غربالگری تکامل سه میلیون و ۳۶۰ هزار کودک/ «کوتاه قدی» معضلی بین کودکان ایرانی نیست

«زینب‌پور ذهبی» سرپرست اداره سلامت کودکان وزارت بهداشت در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا درباره اقدامات انجام شده برای کاهش مرگ و میر کودکان گفت: در راستای حفظ سلامتی و کاهش میزان مرگ و میر کودکان از جمله برنامه‌هایی مانند دستورالعمل کودک سالم، مراقبت‌های ادغام یافته ناخوشی‌های کودکان یا مانا، برنامه ترویج تغذیه با شیر مادر و غربالگری مشکلات تکامل کودکان را انجام می‌دهیم. جمعیت تحت پوشش، کودکان یک ماهه تا هفت سال هستند که به آن‌ها خدمات ارائه می‌شود. 

وی ادامه داد: به طور مثال در برنامه ترویج تغذیه با شیر مادر یکسری اقدامات تحت عنوان اقدامات ده‌گانه دوستدار کودک در بیمارستان‌ها اجرا می‌شود. اگر بیمارستانی به اقداماتی که در جهت مراقبت از کودکان و بالا بردن درصد تغذیه انحصاری با شیر مادر پایبند باشد، طی پایش‌هایی که صورت می‌گیرد آن بیمارستان به عنوان دوستدار کودک معرفی می‌شود. 

شیوع چاقی در کودکان افزایش پیدا کرده است

سرپرست اداره سلامت کودکان وزارت بهداشت با اشاره به چاقی میان کودکان گفت: یکی از محوریت‌های پیگیری، تغذیه و تحرک کودکان سالم است تا بتوانیم به خانواده‌ها شیوه درست تغذیه و سبک زندگی سالم برای جلوگیری از رفتن به سمت سوء تغذیه و کم وزنی و همین طور چاقی را آموزش دهیم، چرا که چاقی مشکل جوامع امروز است و در کشور ما نیز با توجه به پیشرفت‌های صورت گرفته، شیوع چاقی در کودکان افزایش پیدا کرده است. 

او افزود: حدود ۱۰ میلیون کودک داریم که در یک سال گذشته ۹۰ میلیون مراقبت برای این کودکان ثبت شده است. یکی از مواردی که ثبت شده است، پایش رشد، لاغری و چاقی بوده است. آمار چاقی میان کودکان کشور ۰/۸۴ درصد است و ۲/۱۸ درصد کودکان نیز دچار اضافه وزن هستند. 

ثبت سه میلیون و ۳۶۰ هزار مورد غربالگری تکامل برای کودکان

پورذهبی همچنین با اشاره به اهمیت تشخیص اختلالات مغزی در سنین کودکی و اقدامات اجرایی در این زمینه گفت: بیماری‌های مغزی یک طیفی از بیماری‌ها را در بر می‌گیرد که شامل یک سری اختلالاتی است که به صورت مادرزادی یا در طی مواجهه با عوامل بیماری‌زا در محیط، کودک به آن مبتلا می‌شود. آنچه که در راستای شناسایی اختلالات مغزی کودکان در مراکر جامع سلامت انجام می‌شود، یک غربالگری به اسم غربالگری تکامل است. به این صورت که یک پرسشنامه استاندارد جهانی در اختیار خانواده‌ها قرار داده می‌شود و از طریق ارزیابی این پرسشنامه، کودکانی که احتمال دارد اختلال ساختاری مغز داشته باشند، شناسایی می‌شوند. سپس از مراکز جامع سلامت به مراکز تکاملی ارجاع داده می‌شوند و خدماتی مانند گفتار درمانی، کاردرمانی و غیر به آن‌ها ارائه می‌شود. در یک سال گذشته سه میلیون و ۳۶۰ هزار مورد غربالگری تکامل برای کودکان ثبت شده است. 

سرپرست اداره سلامت کودکان وزارت بهداشت در خصوص پوشش واکسیناسیون کودکان در کشور گفت: برنامه واکسیناسیون در کشور ما رایگان است حتی دو واکسن جدید روتا ویروس و پنوموکوک نیز رایگان برای کودکان انجام می‌شود. درنتیجه هیچ محدودیتی برای انجام خدمات واکسیناسیون در کشور نداریم. در دورترین روستاهای کشور نیز مراقبین سلامت و حتی بهورزان ما آموزش دیده‌اند که جمعیت کودک هر منطقه را شناسایی کنند و اقدامات لازم برای انجام واکسیناسیون را انجام دهند. 

وی ادامه داد: بنابراین ما هیچ مانعی از نظر منابع تامین واکسن و توزیع آن نداریم مگر اینکه کودکی با تشخیص پزشک در مقابل یک واکسن ممنوعیت خاص پزشکی داشته باشد که موارد خیلی کمی را داریم که این کودکان نیز طبق الگوریتم خاصی ارجاع می‌شوند و برنامه واکسیناسیون آن‌ها تغییر پیدا می‌کند. 

او در مورد برنامه واکسن‌های جدید پنوموکوک و روتاویروس گفت: این برنامه حدود دو سال در بعضی از استان‌های کشور به صورت پایلوت اجرا می‌شد اما حدود یک ماه است که در برنامه واکسیناسیون کشوری در تمام نقاط کشور برای کودکانی که شامل حالشان می‌شود، استفاده می‌شود. 

سرپرست اداره سلامت کودکان وزارت بهداشت در خصوص وضعیت کوتاه قدی میان کودکان کشور متذکر شد: یکی از علل کوتاه قدی می‌تواند ژنتیک باشد، اما عامل دیگر آن می‌تواند سیر تغذیه‌ کودک باشد. به همین دلیل در پایش‌های رشد، قد و وزن کودکان بررسی می‌شود و در بسیاری از مواقع به واسطه توصیه‌ها و ارجاع به پزشک پس از این پایش ها، مشکلات قدی کودک اصلاح می‌شود. بنابراین کوتاه قدی را یک مشکل لاینحل نمی‌دانیم و اینکه در حال حاضر کوتاه قدی یک مشکل شایع و معضلی بین کودکان کشور ما نیست. کوتاه قدی میان کودکان کشور حدود ۴/۵۳ درصد است.