در واکنش به دفاع شهرداری از کارِ کودک مطرح شد؛
نباید به بهانه مهارت‌آموزی، کودکان را به کودکِ کار تبدیل کرد
عضو شورای شهر تهران گفت: نباید به بهانه مهارت‌آموزی کودکان را در مسیری قرار داد که تبدیل به کودک کار شوند.
«مهدی عباسی» عضو شورای اسلامی شهر تهران در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا در واکنش به اظهارات دبیر قرارگاه اجتماعی شهرداری تهران مبنی بر اینکه باید بین کار کودک و استثمار کودک تفاوت قائل شد و باید با استثمار کودک مقابله کرد و نه کار کودک گفت: بحث کودکان کار یا کاری که کودکان انجام می‌دهند از جنبه‌های مختلف باید مورد ارزیابی قرار بگیرد، یکی از جنبه‌ها موضوع اقتصادی، فرهنگی خانواده‌ها و جنبه سوداگری است که بخش خطرناک این موضوع نیز است. باید برای هر کدام از این‌ها و براساس مسائل خودش، راه حل‌های متناسب خودش را ارائه کرد. شهرداری تهران باید برای آن دسته از فعالیت‌های کودکان که در صحنه خیابان می‌بینیم و به عنوان کودک کار خیابان مطرح می‌شوند و از سوی گروه‌های سوداگر مورد سوءاستفاده‌های اقتصادی قرار می‌گیرند، باید تدبیر لازم را داشته باشد و با همکاری پلیس راس هرم این زنجیره سوءاستفاده کننده را بزند. مظلومیتی که این کودکان دارند و شکلی که در شهر از خود نشان می‌دهند باعث می‌شود نظر مهر و محبت مردم را به خودشان جلب کنند و در نتیجه کمک اقتصادی به آن‌ها شود.
وی ادامه داد: شهرداری مکلف است با حمایت از مجموعه‌های مردم نهاد که علاقه‌مند هستند در حوزه حمایت از کودکان کار فعالیت کنند، برای آن‌ها از امکانات خود اعم از ساختمان‌ها و کمک مالی و همچنین تبلیغات شهری استفاده کرده و کمک کند تا سازمان‌های مردم نهاد در این عرصه فعالیت کنند.
این عضو شورای شهر تهران خاطرنشان کرد: گاهی برخی خانواده‌ها که مشکل اقتصادی دارند و ترجیح می‌دهند کودک به جای اینکه به امورات واجب خود برسد مشغول به کار شود و سهمی از کسب معیشت خانواده را برعهده داشته باشد، در اینجا علاوه براقدامات موثر برای رفع مشکلات خانواده و همچنین بستر مناسب برای بازگرداندن کودک به عرصه آموزش و زندگی عادی و طبیعی کودکانه به نظر می‌رسد شهرداری می‌تواند با حمایت و اقدام رسانه‌ای و حرکت فرهنگی در سطح شهر و درگیر کردن گروه‌های مرجع شدت این موضوع را کاهش دهد، یعنی خانواده‌ها را به سمتی ببرد که اگرچه مشکل دارند، اما جایگزین دیگری به جای کار کودک استفاده کنند البته ایجاد جایگزین و تعریف آن نیز یک موضوع مهم است و شهرداری با همکاری دستگاه‌های دیگر و همچنین همراهی مردم می‌تواند برنامه‌هایی را برای خانواده‌هایی که نیازمند مساعدت هستند، داشته باشد.
عباسی در پاسخ به این سوال که آیا درست است که بگوییم کودکی که در کارگاه‌ها یا کارخانه‌ها فعالیت می‌کند، کار او همان روش استاد شاگردی بود که در گذشته کودکان برای پر کردن اوقات فراغت انجام می‌دادند و نباید با این نوع از کار کودک مقابله کرد، گفت: ببنید مسئله فرهنگی است البته مهارت آموزی در کودک یک اصل به جا و درست است ولیکن نباید به بهانه مهارت آموزی، کودک را در مسیری قرار داد که تبدیل به کودک کار شود و از آن سوءاستفاده‌های مربوط به کودکان کار شکل بگیرد.
وی ادامه داد: برای مهارت آموزی هم فرصت‌های مختلفی است از جمله مراکزی که آموزشگاه‌ها و مدارس می‌توانند برای تابستان پیش بینی کنند آن چیزی که سرای محلات یا فرهنگسراها می‌توانند ارائه دهند و یا سایر مراکزی که در سازمان فنی و حرفه‌ای کشور فعالیت می‌کنندمی‌توانند دغدغه خانواده‌ها درخصوص کسب مهارت برای فرزندان را رفع کند.
