بهم خوردن تعادل جنسیتی در روستاها با مهاجرت مردان/ تعداد زنان در روستاها بیشتر است

محسن ابراهیم‌پور در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا؛ درباره تبعات مهاجرت مردان روستایی به شهرها به دلیل بیکاری، با بیان اینکه جامعه ما وارد دومین مرحله گذار اجتماعی و فرهنگی شده است، گفت: جامعه ما گذار اول را طی کرده است که به معنای افزایش تحصیلات، افزایش شهرنشینی، افزایش خانوارهای هسته‌ای، کاهش باروری و افزایش اشتغال در بخش‌های صنعتی است.

وی ادامه داد: اما مرحله دوم گذار اجتماعی در ایران به معنای آن است که جمعیت ایران به سمت میانسالی رفته، همچنین شاهد افزایش پدیده‌هایی همچون افزایش طلاق و برهم خوردن تعادل میان شهر و روستا به ضرر روستائیان هستیم.

ابراهیم‌پور در توضیح این مطلب افزود: یکی از شاخصه‌های این تعادل، تعادل میان نسبت‌های جنسی است، معمولا مردان روستایی به شهرها مهاجرت می‌کنند و زنان و سالخوردگان در روستاها باقی می‌مانند.

این جامعه‌شناس روستایی با تاکید براینکه نسبت جنسی در مناطق روستایی تغییر کرده و تعداد زنان نسبت به مردان بیشتر شده است، عنوان کرد: در شهر تهران در برابر هر 100 زن یا دختر، 120 مرد یا پسر وجود دارد، اما در روستاها در مقابل هر 100 دختر یا زن، 90 پسر یا مرد وجود دارد.

وی خاطرنشان کرد: از عمده‌ترین تبعات این موضوع در مناطق روستایی بالارفتن سن ازدواج دختران روستایی و از دست رفتن فرصت ازدواج برای آنان است، یعنی وقتی مردان این مناطق به مناطق شهری مهاجرت می‌کنند، زنان فرصتی برای ازدواج نخواهند داشت.

آسیب‌پذیری دختران روستایی بیش از دختران شهری

این استاد دانشگاه با بیان اینکه در حال حاضر 12 میلیون نفر در کشور در سن ازدواج قرار دارند که حدود یک سوم آن مربوط به مناطق روستایی و شبه روستایی است، تصریح کرد: این وضعیت آسیب‌پذیری دختران را به شدت افزایش داده است، به عنوان مثال در مناطق شهری دخترانی که موفق به ازدواج نمی‌شوند، از طریق اشتغال و فعالیت‌های اجتماعی خود را مشغول می‌کنند، اما در مناطق روستایی این فرصت‌‌ها وجود ندارد. بنابراین میزان آسیب‌پذیری دختران روستایی نسبت به این مساله بیشتر است.

ابراهیم‌پور با اشاره به منطقه گیلاوند از توابع شهرستان دماوند و ویلاسازی در آن و در نتیجه افزایش تعداد افراد غریبه در این منطقه گفت: این موضوعات  از مشکلات عمده‌ای است که این زنان را تهدید می‌کند و در نتیجه زنان این منطقه مدتی است که نمی‌توانند همچون گذشته بیرون آمده و فعالیت کشاورزی داشته باشند، فضای امنیتی و معیشتی آنان به شدت محدود شده است، البته چنین تهدیدی را در مناطق کوهستانی نیز داریم.

مهاجرت نیروی کار به عمقی شدن فقر می‌انجامد

این جامعه‌شناس‌ روستایی با تاکید براینکه فقر و کاهش نیروی انسانی مولد در روستا دوروی یک سکه‌اند، خاطرنشان کرد: مهاجرت نیروی کار روستایی در عمیق‌شدن فقر در جوامع روستایی تاثیر اساسی دارد و من فکر می‌کنم، ادامه این روند تاثیرات مخربی بر جامعه روستایی و بر بخش کشاورزی و امنیت غذایی جامعه خواهد داشت.

وی با بیان اینکه در آینده امنیت غذایی ما با تهدید مواجه خواهد شد به مباحث مربوط به محیط زیست اشاره و اظهار کرد: با مهاجرت روستائیان به شهرها امروزه نهادهای سنتی را از دست می‌دهیم. در گذشته جمعیت روستایی برای مشکلات زیست‌محیطی منطقه خود راهکارهایی می‌یافتند، به عنوان مثال زاینده‌رود در زمان صفویه و قاجار نیز چندین بار خشک شد، اما توسط روستائیان و کشاورزان تدابیری اعمال می‌شد که براساس آن با این پدیده سازگاری پیدا می‌کردند،اما در حال حاضر راه‌حلی که بتواند با مشکلات زیست‌محیطی مقابله کند، وجود ندارد.

ابراهی‌پور در پایان خاطرنشان کرد: اگر به جامعه روستایی توجه نشود و توسعه روستایی همگام با توسعه شهری رخ ندهد، شرایط زیست محیطی بدتر شده و کشاورزی سیری قهقرایی را طی خواهد کرد.