تشریح برنامه وزارت علوم برای رصد واردات در کشور

به گزارش خبرنگار ایلنا، در ابتدای این جلسه علی خیرالدین معاون فناوری و نوآوری در مورد سامانه نان و شعار سال گفت: یکی از مشکلات ما که همیشه مطرح می شود حلقه مفقوده بین دانشگاه، صنعت و جامعه است. سامانه نان طوری تنظیم شده که ارتباط خوبی بین دولت اقتصاد و جامعه داشته باشد. تعداد زیاری سامانه وجود دارد که عملکرد جزیره ای دارند بنابراین به این نتیجه رسیدبم که باید یکپارچه‌سازی صورت بگیرد تا از ظرفیت‌های همه این سامانه‌ها استفاده کنیم. براین اساس می‌توانیم پایان نامه‌ها و رساله‌های دکتری را در این بخش قرار بدهیم.

زلفی‌گل گفت: ما در این سامانه می خواهیم کل جریان های نیاز کشور را ببینیم. برخی می گفتند سایر سامانه ها هم این کار را می کنند اما سامانه نظام ایده ها و نیازها حتی واردات کشور را رصد می کند تا تولید کنندگان هم بدانند نیازها چیست.

خیر الدین ادامه داد: این موضوع در قانون بودجه ۱۴۰۱ هم ذکر شده و از این به بعد برای استفاده از یک درصد بودجه، ایده‌ها باید در نان ثبت شوند. نظام ملی ایده ها و نیازها، نظام ملی نوآوری است و می‌توانیم ایده ها را در نهایت به به عمل برسانیم. ما می خواهیم ماتریس ایده را شکل دهیم و نیازهای کشور را در یک سامانه قرار بدهیم و ایده ها در جایی ثبت و پایش شده و مورد نظر قرار بگیرند. در این طرح تمام افراد می‌توانند در  نیازهایشان را ثبت کنند و پیشنهاد دهنده‌ها هم می‌توانند از هر قشری باشند. بحث پسادکتری و گرنت فناوری هم مدنظر است. ما به دنبال ایجاد صندوق نظام ملی نظام ایده ها و نیازها هم هستیم تا حمایت مالی از ایده ها هم صورت بگیرد.

او افزود: نیازهای مختلف جمع آوری شده و وارد سامانه کردیم. پیشنهاد ما این است در دانشگاه و پژوهشگاه ها شروع شود بعد در سطح بین المللی عمل کنیم.ما باید نیازآفرینی کنیم و ببینیم کشور در آینده به چه چیزی نیاز دارد و می توان براساس نیازهای سامانه برای تولید و رشته‌ها برنامه ریزی کرد.همچنین زمینه همکاری بین المللی دوره‌های مهارت محور می تواند شکل بگیرد و رتبه بندی استادان و دانشگاه ها انجام شود. ما به کمک سامانه نان نقشه جامع نیاز کشور را طراحی می کنیم و در استانهای مختلف می بینیم کدام نیاز بیشتر احساس می‌شود.

خیرالدین ادامه داد: متخصصان می‌توانند نیازهای خود را در حوزه‌ها و سطوح مختلف اجتماعی و صنعتی در سامانه ثبت کنند. صمن اینکه مشوق‌های علمی برای مراکز دانشگاهی فعال در سامانه در نظر گرفته شده است.

او با اشاره به ساختار این سامانه گفت:  سامانه شامل بخش ارائه ایده و نیاز، محصول و اشتغال دانش‌بنیان است.

او افزود: پژوهشگر می تواند با فرمت خاصی ایده خود را در سامانه ثبت کند و بعد برای او کد DOI صادر می شود و می تواند بعد از آن یک گواهی دریافت کند. همچنین در بخش نیازهای سامانه، نهادهایی که پیش از این نیازهایشان را به دانشگاه می‌فرستاندند، می توانند نیازهایشان را در نان ثبت کنند و نیازهای آنها ثبت و تایید می شود و بعد در سامانه یک گواهی برایشان صادر می شود.پیش گزارش‌هایی هم در سامانه وجود دارد که برای نیازها و ایده ها قابل استفاده است و نشان می دهد هر شهر و استان چه میزان ایده و نیاز دارد.

