آمار محرمانه‌ای وجود ندارد؛ زلزله را سیاسی نکنیم
رئیس سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران در واکنش به خبر منتشر شده مبنی بر محرمانگی آمارهای مدیریت بحران اظهار کرد: هدف مدیریت بحران، حفظ جان انسانها است و نباید با برخی واژگان اغراق‌آمیز، آن را دستاویز اقدامات سیاسی قرار داد.
به گزارش ایلنا به نقل از روابط عمومی سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران، علی نصیری با تأکید بر اینکه مدیریت بحران جای تسویه حساب‌های سیاسی نیست، گفت: توجه ناکافی به برخی نکات مطرح شده در اصل مصاحبه در هنگام تنظیم خبر، سبب شده که برای مخاطبان به گونه‌ای تداعی شود که مردم در ۳ روز نخست پس از وقوع حوادث و بحران‌ها از سوی دولت و حاکمیت به حال خود رها می‌شوند که این موضوع به هیچ وجه صحت نداشته است.
وی با بیان اینکه بر همین اساس، ارائه توضیحاتی برای تنویر افکار عمومی ضروری به نظر می‌رسد، افزود: نکته نخست اینکه بارها تأکید شده است که مدیریت بحران یک موضوع سیاسی نبوده و موضوعی بشردوستانه به‌شمار می‌رود که هدف آن حفظ جان انسانها است بنابراین هرگونه مداخله غیر تخصصی و غیرعلمی می‌تواند به جان انسانها آسیب برساند. بزرگنمایی در ارائه ارقام مدیریت بحران موجب وحشت عمومی می‌شود.
نصیری ادامه داد: دومین نکته‌ای که باید بع آن اشاره کرد این است که در گزارش یکی از رسانه‌ها استناد به برخی آمارها از زبان مدیران سابق شهر شده است در حالی که باید گفت که این آمارها برگرفته از مطالعات انجام شده توسط ژاپن در دهه ۷۰ است که با گذشت حدود ۳۰ سال از آن دیگر قابل استناد نیست. برخی آمارهای پیرامون اثر زلزله احتمالی تهران که بعضاً توسط برخی از دانشگاهیان بیان می‌شود باید این دقت را داشت که اگر هدف از ذکر این آمارهای غیرمستند جلب افکار عمومی نباشد، حداقل در جامعه رعب و وحشت ایجاد می‌کند که این موضوع با منویات مقام معظم رهبری در موضوع امید آفرینی در تضاد است. بر همین اساس سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران با تشکیل حدود ۲۰ کمیته تخصصی اندیشه‌ورز متشکل از ۳۸۲ استاد برجسته دانشگاه و سازمان‌های مرتبط، به صورت پیوسته دانش علمی و آمارها را مورد مطالعه و ارزیابی قرار داده تا نهادهای اجرایی بتوانند با بهره گیری از این دانش اقدامات تخصصی برای کاهش مخاطرات و آسیب‌های ناشی از بحران‌های احتمالی را برنامه‌ریزی و اجرا نمایند. اینکه گفته شود، در زلزله احتمالی سه چهارم شهر تهران خراب می‌شود، هیچ کدام از مطالعات در اختیار سازمان مدیریت بحران شهر تهران از این آمار حمایت نکرده و نتایج ارزیابی سامانه تخمین خسارت دقیقاً برخلاف این اعداد است و محرمانگی خاصی وجود ندارد. آمار و اطلاعات مدیریت بحران در اختیار دستگاه‌های تخصصی و مسئول قرار دارد.
وی در نکته سوم خود توضیح داد: در حوزه مدیریت بحران آمارها علمی، متعدد و زیاد بوده و هرکدام از این آمارها نیازمند تحلیل‌های فنی هستند از این رو انتشار عمومی آن‌ها کمکی به مردم نکرده و تنها موجب سردرگمی افکار عمومی می‌شود، بر همین اساس آمارها در اختیار نهادهای علمی، دانشگاهی و دستگاه‌های مسئول قرار دارد تا به صورت مداوم به ارزیابی و ارائه راهکارها پرداخته و با برنامه ریزی دقیق کشور را به سمت وضعیت ایده آل در مدیریت بحران‌ها و کاهش مخاطرات رهنمون سازند. عملکرد مدیریت شهری در حوزه مدیریت بحران در دوسال اخیر بی‌نظیر بوده است، اما تا ایده‌آل فاصله داریم.
