استفاده از ظرفیت بنیاد ملی نخبگان برای جلوگیری از مهاجرت

به گزارش ایلنا از روابط عمومی وزارت علوم، محمدعلی زلفی‌گل امروز (سه‌شنبه) در بیست و چهارمین جشنواره تجلیل از پژوهشگران، فناوران و نواوران که در دانشگاه شهید بهشتی برگزر شد، اقدامات وزارت علوم را در دو سال گذشته تشریح کرد و گفت: اساس تحول را دانایی قرار دادیم، فرهنگ ما نیز نسبت به دانش از دیرزمانی توجه ویژه داشته است و باید به پیشینه تاریخی خود توجه کنیم. 

وی گفت: سؤال کلیدی در وزارت علوم چرایی دانش، دانایی و دینداری است و در پاسخ باید گفت زیرا از طریق آن می‌توان به اهداف خود رسید. دانایی تعریف مشخص دارد و جامعه‌ای که عقل و تجربه همزمان داشته باشد، دانا نامیده می‌شود. اگر علم نداشته باشیم نمی‌توانیم از منابع خود استفاده کنیم. همچنین در برنامه‌ریزی باید نگاه خرد و کلان را هم زمان داشته باشیم و در مدیریت باید به کنترل‌های درونی و بیرونی توجه کنیم. 

زلفی گل گفت: یک مشکل مزمن در کشور این است که قوانین و مقررات طوری نیست که منابع ملی با منافع و فردی همسو باشد. همچنین شفافیت بسیار مهم است، باید کاری کنیم که شفافیت نخبگانی اعمال شود. 

استادی که قصد ارتقا دارد و می‌خواها استاد تمام شود باید فعالیت‌های خود را دقیق و شفاف عرضه کند تا نظارت عمومی و شفافیت نخبگانی اجرا شود. 

وزیر علوم گفت: زیست بوم نخبگانی منابع مختلف موجود در کشور را مشخص کردیم. 

تحقیقات توسعه‌ای، کاربردی و بنیادی همه برای کشور لازم است و مقررات و راهبردی علم باید طوری باشد که به همه این تحقیقات توجه شود. از تجربه دنیا باید استفاده و آن تجربه را بومی کنیم. 

وزیر علوم گفت: بنیان پیشرفت را نباید فقط منابع موجود در نظر بگیریم، بلکه باید از طریق علم و دانش منابع جدیدی ایجاد کنیم که پژوهش و فناوری این منابع و ظرفیت‌ها را برای ما تولید می‌کند. 

وی با اشاره به توجه وزارت علوم به مهاجرت نخبگان نیز گفت: باید برای این امر برنامه داشته باشیم. برای این هدف از ظرفیت بنیاد ملی نخبگان استفاده شد و افرادی که در المپیادها مدال کسب می‌کنند با موافقت و همکاری بنیاد نخبگان اگر در همان رشته تحصیل کنند بورسیه می‌شوند. 

زلفی گل با اشاره به اهمیت رعایت نمایه‌سازی در مستندسازی علمی گفت: سامانه نان، سامانه دانا (درگاه اشنایی با نخبگان)، سامانه جان و جام (جست و جوی آزمایشگاه‌های ملی) در پایگاه استنادی جهان اسلام راه‌اندازی شدند که هدف آن همرسانی دانشمندان و جامعه است. 

وی با اشاره به ارجاع ۲۲ طرح تحقیقاتی به مؤسسه پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی گفت: این طرح‌ها مشکلات و چالش‌های بخش‌های مختلفی از آموزش عالی را بررسی کرد تا بر این اساس ۵ اولویت برای وزارت علوم تعیین شود، این اولویت‌ها شامل مرجعیت و دیپلماسی علمی، فناوری و نوآوری، آموزش و پژوهش هدفمند، نوآوری فرهنگی و فرهنگ نواوری، شاگرد، فناوری و نوآورپروری و تولید خدمت، ثروت و سرمایه از دانش است. 