 او در مورد فرآیندها و برآیندهای سامانه نان توصیح داد: ایجاد طوفان فکری در راستای حل مسائل کشور و جلوگیری از هدر رفت سرمایه‌ها، همچنین ارتباط با سیستم ثبت اختراعات و ایده، انجام تحقیقات نیاز محور، آگاهی، طبقه‌بندی و اولویت‌بندی نیازهای واردات، صنعت، دولت، جامعه و رتبه‌بندی دانشگاه‌ها، افزایش اعتماد صنعت، دولت و جامعه به علم و ایجاد مطالبه‌گری اجتماعی ارتباط با دانشگاه‌ها، تدوین نظام‌مند و پویای اولویت‌های تحقیقاتی و ترسیم نقشه جامع نیازها و توانمندی، صنعتی و دانشگاهی کشور، امکان رویت، تحلیل، نقد و بهره گیری ایده ها و نیازها توسط عموم مردم و پایش و رتبه بندی پژوهشگران از جمله موارد در نظرگرفته شده در سامانه نان است.

 خیرالدین با تاکید بر حمایت از نیازهای ثبت‌ شده در سامانه نان تصریح کرد: ما به دنبال ایجاد صندوق نظام ایده ها و نیازها هستیم و درخواست آن را به صندوق نوآوری و شکوفایی داده‌ایم تا به این شکل از نیازهای ثبت شده در نان حمایت شود.

امید رضایی فر سرپرست دفتر پشتیبانی امور فناوری و نوآوری وزارت علوم در ادامه گفت: سامانه نان مبتنی برنیازهای جامعه، صنعت، دولت و پژوهشگران در دانشگاه ها، پارکهای فناوری و مراکز رشد است. یکی از ایده های طرح برانگیختن اندیشه و ایجاد طوفان فکری در همه آحاد کشور برای توسعه کشور است.

در ادامه وزیر علوم عنوان کرد: چیزی که دنبالش هستیم این است که این سامانه باید براساس رشته_گرایش دسته بندی شوند. نیازهای صنایع مختلف باید در دسته خودش‌ قرار بگیرد تا با یک کلیک بتوان اطلاعات را دید. البته سامانه شبیه سایماگو خواهد بود اما همراه با اصلاحات.

او گفت: کارکردهای سامانه شناسایی نیازها است. شاید شهروندی احساس کند کشور نیازهایی دارد و بتواند آن را ثبت کند اما فعلا برای ما داوری و نظارت بر آنها مقدور نیست. فعلا نهاد و سازمان‌ها که خودشان روی ایده‌ها نظارت و داوری می کنند می تواند ایده ثبت کنند. بعد از آن نمایه سازی ایده ها مطرح می شود . ایده شامل بخش های مختلفی است و فعلا بخشی از ایده را مطرح کردیم که فرد براساس نیاز ایده اش ثبت می کند. اما چون بحث حقوقی ثبت ایده مطرح است فعلا در راستای نیازهای صنایع ایده ثبت می شود.

زلفی گل ادامه داد:  کارگزارها و دانشگاه‌های مادر هر استان ایده و پروپوزال را دریافت می کنند که طرف حساب مشخص باشد و وزارت علوم در آن دخالتی نخواهد داشت. کارکردهای این بخش این است که پتانسیل های جامعه را به کار بگیریم. در این سامانه بحث تحقیقات کاربردی مطرح است که موضوعش مربوط به نیازهای کشور باشد. ما در فاز بعدی واردات گمرک را هم رصد کنیم تا شرکت‌های دانش بنیان و استادان ببینند چه چیزهایی وارد کشور می شود و به سمت تولیدش بروند.

وی گفت: یکی از اهداف سامانه این است که بخشی از پتانسیل تحقیقاتی کشور را در راستای نیازهای جامعه بکار گیریم. تا به حال قوانین کشور ما به صورتی بود که تحقیقات بنیادی را شایسته تقدیر می کرد و بحث تحقیقاتی که خروجی آنها به ثبت اختراع یا نشر کتاب و مقاله و... منجر می شد را مورد نظر داشتیم اما از این به بعد ما یک پله جلوتر می رویم و بحث تحقیقات کاربردی مطرح است که همسو با نیاز جامعه است و مشخص است که مربوط به چه نهادی است.هدف دیگر عدالت پژوهشی است که این نیازها در اختیار همه پژوهشگران ارشد و دکتری قرار بگیرد.