رئیس سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران اضافه کرد: دیگر نکته اینکه امروز نمی‌توان اعلام کرد وضع آمادگی شهر در برابر بحران‌ها ایده‌آل است، این در حالی است که روند کنونی رو به تعالی و بهبود است؛ به طور حتم وضعیت کشور در پیشگیری و مدیریت بحران از دو دهه پیش به صورت چشمگیری متفاوت شده و در اصطلاح کارشناسی ترند آمادگی و ایمنی شهر رو به بهبود است. بررسی‌های شاخص محور و بی‌طرفانه نشان می‌دهد که عملکرد مدیریت شهری در دوسال گذشته نسبت به سالیان اخیر به لحاظ کمی و کیفی کم سابقه بوده است. آغاز ارزیابی ایمنی ۱۶ هزار ساختمان مهم و بلند مرتبه که تاکنون ۲ هزار و ۲۰۰ ساختمان آن بازدید و وضعیت ایمنی ۹۰۰ عدد از آن‌ها مشخص شده، ایجاد قرار گاه ایمنی کالبدی که موجب شکل گیری اقدامات ویژه‌ای در این حوزه همچون ایمن‌سازی برخی گودهای پر خطر همچون گود برج میلاد و گود فرهنگ، ایمن‌سازی مجتمع تجارت جهانی فردوسی و مواردی از این دست در این دوره بدون سرو صدا و بدون ایجاد نگرانی برای مردم انجام شده است و این اقدام با قدرت و جدیت در حال پیگیری است. افزون بر این موضوع در این بازه زمانی نه چندان طولانی و دوساله مدیریت شهری، سامانه هشدار سریع زلزله به اندازه تمامی ادوار گذشته پیشرفت (نرم افزاری و سخت افزاری) داشته و به اندازه تمامی ادوار مدیریت شهری شتاب‌نگار به شهر اضافه شده است و هم اکنون شهر تهران در آستانه افتتاح سامانه هشدار سریع زلزله قرار گرفته است. همچنین در این دوره شاهد افتتاح ۷ پایگاه جدید مدیریت بحران برای شهر بوده و تا پایان سال ۴ پایگاه دیگر به شهر اضافه می‌شود. همچنین در این دوره تعداد اعضای گروه دوام به عنوان نیروهای «داوطلب واکنش اضطراری مردمی» محلات از بیش از ۱۴ هزار نفر به بیش از ۲۸ هزار نفر افزایش یافته است.
آمادگی مردم نافی نقش دولت‌ها نیست/ مردم نگران نباشند، با تمام توان در تلاشیم
نصیری دیگر نکته را اینگونه تشریح کرد: تیتر ارائه شده حاوی مفهومی بود که گویا مردم در زمان بحران به حال خود رها می‌شوند و باید خودشان به داد خودشان برسند، که باید در خصوص نقش و وظایف دولت و مردم در زمان وقوع بحران به چند موضوع توجه داشت: ۱) در همه جای دنیا بحران‌های بزرگ بدون مشارکت و نقش شهروندان اساسا قابل مدیریت نیستند. مفهومی به نام مدیریت خطر بحران جامعه محور (CBDRM) شکل گرفته که در این مورد مطالب علمی بسیاری وجود دارد و در سازمان ملل و یا سایر مجامع بین المللی راجع به آن بحث می‌شود.
۲) نکته حائز اهمیت این سخن این است که آمادگی مردم نافی نقش دولت و حاکمیت در مدیریت بحران نبوده و به این مفهوم نیست که مردم در این ساعات توسط دولت رها و فراموش می‌شوند بلکه در مصاحبه نیز تأکیده شده است که مسئولان وظایف خودشان را انجام می‌دهند. آمادگی مردم جای آمادگی دولت را نمی‌گیرد و بلکه این دو در کنار یکدیگر باید آماده باشند تا بتوانیم با موفقیت از بحران‌ها عبور کنیم. یکی از وظایف دولت‌ها در مدیریت بحران، آگاه‌سازی و توانمندسازی مردم نسبت به شرایط بحرانی است. افزون بر اینکه هم اکنون ساخت پایگاه‌های مدیریت بحران، خرید و تجهیز کانکس‌های دوام توسط سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران انجام شده و همچنین چادر اسکان اضطراری و بسته‌های غذایی برای ساعات اولیه توسط جمعیت هلال احمر تهیه و در انبارها نگهداری می‌شود و اقدامات اینچنین به صورت مداوم در حال انجام است. سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران نیز هم اکنون با ۳ برابر توان اداری و به صورت شبانه روزی در تلاش است تا بتواند هرآنچه می‌شود را پیش از وقوع زلزله احتمالی برای مردم فراهم آورد و در این راه از هیچ تلاشی دریغ نکند.
