تحول در آموزش عالی با نگاه به آینده ممکن است

به گزارش ایلنا از روابط عمومی دانشگاه آزاد اسلامی، «محمدمهدی طهرانچی» رئیس دانشگاه آزاد اسلامی از نشست نهایی‌سازی سند آمایش دانشگاه آزاد اسلامی که از ۲۶ خرداد آغاز شده و تا یکم تیرماه ادامه دارد، بازدید کرد. 

طهرانچی با اشاره به برگزاری این نشست یک هفته‌ای با حضور متولیان تدوین سند آمایش استانها گفت: این اتفاق مانند داستان سیمرغ است که همه ما برای یک هدف متعالی گرد هم آمدیم. واقعیت این است که نظام آموزش عالی و به طور کلی نظام آموزش دستخوش تحولات بسیاری شده است و در مقابل چشمان می‌بینیم که چه بر سر نسل جوان آمده و آن‌ها از آنچه دانشگاه و نظام آموزشی ارائه می‌دهد، راضی نیستند و آموزش اشباع‌شان نمی‌کند. به همین دلیل علاقه به تحصیل کمرنگ شده است. 

وی ادامه داد: سؤالی که مطرح می‌شود این است که با توجه به پیچیدگی و فناورانه شدن زندگی و محیط اجتماعی، آیا جوانان بدون دانش‌های لازم می‌توانند آینده خود را تضمین کنند؟ آیا می‌خواهند به مصرف کننده دانش تبدیل شوند که دیگران برای آن‌ها کار خواهند کرد یا خودشان در این مسیر پیشرو باشند؟ راهی که دانشگاه آزاد اسلامی در مسیر تحول اجتماعی فناورانه در پیش گرفته است، همان مسیری است که برای پیدا کردن راه نجات سیمرغ می‌شویم. 

رئیس دانشگاه آزاد اسلامی یادآور شد: کشور ما در طول تاریخ هیچگاه مستعمره و برده نبوده است، اگر بد عمل کنیم، دیگران قدرت فکر ما را می‌گیرند و مستعمره خواهیم شد. اگر در همین جا بمانیم، آینده از آن ما نخواهد بود، بنابراین باید به طور اساسی در آموزش عالی تحول ایجاد کنیم، چرا که روش‌های گذشته‌گرا دیگر جوابگو نیست. واقعیت این است که آموزش عالی منزوی، معلق و جدا از جامعه مسأله‌ای را حل نمی‌کند، به همین دلیل دانشگاه آزاد اسلامی به گونه‌ای دیگر می‌اندیشد و به دنبال روشمندی است. 

طهرانچی با بیان اینکه رشته‌های دانشگاهی باید کار آمادگی بدهد و بسترساز زندگی باشد، اظهار کرد: نمی‌شود وضعیت رشته‌های دانشگاهی را براساس میزان متقاضیان و اشتغال آن سنجید. به عنوان نمونه بیش از ۴ میلیون و ۵۰۰ هزار نفر از جمعیت کشور از طریق کشاورزی درآمدزایی می‌کنند، اما تعداد دانشجویان رشته کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی حدود ۷ هزار نفر است. با این تفکر آیا باید کشاورزی و امنیت غذایی را تعطیل کنیم و به یک مصرف کننده بزرگ تبدیل شویم؟ عدم اقبال از رشته کشاورزی در حالی اتفاق افتاده که این صنعت روز به روز فناورتر شده است. بنابراین در این مسیر آموزش باید تغییر کند، نه تعطیل شود. 

وی با تأکید بر اینکه مبنای تغییر و تحول در دانشگاه آزاد اسلامی براساس داده، دانش، اطلاعات و دانستن است، گفت: معتقدیم که باید داده مبنا تغییرات را انجام دهیم و اگر می‌خواهیم در آموزش عالی تحول رخ بدهد، این تحول با نگاه به آینده امکان‌پذیر است. بسیار خرسندیم که اعضای هیأت علمی توانمند و فکور دانشگاه آزاد اسلامی پای این اعتقاد ایستاده‌اند، این اقدام آغاز راه است. پیش از این شروعی تحت عنوان برنامه تحول و تعالی دانشگاه داشتیم که می‌خواهد یک اتفاق بزرگ در کشور رقم بزند. 

رئیس دانشگاه آزاد اسلامی افزود: افتخار ما این است که دانشگاه آزاد اسلامی در گام اول انقلاب به تحصیل میلیون‌ها جوان و ایجاد هزار واحد دانشگاهی در کشور کمک کرده است، اما این دانشگاه در گام دوم می‌خواهد اتفاق دیگری را رقم بزند که قدم اول آن، علم و پژوهش است. واقعیت این است که دانشگاه آزاد اسلامی تاکنون ۷ میلیون فارغ التحصیل تربیت کرده، اما منجر به آبادانی کشور نشده است، چون محیط پیرامونی را نشناختیم، در این مسیر ابتدا باید شناسایی صورت بگیرد. دانشگاه آزاد اسلامی با افتخار اینکار را آغاز کرده تا بتوانیم آن را به صحنه مأموریت گرایی برسانیم و دانشجو را متناسب با نیاز تربیت کنیم. 

