوع آن عمدتا تهران است البته نه اینکه در شهر های دیگر اتفاق نمی افتد اما صحنه کارزار اصلی که ما بتوانیم بر این پدیده های جدید حریف شویم تهران است و در اینجاست که ما موفق می شویم ضمن حفظ همه اصالت های فرهنگی آن را به روز کرده و صورت جدید برایش ایجاد کنیم .اینهم از از آن چیزهایی است که اگر در آیینه فرهنگ ایرانی نگاه کنیم این منظره از تهرا ن را هم می توانیم ببینیم .

وی با بیان اینکه تهران از این نظر مظلوم است اظها رداشت : زمانیکه ما جوان بودیم و دانشگاه می رفتیم کسی جرأت نداشت بگوید من تهرانی هستم و تا می گفت تهرانی ام دم خروس پیدا بود ! و از روی لهجه اش همه می فهمیدند که او اصفهانی ، یزدی و... هستی چون اکثریت جمعیتی که آن وقت در تهران بود مهاجرینی بودند که بعد از سال 42وارد تهران شده و جمعیت بزرگی را ایجاد کرده بودندو سابقه آمدنشان به تهران زیاد نبود .

الان که سال 94 است می شود گفت که ما تهرانی هستیم زیرا که این تداوم سکونت در تهران و تداوم تجربه تاریخی کلنجار رفتن و کشتی گرفتن با مسائلی که عرض کردم یعنی این نو به نو شدن را پدید آوردیم در فرهنگ خودمان و این عملا باعث شده تهرانی شویم که این تهرانی معاصر است و این تجربه ای است که در تهران فقط اتفاق افتاده است .

بهشتی با اشاره به اینکه پیش از انقلاب تهران و آبادان صفت ایران کوچک را داشتند ، افزود:اما امروز از یک وجه می توان گفت که تنها تهران است که می تواند داعیه ایران کوچک بودن را داشته باشد البته از وجه دیگر تقریبا تمامی شهر های ما می توانند این حرف را بزنند زیرا گویشی که ما در تهران به آن سخن می گفتیم تنها در تهران به آن سخن گفته نمی شود و اهالی بیشتر شهرها به آن سخن می گویند .

او در پایان تصریح کرد : ولی باز این تهران است که با قدرت می تواند عنوان ایران کوچک بودن را یدک بکشد و این عنوان شایسته تهران