سهم ما باید در علوم انسانی جهانی افزایش پیدا کند

به گزارش خبرنگار ایلنا، "سید ابراهیم رئیسی" رئیس جمهور در اختتامیه کنگره بین‌المللی علامه سیدمحمدحسین طباطبایی ضمن گرامیداشت یاد شهدای فلسطین، بیان کرد: امروز روز فلسفه است. این روز برای پرداختن به فلسفه و نقش آن اهمیت دارد البته نباید به این یک روز بسنده کرد بلکه در طول سال همه مراکز علمی و پژوهشی باید به فلسفه توجه کنند.

رئیس جمهور اظهار کرد: در حوزه‌های مختلف باید به فلسفه توجه کرد؛ هرچند نباید به یک روز بسنده کرد، اما نقش فلسفه در تعالی و پیشرفت جوامع، نقش فلسفه در گسترش عقلانیت و خداباوری، در لایه‌های تمدنی بشر لایه زیربنایی؛ فلسفه و عرفان است. انسان و هستی؛ فلسفه و اخلاق. لایه میانی علوم اجتماعی و لایه روبنایی آن هنر و معماری و از این دست.

وی گفت: به نقش فلسفه باید توجه کرد، به فلسفه‌های مضاف که امروز توجه به فلسفه‌های مضاف مورد تاکید و توجه رهبر انقلاب است و عزیزان حوزه و دانشگاه هم به آن می‌پردازند.

رئیسی اظهار کرد: امروز سخن از بزرگی است که او احیاگر حکمت اسلامی در دوران معاصر است، سخن از علامه طباطبایی، سخن از یک فیلسوف، فقیه، حکیم، ریاضی دان، مفسر عالی قدر قرآن کریم، عارف و در یک کلمه عالم واصل است که خود رسیده است و در جایگاهی از قله قرار دارد که نمی‌گوید بروید، می‌گوید بیایید یعنی سیاقت ندارد قیادت دارد. می گوید به آنجایی که من عمل کردم و رسیدم، بیایید.

رئیس جمهور تاکید کرد: تفاوت بین مصلحانی که در جایگاه سیاقت قرار دارند، وجود دارد؛ آنها انسان ها را به امانت داری، راستی و انسان دوستی دعوت می کنند لاکن فقط دعوت می‌کنند اما اینکه خود در قله قرار داشته باشند و به دیگران بگویند شما هم بیایید نیست. نمی‌گویند شما هم بیایید با صفات برجسته انسانی به مقام انسانِ قرآن برسید.

رئیسی گفت: توجه به شخصیت علامه می تواند برای پویندگان این مسیر راهگشا باشد. شخصیتی که در نگاه به هستی، انسان و همه آنچه امروز مورد بحث است نگاهی کاملا توحیدی است.

 رئیسی عنوان کرد: زیربنای اندیشه علامه در نگاه فلسفی، فقهی، عرفانی و کلامی و سیره عملی و شخصی او؛ جمله‌ی معروفی است که امام بزرگوار دارند؛ عالم در محضر خداست. نشان همه سخنان علامه طباطبایی در ۲۰ جلد المیزان و سایر کتب اینگونه است و در مواجه فلسفه الهی با فلسفه غربی، آنچه علامه طباطبایی در اصول فلسفه و روش رئالیسم در ۱۴ مقاله انجام داد، آنچه ایشان در این مواجه بحث دارد مبارزه با الحاد است، توجه به خداپرستی و فلسفه الهی است.

رئیس جمهور افزود: آنچه علامه از تعریف انسان دارد؛ نه آن تعریف معروف منطقیِ الانسان حیوان الناطق. او نطق را فصل الفصول انسان نمی‌داند. تعریف او از انسان این است که انسان حیات خدایی باید داشت باشد و انسان موجوی دارای حیات است.

رئیسی خاطرنشان کرد: حضرت حق ابتدا فرمود علم القرآن بعد خلق الانسان چرا که تفسیر قرآن به قرآن می گوید؛ خود خلقت انسان را اینگونه ترسیم کرده است.

وی بیان کرد: انسان دو خلقتی است؛ یک خلقت جسم دارد یک خلقت جان. انسانیت انسان وقتی شکل می گیرد که انسانیت او در پرتو قرآن شکل بگیرد. انسانیت انسان در پرتو ارتباط با وحی شکل می گیرد.

رئیس جمهور بیان کرد: انسان شناسی در المیزان؛ بسیار مهم است و توجه به علوم انسانی و تولید علوم انسانی در نگاه المیزان اهمیت دارد. ما به خودباوری که علامه طباطبائی در نگاه به علوم انسانی داشت نیازمندیم. پژوهش های علوم انسانی باید از خودباوری برخوردار باشد. این مواجهه ای است که علامه در عمل اجرا کرد و انسان های بسیاری در مکتب او ساخته شدند.