طهرانچی با بیان اینکه دانایی فردی باید موجب توانایی فردی، دانایی سازمانی و توانایی سازمانی شود، اظهار کرد: راه زیادی در پیش داریم و این نشست باید منجر به تربیت نیرو و مأموریت گرایی رشته‌ها مطابق با زیست بوم شود. یکی از دلایل مشکلات اقتصادی کشور دانشگاه مدل اقتصادی تولید نکرده است و نتوانسته برای حل مشکل، دانایی اجتماعی و توانایی اجتماعی خلق کند. اقتصاد مدلی علمی می‌خواهد، چون ابعاد آن بزرگتر از ذهن فردی است، اقتصاد هر کشور از درون کشور و توسط علمای سازمانی، سازمان‌های عالم و مدل‌های عالمانه رونق می‌گیرد، بنابراین اگر دانشگاه را درست نکنیم، تورم و مشکلات اقتصادی درست نخواهد شد. 

وی تصریح کرد: رویه دانشگاه‌ها تاکنون براین اساس بود که استاد عالم، دانایی فردی را به دانشجو منتقل می‌کرد. در مدل جدید به دنبال دانایی سازمانی هستیم، چرا که تاکنون دانشگاه‌های ما به این نکته توجه نداشتند که کشور به چه رشته‌هایی نیاز دارد و به همین دلیل رشته‌ها و سرفصل‌ها را از دانشگاه‌های غرب آورده و اجرا می‌کردند. به همین دلیل تاکنون دانایی فردی منجر به دانایی سازمانی نشده است. دانشگاه آزاد اسلامی با درک این موضوع در راه دیگری قدم برداشته و به این نتیجه رسیده است که اگر بر روال فعلی بمانیم، به موزه تبدیل می‌شویم، چرا که دیگر نفع مردم در آمدن به دانشگاه نیست. 

رئیس دانشگاه آزاد اسلامی افزود: تا پیش از این دانشگاه آزاد اسلامی به صورت مجمع الجزایر بود، اما می‌خواهیم به یک شبکه بزرگ تبدیل شویم و رقابت استانها و واحدها به همدلی و رفاقت در شبکه تبدیل کنیم که همه فکر و تمرکز آن‌ها حرکت رو به جلو است. دانشگاه آزاد اسلامی به دنبال کار صورت گرایانه و بخشنامه‌ای نیست و تحول بزرگ را با همدلی رقم خواهد زد. 

طهرانچی با اشاره به برگزاری نشست نهایی‌سازی سند آمایش دانشگاه آزاد اسلامی، گفت: این اقدام بسیار مبارک است، چرا که می‌خواهد در قالب برنامه تحول و تعالی دانشگاه، داستان «توانا بود، هر که دانا بود» را صرف کند و در این راه باید بدانیم از کجا آمده ایم، در کجا هستیم و به کجا می‌رویم. این اقدام شروع کار است و راه بسیاری در پیش داریم. معتقدیم حرکت دانشگاه آزاد اسلامی براساس سند تحول و تعالی و آمایش و مأموریت گرایی، می‌تواند امید را به جامعه برگردانده و جان تازه‌ای به آموزش عالی کشور بدهد. 

«مهدی نویدادهم» دبیرکل هیأت مؤسس دانشگاه آزاد اسلامی نیز در این نشست گفت: آمایش سرزمینی، یک نگاه و رویکرد است که فقدان آن در کشور مشکلات جدی برای سیاست گذاری، برنامه ریزی و اقدام به وجود آورده است. خوشبختانه دانشگاه آزاد اسلامی طی این سال‌ها در بسیاری از زمینه‌ها پیشگام بوده و در تدوین سند آمایش نیز با همه توان به میدان آمده است. 

وی با بیان اینکه یکی از دستاوردهای پنهان برگزاری این کارگاه و نشست، افزایش تعلق سازمانی است، ادامه داد: آثار مبارک این کار محدود به دانشگاه آزاد اسلامی نخواهد بود و به دیگر بخش‌ها و وزارت‌خانه‌ها تسری پیدا خواهد کرد. پیشگامی دانشگاه آزاد اسلامی را به فال نیک می‌گیریم و امیدواریم دستاوردهای خوبی برای کل کشور داشته باشد. 

«سعید آزادیان» دبیر شورای گسترش، آمایش، برنامه‌ریزی و کارآفرینی نیز در ابتدای این نشست با قدردانی از اهتمام استانها در نهایی‌سازی سند آمایش دانشگاه آزاد اسلامی، گفت: خوشبختانه چند سالی است که تغییر ریل و تحول در دانشگاه آزاد اسلامی آغاز شده است. یکی از این اقدامات، تدوین اطلس آمایش است که مراحل نهایی‌سازی آن به پایان رسیده و در حال تبدیل شدن به یک سامانه است. 

وی با اشاره به برگزاری این کارگاه هفت روزه، اظهار کرد: این اقدام، اتفاق مبارکی در دانشگاه آزاد اسلامی است که ۶۵ نفر از همکاران از تمامی استانها در این نشست حضور داشته و از ۸ صبح تا ۸ شب برای نهایی‌سازی سند آمایش همکاری داشتند. تمامی داده‌های ارائه شده از سوی استانها با دقت اعتبارسنجی شده و قابل اعتنا است. به زودی سامانه آمایش دانشگاه آزاد اسلامی راه‌اندازی خواهد شد.