این عضو شورای شهر تهران تصریح کرد: من صحبت‌های ایشان را هنوز نخوانده‌ام و شاید اشتباه منظورشان را بیان کرده‌اند، اما آن چیزی که من از کودک تعریف می‌کنم این است که معتقدم کودک زندگی طبیعی خود را براساس باورهای دینی ما و ارزش‌های ما و اصول روانشناسی و روانشناختی باید طی کند و این حق طبیعی کودک است. حالا در این مسیر ممکن است با یک هنرمندی مهارت‌هایی را هم به این کودک آموزش داده شود و عزم راسخ برای کودک در انتخاب اهداف بلند و رسیدن به آن‌ها به مرور زمان ایجاد شود. این موارد روش‌ها و ابزار خود را لازم دارد و الزامی به کار نیست. همچنان که کودک به آرامش خاطر، تفریح و نشاط دوران کودکی نیاز دارد همزمان با آن باید به پرورش سایر استعدادهای آن هم توجه شود، این موارد در تعارض باهم نیست و بلکه مکمل هم هستند.
عباسی در بخش دیگری از صحبت‌های خود در پاسخ به این سوال که چرا شهرداری با پیمانکارانی که از کودکان در جمع‌آوری ضایعات استفاده می‌کنند، قطع همکاری نمی‌کند، گفت: رویکرد شورا و شهرداری تهران این است که به هیچ وجه به گونه‌ای عمل نشود که پیمانکار از کودکان کار استفاده کند.
وی با بیان اینکه برخی اوقات کودکان را در حالت زباله گردی می‌بینیم که برای بازیافت و جمع‌آوری و تحویل زباله‌ها به فرد یا گروهی فعالیت می‌کنند، خاطرنشان کرد: در این جا افراد معمولا به صورت غیررسمی فعالیت می‌کنند یعنی آن افراد، پیمانکاران رسمی شهرداری نیستند و رابطه‌ای در بسیاری از موارد با شهرداری ندارند اگر هم داشته باشند یک لایه پنهانی از کار آن‌ها زباله‌گردی است که خیلی قابل شناسایی نیست. به همین دلیل نمی‌توانیم به قطع و یقین اعلام کنیم که همه این افرادی که در زباله‌گردی هستند با پیمانکاران شهرداری در ارتباط هستند و از طرف دیگر هم نمی‌توانیم انکار کنیم که ممکن است در بین پیمانکاران حوزه بازیافت شهرداری هم افرادی باشند که یک لایه پنهانی در فعالیت‌هایشان داشته باشند و از این نیروها استفاده کنند.
این عضو شورای شهر تاکید کرد: به نظر می‌رسد شهرداری تهران باید با پیمانکاران اتمام حجت کند و با دقت بیشتری در خصوص شناسایی این لایه پنهان عمل کند. نظارت و کنترل‌های موردی و دقیق در این خصوص داشته باشد و این موارد انجام شدنی است البته کار ساده‌ای هم نیست اما می‌شود انجام داد.
عباسی با اشاره به نقش مردم در خصوص کمک به کودکان کار خیابان گفت: در خصوص کودکان کار و خیابان نقش مردم بسیار مهم است، حضور کودکان کار خیابانی در اکثر مواقع به صورت سوداگری توسط یک فرد یا گروهی اتفاق می‌افتد این کودکان گاهی توسط برخی افراد از خانواده‌ها جمع‌آوری می‌شوند یا حتی مورد هجمه و لطمه قرار می‌گیرند و در سطح شهر پراکنده می‌شوند و درآمدهای اصلی هم به آن گروه‌های سوداگر اختصاص پیدا می‌کند. در این جا نقش مردم بسیار اهمیت دارد بیش از آنکه دستگاه‌ها بخواهند در این زمینه نقش ایفا کنند مردم باید بدانند که در این حوزه کمک به کودک کار عملا کمک به استمرار حضور آن در خیابان است و اصل پول هم به جیب این سوداگران می‌رود باید عزم عمومی در این بین باشد و مردم به این بخش توجه نکنند و اگر قرار است حمایتی داشته باشند این حمایت از مسیرهای درست و از گروه‌های مردم نهاد و مجموعه‌هایی که شناسایی درست انجام داده‌اند و کمک را در جای صحیح خود هزینه می‌کنند، صورت بگیرد.
