در گفتوگو با ایلنا مطرح شد:
تحقیقات هوش مصنوعی در دانشگاههای ایران از چه زمانی شروع شد؟
مدیر گروه علوم کامپیوتر دانشگاه تهران گفت: حرکت دانشگاههای ما در حوزهی هوش مصنوعی مربوط به امروز و دیروز نیست، بلکه از دهه هشتاد، دانشگاهها نسبت به این مسئله توجه داشتهاند و تلاش به خرج دادهاند.
«باقر باباعلی» استاد علوم کامپیوتر دانشگاه تهران در گفتوگو با خبرنگار ایلنا پیرامون تصمیم وزارت علوم برای افزودن دو واحد هوش مصنوعی به چارت درسی دانشجویان مقطع کارشناسی گفت: به نظر من این تصمیم شروع خوبی است، چون ما خودمان هم در دوران سعی و خطا هستیم؛ یعنی یکی دو سال این طرح را اجرا میکنیم و بعد بازخورد میگیریم که آیا مفید بوده یا نه؟ و مثلا اگر ایرادی دارد به این خاطر است که این دو واحد کافی نیست و خیلی عمومی به مسائل پرداختهایم و… اما به طور کلی و برای شروع من این دو واحد را شروع خوبی میدانم.
این استاد دانشگاه تهران ادامه داد: در قلمرو دانشکدگان علوم هم ما خیلی نیازمند هوش مصنوعی هستیم از زمینشناسی تا فیزیک و شیمی و زیستشناسی. همهی این حوزهها را هوش مصنوعی دربر میگیرد. پس ارائهی این درس یک ایده و یک فکر خیلی موثر و خوب خواهد بود. من باز هم میگویم که این قدم برای شروع است و امکان بازنگری براساس بازخوردهایی که دریافت میکنیم وجود دارد.
خروجیهای پژوهش در حوزهی هوش مصنوعی
باباعلی در پاسخ به این سوال که آیا در دانشگاههای کشور تولید مشخصی در حوزه هوش مصنوعی داشتهایم؟ گفت: تولیداتی حتی در سطح کشور داشتهایم، شرکتهای خصوصی ریشه در دانشگاهها داشتهاند.به طور مثال من در دهه هشتاد وقتی دانشجوی دکتری بودم، روی سیستم speech recognition فارسی کار میکردم. یعنی سیستم تایپ گفتاری که شما صحبت کنید و برایتان تایپ کند. این موضوع مربوط به قبل از دورهی deep learning و هایپ هوش مصنوعی و صحبتهایی از این دست است. در آن دهه در دانشگاه صنعتی شریف جایی که من مدرک دکتریام را گرفتم روی این موضوع کار کردیم و نتیجه آن یک شرکت و استارتاپی بود که الان آن شرکت در حال ایفای نقش خود در حوزه هوش مصنوعی کشور است. پس حرکت دانشگاههای ما در حوزهی هوش مصنوعی مربوط به امروز و دیروز نیست، بلکه از دهه هشتاد، دانشگاهها نسبت به این مسئله توجه داشتهاند و تلاش به خرج دادهاند.
مدیرگروه علوم کامپیوتر دانشگاه تهران همچنین در پاسخ به این سوال که بیشترین خروجیهای هوش مصنوعی ما در چه حوزهای بوده است؟ گفت: به طور مثال همین سیستم بازشناسی گفتار که مثال زدم، اتفاقی که افتاده به این صورت است که روی طراحی سیستم بازشناسی گفتاری کار شده و این میتواند کاربردهای بسیار گوناگونی داشته باشد، به طور مثال ممکن است، صنعت خودروسازی این فناوری را در حوزه خودرو استفاده کند و در دستورهای صوتی از آن بهره ببرد. همین محصولات پلاکخوان که مورد استفادهی راهنمایی و رانندگی است اینها محصول پژوهشهای دهه هشتاد دانشگاههاست. الان و در دهه اخیر سخن بر سر این است که هوش مصنوعی در این حوزهها محدود نماند، بلکه در حوزههای کشاورزی، حوزه اقتصاد، مدیریت و سایر حوزههایی که تاکنون کمتر مورد توجه بودهاند نیز از هوش مصنوعی استفاده کنند.
محصولات هوش مصنوعی گاهی لوکس و غیرضروری به نظر میرسند
باباعلی همچنین اضافه کرد: تا اینکه محصولی به خروجی برسد، قطعا زمان میبرد. الان در دانشگاهها پژوهشهای مختلفی در حال انجام است و نیاز هم هست که برای محصولاتی از این دست فرهنگسازی شود. وقتی ما سیستم بازشناسی گفتار را آماده میکردیم، همین مسئلهی بازارسازی و متقاعد کردن افراد به استفاده از این سیستم، چالش بود. خب واقعیتیست که محصولات هوش مصنوعی گاهی به صورت کالای لوکس و غیرضروری به نظر میرسند و متقاعد کردن افراد به استفاده از این محصولات گاهی زمانبر است. البته در حوزههایی مثل پزشکی چنین چالشی نیست و سودمندی محصولات پذیرفته شده است. همه میدانند که در برخی فعالیتها حتی هوش مصنوعی میتواند بهتر از عامل انسانی و بدون خطای انسانی به کار بسته شود.