۳) بر اساس استانداردهای پذیرفته شده جهانی (از قبیل منابع منتشر شده توسط آژانس‌های مختلف سازمان ملل متحد، آژانس مدیریت فوریت‌های فدرال آمریکا، فدراسیون بین المللی صلیب سرخ و هلال احمر، پروژه اسفیر و…) مردم پس از وقوع سوانح و بحران‌ها تا رسیدن نیروهای امدادی باید در ۷۲ ساعت اول آمادگی لازم برای مراقبت از خود را داشته باشند و این موضوع تنها مختص ایران نبوده و در کشورهایی مثل سوئیس، ژاپن، استرالیا و سوئد نیز این توصیه‌ها وجود دارد. گفتنی است این زمان در کشور آمریکا ۹۶ ساعت برای آمادگی مردم تا رسیدن نیروهای امدادی اعلام شده است. رسانه‌های معاند به دنبال اهداف خود هستند با اخبار ناامید کننده خوراکشان را تامین نکنیم.
وی نکته ششم را اینگونه توضیح داد که آبشخور رسانه‌های معاند و بیگانه که هم اکنون این مطلب خبری را وسیله‌ای برای مانور رسانه‌ای خود دیده اند، دولت‌هایی هستند که با اعمال تحریم‌های ظالمانه، یکطرفه و غیرقانونی که مبنای سازمان مللی هم ندارد، تلاش می‌کنند مباحث بشردوستانه مثل مدیریت بحران را تحت فشار قرار بدهند. طبعاً دولت‌های بیگانه با ابزارهای رسانه‌ای خود امثال بی‌بی سی، صدای آمریکا، ایران اینترنشنال و سی ان ان می‌خواهند کار را برای مسئولین سخت کنند. اینان هیچگاه دلسوز مردم ایران نبوده، نیستند و نخواهند بود. این دولت‌ها هیچگاه در جایگاهی نیستند که بخواهند از بشر دوستی حرفی بزنند و راجع به مردم ما صحبت کنند و اتفاقاتی که امروز در فلسطین شاهد آن هستیم و تلاش این رسانه‌ها برای سرپوش گذاشتن بر جنایات وحشتناک اسرائیل گویای این سخن است.
رئیس سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران در نکته هفتم و پایانی خود خاطرنشان کرد: اینکه چنانچه برخی بخواهند با موج سواری بر روی بخش‌های تقطیع شده یک مصاحبه علمی و تخصصی مردم را نگران کنند، بسترسازی لازم را برای انحراف اذهان عمومی توسط رسانه‌های معاند فراهم آورده‌اند و این موضوع حتما کمکی به ارتقای ایمنی و حفظ جان شهروندان نمی‌کند و اقدامی انسان دوستانه محسوب نمی‌شود. اصحاب محترم رسانه این مراقبت را داشته باشند که فضای مدیریت حوادث و بحران را از فضای جنجال آفرینی برای دیده شدن و تبدیل شدن به ابزار سیاست بازان دور نگه دارند چرا که این موضوع می‌تواند به جان مردم آسیب وارد کرده و با حس نا امنی، افکار عمومی را نگران می‌سازد. هر چند زلزله‌های مهم و بزرگ تهران دوره بازگشت بیش از یک و نیم قرن دارد ولی نمی‌توانیم از کنار آن بی‌تفاوت عبور کرده و باید برای آمادگی همه جانبه در برابر آن تلاش کنیم. کما اینکه دشمنان بخواهند با فضا سازی‌ها ما را از هدفمان دور کنند ما از هدفمان فاصله نخواهیم گرفت و تلاش برای خدمت‌گذاری به مردم شریف تهران و ایران را ادامه خواهیم داد. فرآیند مدیریت بحران یک اقدام جمعی است که حمایت مردم، مسولین و رسانه‌ها را می‌طلبد و امید است با هم افزایی و ظرفیت‌سازی مناسب اقدام موثری در اطلاع‌رسانی و آگاه‌سازی شهروندان در حوزه مدیریت بحران از سوی رسانه‌های جمعی شکل گیرد.
