در گفت‌وگو با ایلنا مطرح شد:
اصلاح آیین‌نامه ماده ۶ قانون حمایت از کودکان و نوجوانان/ کار کودک زیر ۱۵ سال به هیچ عنوان پذیرفته نیست
معاون امور فرهنگی و اجتماعی سازمان بهزیستی کشور درباره اصلاح آیین‌نامه ماده ۶ قانون حمایت از کودکان و نوجوانان توضیحاتی را ارائه کرد.
«محمد نصیری» معاون امور فرهنگی و اجتماعی سازمان بهزیستی کشور در گفت‌و گو با خبرنگار ایلنا درباره برخی اصلاحات در آیین‌نامه‌های قانون حمایت از اطفال گفت: قانون حمایت از اطفال در سال ۱۳۹۹ مصوب شد و براساس آن باید آیین نامه ماده ۶ این قانون نگارش شده و وظایف دستگاه‌ها و سایر موضوعات در آن تبیین می‌شد. بند ۶ درباره وظایف دستگاه‌ها است. آیین نامه ماده ۶ در سال ۱۴۰۰ مصوب شده اما یکی از موضوعاتی که هم در قانون و هم در آیین نامه مغفول مانده و در مرحله اجرا ما را دچار مخاطره و عدم هماهنگی می‌کرد، موضوع کودک کار خیابانی بود.
وی ادامه داد: برخی معتقدند که کودک کار خیابانی مصداق این قانون نیست، برخی هم معتقدند که کودک ۱۵ ساله می‌تواند کار کند و می‌گفتند که خودشان در گذشته هم کار می‌کردند و این تحلیل‌ها درباره این قانون ارائه می‌شد، اما به هرجهت ما به عنوان سازمان بهزیستی قائل به این هستیم که کار کودک زیر ۱۵ سال به هیچ عنوان در هیچ پروتکلی پذیرفته نیست و بالای ۱۵ سال نیز کار کودک صرفا در مدل حرفه آموزی و آموزشی باید باشد، حال اگر پولی هم دریافت کرد مشکلی نیست و در قانون نیز همین موضوع پیش بینی شده است.
معاون امور فرهنگی و اجتماعی سازمان بهزیستی کشور با اشاره به آیین نامه هیات وزیران در سال ۱۳۸۴ درباره کودک کار گفت: در این آیین نامه تکالیف بسیاری برای دستگاه‌های اجرایی در نظر گرفته شده است، اما ضمانت اجرایی ندارد. یکی از محاسن قانون حمایت از اطفال که در سال ۱۳۹۹ تصویب شده، این است که در بند بند آن ضمانت اجرایی دیده شده است و مشخص شده است که هر دستگاه یا مسئولی اگر از تکلیف خود کوتاهی کند چه مصداقی خواهد داشت، اما در آیین‌نامه سال ۸۴ ضمانت اجرایی در نظر گرفته نشده است.
نصیری با بیان اینکه نظارت برعدم فعالیت و کار کودکان در کارگاه‌ها برعهده وزارت کار است، خاطرنشان کرد: ما برای اصلاح آیین ماده ۶ مصوب ۱۴۰۰ یک آیین نامه‌ای را به هیات وزیران پیشنهاد دادیم که خوشبختانه کمتر از یک ماه پیش اصلاحات انجام شد و موضوع کودکان کار در آن آیین نامه لحاظ شده و تقسیم‌بندی دستگاه‌ها در مورد حمایت از کودکان مشخص شد. البته یک تکلیف برای بهزیستی در خصوص دو موضوع در نظر گرفته شده بود؛ اول اینکه هماهنگی بین دستگاهی برای کاهش آسیب به کودکان در وضعیت اضطرار صورت گیرد و همچنین طی سه ماه، تدوین شیوه نامه‌ای در خصوص کودکان کار خیابانی انجام شود. طی ۲۰ روزی که از این سه ماه گذشته است بخش زیادی از این کار انجام شده است. در حقیقت این شیوه نامه برنامه اقدام عمل است که بعد از تدوین به تصویب شورای اجتماعی کشور رسیده و اجرایی خواهد شد.
وی در توضیح کودکان اضطرار گفت: کودکان اضطرار شامل کودکان بازمانده از تحصیل، کودکی که درگیر خشونت‌های خانگی و… است. آیین نامه حالت اضطرار کودک نیز هفته گذشته ابلاغ شده است که به موجب آن آیین نامه مصادیق حالت اضطرار برای زنان و کودکان مشخص شده است که در کدام شرایط نیازمند مداخلات فوری، یا مددکاری و… هستیم.
معاون امور فرهنگی و اجتماعی سازمان بهزیستی کشور درباره نشست با معاونت پیشگیری قوه قضاییه گفت: در قانون جایی که مرجع رسیدگی از جنس مددکاری است و ارجاعات به بهزیستی صورت گرفته است، ما ورود می‌کنیم البته در برخی از قوانین آموزش و پرورش آمده است که اگر کودکی در مدرسه در شرایط مخاطره‌آمیز بود، باید به اورژانس اجتماعی یا دفاتر حمایت از اطفال دادگستری‌ها ارجاع شود. از همین‌رو یک ساختاری در قانون پیش بینی شده است که در دادگستری‌های همه استان‌ها دفاتر حمایت از کودکان راه اندازی شده باشد. بسیاری از اقدامات ما نیاز به ابلاغ قضایی یا معاضدت قضایی دارد. اداره کل امور بانوان و اداره کل حمایت از کودکان در معرض آسیب در قوه قضاییه وجود دارد که به صورت شبانه روزی با مجموعه‌های ما در اورژانس اجتماعی همکاری می‌کنند.
نصیری تصریح کرد: بخشی از این همکاری در دادسراها است و بخشی دیگر در شناسایی و پیشگیری از مداخله و مطالبه‌گری است که یکی از موضوعات آن کودکان بازمانده از تحصیل است، یعنی ابزار مددکاری و قضایی توامان با هم پیگیر این موضوع باید باشند که اقدامات خوبی در این زمینه نیز صورت گرفته است.
وی در پاسخ به این سوال که آیا بهزیستی به بررسی مشکل روحی و روانی دانش‌آموز نیز ورود می‌کند؟ گفت: کاری که ما انجام می‌دهیم از این نوع است که به طور مثال خانواده‌ای در حال طلاق است و کودک این خانواده وضعیت روحی و روانی مشخصی دارد یا کودکی متاسفانه درگیر سوءمصرف شده است یا ممکن است کودکی چه در محیط مدرسه یا خانواده دچار مباحث کودک آزاری و… شده باشد این‌ها مواردی است که ما مداخله می‌کنیم درخصوص موضوعاتی مانند افسردگی در کودکان آموزش و پرورش براساس سند تحول مشاوره دارد و ما صرفا در جایی ورود می‌کنیم که تکلیفی بر عهده آموزش و پرورش نیست.
معاون امور فرهنگی و اجتماعی سازمان بهزیستی کشور تصریح کرد: یکی دیگر از اقداماتی که در حال انجام است درمان کودکان دارای اختلال سوء مصرف مواد است تاکنون نیز سه مرکز درمان اختلال سوء مصرف برای کودکان در سه استان راه اندازی شده است و انشالله تا پایان سال تعداد این مراکز به ۱۵ مرکز خواهد رسید.
نصیری همچنین درباره کودکان بازمانده از تحصیل تصریح کرد: در خصوص کودکان بازمانده از تحصیل یک کار مشترک بین ما و آموزش و پرورش و کمیته امداد نیز انجام شده است که انشالله به زودی اطلاع‌رسانی می‌شود.
