در گفت‌وگو با ایلنا به مناسبت «روز درختکاری» مطرح شد؛
احیای اکوسیستم‌های تخریب‌شده، مهمترین هدف طرح کاشت یک میلیارد درخت/ وجود تجربه ۷۰ ساله جنگل‌کاری در ایران
رئیس شورای عالی جنگل، مرتع و آبخیزداری سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور با تاکید بر این که مهمترین هدف از اجرای طرح مردمی کاشت یک میلیارد درخت در ایران، احیا و بازسازی اکوسیستم‌های تخریب شده است، گفت: سازمان منابع طبیعی در اجرای طرح‌های جنگل‌کاری چه در عرصه‌های جنگلی و چه در مناطق بیابانی کشور، تجربه‌ای ۷۰ ساله دارد و ما در کشورمان با موضوع جنگل‌کاری غریبه نیستیم.
به گزارش خبرنگار ایلنا، سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور در ماه‌های اخیر اجرای طرح مردمی کاشت یک میلیارد درخت در ایران را در دستور کار قرار داده و براساس این طرح قرار است در یک برنامه چهارساله، از ابتدای ۱۴۰۲ تا پایان ۱۴۰۵ سالانه ۲۵۰ میلیون اصله نهال تولید شود و با مشارکت دستگاه‌های دولتی، نهادهای عمومی غیردولتی، کارخانجات صنعتی، سازمان‌های مردم‌نهاد و عموم شهروندان، این نهال‌ها در مناطق مختلف کشورمان کاشته شود. سازمان منابع طبیعی اعلام کرده است که در هر منطقه از کشور، گونه‌های متناسب با اقلیم آن منطقه کاشته خواهد شد. همچنین نگهداشت بخشی از این درختان با سازمان منابع طبیعی خواهد بود و برای نگهداشت بخشی دیگر نیز با نهادهای عمومی، دولتی و صنعتی و گروه‌های مردمی توافقنامه‌هایی منعقد خواهد شد.
ترسیب کربن یا تبدیل کربن دی‌اکسید به اکسیژن با توسعه درختکاری برای کاهش میزان انتشار گازهای گلخانه‌ای در ایران، کمک به احیای جنگل‌ها و مراتع در مناطق آسیب‌دیده و جبران بخشی از خسارت‌های ناشی از تخریب عرصه‌های طبیعی، مقابله با گرد و غبار با کاشت درختان بادشکن در کانون‌های تولید ریزگرد، گسترش زراعت چوب با کاشت گونه های سریع‌الرشد با هدف کاهش وابستگی کشور به واردات و کمتر شدن زمینه قاچاق چوب، مقابله با بیابان‌زایی در عرصه‌های جنگلی و مرتعی و افزایش سرانه فضای سبز شهرها و روستاها، از جمله اهداف اعلام‌شده برای طرح کاشت یک میلیارد درخت در کشور هستند.
رسول اشرفی‌پور، رئیس شورای عالی جنگل، مرتع و آبخیزداری سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا به مناسبت «روز درختکاری» در توضیح بیشتر درباره طرح مردمی کاشت یک میلیارد درخت در ایران و گونه‌های مورد استفاده در این طرح اظهار داشت: این اولین بار نیست که سازمان منابع طبیعی برای جنگل‌کاری با استفاده از گونه‌های جنگلی و بیابانی برنامه اجرا می‌کند و این سازمان در اجرای طرح‌های جنگل‌کاری چه در عرصه‌های جنگلی و چه در مناطق بیابانی کشور، تجربه‌ای ۷۰ ساله دارد و ما در کشورمان با موضوع جنگل‌کاری غریبه نیستیم.
وی افزود: از گذشته تا کنون، نظام نامه‌ها، شرح خدمات و دستورالعمل‌های متعددی در زمینه تجهیز نهالستان‌ها و نحوه تولید نهال انواع درختان جنگلی و گونه‌های بیابانی در سازمان منابع طبیعی تدوین شده است که این شیوه‌نامه‌ها در مقاطع مختلف اصلاح شده‌اند. در طرح مردمی کاشت یک میلیارد درخت در ایران نیز کارشناسان سازمان بار دیگر دستورالعمل‌های مربوطه را بررسی و تمام شیوه‌نامه‌ها را به‌روزرسانی کرده‌اند.
توجه به اقلیم هر منطقه برای انتخاب گونه‌ها در طرح کاشت یک میلیارد درخت
اشرفی‌پور با تاکید بر توجه به اقلیم هر منطقه برای انتخاب گونه‌های قابل کاشت در طرح جدید سازمان منابع طبیعی گفت: با توجه به تنوع اقلیمی و گستردگی مناطق رویشی موجود در کشور، در طرح مردمی کاشت یک میلیارد درخت قرار است در هر منطقه گونه‌های جنگلی یا بیابانی مختص آن منطقه تولید و کاشته شود. همچنین در سطح واحدهای استانی سازمان، تجربه و تخصص زیادی در زمینه جنگل‌کاری وجود دارد و نهالستان‌های ما در سال‌های گذشته قابلیت خود را برای تولید انواع گونه‌های جنگلی و بیابانی نشان داده‌اند. در طرح جدید نیز از تعداد زیادی از گونه‌های گیاهی مختلف با توجه به شرایط اقلیمی هر منطقه استفاده خواهد شد.
رئیس شورای عالی جنگل، مرتع و آبخیزداری سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور ادامه داد: در طرح مردمی کاشت یک میلیارد درخت در ایران چند هدف دنبال می‌شود که مهمترین آنها، احیا و بازسازی اکوسیستم‌های تخریب‌شده است. یعنی ما قصد داریم که در این طرح، بخشی از اکوسیستم‌های جنگلی و مرتعی کشور را که در سال‌های گذشته بر اثر عوامل طبیعی و غیرطبیعی مختلف آسیب دیده‌اند، بخصوص در نقاطی که ظرفیت بازسازی این عرصه‌ها وجود دارد، احیا کنیم.