وزیر علوم ۲ اقدام مهم وزارت علوم را طی ۲ سال گذشته برشمرد و گفت: از سرگیری آموزش حضوری بعد از ۲ سال کرونا و مدیریت اعتراضات دانشجویی سال دو اقدام مهم بود. زیرا بودجه دانشگاه‌ها دو سال افزایش نیافته یود و مشکلات زیاد مالی برای بازگشایی دانشگاه‌ها داشتیم همچنین مدیریت اعتراضات دانشجویی مهر ۱۴۰۱ انرژی زیادی از ما گرفت. 

وی ادامه داد: برای آموزش هدفمند هم به یاد دهنده، هم یاد گیرنده و هم محتوا توجه شد. 

مشاور دوره کارشناسی، طرح امریه فناوری، پسادکتری فناوری و دستیار فناوری، طرح ملی ترویج کارآفرینی، حضور و غیاب برخط کلاس‌ها حمایت از استعدادهای درخشان در این زمینه انجام شده است. همچنین در حوزه فرهنگی، سامانه فرنما راه افتاده است و فرنامه کارنامه فرهنگی دانشجو صادر می‌شود. انتخاب سرآمد فرهنگی، توسعه دوره‌های راهیان نور، راهیان پیشرفت و راهپیمایی اربعین، طرح منش استادی، افزایش پایه‌های علمی به ۶۰ پایه تشویقی، اعطای پژوهانه ویژه به استادان سرآمد آموزشی در بخش فرهنگی انجام شده و در حوزه محتوا هم دستورالعمل تدوین تألیف کتاب‌های درسی تدوین شده و به زودی ابلاغ می‌شود. 

وزیر علوم با اشاره به تلاش برای بهبود وضعیت مرجعیت علمی گفت: هر مجله فارسی که وارد پایگاه‌های نمایه‌سازی علمی شود۵۰۰ میلیون تومان و هر مجله انگلیسی ۳۰۰ میلیون تومان تشویق می‌شوند و مدیر مسئول هم پایه‌های تشویقی می‌گیرد. 

زلفی گل گفت: دانشمندان بین‌المللی یک درصد برتر ایرانی در سال ۲۰۰۴، حدود ۴ نفر بودند و امسال به ۹۳۸ نفر رسیده‌اند. همچنین ۳۵ درصد از تحقیقات علمی کشور با مشارکت دانشمندان بین‌المللی انجام شده که این نشان می‌دهد مرجعیت علمی دانشمندان ایرانی پذیرفته شده است افزون بر این آموزش عالی مسیر خوبی طی کرده است. 

وی در پایان به تقاضاهای وزارت علوم، تحقیقات و فناوری پرداخت و گفت: تصویب سیاست‌های کلی آیین‌نامه ارتقا، تصویب معافیت مالیاتی، بورس صنعت، حمایت از بخش خصوصی که برای مرجعیت علمی تلاش می‌کنند، تلاش و اعطای بودجه برای حمایت از علوم پایه و علوم انسانی، تخصیص ۲۰ درصد بودجه دانشگاه‌ها به بخش پژوهش و ۵درصد به بخش فرهنگی، سیاست‌گذاری برای اصل ۳۰ قانون اساسی که سقف آموزش عالی کجاست، اعطای حقوق به دانشجویان دکتری، تسهیل مفاصا حساب طرح‌های پژوهشی، حق اشتراک پایگاه‌های اطلاعات علمی و مجلات و شرکت در سمینارها، حذف رشته‌های مشترک بین وزارت علوم و بهداشت، نظارت و بازنگری بر اساسنامه دانشگاه‌های اولویت دار و بررسی وضعیت زیرنظام‌های آموزش عالی مانند پیام نور و علمی کاربردی از جمله این تقاضاها و اولویت‌های وزارت علوم در آینده است.