به گفته رئیس جمهور هانری کوربن فقط یک شخصیت معروفی است که در مکتب علامه رشد یافته اما شخصیت های زیادی هستند که در این مکتب حضور داشتند.

وی گفت: نگاه شاگردپروری علامه موجب شد که امروز شاگردان علامه طباطبایی هم صاحب کرسی باشند و همچنین صاحب نظر و صاحب بصر هستند. فیلسوفان و مفسران و حکیمان نام آوری هستند که در این محضر پرورانده شدند و هرکدام جایگاهی دارند.

رئیسی افزود: خانم ها و آقایان که در علوم انسانی فعال هستند، آیا خودباوری که ما امروز در علوم مهندسی و پزشکی داریم، در علوم انسانی هم داریم؟ اگر نه باید به برکت روح بلند علامه و بزرگانی چون علامه طباطبایی این خودباوری در فعالان علوم انسانی، خودباوری جدی در پژوهش های علوم انسانی باشد.

رئیس جمهور تصریح کرد: سوال دوم آن‌که سهم ما در علوم انسانی جهانی چقدر است؟ آیا به همان میزانی که علوم انسانی ما اثرگذار و حیات بخش است، در جهان سهم داریم؟ و اگر نداریم باید برجستگان علوم انسانی برای این سهم تلاش کنند.

رئیسی افزود: سهم ما باید در علوم انسانی جهانی افزایش پیدا کند. این راه را علامه طباطبایی و شهید مطهری ادامه داد و فلسفه الهی را معرفی کردند و دیگران باید تلاش کنند معرفی بیش از پیش صورت بگیرد. حتما این کار صورت می‌گیرد.

رئیس جمهور ادامه داد: ایران اسلامی مهد فلسفه و علوم عقلی است. فارابی، ابن سینا، سهروردی، ملاصدرا، میرداماد و امام خمینی (ره) از برجستگان هستند. اگر می گوییم فارابی، ابن سینا، اگر می‌گوییم ملاصدرا و فلسفه صدرایی؛ امروز می‌بینیم نقش این نگاه های بلند در تمدن سازی و جامعه سازی قرآنی، نقش بسیار ارزشمندی است.

رئیسی تاکید کرد: به عنوان یک طلبه خدمتگزار نگاهم این است که دانشگاه اتاق فکر برای مجموعه دولت و دست اندرکاران در میدان است. در این اتاق های فکر و اندیشه ورزی نیازمند نوآوری ها، ابتکارات و خلاقیت ها به ویژه در حوزه علوم انسانی نیازمندیم.

به گفته رئیسی ما در علوم پزشکی و مهندسی زیاد سخن می گوییم، اما نسبت به مسائلی بسیاری که در جامعه یک مسئله مطرح هستند و نظام مسائلی که جامعه با آن مواجه است دانشگاه باید برای رفع آن کار کند و برای حل آن راهکار ارایه دهد و پیش پای مسئولان قرار دهد.

رئیس‌جمهور با بیان اینکه دانشگاه در همه حوزه‌ها باید در کنار کار، تولید، تلاش، فناوری و بسیاری دیگر از مسائل قرار بگیرد، گفت: ما امروز حوزه‌ها و دانشگاه‌ها را به عنوان اتاق فکر برای دولت‌ مردان و دولت‌ها به طور عام تلقی می‌کنیم.

وی ادامه داد: حوزه‌های علمیه بسیار می‌توانند نقش آفرین باشند. در نظام مسائلی که کشور با آن مواجه است و نوع سوالات و شبهات، از همان دست شبهاتی است که علامه بدون داشتن امکانات و ساز و کار اداری آنچنانی، خود را موظف به پاسخگویی به آن‌ می دانست تا گره‌های ذهنی را باز کند.

رئیسی اضافه کرد: علامه طباطبایی و شهید مطهری آنچنان که رهبری در فرمایشات بسیار حکیمانه تعریف کردند، شبه زدایی می‌کردند و امروز جوامع علمی و اندیشه ورزی ما باید رفع شبهات کنند و گره های ذهنی که جوانان را رنج می‌دهد باز شود.

رئیس جمهور بیان کرد: من به عنوان یک طلبه خدمتگزار در میدان عمل، باید امید ایجاد کنم و شما در حوزه فرهیختگی و معرفت افزایی و دانش افزایی در باز کردن شبهات وظیفه دارید.

رئیسی تصریح کرد: امروز با فضای ارتباطی و اطلاعاتی گسترده که شبهات و سوالات زیادی مطرح است، شبهاتی بسیار گسترده‌تر از زمان فعالیت و حیات شهید مطهری و علامه طباطبایی مطرح است.

رییس جمهور در آخر بیان کرد: باید به دست توانای فرهیختگان و دانشمندان؛ شما خانم ها و آقایان در حوزه و دانشگاه، شبهات برطرف شود.