وی در ادامه توضیحات خود عنوان کرد: هدف دیگری که در طرح کاشت یک میلیارد درخت دنبال می‌کنیم، توسعه پوشش گیاهی مناطق بیابانی کشور است. البته تا کنون جنگل‌کاری‌های زیادی در مناطق بیابانی ایران انجام شده و تاغ‌زارهای وسیعی ایجاد شده است که در آنها گونه‌هایی مانند گز، اسکنبیل و ... کاشته شده‌اند. ایجاد این تاغ‌زارها جزو تجارب خوب سازمان منابع طبیعی در توسعه پوشش گیاهی در مناطق بیابانی است و در حال حاضر 44 نهالستان در مناطق بیابانی برای طرح مردمی کاشت یک میلیارد درخت اختصاص داده شده‌اند.
برنامه‌ریزی برای توسعه فضای سبز در پادگان‌ها، شهرک‌های صنعتی و حاشیه راه‌های مواصلاتی
اشرفی‌پور با بیان این که توسعه فضای سبز در سطح کشور یکی دیگر از اهدافی است که در طرح مردمی کاشت یک میلیارد درخت دنبال می‌شود، گفت: ما قصد داریم در طرح جدید هم فضای سبز شهری را گسترش دهیم و هم به توسعه فضای سبز روستایی و فضای سبز حاشیه بزرگراه‌ها، آزادراه‌ها و سایر راه‌های مواصلاتی کشور بپردازیم. همچنین در این طرح، توسعه فضای سبز در پادگان‌ها و اطراف شهرک‌های صنعتی نیز دنبال می‌شود. برای رسیدن به این هدف نیز دستگاه‌های متولی هر حوزه باید با سازمان منابع طبیعی کشور مشارکت کنند که خوشبختانه در این زمینه نیز تجارب مناسبی در گذشته وجود دارد.
رئیس شورای عالی جنگل، مرتع و آبخیزداری سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور ادامه داد: همکاری‌های سازمان منابع طبیعی با وزارت دفاع در سال‌های گذشته منجر به آن شده است که در حال حاضر جنگل‌کاری‌های گسترده‌ای را در بسیاری از پادگان‌های کشور مشاهده کنیم. همچنین در برخی شهرک‌های صنعتی نیز تجارب خوبی در زمینه جنگل‌کاری وجود دارد، اما در بعضی از این شهرک‌ها با وجود این که طرح‌های درختکاری مختلفی در گذشته انجام شده است، اما چون متولیان این شهرک‌ها در زمینه نگهداشت این درختان کوتاهی‌هایی را داشته‌اند، جنگل‌کاری‌های انجام‌شده در برخی شهرک‌های صنعتی از بین رفته است.
وی در ادامه تاکید کرد: در حاشیه راه‌های مواصلاتی در سطح کشور نیز در گذشته جنگل‌کاری‌هایی انجام شده است، اما متولی نگهداشت درختان کاشته‌شده در این طرح‌ها، وزارت راه بوده است که در برخی مناطق کوتاهی‌هایی رخ داده و این جنگل‌کاری‌ها به ثمر ننشسته‌اند. این در حالی است که وزارت راه و شهرسازی باید نسبت به نگهداری و به بلوغ رساندن جنگل‌کاری‌هایی که در حاشیه راه‌های مواصلاتی انجام می‌شود، توجه ویژه‌ای داشته باشد.
افزایش سرانه فضای سبز شهری در طرح کاشت یک میلیارد درخت
اشرفی‌پور با بیان این که توسعه فضای سبز در شهرها برای کمک به کاهش آلودگی هوا یکی دیگر از اهداف طرح مردمی کاشت یک میلیارد درخت در ایران است، اظهار داشت: براساس ماده ۲۲ قانون هوای پاک، شهرداری‌ها ملزم به توسعه فضای سبز هستند و طبق این قانون باید تا سال ۱۴۰۶ متوسط سرانه فضای سبز شهری در سطح کشور به ۱۵ متر مربع به ازای هر نفر برسد. به همین دلیل در طرح کاشت یک میلیارد درخت، توجه ویژه‌ای به توزیع نهال بین شهرداری‌ها بخصوص در شهرهای بالای ۵۰ هزار نفر جمعیت وجود دارد.
رئیس شورای عالی جنگل، مرتع و آبخیزداری سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور ادامه داد: از گذشته سازمان منابع طبیعی برای توسعه فضای سبز داخل و حاشیه شهرها بین شهرداری‌های مختلف نهال توزیع می‌کرد، اما از سال آینده با توجه به شروع طرح کاشت یک میلیارد درخت در ایران، آمادگی خودمان را برای توزیع نهال به شهرداری‌هایی که متقاضی مشارکت در این طرح هستند، افزایش خواهیم داد و انتظار داریم که شهرداری‌ها هم این نهال ها را بکارند و هم از آنها نگهداری کنند.
وی تصریح کرد: در طرح کاشت یک میلیارد درخت، سازمان منابع طبیعی صرفا درباره جنگل‌کاری‌هایی که در عرصه‌های منابع طبیعی انجام خواهد شد، تکلیف دارد که هم نهال‌های مربوطه را بکارد و هم از آنها نگهداری کند؛ اما در سایر عرصه‌های منابع طبیعی ما نهال استاندارد را در اختیار دستگاه‌های اجرایی مختلف قرار خواهیم داد، ولی کاشت و نگهداشت این نهال‌ها برعهده خود دستگاه‌ها خواهد بود.
